تفکیک وقف مشاعی

تفکیک وقف مشاعی

[سؤال 8435]‏ ‏ ‏ 4558‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 24 / 10 / 1361‏

‏با سلام و درود به رهبر کبیر انقلاب اسلامی، حضرت امام خمینی و با سلام به‏‎ ‎‏تمامی شهدای انقلاب اسلامی و با آرزوی موفقیت و پیروزی برای کلیه رزمندگان‏‎ ‎‏اسلام. از دفتر حضرت امام، سؤالی در زمینۀ مسائل احکام دارم و امیدوارم که به این‏‎ ‎‏سؤال حقیر جواب دهید ان شاء الله‌.‏

‏دهی در شهر ملایر، استان همدان می باشد که ازنامر نام دارد. این ده به شش دانگ‏‎ ‎‏تقسیم شده است. ساکنان این ده، معترف به این گفته می باشند: که از مردان و بزرگان‏‎ ‎‏قدیم این قریه رسیده است: که از شش دانگ این قریه، دو دانگ آن وقف آستان قدس‏‎ ‎‏رضوی شده و مشخص نشده، که این دو دانگ از کدام قسمت این ده می باشد و‏‎ ‎‏هم اکنون بر روی این زمین ها، خانه های مسکونی و زراعی و در حال خرید و‏‎ ‎‏فروش  زمین می باشند. لطفاً بفرمایید که از نظر شرعی این مسأله به چه صورتی‏‎ ‎‏می باشد؟‏

بسمه تعالی، چنانچه اصل وقف بودن دو دانگ محرز باشد، محکوم به اشاعه است و باید با مراجعه به تولیت آستانه مقدسه، به وظیفه عمل شود.

[سؤال 8436]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 4920

‏3. باغی را چند نفر شریکند، مقداری از باغ هم وقف است فعلاً سایر شرکا‏‎ ‎‏می خواهند باغ را تقسیم کنند، ناچار برای سهمیه هر کدام مقداری از زمین باغ جاده‏‎ ‎‏خواهد شد سهمیه وقف هم مقداری از زمینش جاده خواهد شد اگرچه در اثر این‏‎ ‎‏افراز ممکن است قیمت سهام زیادتر از اول شود ولی چون مقداری از مساحت زمین‏‎ ‎‏باغ در اثر افراز و جاده انداختن کم می شود آیا این تقسیم و افراز جایز است یا خیر؟ و‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 7صفحه 264
‏در صورت عدم جواز چنانچه سایر شرکا حاضر نیستند که باغ به اشاعه باقی باشد‏‎ ‎‏تکلیف چیست؟‏

بسمه تعالی، با مراعات نظر ولیّ وقف و رعایت مصلحت تقسیم جایز است.

[سؤال 8437]‏ ‏ ‏ 4559‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏محضر مبارک حضرت آیت الله‌ امام خمینی، مدّ ظله العالی، سلام علیکم‏

‏قسمتی از یک زمین مشاع وقف بوده؛ پس از این که می خواهند زمین ها را تفکیک‏‎ ‎‏و سهم وقف را جدا کنند، قطعه ای از آن را که غیر مرغوب است برای وقف وا‏‎ ‎‏می گذارند و هم اکنون آن زمین با وضع خاص 4×200 متر استفاده معتدّبه ندارد؛ کسی‏‎ ‎‏حاضر است زمین را که برای وقف واگذار نموده اند، عوض کند و در مقابل، زمین‏‎ ‎‏دیگری بدهد که استفادۀ آن زمین برای وقف بهتر است؛ آیا این عمل جایز است یا نه؟‏

بسمه تعالی، تفکیک سهم وقف بدون نظر متولی شرعی و مراعات مصلحت وقف صحیح نیست؛ و تبدیل و تعویض وقف جایز نیست.

[سؤال 8438]‏ ‏ ‏ 4560‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏محضر مبارک حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی، مدّ ظله، با تقدیم‏‎ ‎‏صمیمانه ترین سلام و درود به جناب عالی ‏

‏عرض می شود چه می فرمایید راجع به این که عبارت وقف نامه ای چنین است:‏‎ ‎‏وقف نموده شخصی نصف مشاع از کل باغ بر این که متولی هر سال یک تومان فضّی‏‎ ‎‏که یک هزار دینار است در روز عید غدیر خرما بخرد و به مصرف خویشان و‏‎ ‎‏همسایگان و اهل آبادی برساند آیا در زمان فعلی این یک تومان فضّی چند تومان‏‎ ‎‏است و چقدر خرما باید متولی بخرد؟‏


استفتائات امام خمینی (س)ج. 7صفحه 265
‏این نصف مشاع باغ موقوفه از نصف دیگر که ملک است و در صورتی که بخواهد‏‎ ‎‏جدا کند آیا احتیاج به اذن حاکم شرع دارد و یا اذن متولی فعلی کافی است برای افراز و‏‎ ‎‏جدا کردن؟‏

بسمه تعالی، احوط آن است که هر مقدار خرما که در زمان وقف معادل یک تومان فضّی بوده بخرند و به مورد مذکور برسانند و برای افراز نظر متولی شرعی با مراعات مصلحت وقف کافی است.

[سؤال 8439]‏ ‏ ‏ 4561‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏محضر مبارک آیت الله‌ العظمی امام خمینی، مرجع و رهبر عالی قدر‏

‏1. دو دانگ مشاع از شش دانگ حمام قدیمی و مخروبه که از حیّز انتفاع افتاده،‏‎ ‎‏وقف است. چهاردانگ ملک شخصی است. صاحب چهار دانگ، به علت وقف دو‏‎ ‎‏دانگ و عدم استطاعت مالی قادر نیست تعمیرات اساسی نموده تا استفاده شود. آیا‏‎ ‎‏می توان دو دانگ را که قابل تفکیک است، تفکیک و مجزا نمود؟‏

‏2. دودانگ وقف را ادارۀ اوقاف می تواند به فروش رسانده و معامله نماید یا نه؟ در‏‎ ‎‏این صورت، با وجه آن می توان در جای دیگری ملک مستقل دیگری ابتیاع کرده،‏‎ ‎‏تقاضا می شود نظرتان را راجع به این دو مسأله فوق بیان فرمایید.‏

بسمه تعالی، با فرض قابلیت تفکیک، با موافقت متولی شرعی وقف مانع ندارد و اگر از اوقاف عامه است، قابل فروش و تبدیل نیست.

‎ ‎

استفتائات امام خمینی (س)ج. 7صفحه 266