احکام اموال پیدا شده و مجهول المالک

‏‏احکام اموال پیدا شده و مجهول المالک‏

‏‏[سؤال 9633]‏‏ ‏ ‏ 5387‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 5 / 10 / 1361‏

‏‏محضر مبارک حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی، رهبر عالی قدر و عظیم الشأن‏‎ ‎‏ایران، دام ظله‏

‏‏احتراماً؛ پس از عرض سلام و درود فراوان به حضور مبارک، این جانب آموزگار‏
‏‎

‎‏یکی از دبستان های شیراز هستم. قبل از انقلاب، به جز تدریس، مربی پیشاهنگی‏‎ ‎‏آموزشگاهی که تدریس می کرده ام بوده ام و وظیفۀ خود می دانستم که فرزندان معصوم‏‎ ‎‏را به راه اسلام ارشاد نمایم. در ضمن، یکی از وظایف این سازمان این بود که‏‎ ‎‏دانش آموزانی را که در این سازمان ثبت نام کرده اند، ماهی یکی ـ دوبار به گردش علمی‏‎ ‎‏برده و آثار قدیمی را بازدید نمایند و گزارش آن را به سازمان مربوطه اطلاع دهیم.‏‎ ‎‏مخارج هزینۀ ایاب و ذهاب به عهدۀ خود دانش آموزان بوده است. قبل از رفتن به هر‏‎ ‎‏جا، از هر یک از دانش آموزان مبلغ معینی بابت کرایه دریافت می شد و بابت کرایه‏‎ ‎‏می پرداختیم. بعضی اوقات مبلغی از کرایۀ جمع آوری شده زیاد می آمد که در این‏‎ ‎‏مدت دو سالی که عهده دار این سمت بوده ام، کلاً مبلغ 1850 ریال مازاد کرایۀ بچه ها‏‎ ‎‏نزد این جانب باقیمانده است. از آن جا که صاحبان اصلی آن ها را نمی شناسم و امکان‏‎ ‎‏نیست که یک به یک آن ها را پیدا نمود تا بقیه را به ایشان مسترد دارم، لذا بدین وسیله‏‎ ‎‏از حضور مبارک آن امام عزیز و رهبر عالی قدر تقاضا دارم که تکلیف شرعی این جانب‏‎ ‎‏را نسبت به این وجه، معین فرموده تا از گردن این جانب ساقط باشد. ‏

‏‏بسمه تعالی، اگر مصرفی هست که یقین داشته باشید مورد رضایت‏‎ ‎‏صاحبان پول است، به آن مصرف برسانید؛ و در غیر این صورت، از طرف‏‎ ‎‏صاحبان واقعی آن ها به فقیر صدقه دهید، و لازم نیست یک یک آن ها را‏‎ ‎‏قصد کنید.‏

‏‏[سؤال 9634]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 2565‏

‏‏2. آیا از زکات فطره و همچنین پول مجهول المالک از قبیل پول هایی که پیدا‏‎ ‎‏می شود و صاحب آن شناخته نمی شود می توان کتب دینی جهت کتابخانه مسجد برای‏‎ ‎‏مطالعه مردم خرید یا خیر؟‏

‏‏بسمه تعالی، مجهول المالک باید به فقرا صدقه داده شود و از فطره مانع‏‎ ‎‏ندارد. و اگر فقیری باشد، مراعات او اولویت دارد.‏

‏
‏‎

‎‏[سؤال 9635]‏‏ ‏ ‏ 5388‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏قم، دفتر رهبر بزرگ انقلاب ایران، حضرت مستطاب حجت الاسلام والمسلمین‏‎ ‎‏امام خمینی، مدّ ظله العالی‏

‏‏به عرض می رساند: این جانب ساکن گناوه، شغل مغازه دار، مدت دو سال تمام‏‎ ‎‏می باشد که جنسی را به یک نفر ناشناس فروختم. ایشان رفته است که برگردد و‏‎ ‎‏اجناس خود را ببرد و تا حال که مدت دو سال است، برنگشته و خبری از ایشان‏‎ ‎‏نیست. بنده چون می ترسیدم که جنس مزبور فاسد شود؛ آن را به مبلغی فروختم. پول‏‎ ‎‏آن باقی می باشد. متمنّی است، برای این که بنده، بری ءالذمه شوم؛ دستور فرمایید پول‏‎ ‎‏را ارسال دارم که به شما برسد. هرگونه امر دیگر باشد، بفرمایید تا عمل نمایم. در‏‎ ‎‏خاتمه، سلامتی آن رهبر عظیم الشأن را از خداوند بزرگ خواستارم.‏

‏‏بسمه تعالی، اگر مأیوس از پیدا شدن مالک آن شده اید، از طرف صاحبش‏‎ ‎‏صدقه بدهید.‏

‏‏[سؤال 9636]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 2430‏

‏‏3. چند ماه قبل که برای دریافت دان مرغ به شرکت دان رفته بودم، شخص دیگری‏‎ ‎‏هم دان مرغ خود را با کامیونی که ما با آن دان حمل می کردیم بار نمود. قرار شد بین راه‏‎ ‎‏بار خود را تخلیه نماید. موقعی که بار خود را کنار جاده تخلیه نمود و ما به محل خود‏‎ ‎‏رفتیم، یک کیسه از دان مرغ آن شخص روی دان مرغ ما جامانده بود. چند مرتبه به‏‎ ‎‏محل او مراجعه نموده و موفق به پیدا کردن آن شخص نشده ام. اکنون شش ماه از آن‏‎ ‎‏تاریخ می گذرد. چون دان مرغ اگر می ماند فاسد می شد لذا دان مصرف شده و وجه آن‏‎ ‎‏را کنار گذاشته ایم. وجه آن را که حدود 2250 ریال است، چه کنیم؟‏

‏‏بسمه تعالی، با یأس از پیدا شدن صاحب آن، پول را از طرف او به فقیر‏‎ ‎‏صدقه دهید. ‏

‏
‏‎

‎‏[سؤال 9637]‏‏ ‏ ‏ 5389‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 2 / 5 / 1361‏

‏‏محضر مبارک امام خمینی، رهبر عظیم الشأن و بنیان گذار جمهوری اسلامی ایران‏

‏‏وجود نازنین شما و رزمندگان اسلام را همیشه در نماز دعاگو هستم. ‏

‏‏امام مهربان شش سال پیش در یکی از معدن های کرمان، هیأتی به نام امام حسین‏‎ ‎‏داشتیم تا این که این جانب، از کرمان انتقال یافتم به شرکت معدن سنگرود. از پول‏‎ ‎‏هیأت که دو هزار تومان (خرده) است، در پیش بنده می باشد که مقداری اثاثیه هم از‏‎ ‎‏آن هیأت باقی است. این را از چند تن از روحانی های محترم سؤال نموده ام که ایشان‏‎ ‎‏جواب دادند که باید این مبلغ مذکور و اثاثیه را به محلی که بوده ای ببری، و‏‎ ‎‏بنده به آن‏‎ ‎‏نقطه دسترسی ندارم. اگر شما اجازه بفرمایید، این مبلغ و اثاثیه های مختلف را‏‎ ‎‏به‏‎ ‎‏حساب شما و یا به جنگ زدگان و یا به مساجد و یا به انجمن اسلامی محلمان واریز‏‎ ‎‏نموده و رسید دریافت دارم. ‏

‏‏دستور پول و دستور اثاثیه، هر کدام را جداگانه امر بفرمایید تا این که از گردن بنده‏‎ ‎‏انداخته شود. ‏

‏‏سلامتی رهبر عالی قدر آرزوی ما است، والسلام‏

‏‏بسمه تعالی، اگر از رساندن آن به صاحبانش مأیوس هستید، از طرف آن ها‏‎ ‎‏به فقیر صدقه دهید.‏

‏‏[سؤال 9638]‏‏ ‏ ‏ 5390‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 16 / 10 / 1361‏

‏‏قم، دفتر استفتائات حضرت امام، سلام علیکم‏

‏‏سازمان خدمات درمانی نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران، عهده دار تأمین‏‎ ‎‏خدمات درمانی عائله کادر و عائله بازنشستگان و خود بازنشستگان می باشد و بودجۀ‏‎ ‎‏آن از محل 1% و یا 2% حقوق اشخاص و بقیه 6% یا 5% از بودجۀ دولت تأمین می شود.‏
‏‎

‎‏و بیمار در مواقع مراجعه به داروخانه و بیمارستان، 10% مخارج درمان را شخصاً‏‎ ‎‏می پردازد. در موقع محاسبه در سازمان به این مسأله برخورد می شود که بعضی از‏‎ ‎‏داروخانه ها و بیمارستان ها در صورت حساب اشتباه کرده و در نتیجه به اندازۀ ده‏‎ ‎‏درصد رقم مورد اشتباه از بیمار، اضافه دریافت کرده اند. این رقم در مورد داروها، در‏‎ ‎‏حدود چند ریال برای هر مریض است. با توجه به ناچیز بودن مبلغ و تعداد کثیر‏‎ ‎‏بیماران و عدم دسترسی آسان به آنان، برگرداندن این مبلغ جزئی به فرد فرد آنان‏‎ ‎‏غیرمقدور است. در حال حاضر این کسورات ـ به صورت امانت ـ در حسابی نزد‏‎ ‎‏سازمان نگهداری می شود و حدود آن دو میلیون تومان است که در مدت هشت سال‏‎ ‎‏جمع گردیده است.‏

‏‏آیا این سازمان می تواند در این وجوهات تصرف نماید؟ موارد:‏

‏‏الف. کمک به تأمین قسمتی از هزینه های درمانی بیماران تحت پوشش‏‎ ‎‏بی بضاعت.‏

‏‏ب. ایجاد صندوق قرض الحسنه در سازمان. ‏

‏‏ج. منظورکردن وجوهات در جمع درآمد سازمان.‏

‏‏د. هر موردی که حضرت امام صلاح می دانند و اجازه می فرمایند.‏

‏‏بسمه تعالی، از طرف صاحب واقعی آن، به فقیر صدقه داده شود.‏

‏‏[سؤال 9639]‏‏ ‏ ‏ 5391‏

‏‏حکم: ‏‎ ‎‏[نقل از صحیفه امام، ج 20، ص 384 ]‏

‏‏زمان: 21 شهریور 1366 / 18 محرم 1408‏

‏‏مکان: تهران، جماران‏

‏‏موضوع: اجازۀ سرپرستی اموال و املاک طاغوتیان فراری تا تعیین تکلیف قانونی‏

‏‏مخاطب: رمضانی (سرپرست دادسرای انقلاب اسلامی تهران ـ امور اقتصادی)‏

‏‏[شماره 11446 / 66 / 11 ـ مورخ 21 / 6 / 1366. محضر مبارک حضرت آیت الله‌‏
‏‎

‎‏العظمی امام خمینی ـ مدّ ظله العالی ـ رهبر کبیر انقلاب اسلامی ایران. سلام علیکم.‏‎ ‎‏احتراماً، استدعا دارد نظر مبارک خود را در موارد ذیل اعلام فرمایید:‏

‏‏1. آیا می توان اموال و املاک مربوط به طاغوتیان و فراریان به خارج از کشور خواه‏‎ ‎‏حکم توقیف آن ها صادر شده یا نشده باشد، برای جلوگیری از حیف و میل تا‏‎ ‎‏بازگشت آنان به ایران و رسیدگی به وضع آن ها تحت سرپرستی خود قرار داد؟‏

‏‏2. آیا می توان اموال و املاکی که در معرض خرابی و تضییع قرار دارد به نرخ‏‎ ‎‏عادلانه به فروش رسانده و وجوه حاصله را در حساب امانی دادستانی قرار داد و بر‏‎ ‎‏حسب مورد به خزانۀ دولت واریز و یا به صاحبش پرداخت نمود؟‏

‏‏ ‏ ‏ سرپرست دادسرای انقلاب اسلامی تهران (امور اقتصادی) رمضانی]‏

‏‏[‏‏پاسخ سؤال اول:‏‏]‏

‏‏بسمه تعالی، در فرض مذکور می توان، بلکه لازم است این امر.‏

‏‏ ‏ ‏ روح الله‌ الموسوی الخمینی‏

‏‏[‏‏پاسخ سؤال دوم:‏‏]‏

‏‏بسمه تعالی، در فرض مذکور مانعی ندارد، بلکه باید به این نحو عمل شود.‏

‏‏ ‏ ‏ روح الله‌ الموسوی الخمینی‏

‏‏[سؤال 9640]‏‏ ‏ ‏ 5392‏

‏‏پاسخ استفتا: ‏‎ ‎‏[نقل از صحیفه امام، ج 19، ص 211 ]‏

‏‏زمان: 9 فروردین 1364 / 7 رجب 1405‏

‏‏مکان: تهران، جماران‏

‏‏موضوع: فروش اموال غایبین به قیمت عادلانه مشروط به رعایت حقوق مالکین و‏‎ ‎‏استرداد حقوق آنان در صورت مراجعه‏

‏‏سؤال کننده: صانعی، یوسف (دادستان کل کشور)‏

‏‏[بسمه تعالی، محضر مبارک حضرت آیت الله‌ العظمی الامام خمینی، دام ظله العالی‏

‏
‏‎

‎‏بعد التحیة والسلام، لازم است به عرض برسانم که اموال زیادی از غیر منقول از‏‎ ‎‏قبیل خانه و کارخانه و شرکت و باغ ها و زمین های زراعتی و مغازه و پاساژ و امثال‏‎ ‎‏این ها بلکه از منقول مربوط به افرادی است که در خارج کشور زندگی می کنند و به‏‎ ‎‏عللی تا به حال شخصاً مراجعه ننموده تا وضع اموال آن ها روشن گردد، و بر حسب‏‎ ‎‏رویّۀ متخذه از طرف دادستان های انقلاب و به خاطر شرایط خاص انقلاب و اصل‏‎ ‎‏کلی این که دادستان کل، حافظ اموال غایبین و حافظ حقوق جامعه است از ارگان ها و‏‎ ‎‏نهادهای مختلف (بنیاد مستضعفان، بنیاد شهید و غیره) نسبت به اموال سؤال می شود‏‎ ‎‏که نمونۀ آن به شمارۀ 10 / 124503 ـ 13 / 12 / 63 پیوست می باشد. آیا اجازه‏‎ ‎‏می فرمایید که در مواقع لزوم برای حفظ حقوق غایبین و حقوق بیت المال در حکومت‏‎ ‎‏اسلامی آن اموال به قیمت عادلۀ روز به ارگان ها و نهادها فروخته شود، لکن با شرط‏‎ ‎‏الزام خریدار به فروش به قیمت زمان مراجعه یا مراجعۀ مالک در زمان معین یا خیر؟‏‎ ‎‏ناگفته نماند که حل مسأله از نظر مقررات جاریه مشکل بلکه غیر ممکن خواهد بود.‏

‏‏ ‏ ‏ دادستان کل کشور ـ یوسف صانعی] ‏

‏‏بسمه تعالی، در صورتی که حفظ مال غایب مبتنی بر این امر که مرقوم شده‏‎ ‎‏است باشد، یا برای او اصلح باشد، در فرض مذکور و مشروط مذکور‏‎ ‎‏مجازید.‏

‏‏ ‏ ‏ 9 / 1 / 64 ـ روح الله‌ الموسوی الخمینی‏

‏‏[سؤال 9641]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 1063‏

‏‏2. ضمناً برادری هم یک مسأله دارد که از این قرار است در وقتی که نمی دانسته و‏‎ ‎‏متوجه نبوده مال کسی را که گویا بهایی هم بوده خورده و یا سرقت نموده و او هم‏‎ ‎‏اکنون در خارج از کشور است و مقداری از اموالش را دولت در اختیار گرفته این برادر‏‎ ‎‏که می خواهد خود را تطهیر کند چگونه ممکن است؟‏

‏‏بسمه تعالی، به ورثه مسلمان او رد کند و اگر ندارد به حاکم شرع مراجعه‏‎ ‎‏نماید.‏

‏
‏‎

‎‏[سؤال 9642]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 1955‏

‏‏3. آیا می شود بهرۀ بانکی پس انداز را به عنوان صدقه (با توجه به این که امام قبلاً‏‎ ‎‏فرموده بودند که بهرۀ پول حرام است و صدقه باید داد) به حساب جنگ زدگان و یا‏‎ ‎‏کمیتۀ امداد امام خمینی داد؟‏

‏‏بسمه تعالی، بهرۀ پول ربا و حرام است، گرفتن آن جایز نیست و چنانچه‏‎ ‎‏گرفته باشد از طرف مالک واقعی آن به فقرا صدقه بدهد، ان شاء الله‌ موفق‏‎ ‎‏باشید.‏

‏‏[سؤال 9643]‏‏ ‏ ‏ 5393‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏1. اگر افرادی اجناس یا خرده ریز خود را در دکان شخصی بگذارند و بروند که‏‎ ‎‏بعد بیایند و ببرند اما بروند و دیگر نیایند و در سال این خرده ریزها انباشته شود تکلیف‏‎ ‎‏چیست؟‏

‏‏بسمه تعالی، با یأس از شناسایی صاحبانش از طرف آن ها به فقیر صدقه‏‎ ‎‏دهد مگر این که بداند صاحبانش اعراض کرده اند. ‏

‏‏[سؤال 9644]‏

‏‏2. آیا کارگری که کار می کند لازم است وقتی که مشتری می خواهد برود به او‏‎ ‎‏بگوید بقیه اجناس یا کهنه آن را ببر و اگر گفت نمی خواهم لازم است به او بگوید این‏‎ ‎‏مقدار ارزش دارد و به او بدهد یا نه؟‏

‏‏بسمه تعالی، بقیه اجناس او را باید به او رد کند و اگر گفت نمی خواهم لازم‏‎ ‎‏نیست قیمت را بگوید.‏

‏‏[سؤال 9645]‏

‏‏3. اگر شخصی مسائل فوق را که سؤال شده تا به حال رعایت نکرده و سال ها‏‎ ‎‏گذشته تکلیف او چیست؟ با این نوع کسب ازدواج کرده، لباس خریده و نماز خوانده‏
‏‎

‎‏حال باید چه کند؟ این افراد اگر مقلد امام باشند تکلیف چیست؟ اگر مقلد دیگران‏‎ ‎‏باشند چیست؟‏

‏‏بسمه تعالی، اگر صاحبان آن ها اعراض از بقیه جنس و ریزه ها کرده اند یا‏‎ ‎‏علم به رضایت آن ها دارد چیزی بر او نیست و در هر صورت نمازهایی که‏‎ ‎‏قبلاً در حالت جهل خوانده صحیح است.‏

‏‏4. اگر زنی بدون اجازه شوهرش خیاطی برای خواهران و مادر خود انجام دهد و شوهرش بگوید‏‎ ‎‏راضی نیست، آیا با آن لباس می شود نماز خواند یا نه؟ تکلیف چیست؟‏

‏‏بسمه تعالی، مانع ندارد.‏

‏‏5. آیا همه سرودها و موسیقی های رادیو و تلویزیون حلال است یا نه؟‏

‏‏بسمه تعالی، موسیقی مطرب حرام است و صداهای مشکوک مانع ندارد.‏

‏‏6. آیا اگر کسی مریض باشد، نتواند پیاده برود و چرخ و موتور هم ندارد و منزل او جایی واقع شده که‏‎ ‎‏وسیله عمومی نمی رود می تواند کوپن بخرد؟‏

‏‏بسمه تعالی، بستگی به مقررات دارد.‏

‏‏[سؤال 9646]‏‏ ‏ ‏ 5394‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 11 / 10 / 1361‏

‏‏محضر مقدس آیت الله‌ العظمی نایب الامام، الامام الخمینی، روحی لک الفداء‏

‏‏محترماً بعد از عرض ادب، این جانب در ایام حج که روحانیت کاروانی را به عهده‏‎ ‎‏داشتم، عده ای از حجاج که نمی توانستند در قربانگاه حضور به هم رسانند، مرا وکیل‏‎ ‎‏نمودند که ذبیح‏‏ۀ‏‏ آن ها را ـ وکالتاً ـ انجام دهم. با دقت کافی که انجام دادم و با اسم برای‏‎ ‎‏هر کدام که قربانی نمودم، متوجه شدم که پول دو قربانی در نزد من می باشد و‏‎ ‎‏روز‏‎ ‎‏یازدهم احتیاطاً یک قربانی دیگر انجام دادم؛ چون احتمال می دادم فقط به مقدار یک‏‎ ‎‏قربانی اشتباه نموده ام؛ و چند روز بعد، وقتی به محل قربانگاه رفتم که احتیاطاً پولی به‏‎ ‎‏صاحب گوسفندان بدهم، کسی را پیدا ننمودم. الآن به مقدار 350 ریال سعودی ذمه‏‎ ‎‏خود را مدیون می دانم. خواهشمندم امر بفرمایید که آیا باید یک قربانی دیگر به نیت ما‏‎ ‎‏فی الذمه انجام دهم، یا پول آن را به فقرا بدهم، یا معادل آن را به ریال ایرانی بپردازم؟ ‏

‏
‏‎

‎‏ادام الله‌ ظلّکم العالی علی رؤوس الأنام؛ والسلام علیکم ورحمة الله‌‏

‏‏بسمه تعالی، اگر یقین دارید برای تمام اشخاصی که نایب شده اید قربانی‏‎ ‎‏کرده اید، پول را با یأس از شناسایی صاحبش، از طرف او به فقیر صدقه‏‎ ‎‏دهید.‏

‏‏[سؤال 9647]‏‏ ‏ ‏ 5395‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏پس از عرض سلام و دعای خیر برای کلیه علمای اسلام و بالاخص امام و رهبر‏‎ ‎‏کبیر انقلاب، سؤالاتی چند در موارد زیر دارم که مستدعی پاسخ مقتضی می باشم. در‏‎ ‎‏ضمن لازم به تذکر است از حدود یک سال ونیم پیش سه نامه به دفتر امام نوشتم که‏‎ ‎‏جواب دریافت نداشته ام، دو نامه به دفتر آیت الله‌ العظمی منتظری و یکی هم به دفتر‏‎ ‎‏آیت الله‌ مشکینی، و لیکن آن ها جواب قانع کننده ای نداده و هر یک به دفتر امام احاله‏‎ ‎‏می دادند که آن را هم گفتم چه شده، لیکن خواهشمند است با پاسخ به سؤالات این‏‎ ‎‏حقیر ما را از عذاب الهی نجات بخشید، لیکن قبلاً مقدمه ای در مورد وضعیت‏‎ ‎‏خانوادگی لازم است که بیان می دارم. ‏

‏‏جوانی بیست و پنج ساله هستم، در کودکی در خانواده ای چشم به جهان گشودم‏‎ ‎‏که پس از چند سال پدرم از دست رفت و مادرم برای تأمین مخارج زندگی من و‏‎ ‎‏خودش و مخارج اعتیاد خود به کارگری در محله بدنام تهران مشغول شد: از قبیل‏‎ ‎‏رُفتن و چای درست کردن و شست وشو، بابت این کار مقداری روزانه دستمزد‏‎ ‎‏می گرفت، لیکن در حال حاضر مدت سه سال است که مادرم فوت کرده و من هم‏‎ ‎‏تشکیل خانواده داده و با لطف الهی زندگی نسبتاً خوبی دارم، اما آنچه مورد سؤال‏‎ ‎‏است این است که من چگونه می توانم لوازم منزلی را که از مادرم باقیمانده به حلال‏‎ ‎‏تبدیل کنم؟ که نحوۀ سؤالات را به شرح زیر بیان می کنم و خواهشمندم برای هر یک از‏‎ ‎‏سؤالات زیر جواب جداگانه که مورد احتیاج است مرقوم فرمایید. و استدعای دیگر‏
‏‎

‎‏این که جواب ها را طوری بدهید که با علم ناقص بنده قابل فهم بوده و احتیاج به‏‎ ‎‏پرسش جدید نبوده باشد و اما سؤالات به شرح زیر:‏

‏‏1. آیا آن مقدار دستمزدی که مادرم بابت کار می گرفته حلال است یا حرام، با این‏‎ ‎‏فرض که من نمی دانم کسی که به مادرم مزد می داده درآمد حلال داشته یا نه؟ بلکه‏‎ ‎‏احتمال ضعیف دارد.‏

‏‏2. اگر با درآمد حرام، جنسی خریداری شده باشد من باید چه مقدار بابت اثاثیه‏‎ ‎‏بپردازم؟ آیا قیمت خرید اولیه را؟ یا قیمت کنونی و دولتی آن را در صورتی که نو‏‎ ‎‏است؟ یا قیمت کنونی و آزاد آن را در صورتی که نو است؟ یا قیمت کنونی و مستعمل‏‎ ‎‏و کهنه شده را؟‏

‏‏لازم به تذکر است که برخی از اثاثیه را که اکثراً مستعمل هستند من اگر بخواهم‏‎ ‎‏قیمت نو و کنونی آن ها را بدهم برای من به صرفه است که آن ها را صدقه بدهم و‏‎ ‎‏جنس نو بخرم (در هر صورت تابع دستور شرع می باشم).‏

‏‏بسمه تعالی، وسایل تهیه شده اگر یقین ندارید که از پول حرام تهیه شده‏‎ ‎‏چیزی بر شما نیست. و در صورت یقین، اگر صاحبان پول حرام را‏‎ ‎‏می شناسید باید از آن اشخاص کسب رضایت نمایید و اگر آنان را‏‎ ‎‏نمی شناسید باید عین وسایل یا قیمت فعلی آن را از طرف آنان به فقرا‏‎ ‎‏صدقه بدهید و اگر در اثر کار زدن قیمت کم شده تفاوت قیمت را بپردازید.‏

‏‏3. برای خمس دادن جنسی که خمس آن قبلاً داده نشده باید قیمت چه زمانی مد نظر قرار گیرد؟ با این‏‎ ‎‏شرط که جنس برای فروش خریداری نشده باشد.‏

‏‏بسمه تعالی، اگر مورد تعلق خمس باشد قیمت فعلی میزان است.‏

‏‏[سؤال 9648]‏‏ ‏ ‏ 5396‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 20 / 12 / 1361‏

‏‏پیشگاه مبارک حضرت امام خمینی رهبر کبیر انقلاب اسلامی‏

‏‏بدین وسیله به اطلاع آن مقام معظم می رساند: حدود یک سال و چند ماه پیش‏
‏‎

‎‏مقداری طلا را جهت خرید به مغازه این جانب آوردند و پس از وزن نمودن، پول 21‏‎ ‎‏مثقال طلا به فروشنده پرداخت شد و فروشنده با اطمینان خاطر مغازه را ترک نمود.‏‎ ‎‏پس از رفتن فروشنده موقعی که مجدداً سنگ ترازو را کنترل کردم متوجه شدم که طلا‏‎ ‎‏31 مثقال بوده و اشتباهاً 21 مثقال حساب شده و چون فروشنده را نمی شناختم یک‏‎ ‎‏عدد النگو که وزن آن حدود 10 مثقال بود از بین طلاها جدا کرده تا بلکه صاحبش‏‎ ‎‏مجدداً مراجعه نماید، تا به حال که حدود یک سال و چند ماه از آن می گذرد هیچ گونه‏‎ ‎‏مراجعه ای انجام نشده و در نتیجه حدود چند روز پیش این النگو به فروش رسید که‏‎ ‎‏کل مبلغ آن بالغ بر 162000 ریال می باشد که پول آن موجود است، می خواستم این‏‎ ‎‏مبلغ را به عنوان رد مظالم برای صاحب اصلی اش به حساب 100 آن حضرت یا هر‏‎ ‎‏جایی که بفرمایند واریز نمایم، ولی قبل از هر اقدام لازم دیدم از آن حضرت استفتا‏‎ ‎‏نمایم. خواهشمند است در این جهت هرگونه صلاح می دانند این جانب را ارشاد و‏‎ ‎‏رهنمود فرمایند.‏

‏‏بسمه تعالی، پول را از طرف صاحبش به فقیر صدقه دهید.‏

‏‏[سؤال 9649]‏‏ ‏ ‏ 5397‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏محضر مبارک رهبر انقلاب اسلامی ایران امام خمینی، سلام علیکم‏

‏‏لطفاً به دو سؤال ذیل پاسخ مرقوم فرمایید:‏

‏‏1. بنده مقداری پول در بانک به عنوان این که بانک محل اطمینان است در حساب‏‎ ‎‏پس انداز خود می گذارم، آخر سال مقداری به عنوان بهره به این پول اضافه می شود آیا‏‎ ‎‏خرج کردن بهره این پول جایز است یا خیر؟ در صورت جایز نبودن می شود به فقیر‏‎ ‎‏داد یا خیر؟‏

‏‏بسمه تعالی، بهرۀ پول ربا است و نباید بگیرید و اگر گرفتید با یأس از‏‎ ‎‏شناسایی صاحبش به فقیر صدقه دهید.‏

‏
‏‎

‎‏2. بنده مدت ده سال است که در تهران زندگی می کنم و خانه از خود دارم، اما قصد ماندن در تهران را‏‎ ‎‏ندارم هر وقت که ممکن شد می خواهم به وطن خویش بروم. آیا تهران وطن من محسوب می شود یا‏‎ ‎‏بنده مسافر هستم؟ تکلیف شرعی بنده چیست؟‏

‏‏بسمه تعالی، وطن محسوب نمی شود.‏

‏‏[سؤال 9650]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 740‏

‏‏5. با توجه به وضع اقتصادی کشور که لازم است مردم پول ها را در بانک بگذارند،‏‎ ‎‏بانک ها در موقع پس دادن پول سودی روی آن می کشند. اولاً، آیا این سود حرام است‏‎ ‎‏یا حلال؟ در صورتی که حرام باشد یا آن که افراد را مجبور به گرفتن آن می کنند، وظیفه‏‎ ‎‏چیست؟ در صورت حرام بودن، آیا می شود سود آن را به نیازمندان داد؟ لطفاً مفصلاً‏‎ ‎‏توضیح دهید.‏

‏‏بسمه تعالی، بهرۀ پول ربا و حرام است نباید بگیرد و اگر گرفت از طرف‏‎ ‎‏صاحب واقعی آن به فقیر صدقه بدهد.‏

‏‏[سؤال 9651]‏‏ ‏ ‏ 5398‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 4 / 3 / 1361‏

‏‏محضر مبارک حضرت امام خمینی مدّ ظله العالی‏

‏‏گرفتن مبلغی که بانک ها پس از پایان سال به عنوان بهره به دفترچه های پس انداز‏‎ ‎‏می پردازند از نظر شرعی چه صورت دارد؟ اگر حرام می دانید مبلغ اضافی را باید به‏‎ ‎‏بانک برگردانیم یا این که راه دیگری را تجویز می کنید؟‏

‏‏والسلام علیکم ورحمة الله‌ وبرکاته‏

‏‏بسمه تعالی، بهره پول ربا و حرام است و گرفتن آن جایز نیست و اگر گرفته‏‎ ‎‏شد، باید از جانب صاحب واقعی آن به فقیر صدقه داده شود.‏

‏‏[سؤال 9652]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 3292‏

‏‏2. سودی که از پول سپرده در بانک حاصل می شود و طبق فتوای امام، حرام است‏
‏‎

‎‏را می شود به حساب 100 امام یا حساب سپاه پاسداران گذاشت؟ و اگر نمی شود پس‏‎ ‎‏چه باید کرد؟‏

‏‏بسمه تعالی، نمی شود به حساب های مذکور داد و نباید بهره را بگیرند و اگر‏‎ ‎‏گرفته اند در صورت یأس از شناسایی صاحبانش باید به فقیر صدقه دهند‏‎ ‎‏از طرف آن ها.‏

‏‏[سؤال 9653]‏‏ ‏ ‏ 5399‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 22 / 12 / 1361‏

‏‏پیشگاه مبارک رهبر کبیر انقلاب، زعیم عظیم الشأن امت اسلامی، حضرت امام‏‎ ‎‏خمینی ادام الله‌ عمره، ضمن ابلاغ شایسته ترین تحیت و درود و آرزوی طول عمر‏‎ ‎‏برای آن امام بزرگوار تا ظهور حضرت مهدی (عج) به استحضار شریف می رساند که‏‎ ‎‏بیش از دویست هکتار زمین خشکه و آبی در روستای شرفه ارکلا حومه ساری است‏‎ ‎‏که به نام خالصه مشهور و مالک شرعی نداشته و مجهول المالک می باشد و پس از به‏‎ ‎‏وجود آمدن خاندان کثیف پهلوی آن را به عنوان املاک مستغلات پهلوی نامگذاری‏‎ ‎‏کرده و هر سال مالیات های سرسام آوری از مردم مستضعف که فعلاً قریب دویست‏‎ ‎‏خانوار می باشند می گرفتند، ولی بعضی از اهالی روستای مذکور جنبۀ شرعی را هم‏‎ ‎‏مراعات و در زمان طاغوت از یکی از علمای منطقه اجاره می کردند. حال که با عنایات‏‎ ‎‏الهی و توجهات حضرت ولی عصر (عج) و با زعامت آن قائد عزیز، جمهوری‏‎ ‎‏اسلامی در میهن عزیزمان برقرار شده برای رفع نگرانی ساکنین قریه یادشده‏‎ ‎‏خواهشمند است دستور تملیک یا اجاره را بیان فرمایید.‏

‏‏بسمه تعالی، اگر مجهول المالک است باید به فقرا داده شود و رسیدگی‏‎ ‎‏موکول به دولت اسلامی است.‏

‏‏[سؤال 9654]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 7048‏

‏‏6. پرداختن بهره پول به حساب دولت یا حساب جنگ زدگان جایز است یا حتماً‏
‏‎

‎‏باید به فردی صدقه داده شود؟‏

‏‏بسمه تعالی، بهرۀ پول، ربا و حرام است و اگر گرفت با یأس از صاحب‏‎ ‎‏واقعی آن از طرف او به فقرا صدقه دهند.‏

‏‏[سؤال 9655]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 2263‏

‏‏2. سودی که عائد شخص می شود از حساب پس انداز چه کارش باید بکند؟‏

‏‏بسمه تعالی، بهره پول ربا و حرام است و نباید بگیرد و چنانچه گرفته باید‏‎ ‎‏از جانب صاحب واقعی به فقیر صدقه دهد.‏

‏‏[سؤال 9656]‏‏ ‏ ‏ 5400‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 28 / 10 / 1361‏

‏‏تهران، دفتر محترم امام امت‏

‏‏به استحضار می رساند: اموالی که از طریق دایرۀ آگاهی شهربانی از ید سارقین و یا‏‎ ‎‏به گونۀ گمشده کشف می گردد، پس از گذشت مدت شش ماه، سه نوبت مراتب در‏‎ ‎‏روزنامۀ محلی آگهی می شود. چنانچه کسی برای دریافت آن ها مراجعه ننماید،‏‎ ‎‏بلا  صاحب تشخیص داده می شود و حسب خواستۀ دادگستری عمومی، در معرض‏‎ ‎‏حراج قرار می گیرد. وجوه حاصله به حساب بانکی دادگستری مشهد واریز می گردد.‏‎ ‎‏استدعا دارد مقرر فرمایند جواب اعلام گردد: از نظر موازین شرعی ادامۀ این رویه‏‎ ‎‏بلااشکال است یا خیر؟ و در صورت مغایر بودن، برای اموال و اشیایی از قبیل:‏‎ ‎‏اتومبیل، موتور، فرش، طلاجات، رادیو ضبط و تلویزیون و غیره که در آگاهی‏‎ ‎‏بلا  صاحب است و نگهداری آن ها به علت زیاد بودن مواجه با اشکالات است،‏‎ ‎‏چگونه باید عمل کرد؟‏

‏‏بسمه تعالی، اگر مالک شرعی آن معلوم نیست، در صورت یأس از پیدا‏‎ ‎‏شدن او باید اموال از طرف آنان به فقرا صدقه داده شود و چنانچه حسابی‏‎ ‎‏باشد که اطمینان داشته باشید به مصرف فقرا می رسد، می توانید به آن‏‎ ‎‏حساب واریز کنید. ‏

‏
‏‎

‎‏[سؤال 9657]‏‏ ‏ ‏ 5401‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏دفتر محترم حضرت امام، محترماً این جانب دارندۀ مغازۀ الکتریکی چند سؤال‏‎ ‎‏شرعی دارم؛ لطفاً پاسخ فرمایید:‏

‏‏1. مدتی است یک عدد کیف با مقداری پول پیدا شده، با این که پشت شیشۀ مغازه‏‎ ‎‏نوشته شده، ولی صاحب آن تاکنون مراجعه نکرده، چه باید کرد؟‏

‏‏2. بعضی مواقع مشتری اجناسی از قبیل دستکش یا سایر چیزهای جزئی را جا‏‎ ‎‏می گذارد که صاحب آن را هم نمی شناسیم، چه باید کرد؟‏

‏‏بسمه تعالی، 1 و 2، بعد از یک سال تعریف و یا مأیوس شدن از پیدا شدن‏‎ ‎‏صاحب آن، باید از جانب صاحبش به فقیر صدقه داده شود و در صورت‏‎ ‎‏اول پس از یک سال تعریف، خودش نیز می تواند بردارد.‏

‏‏[سؤال 9658]‏

‏‏3. اجناس برقی ای برای تعمیر می آورند. بعد از تعمیر ـ که اجرت آن را هم‏‎ ‎‏پرداخت نکرده اند ـ دیگر برای بردن مراجعه نمی کنند. تا چند سال می توانم نگهداری‏‎ ‎‏کنم؟ بعداً چه خواهد شد، نمی دانم؟ لطفاً این چند مورد را جواب دهید.‏

‏‏بسمه تعالی، بعد از یأس از آمدن صاحب آن، باید به حاکم شرع مراجعه‏‎ ‎‏کنید و با اجازۀ او می توانید حق اجرت خود را از مال برداشته، باقی را به‏‎ ‎‏فقیر صدقه دهید.‏

‏‏[سؤال 9659]‏‏ ‏ ‏ 5402‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏به دفتر محترم حضرت امام خمینی، روحی له الفداء، سلام علیکم، با سلام به‏‎ ‎‏پیشگاه امام زمان و نایب بر حقش و شهدای راه حق و آزادی و با آرزوی پیروزی‏‎ ‎‏رزمندگان اسلام بر کفر جهانی و همین طور، طول عمری به بلندی آفتاب با صحت و‏
‏‎

‎‏سلامتی کامل برای حضرت امام، از درگاه باری تعالی.‏

‏‏براساس جملۀ «عجّلوا بالتوبة قبل الموت»، این حقیر قبل از، از دست دادن وقت‏‎ ‎‏تصمیم به توبه، از کارهای انجام شده در دوران نوجوانی و نادانی خود گرفته ام، بلکه‏‎ ‎‏ان شاء الله‌ خدای مهربان نیز مرا ببخشد و از گناهانم چشم پوشی نماید؛ لذا از آن دفتر‏‎ ‎‏محترم خواهشمند است که بر اساس فتوای حضرت امام در موارد زیر، این بندۀ خدا‏‎ ‎‏را رهنمود داده و ارشاد فرمایند. قبلاً از همگی شما به ویژه نایب بر حق حضرت‏‎ ‎‏مهدی کمال تشکر را دارد.‏

‏‏1. برداشت از اموال و محصول کسانی بدون اجازه، ضمناً برای کسب رضایت‏‎ ‎‏صاحبان کوشش به عمل آمد ولی به آن ها دسترسی پیدا نشده.‏

‏‏2. باعث بریدن و از بین رفتن تعدادی درخت چنار از باغی بدون رضایت و اجازه‏‎ ‎‏صاحب آن. صاحب آن را پیدا نکردم و به هیچ گونه به آن دسترسی ندارم، ضمناً گفته‏‎ ‎‏می شود که آن باغ بعد از انقلاب مصادره شده است.‏

‏‏3. برداشت از اموال کسانی در حدود پنجاه تومان در حدود 15 الی 20 سال پیش‏‎ ‎‏اموال آن شخص کلاً ملی اعلام شده و در اختیار دولت است.‏

‏‏چند ماه بعد از پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی توسط یکی از آشنایان، یک‏‎ ‎‏پیراهن و شلوار به صورت هدیه به این جانب داده شد که مورد استفاده قرار گرفت و‏‎ ‎‏چندی هم با آن نماز خوانده شد. گویا لباس ها، از سازمان پیشاهنگی رژیم طاغوت‏‎ ‎‏بوده که توسط یکی از گروهک ها ـ که آن شخص آشنا هم، عضو آن بود ـ به سرقت‏‎ ‎‏رفته است. حال؛ آن پیراهن و شلوار، نه قابل عودت است و نه ارزش آن را دارد که به‏‎ ‎‏فقیری داده شود. در این چند مورد تکلیف مرا روشن سازید. ‏

‏‏بسمه تعالی، اموالی که مالک آن ها را نمی شناسید و به وجه شرعی به شما‏‎ ‎‏نرسیده، حکم مجهول المالک بر آن مترتّب است و از طرف صاحبان آن ها‏‎ ‎‏به فقیر صدقه دهید. ‏

‏
‏‎

‎‏[سؤال 9660]‏‏ ‏ ‏ 5403‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏محضر مقدس مرجع عالی قدر امام خمینی، دامت برکاته‏

‏‏پس از عرض سلام و تقدیم تحیات، متصدی بنیاد مستضعفان کرمانشاه سؤال کرده‏‎ ‎‏است که آیا اموالی که حکم به استرداد آن ها می شود، می توانیم از آن ها صرف عایله‏‎ ‎‏کسانی که اموالشان را استرداد کرده ایم ـ در صورت فقر و استحقاق ـ بنماییم یا خیر؟ بر‏‎ ‎‏فرض جواز، چه مقدار می توان داد؟‏

‏‏بسمه تعالی، اگر از اموال مردم است، باید به صاحبش داده شود و اگر‏‎ ‎‏مأیوس از پیدا شدن مالک باشند، باید به فقرا صدقه داده شود. و چنانچه‏‎ ‎‏مذکورین فقیر باشند جایز است به آن ها بدهند و اگر از اموال عمومی‏‎ ‎‏است، باید تحت مقررات بنیاد مستضعفین مصرف شود.‏

‏‏[سؤال 9661]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 2383‏

‏‏4. اگر افراد کارگر که کار می کنند، مشتری مقداری از اجناس خود را به خیال این که‏‎ ‎‏ارزش ندارد آن جا بگذارد و برود یا خجالت بکشد ببرد، در صورتی که آن کارگر‏‎ ‎‏می داند چقدر ارزش دارد چه صورت دارد؟‏

‏‏بسمه تعالی، اگر اعراض کرده، کارگر می تواند بردارد والاّ از صاحب آن‏‎ ‎‏است.‏

‏‏[سؤال 9662]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 1959‏

‏‏2. تعمیرکاری که بعضی از لوازم ماشین ها را به جهت خراب بودن عوض می کرده‏‎ ‎‏و پس از مراجعۀ صاحب ماشین، بعضی از افراد، لوازم مخروبه را با خود می بردند و‏‎ ‎‏بعضی هم صرف نظر می کردند؛ به این معنی که در عین حالی که به آن ها گفته می شد:‏‎ ‎‏این اجناس شما است، آن ها را با خودشان نمی بردند، حالا این لوازم مخروبه، از‏‎ ‎‏تعمیرکار است یا از صاحبان ماشین ها؟‏

‏‏بسمه تعالی، اگر صاحبان آن ها اعراض کرده اند، از تعمیرکار است.‏

‏
‏‎

‎‏[سؤال 9663]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 3769‏

‏‏4. مسألۀ دیگر در رابطه با پرداخت حق الناس است که در کتاب ها و فتاوای امام‏‎ ‎‏پرداخت آن به فقرا ذکر شده است؛ آیا می توان برای پرداخت حق الناسی که بر عهدۀ‏‎ ‎‏انسان است، آن را به یکی از حساب های جنگ و جنگ زدگان و... پرداخت کرد؟‏

‏‏بسمه تعالی، حق الناس مالی را در صورت عدم شناخت صاحب آن باید‏‎ ‎‏از جانب او به فقیر صدقه داد.‏

‏‏[سؤال 9664]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 2922‏

‏‏3. آیا بهرۀ پول بانکی را می توان به حساب نماز جمعه یا دیگر شماره حساب های‏‎ ‎‏عمومی (فرضاً حساب 100، حساب جنگ زدگان و...) واریز نمود؟ آیا می توان آن را‏‎ ‎‏صدقه داد؟‏

‏‏بسمه تعالی، بهرۀ پول، ربا و حرام است، گرفتن آن جایز نیست. اگر گرفت‏‎ ‎‏و از بازگرداندن به صاحب واقعی آن مأیوس است، باید از طرف او به فقرا‏‎ ‎‏صدقه بدهد.‏

‏‏[سؤال 9665]‏‏ ‏ ‏ 5404‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 15 / 10 / 1361‏

‏‏قم، دفتر استفتای امام خمینی‏

‏‏این جانب فعلاً پاسدار می باشم، مبلغ پولی داشتم که به بانک گذاشته بودم؛ چند‏‎ ‎‏روز پیش رفتم پولم را از بانک بگیرم؛ علاوه بر پول خودم مبلغ دو ـ سه هزار تومان هم‏‎ ‎‏بهرۀ پول به من دادند؛ اگر می دانستم گرفتن بهره از بانک اشکال دارد نمی گرفتم؛ حالا‏‎ ‎‏که گرفته ام نمی دانم چه کارش کنم؛ آیا وظیفه ام این است که بهره را به بانک برگردانم یا‏‎ ‎‏به حاکم شرع بدهم یا امام اجازه می دهند که خودم بخورم؟ لطفاً جواب این بندۀ‏‎ ‎‏خداوند و خدمتگزار اسلام را هرچه زودتر بدهید تا از بلاتکلیفی بیرون بیایم. ‏

‏‏بسمه تعالی، با یأس از شناسایی صاحبانش، از طرف آنان به فقیر صدقه‏‎ ‎‏دهید.‏

‏
‏‎

‎‏[سؤال 9666]‏‏ ‏ ‏ 5405‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏پیش از هر چیز سلام عرض می کنم. من یک برادر کوچک شما هستم که تقاضا‏‎ ‎‏دارم این جانب را راهنمایی بنمایید. استدعا دارم که این مسائل را به هر طریقی که شده‏‎ ‎‏بفرمایید.‏

‏‏1. کسی از بنده طلبی داشت که از جهت بی توجهی نتوانستم بدهم و دیگر آن‏‎ ‎‏شخص را ندیدم. در یک محل کار می کردیم و منزلش را نمی دانم کجا است و از‏‎ ‎‏این  مسائل زیاد می باشد که مبلغی جزئی باید بدهم. از جانب صاحبش به چه‏‎ ‎‏کسی  می توانم بدهم؟ برای جبهه اشکالی ندارد یا به فقیر جزء یا به حاکم شرع باید‏‎ ‎‏بدهم؟‏

‏‏بسمه تعالی، اگر مأیوس از پیدا شدن صاحب آن هستید از طرف او به فقیر‏‎ ‎‏صدقه دهید.‏

‏‏2. بی ادبی می شود، آیا عرق جنب از حرام پاک می باشد؟ آیا می شود با همان لباس که غسل کرده ایم و‏‎ ‎‏بعد خودمان را خشک کرده ایم نماز بخوانیم؟ یا باطل است و باید دوباره غسل کنیم یا نه ؟‏

‏‏بسمه تعالی، اگر در لباس، عرق نباشد یا خشک شده، نماز مانع ندارد.‏

‏‏3. در غسل جنابت ترتیبی بعد از غسل، ادرار و مقداری آب با آن می آید. آیا پاک است یا باید دوباره‏‎ ‎‏غسل کنیم؟‏

‏‏بسمه تعالی، اگر رطوبت مشتبه خارج شده، چنانچه قبلاً بول کرده باشد، ولو بعد از غسل،‏‎ ‎‏غسل واجب نمی شود.‏

‏‏4. آیا می توان در غسل جنابت ترتیبی فقط لباس زیر را درآورد و بقیه را به تن کنیم؟ نماز خواندن با آن‏‎ ‎‏لباس ها درست است یا نه؟ ‏

‏‏بسمه تعالی، لباسی که نجس شده، باید تطهیر شود و با لباسی که در آن عرق جنب به حرام‏‎ ‎‏است نباید نماز بخوانند. ‏

‏‏5. گاهی اگر با شهوت هم آبی بیاید و منی نباشد غسل لازم است یا این که آن آب پاک می باشد؟ ‏

‏‏بسمه تعالی، اگر یقین دارد که منی نیست غسل واجب نمی شود.‏

‏
‏‎

‎‏[سؤال 9667]‏‏ ‏ ‏ 5406‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 14 / 8 / 1358‏

‏‏حجت الاسلام، مروج الاحکام، حضرت آقای خمینی، سلّمه الله‌ تعالی‏

‏‏عرض می شود: بنده یک هزار ریال به شخصی بدهکار بودم که فوت کرده و ورثۀ‏‎ ‎‏او معلوم نیست. آیا می توانم بابت ما فی الذمه وجه مزبور را به فقرا بدهم؟ آیا دین بنده‏‎ ‎‏ادا می شود یا خیر؟‏

‏‏بسمه تعالی، اگر شناختن ورثه مقدور نیست، از طرف صاحبش به فقیر‏‎ ‎‏صدقه بدهید.‏

‏‏[سؤال 9668]‏‏ ‏ ‏ 5407‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏با سلام به پیشگاه حضرت مهدی (عج) و نایب بر حقش امام امت، خمینی‏‎ ‎‏بت شکن، امام عزیز! غرض از مزاحمت این است که شما الآن در موقعیتی هستید که‏‎ ‎‏دعای شما زود مستجاب می شود. امام عزیز! برای ما که در جبهه هستیم دعا کنید که ما‏‎ ‎‏یا شهید بشویم یا اجر شهید را ببریم؛ از طرف ما از امت شهیدپرور خیلی خیلی تشکر‏‎ ‎‏کنید که با پول کمی که دارند از آن می گذرند و از نان شبشان می گذرند و برای ما آذوقه‏‎ ‎‏می فرستند؛ ما الآن در بلندی های مشرف به شهر مندلی هستیم و عراقی ها از ترسشان‏‎ ‎‏شب ها آرام و قرار ندارند و به طور مداوم تیراندازی می کنند و یا می آیند در چند صد‏‎ ‎‏متری ما و الله‌ اکبر می گویند؛ و این ها همه از ضعفشان است؛ ما به یک چیز تکیه داریم‏‎ ‎‏و آن اسلام است؛ اسلام بر حق.‏

‏‏غرض از مزاحمت این است که یکی از بچه ها مبلغی به عنوان قرض از یک‏‎ ‎‏برادری گرفته است و بعد از آن، دیگر آن برادر را ندیده و خیلی هم دنبالش گشته‏‎ ‎‏است؛ می خواهد بداند که آیا می تواند آن مبلغ پول را بدهد به حساب 100 یا به‏‎ ‎‏حساب سهم امام یا به حساب جنگ زدگان یا نه؟ مبلغی که دریافت کرده، 000 / 18‏
‏‎

‎‏ریال است. می بخشید که سر عزیزتان را درد آوردیم. ‏

‏‏والسلام؛ من الله‌ التوفیق و علیه التکلان‏

‏‏بسمه تعالی، اگر مأیوس از پیدا کردن صاحب پول باشند، از طرف او به‏‎ ‎‏فقرا صدقه دهند.‏

‏‏[سؤال 9669]‏‏ ‏ ‏ 5408‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏ریاست محترم دفتر امام خمینی ‏

‏‏احتراماً؛ بدین وسیله به استحضار می رساند: مالک خانه ای که آن را چند سال پیش‏‎ ‎‏به عنوان جایزه از بخت آزمایی برده که سند مالکیت گواه آن است و شواهد دیگر هم‏‎ ‎‏موجود است، 6 ماه پیش آن را به مبلغ 800 هزار تومان فروخته که نصف آن را‏‎ ‎‏دریافت داشته و تا پرداخت مابقی، آن سند را در گرو خود برداشته و هم اکنون موعد‏‎ ‎‏پرداخت مابقی آن فرا رسیده و در صورت عدم پرداخت، فروشنده می تواند از طریق‏‎ ‎‏قانونی اقدام نماید. با توجه به این که خریدار با پرداخت بدهی شرعاً مالک نمی شود،‏‎ ‎‏خواهشمند است راهنمایی بفرمایید راه حل این مشکل چیست و در صورت امکان،‏‎ ‎‏ترتیبی اتخاذ شود که از طریق قانونی موانع آن برطرف شود و مبلغ مانده به مصرف‏‎ ‎‏شرعی جهت مستضعفین برسد.‏

‏‏بسمه تعالی، فروش خانه مذکور باطل است و اگر مالک آن معلوم نیست،‏‎ ‎‏باید به مصرف مجهول المالک برسد.‏

‏‏[سؤال 9670]‏‏ ‏ ‏ 5409‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 10 / 9 / 1361‏

‏‏دفتر حضرت امام خمینی، جناب حجت الاسلام آقای توسلی، دامت برکاته، پس‏‎ ‎‏از تقدیم عرض سلام، امید است ان شاء الله‌ موفق بوده باشید.‏

‏‏این جانب به دستور شورای روحانیت کرج، ظهرها امام جماعت و مبلّغ در‏
‏‎

‎‏آموزشگاه حرفه ای می باشم؛ حدود شش سال قبل افرادی که بی شغل و در خیابان ها‏‎ ‎‏ولگرد یا به صورت های دیگر ـ قاچاقچی و هرویینی و غیره ـ بودند، توسط مأمورین‏‎ ‎‏رژیم سابق دستگیر و به بعضی از آن ها کارهای فنی را آموزش می دادند؛ از این افراد،‏‎ ‎‏به علت فرار در زمان انقلاب، مقداری ساعت و مقدار کمی طلا باقیمانده و تماماً‏‎ ‎‏تاکنون محفوظ مانده و به صورت مجهول المالک درآمده، و با آن که اسامی صاحبان‏‎ ‎‏بعضی از آن ها مشخص است مراجعه نکرده اند و بعضی از ساعت های مچی ممکن‏‎ ‎‏است در اثر مرور زمان، احتیاج به تعمیر داشته باشد. نظر مبارک امام را در مصرف این‏‎ ‎‏قبیل اجناس برای این جانب روشن فرمایید که به چه مواردی مصرف کنیم؟ آیا‏‎ ‎‏می شود به جبهه فرستاد یا به مستحقین محل داد یا نه؟‏

‏‏بسمه تعالی، اگر مأیوس از پیدا شدن صاحبان آن ها باشید، با اجازه از‏‎ ‎‏حاکم شرع از طرف آن ها به فقیر صدقه دهید.‏

‏‏[سؤال 9671]‏‏ ‏ ‏ 5410‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏دفتر امام خمینی، دام ظله العالی، پس از ابلاغ تحیّت و سلام‏

‏‏1. یک گردانی در پادگان ولی عصر عجل الله‌ تعالی فرجه الشریف شهید شده اند و‏‎ ‎‏چند نفری باقیمانده اند و مقداری اشیا، از قبیل ساعت، لباس و غیره که متعلق به آن ها‏‎ ‎‏بوده موجود است و معلوم نیست از چه کسی می باشد که به خانوادۀ آن ها داده شود، و‏‎ ‎‏چند مرتبه، یکی از برادران سپاه در بین خانوادۀ این شهیدان تذکر داده، ولی باز‏‎ ‎‏مشخص نشده؛ آیا اجازه می فرمایید که فروخته شود و پولش به فقرا یا به جبهه کمک‏‎ ‎‏شود؟‏

‏‏بسمه تعالی، اگر از صاحبان آن ها مأیوس هستند، به فقیر صدقه دهند.‏

‏‏2. شخصی وطنش تهران است؛ در محلی از تهران سکونت داشته؛ بعد رفته به محل دیگری که قبلاً‏‎ ‎‏نبوده و حال حادث شده و منزلی اجاره کرده و ممکن است دو سال دیگر به محلۀ دیگری برود و باز‏‎ ‎‏سه سال دیگر به محل دیگری؛ تکلیف نمازش چیست؟‏

‏
‏‎

‎‏بسمه تعالی، در محدودۀ تهران قبل از کبیره شدن، حکم وطن مترتّب است؛ و اگر منزل های‏‎ ‎‏جدید، از وطن او کمتر از چهار فرسخ فاصله داشته باشد و از وطن به منزل بیاید، در منزل‏‎ ‎‏جدید هم نمازش تمام است و تا اعراض از وطن خود نکرده، این حکم باقی است.‏

‏‏3. فرد طلبه ای که شهریه می گیرد و مصرف می کند، سال خمسی اش می رسد؛ مقداری پول زیاد آمده؛‏‎ ‎‏آیا باید خمس آن پول را بدهد؟ آیا اگر در بین سال از آن، کتاب یا اشیای دیگر خریده و مورد نیازش نبود‏‎ ‎‏تا سال دیگر، تکلیفش چیست؟‏

‏‏بسمه تعالی، شهریه خمس ندارد.‏

‏‏4. مدرّسی به طلاب درس می دهد و هر ماه مبلغی شهریه می گیرد و امورات او از شهریه است که‏‎ ‎‏مدرسه های مختلف درس می دهد آیا سرسال خمسی اش که رسید و مقداری پول زیاد آورد خمس‏‎ ‎‏تعلق می گیرد، آیا منفعت کسب است؟‏

‏‏بسمه تعالی، اگر شهریه ای است که در حوزه های علمیه داده می شود خمس ندارد و اگر حقوق‏‎ ‎‏می گیرد در زاید بر مؤونه سال باید خمس بدهد.‏

‏‏5. یک طلبه ای امسال به عنوان روحانی گروه به حج رفته و مستطیع هم بوده و اسم خود را نوشته‏‎ ‎‏چند سال دیگر درآمده آیا باز هم باید به حج برود یا همان کافیست؟‏

‏‏بسمه تعالی، اگر مستطیع بوده و برای خودش حج به جا آورده کفایت می کند.‏

‏‏[سؤال 9672]‏‏ ‏ ‏ 5411‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏مقام منیع إمام الاُمة مؤسّس جمهوریة الإسلامیة، حضرت آیت الله‌ العظمی امام‏‎ ‎‏خمینی، مدّ ظله العالی علی رؤوس الأنام، سلام علیکم‏

‏‏1. در اوایل پیروزی انقلاب اسلامی ایران تعدادی اتاق و سایر قسمت های نیم‏‎ ‎‏سوخته و قراضۀ اتومبیل های بدون نمره و هویت به وسیلۀ کمیته انقلاب اسلامی‏‎ ‎‏منطقۀ چهارده از خیابان ها و بیابان ها جمع آوری شد و بیش از یک سال از طریق‏‎ ‎‏راهنمایی و رانندگی و همین طور روزنامه و رادیو مکرراً اعلام شد، لیکن صاحبان‏‎ ‎‏آن ها پیدا نشد. و چون بیم آن می رفت که بالمره از حیّز انتفاع بیفتند، با نظر افراد خبره‏‎ ‎‏به فروش رسید و مبلغ حاصله از آن معادل 152393 تومان است. آیا اجازه می فرمایید‏
‏‎

‎‏مبلغ مذکور به مصرف کارهای ناتمام شبستان مسجد و یا کتابخانه و اتاق خادم برسد یا‏‎ ‎‏خیر؟ در صورت اجازه، مستدعی است حدود آن را نیز بیان فرمایید.‏

‏‏بسمه تعالی، اگر طبق ضوابط، اعلان شده یا از پیدا شدن صاحبانش‏‎ ‎‏مأیوس هستند صدقه بدهند به فقرا از جنگ زدگان و غیر ایشان.‏

‏‏2. شخصی مثلاً از مجتهدی اجازه داشته است که بخشی از سهم مبارک امام علیه السلام را در مورد خاصی‏‎ ‎‏مصرف نماید. اینک شخص مذکور از حضرت عالی تقلید می کند. آیا مجاز است همان مقدار از سهم را‏‎ ‎‏در همان مورد به مصرف رساند یا خیر؟‏

‏‏بسمه تعالی، احتیاج به اجازه خاص دارد و باید مقدار و مصرف را معلوم نمایند.‏

‏‏3. آیا اجازه می فرمایید افرادی از سهم مبارک امام علیه السلام که بر عهد‏‏ۀ‏‏ آنان است حسینیه ناتمامی را در‏‎ ‎‏نزدیکی تهران تکمیل سازند؟‏

‏‏بسمه تعالی، از تبرعات و سایر وجوه خیریه تکمیل نمایند.‏

‏‏4. چه می فرمایید در تکلیف شخصی که خمس اموال خود را به حساب صد امام واریز کرده است؟‏

‏‏بسمه تعالی، اگر به قصد ادای خمس واریز کرده قبول است ولی بعد از این قبلاً استجازه‏‎ ‎‏نمایند.‏

‏‏در پایان با آرزوی هدایت و وحدت تمام مسلمین و بخشش گناهانم از درگاه بزرگ پروردگار، از شما‏‎ ‎‏کمال تشکر و سپاس را دارم.‏

‏‏[سؤال 9673]‏‏ ‏ ‏ 5412‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏مجهول المالک را اگر به اذن حاکم شرع صدقه دادند و بعد از صدقه صاحبش پیدا‏‎ ‎‏شد و قبول نکرد صدقه را صدقه دهنده ضامن است یا حاکم یا هیچ کدام و همچنین‏‎ ‎‏لقطه را بعد از تمام شدن تعریف اگر صدقه داد به اذن حاکم شرع و بعداً صاحبش پیدا‏‎ ‎‏شد چه کسی ضامن است؟‏

‏‏بسمه تعالی، خود شخص ضامن است و در لقطه، تصدّق مشروط به اذن‏‎ ‎‏حاکم شرع نیست اگرچه احوط اذن گرفتن است.‏

‏
‏‎

‎‏[سؤال 9674]‏‏ ‏ ‏ 5413‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 9 / 4 / 1361‏

‏‏حضور مبارک حضرت امام خمینی، با عرض سلام‏

‏‏محترماً به عرض می رساند که یکی از برادران، کیفی با مقدار پول در حدود پنج‏‎ ‎‏هزار تومان پیدا کرد و به این جانب تحویل داد تا صاحب اصلی را پیدا کرده و به آن رد‏‎ ‎‏نمایم. لذا با تلاشی که این جانب در پیدا کردن صاحب اصلی کیف مربوطه کردم،‏‎ ‎‏متأسفانه صاحب کیف پیدا نشد؛ لذا خواهشمند است نظر آن حضرت را در این مورد‏‎ ‎‏اعلام نمایند، تا این تکلیف که بر گردن من است، از این جانب ساقط شود.‏

‏‏بسمه تعالی، اگر مأیوس از صاحب آن هستید، از طرف او به فقیر صدقه‏‎ ‎‏دهید.‏

‏‏[سؤال 9675]‏‏ ‏ ‏ 5414‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 25 / 11 / 1358 ‏

‏‏محضر مبارک حضرت آیت الله‌ امام خمینی، مدّ ظله العالی، با عرض سلام‏

‏‏در اسفندماه گذشته، سارقی دو دستگاه موتور سیکلت دزدیده و آورده بود در‏‎ ‎‏کجان برای فروش. سارق را تعقیب و دستگیر کرده و موتورها را از او گرفتیم. چون‏‎ ‎‏بچه بود و معلوم شد گول دیگری را خورده و سارق اصلی در دست نیست، او را آزاد‏‎ ‎‏نمودیم که الساعه در سربازی خدمت می کند. به وسیله رادیو و تلویزیون اصفهان و در‏‎ ‎‏مجالس سخنرانی های متعدد اعلام کردیم و صاحب یک دستگاه ـ که هوندا بود ـ پیدا‏‎ ‎‏شد و به او تحویل دادیم، ولی برای موتور دومی ـ که گازی و نو هم است ـ تاکنون‏‎ ‎‏کسی پیدا نشده است. تکلیف ما چیست؟ باشد یا اجازه می فرمایید به فروش برسد و‏‎ ‎‏وجه آن را هر طوری دستور فرمایید رفتار نماییم؟‏

‏‏بسمه تعالی، اگر مأیوس از پیدا شدن صاحب آن باشید، از طرف او به فقیر‏‎ ‎‏صدقه بدهید.‏

‏
‏‎

‎‏[سؤال 9676]‏‏ ‏ ‏ 5415‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 20 / 6 / 1367‏

‏‏محضر مبارک رهبر کبیر انقلاب و بنیان گذار جمهوری اسلامی ایران، حضرت‏‎ ‎‏امام، دام ظله العالی، به عرض می رساند:‏

‏‏مبالغی پول مجهول المالک و مال الغایب که از پیدا شدن و مراجعۀ صاحبان آن ها‏‎ ‎‏یأس حاصل شده، در اختیار دادگاه و دادسرای انقلاب اسلامی مشهد و تربت جام‏‎ ‎‏می باشد. چنانچه حضرت مستطاب عالی اجازه بفرمایید، با توجه به درخواست و‏‎ ‎‏استمداد ریاست محترم بیمارستان قلب شهید رجایی، مبلغی از وجوه مورد اشاره و یا‏‎ ‎‏از جرایم مأخوذه از قاچاقچیان مواد مخدر، در اختیار هیأت امنای بیمارستان قرار داده‏‎ ‎‏شود تا در جهت بهبود وضع بیمارستان مصرف شود؟‏

‏‏بسمه تعالی، در مورد اموال مجهول المالک می توانید همه را در اختیار‏‎ ‎‏ایشان قرار دهید، و در مورد اموالی که صاحبان آن غایب هستند نیز‏‎ ‎‏چنانچه از پیداشدن صاحبان آن و همچنین ورثۀ آن ها مأیوس هستید و‏‎ ‎‏وارثی برای آن ها نمی شناسید، می توانید به مصرف مزبور برسانید. ان شاء‏‎ ‎‏الله‌ موفق باشید.‏

‏‏[سؤال 9677]‏‏ ‏ ‏ 5416‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 2 / 9 / 1360‏

‏‏محضر مبارک حضرت امام خمینی، رهبر انقلاب و بنیان گذار جمهوری اسلامی‏‎ ‎‏ایران، مدّ ظله العالی، با درود و سلام بی کران به حضور آن بزرگ رهبر و نایب به حقّ‏‎ ‎‏امام زمان (عج)، با کمال احترام به حضور شما، مسأله ای برای ما جوانان خدمتگزار به‏‎ ‎‏اسلام و قرآن پیش آمد و چون از لحاظ شرعی نمی توانستیم خودسرانه عمل نماییم،‏‎ ‎‏بر آن شدیم تا از محضر حضرت عالی کسب فیض و کسب تکلیف نموده، تا بتوانیم‏‎ ‎‏قدم های مؤثرتری در راه برقراری نظام عدل و داد جمهوری اسلامی در سراسر گیتی‏
‏‎

‎‏برداریم. آنچه مورد نظر می باشد این است که ما در یکی از خوابگاه های دانشگاه‏‎ ‎‏تهران ساکن می باشیم و در هر کدام از اتاق های این خوابگاه (داخل کمدها) مقداری‏‎ ‎‏وسایل، از قبیل پوشاک، ظروف، لوازم التحریر و غیره می باشد که این وسایل، از‏‎ ‎‏دانشجویان غیر مذهبی از قبیل فداییان اقلیت، توده ای، منافقین و... می باشد که بعد از‏‎ ‎‏پیروزی انقلاب و تعطیلی دانشگاه ها به جا گذاشته شده و یک سری فرار کرده و از‏‎ ‎‏بقیه، اطلاعی در دست نیست، و تقریباً نزدیک به دو سال می شود که سراغی از این‏‎ ‎‏وسایل نمی گیرند، و ما چون به کمدها و وسایل اولیۀ زندگی احتیاج داریم، لذا تمنّا‏‎ ‎‏می شود تکلیف این مسأله و این جور وسایل را برای ما روشن نموده تا چنانچه اجازۀ‏‎ ‎‏تصاحب و یا استفادۀ موقت آن ها را از نظر شرعی داشته باشیم، از آن ها بهره گیری‏‎ ‎‏نماییم.‏

‏‏بسمه تعالی، اگر یقین دارید صاحبان اشیا از آن اعراض نمودند، می توانید‏‎ ‎‏تصاحب و تصرف کنید. در غیر این صورت، اگر صاحب آن معلوم نیست‏‎ ‎‏و از پیداکردن او مأیوسید، از طرف او به فقیر صدقه دهید.‏

‏‏[سؤال 9678]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 717‏

‏‏2. ما حکم المال المجهول المالک وکیف نفرّقه ونمیّزه عن اللقطة؟‏

‏‏بسمه تعالی، التمییز والحکم مذکور فی الرسالة العملیة.‏

‏‏[سؤال 9679]‏‏ ‏ ‏ 5417‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 28 / 10 / 1361‏

‏‏دفتر محترم امام خمینی، مدّ ظله العالی، بدین وسیله به اطلاع دفتر امام خمینی‏‎ ‎‏می رساند:‏

‏‏در شرکت ارج اکثراً اشیای پیدا شده، به دفتر انجمن اسلامی تحویل داده می شود و‏‎ ‎‏انجمن اسلامی نیز جهت آگاه نمودن صاحبان اشیا، از طریق بلندگو یا از طریق آگهی‏‎ ‎‏مسأله را اعلام می نماید؛ ولی صاحبان این اشیا پیدا نشده و اشیای مربوطه همچنان در‏
‏‎

‎‏اختیار انجمن اسلامی می باشد. آیا انجمن اسلامی می تواند اشیا را فروخته و به همراه‏‎ ‎‏پول های پیدا شدۀ دیگر به حساب 222 (شهید رجایی) واریز نماید یا به مستمندان‏‎ ‎‏داده و یا صرف امور تبلیغات اسلامی نماید؟ والسلام‏

‏‏بسمه تعالی، مصرف مجهول المالک، فقرا هستند و می توانید با یأس از‏‎ ‎‏پیدا شدن صاحب آن ها، به فقرا از طرف صاحبان صدقه دهید.‏

‏‏[سؤال 9680]‏‏ ‏ ‏ 5418‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 13 / 8 / 1361‏

‏‏دفتر رهبر انقلاب اسلامی ایران، حضرت آیت الله‌ العظمی، امام روح الله‌ الموسوی‏‎ ‎‏خمینی، احتراماً؛ به استحضار می رساند:‏

‏‏شرکت سهامی خاص خدمات اتومبیل سلپیک ایران، که وابسته به کارخانجات‏‎ ‎‏صنعتی ایران ناسیونال و زیر پوشش سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران قرار‏‎ ‎‏دارد، در کیلومتر هفت جادۀ مخصوص کرج واقع می باشد و خدمات پس از فروش‏‎ ‎‏محصولات کارخانجات صنعتی ایران ناسیونال را انجام می دهد. از تاریخ 29 / 3 / 1359‏‎ ‎‏فعالیت خود را آغاز نموده و از بدو شروع به کار، زمینی موات و مجهول المالک به‏‎ ‎‏مساحت تقریبی 1200 متر، جنب تعمیرگاه قرار دارد، که به صورت خرابه ای بیش‏‎ ‎‏نبود. این شرکت با هزینۀ خود، زمین مزبور را صاف نموده و از آن برای پارک نمودن‏‎ ‎‏اتاق های ضایعاتی استفاده می نماید. با وضع موجود در مملکت، از لحاظ بمب گذاری‏‎ ‎‏به دست گروه منافقین و از خدا بی خبران کافر صفت، و دیگر مسائل ایمنی و همچنین‏‎ ‎‏به خاطر سرقت از لوازم اتاق های مشتریان، بودن چنین زمینی به همین صورت، در‏‎ ‎‏مجاورت این تعمیرگاه به هیچ وجه صلاح نمی باشد. با توجه به مطالب گفته شده، این‏‎ ‎‏شرکت حاضر است دیواری به اطراف زمین فوق الذکر با هزینۀ خود، برای جلوگیری‏‎ ‎‏از هرگونه ناامنی کشیده، تا بتواند از آن به صورت انبار استفاده نماید. لازم به یادآوری‏‎ ‎‏است، هیأت مدیرۀ این شرکت، شرعاً و عرفاً خود را در مقابل مالک زمین ـ در‏
‏‎

‎‏صورتی که روزی مشخص گردید و ادعایی از لحاظ مالی و یا حتی اجارۀ زمین نماید ـ‏‎ ‎‏مسئول دانسته، حاضر است ضمن تخلیۀ فوری زمین فوق الذکر، جبران هرگونه ادعای‏‎ ‎‏مالک آن را بنماید. استدعا دارد کتباً نظر خود را در این مورد اعلام نمایید.‏

‏‏بسمه تعالی، با فرض این که زمین مجهول المالک است، می توانند آن را از‏‎ ‎‏حاکم شرع به قیمت عادلۀ روز خریداری کنند و پولش را از طرف مالک،‏‎ ‎‏به فقیر صدقه دهند.‏

‏‏[سؤال 9681]‏‏ ‏ ‏ 5419‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 15 / 9 / 1361‏

‏‏جماران، دفتر امام خمینی‏

‏‏1. در اوایل پیروزی انقلاب، یک سازمانی به نام واحد زراعی که در فیروزآباد‏‎ ‎‏تشکیل شده بود، به تصرف امت حزب الله‌ درآمد و مبلغ یک صد و پنجاه هزار تومان‏‎ ‎‏وجه نقد، تعدادی فرش و وسایل دیگر ضبط گردید. آیا اجازه می فرمایید که آن ها را به‏‎ ‎‏مصرف پادگان آموزشی بسیج ـ که آمادۀ رفتن به جبهه می باشد ـ در آورد؟‏

‏‏بسمه تعالی، اگر مالک شرعی دارد، باید به او داده شود؛ و اگر او را‏‎ ‎‏نمی شناسند، با یأس از پیدا شدن او آن را از طرف صاحبش صدقه دهند؛ و‏‎ ‎‏چنانچه مالک شرعی ندارد، امر آن با حاکم شرع است.‏

‏‏2. مبالغی که امت حزب الله‌ به عنوان کمک به جبهه، به کمیتۀ امداد امام خمینی می دهند، آیا جایز است‏‎ ‎‏مبلغی از آن را به مصرف پادگان های آموزشی بسیج ـ که آماده رفتن به جبهه می باشند ـ درآورد؟‏

‏‏بسمه تعالی، باید در همان راهی صرف کنند که مردم برای آن پول داده اند.‏

‏‏[سؤال 9682]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 5429‏

‏‏5. حال که می فرمایید بهرۀ پول، ربا و حرام است، اگر از بانک گرفتم می توانم به‏‎ ‎‏حساب دولت واریز نمایم؟‏

‏‏بسمه تعالی، در صورت یأس از مالک واقعی از طرف او به فقرا صدقه‏‎ ‎‏دهید.‏

‏
‏‎

‎‏[سؤال 9683]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 2309‏

‏‏2. بنابر آنچه در تحریر آمده است «در مال مجهول المالک علی الاحوط اجازه از‏‎ ‎‏حاکم شرع می خواهد» خواهش دارم اجازۀ پرداخت مال مجهول المالک به فقیر‏‎ ‎‏بدهید؟‏

‏‏بسمه تعالی، شما مجازید اگر مال مجهول المالکی دارید به فقیر صدقه‏‎ ‎‏دهید.‏

‏‏[سؤال 9684]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 7002‏

‏‏8. شخصی در فرودگاه کار می کند و احیاناً از مسافرین، مالی آن جا می ماند؛ طبق‏‎ ‎‏قانون این اموال در مدت معیّنه ـ مثلاً چند ماه ـ اگر مالک نیامد، قانون خاصی دارد؛ آیا‏‎ ‎‏این شخص که مسئول این چنین امور می باشد، طبق موازین شرعیه تا مدت یک سال‏‎ ‎‏اعلام بکند یا به همان قانون عمل بنماید؟ و ممکن است در صورت عدم عمل به‏‎ ‎‏قانون مجازات یا سؤال از او شود.‏

‏‏بسمه تعالی، موقوف بر اجازۀ حاکم شرع است.‏

‏‏[سؤال 9685]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 1404‏

‏‏3. پول هایی که بدون نشانه پیدا می شود ـ و یا به طور کلی صدقات ـ را می شود به‏‎ ‎‏حساب 100 امام واریز کرد یا نه ؟‏

‏‏بسمه تعالی، بنا بر احتیاط، از طرف صاحبش به فقیر صدقه دهند.‏

‏‏[سؤال 9686]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 4082‏

‏‏2. خانمی در بیمارستانی کار می کند و در آن جا دو سکه طلای پهلوی ملعون پیدا‏‎ ‎‏کرده که دو سه ماه است که ابلاغ کرده و صاحب آن پیدا نشده و شخصی است که اقدام‏‎ ‎‏به ازدواج کرده که تمام مخارج ازدواج قرض بوده هم اکنون بیست هزار تومان‏‎ ‎‏بدهکار می باشد آیا این خانم می تواند این سکه ها را به این شخص جهت کمک به‏‎ ‎‏قرض هایش بدهد یا خیر یا این که این سکه ها را فروخته و پولش را بدهد و بعد آن‏
‏‎

‎‏شخص پولش را بعد از آن که کارهایش سر و سامان گرفت به آن خانم بدهد تا آن را به‏‎ ‎‏حاکم شرع بدهد و تکلیفش را معین کند؟‏

‏‏بسمه تعالی، اگر از پیدا شدن صاحب سکه ها مأیوس باشند و طرف، فقیر‏‎ ‎‏باشد مجازند سکه ها را از طرف صاحبش به او صدقه دهند.‏

‏‏[سؤال 9687]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 5056‏

‏‏7. شخص فقیر چیزی پیدا کند اگر صاحب آن پیدا نشد می تواند به عنوان رد مظالم‏‎ ‎‏خودش تصرف کند؟ شما بیان فرمایید.‏

‏‏بسمه تعالی، اگر حاکم شرع به او تصدّق کند جایز است و گر نه باید به‏‎ ‎‏دیگری صدقه بدهد.‏

‏‏[سؤال 9688]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 127‏

‏‏5. شخصی چند سال پیش یک النگوی طلا پیدا کرده و آن را حدود 300 تومان‏‎ ‎‏فروخته است. آیا آن پول حرام است؟ در صورت حرام بودن آن، تکلیف این شخص‏‎ ‎‏ـ  که پول حرام با مال حلالش مخلوط شده ـ چیست؟‏

‏‏بسمه تعالی، اگر بعد از جار زدن تا یک سال برای خودش برداشته، اشکال‏‎ ‎‏ندارد؛ در غیر این صورت، قیمت فعلی آن را برای صاحبش باید به فقرا‏‎ ‎‏صدقه بدهد.‏

‏‏[سؤال 9689]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 4031‏

‏‏4. همسرم در دورۀ طاغوت در محیط دانشگاه یک زنجیر طلا پیدا کرده بود و به‏‎ ‎‏دیوارها اعلام کرده بود ولی کسی پیدا نشد، اکنون با آن زنجیر چه باید بکند؟ آیا‏‎ ‎‏می تواند برای خودش بردارد؟‏

‏‏بسمه تعالی، چنانچه از پیدا شدن صاحبش مأیوس باشد، می تواند برای‏‎ ‎‏خودش بردارد؛ با این نیت که هرگاه صاحبش پیدا شد به او برگرداند و‏‎ ‎‏می تواند از طرف صاحبش به فقرا صدقه بدهد.‏

‏
‏‎

‎‏[سؤال 9690]‏‏ ‏ ‏ 5420‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 20 / 3 / 1361‏

‏‏دفتر امام خمینی، دام ظله العالی، احتراماً؛ بدین وسیله مستدعی است نظر و فتوای‏‎ ‎‏امام امت را پیرامون مسأله و مشکل شرعی زیر اعلام فرمایید.‏

‏‏برادری در تابستان 1359 در مراسم نماز جمعه یک حلقه انگشتری طلای سفید‏‎ ‎‏زنانه دارای نگین های ریز برلیان یافته و آن را در اختیار می گیرد. پس از آن که این متاع‏‎ ‎‏توسط پنج نفر دست به دست می شود. توسط آخرین نفر به مبلغ سه هزار تومان‏‎ ‎‏فروخته شد که از این وجه مبلغ یکهزار و پانصد تومان به عنوان رفع دیْن به عنوان حق‏‎ ‎‏صاحب انگشتر به مستحقی داده شد تا حدی رفع تکلیف نماید. (لازم به تذکر است‏‎ ‎‏فرد اول که این انگشتر را یافته بود آن را به فرد دوم داده تا به ستاد نماز جمعه داده و‏‎ ‎‏صاحب آن مشخص شود. نفر دوم که در آن زمان در وضعیتی قرار گرفته بود که نیاز‏‎ ‎‏مبرمی به پول داشته و غفلتاً با واسطه ای که بیان شد اقدام به فروش آن می شود، و‏‎ ‎‏خریدار نیز در حال حاضر مجهول است) لذا باتوجه به این که فرد مزبور (نفر دوم) در‏‎ ‎‏جبهه نبرد حق علیه باطل به درجه رفیع شهادت نائل آمده و این تکلیف به عهده‏‎ ‎‏خانواده و اطرافیان قرار گرفت که ملزم به این شدیم که از محضر مبارک امام استفتا‏‎ ‎‏نموده و وضع این دین مشخص شود. ضمناً لازم به یادآوری است که شهید اواخر قبل‏‎ ‎‏از شهادتش مبلغ دو هزار تومان از یکی از نزدیکانش به عنوان قرض ضروری دریافت‏‎ ‎‏نمود با این عنوان که جهت امری واجب لازم دارد که باتوجه به نزدیکی و قرابت این‏‎ ‎‏فرد با شهید (خواهر شهید) تصور می رود این مبلغ را نامبرده برای جبران بدهی و رفع‏‎ ‎‏و پرداخت دیون خود گرفته است. و همچنین در وصیت نامه خود ذکری از این امر به‏‎ ‎‏میان نیاورده.‏

‏‏با این تفاصیل از محضر مبارک امام استمداد نموده خواهان روشن شدن این امر‏‎ ‎‏می باشیم. مقتضی است اعانتی فرموده پاسخ لازم در اسرع وقت داده شود تا تکلیف‏
‏‎

‎‏این امر که (حق الناس) نیز هست معیّن گردد. ‏

‏‏والسلام علیکم ورحمة الله‌ وبرکاته‏

‏‏بسمه تعالی، اگر شهید مال ندارد تکلیف متوجه کسی نیست و درصورت‏‎ ‎‏وجود مال برای شهید هر مقدار قیمت انگشتر به عنوان صدقه از جانب‏‎ ‎‏صاحب واقعی آن ادا نشده باید از مال شهید ادا شود.‏

‏‏[سؤال 9691]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 2894‏

‏‏5. اگر شخصی مال یا شی ء گم شده ای را پیدا کرد، می تواند صرف جبهه کند؟‏

‏‏بسمه تعالی، گم شده باید به صاحبش برگردانده شود و اگر از پیداکردن او‏‎ ‎‏مأیوس است از طرف او به فقرا صدقه بدهد.‏

‏‏[سؤال 9692]‏‏ ‏ ‏ 5421‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏قم، دفتر امام خمینی‏

‏‏به خدمت ذی سعادت یگانه مرجع تقلید عالم تشیع و رهبر آگاه و عزیزمان،‏‎ ‎‏حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی، دام عزه مشرف باد.‏

‏‏الهی از جمیع آفات محفوظ و از تمام نعم الهی محظوظ بوده باشید. حضرت آیت‏‎ ‎‏الله‌ العظمی! قریب به 6 ماه قبل در مسیر سدّ کرج گردن بند طلایی پیدا کردیم و مدتی‏‎ ‎‏نزد ما می باشد و از پیدا شدن صاحبش مأیوسیم. آن را به قیمت روز رساندیم، مبلغ‏‎ ‎‏15000 ریال، یک هزار و پانصد تومان می باشد. مقرر فرمایید که اصل گردن بند را به‏‎ ‎‏حضورتان تقدیم دارم یا اجازه فروش می فرمایید تا وجه آن به فقیر متدین داده شود و‏‎ ‎‏یا این که اصل گردن بند به شخص فقیر داده شود؟ ‏

‏‏بسمه تعالی، با فرض یأس از مالک آن، مجازید اصل گردن بند را از طرف‏‎ ‎‏صاحبش به فقیر صدقه بدهید.‏

‏
‏‎

‎‏[سؤال 9693]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 5495‏

‏‏2. در محوطۀ سالن ها یا کلاس ها مداد، خودکار و مداد تراش پیدا می شود و در‏‎ ‎‏جایی نگهداری می شود. ولی دانش آموزان از بردن آن ها امتناع می نمایند. آیا کارمندان‏‎ ‎‏مدرسه می توانند از آن ها به نفع مدرسه یا شخصی، استفاده نمایند.‏

‏‏بسمه تعالی، باید از صاحبان اشیای گمشده جست وجو کرد و با گذشت‏‎ ‎‏یک سال، یا حصول یأس از پیدا شدن آن ها، به فقیر صدقه دهند.‏

‏‏[سؤال 9694]‏‏ ‏ ‏ 5422‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏با آرزوی موفقیت برای شما برادران‏

‏‏یک سؤال از شما دارم. سؤال این است که من در عملیات والفجر یک، در بیابان‏‎ ‎‏جبهۀ شرهانی، در کنار یک تپۀ ماهور، یک عدد اسکناس پانصد تومانی پیدا کردم و آن‏‎ ‎‏را برداشتم. آیا می توانم آن را برای خود خرج کنم یا باید آن را به جای دیگر بدهم؟‏‎ ‎‏این را هم بگویم که چند متر آن طرف، تعدادی جسد مزدوران عراقی و بدن مطهر‏‎ ‎‏شهیدان وجود داشت. لطفاً مرا راهنمایی کنید. والسلام‏

‏‏بسمه تعالی، احتیاط آن است که مبلغ مذکور را از طرف صاحبش به فقیر‏‎ ‎‏صدقه دهید.‏

‏‏[سؤال 9695]‏‏ ‏ ‏ 5423‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏محضر مبارک رهبر انقلاب اسلامی ایران حضرت امام خمینی مدّ ظله العالی‏

‏‏پیروزی مبارزان اسلام را بر کفر، به مهدی موعود (عج) و آن رهبر، تبریک و‏‎ ‎‏تهنیت عرض می نمایم و از خدای تبارک و تعالی برای آن رهبر عظیم الشأن، عمر‏‎ ‎‏طولانی مسئلت می نمایم. ‏

‏‏رهبر عزیز! این جانب در شهرستان اردبیل مقیم هستم، و فعلاً طوری شده که طبق‏
‏‎

‎‏فرمایشات ایشان مکلفم مانند سایر برادران به جبهه های جنگ بشتابم؛ اما دو سال قبل‏‎ ‎‏به یک مشکلی دچار گشته ام و لذا از ایشان راه چاره را ـ کتبی ـ خواهانم. بنده چون در‏‎ ‎‏آن موقع نادان بودم، مقداری پول در موقع راه رفتن پیدا کرده بودم، ولی افسوس که‏‎ ‎‏شیطان جلوی من را گرفته بود و دیگر نه بین خانوادۀ خویش بیان کردم و نه در جای‏‎ ‎‏دیگر، و حالا افسوس می خورم که چرا آن موقع آن را بیان نکرده ام، و در ضمن، جاده‏‎ ‎‏هم عمومی نبود. جواب نامه را برای فدوی ارسال دارید.‏

‏‏بسمه تعالی، اگر صاحب پول را می شناسید، باید او را راضی کنید و اگر‏‎ ‎‏نمی شناسید، با تمکن، از طرف او به فقیر صدقه دهید و در هر صورت،‏‎ ‎‏مانع از رفتن به جبهه نیست.‏

‏‏[سؤال 9696]‏‏ ‏ ‏ 5424‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏محضر مبارک زعیم عالی قدر، رهبر انقلاب، حضرت امام خمینی، مدّ ظله العالی‏

‏‏به عرض عالی می رسانم: گاهی اشیای مسافرین در داخل اتومبیل جا می ماند و‏‎ ‎‏پیدا  کردن صاحبان آن مشکل است، مخصوصاً مسافرین بین شهرستان ها. تکلیف‏‎ ‎‏رانندگان دربارۀ این اشیا که جا مانده چیست؟ ‏

‏‏بسمه تعالی، باید اعلان نمایند تا صاحبش را پیدا کنند و اگر از پیدا شدن‏‎ ‎‏صاحبش مأیوس هستند، از طرف او به فقرا صدقه بدهند.‏

‏‏[سؤال 9697]‏‏ ‏ ‏ 5425‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 3 / 8 / 1362‏

‏‏ساحت مقدس دفتر امام خمینی، مدّ ظله العالی‏

‏‏احتراماً به استحضار می رساند: مقداری طلاآلات و ساعت متعلق به متکدّیانی که‏‎ ‎‏سال های قبل از انقلاب در کانون کارآموزی کرج نگهداری می شده اند و به تدریج‏‎ ‎‏فوت نموده و یا متواری شده اند، به جا مانده و تلاش برای پیدا کردن صاحبان آن ها نیز‏
‏‎

‎‏به جایی نرسیده و هم اکنون این وسایل به صورت بلاصاحب و بلاتکلیف در این‏‎ ‎‏منطقه نگهداری می شود، لذا استدعا دارد به منظور تعیین تکلیف و روشن نمودن‏‎ ‎‏نحوۀ استفاده از آن ها، فتوای رهبر کبیر انقلاب و مرجع عالی قدر امام خمینی را به این‏‎ ‎‏منطقه اعلام فرمایند. با دعا برای طول عمر امام و پیروزی رزمندگان اسلام‏

‏‏بسمه تعالی، چنانچه طبق موازین شرعی تعریف شده و صاحبان آن پیدا‏‎ ‎‏نشده و یا از پیدا شدنشان مأیوس هستید، می توانید از طرف صاحبان آن‏‎ ‎‏صدقه بدهید.‏

‏‏[سؤال 9698]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 2167‏

‏‏4. شیئی را که شخصی پیدا کرده (قلم ماژیک) احتمال دارد این گفتۀ او صادق یا‏‎ ‎‏کاذب باشد، آیا می توان این شی ء را از او گرفت؟ در ضمن این خانم، دانش آموز است‏‎ ‎‏و اولیای مدرسه قصد استفاده از آن را دارند؛ آیا جایز است؟‏

‏‏بسمه تعالی، نمی توانند از او بگیرند و او با یأس از شناسایی صاحبش، از‏‎ ‎‏طرف او به فقیر صدقه دهد.‏

‏‏[سؤال 9699]‏‏ ‏ ‏ 5426‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏دفتر حضرت امام خمینی، با عرض سلام‏

‏‏این جانب که اهل یکی از شهرهای مازندران هستم، در حدود دو یا سه سال پیش،‏‎ ‎‏از جادۀ تهران ـ مشهد پیاده به روستا می رفتم. در حالی که باران کم کم می آمد در طول‏‎ ‎‏جاده در کنار جاده یک کیف پول که حدود 2000 الی 2500 تومان پول داشت،‏‎ ‎‏پیدا  کردم. این مبلغ را به پدرم دادم و او بنا به عدم آگاهی یا اصول دیگر گرفت و‏‎ ‎‏خرج  کرد و تلویزیون خرید و نزدیک دو الی سه سال است که از این تلویزیون‏‎ ‎‏استفاده  می شود. ضمناً در کیف پول بنا به مدرکی که احتمالاً کارت گواهینامۀ موتور‏‎ ‎‏بود، نشان می داد که صاحب پول اهل مشهد است. از شهر ما هم تا مشهد 450 کیلومتر‏
‏‎

‎‏است. لطفاً تکلیف شرعی را معین نمایید. والسلام‏

‏‏بسمه تعالی، باید برای پیدا کردن صاحب کیف و پول، تا یک سال اعلام‏‎ ‎‏نمایید. اگر صاحبش پیدا شد رضایت او را جلب نمایید و اگر پیدا نشد،‏‎ ‎‏مال او را از طرف او به فقرا صدقه بدهید.‏

‏‏[سؤال 9700]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 654‏

‏‏3. اشیایی که از کوچه و خیابان پیدا می کنیم، آیا می توانیم آن ها را برای استفاده‏‎ ‎‏خود برداریم یا خیر؟ (البته اشیای کم قیمت؛ مثل میخ و...).‏

‏‏بسمه تعالی، احکام مربوط به چیزی که انسان پیدا می کند، در رساله ذکر‏‎ ‎‏شده است.‏

‏‏[سؤال 9701]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 5429‏

‏‏9. شخصی جاهل به مسائل شرعی بوده؛ ساعتی مچی پیدا کرده و 4 سال است که‏‎ ‎‏از این جریان می گذرد و به دستش بسته و نماز هم خوانده. حالا این ساعت را چه‏‎ ‎‏کند؟ آیا خودش می تواند ساعت را بردارد یا خیر؟‏

‏‏بسمه تعالی، باید تا یک سال برای پیدا شدن صاحبش تعریف نماید؛ اگر از‏‎ ‎‏صاحب واقعی مأیوس است، از طرف او به فقرا صدقه بدهد.‏

‏‏[سؤال 9702]‏‏ ‏ ‏ 5427‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 27 / 9 / 1361‏

‏‏با سلام و درود گرم به امام امت و آرزوی طول عمر تا انقلاب حضرت‏‎ ‎‏مهدی (عج) برای ایشان، خواهشمند است که مرا در حل مشکل شرعی ای که برایم‏‎ ‎‏پیش آمده است راهنمایی فرمایید.‏

‏‏مطلب به این ترتیب است که سه ـ چهار سال پیش، در دوران دبیرستانم موقعی که‏‎ ‎‏شب با دوچرخه به خانه بازمی گشتم، در مسیر راهم در خیابان چون هوا تاریک بود،‏‎ ‎‏در زیر دوچرخه ام شیئی براق و روشن توجهم را جلب کرد؛ پس از چند متر دور شدن‏
‏‎

‎‏از آن، دوباره برگشته و ساعتی زنانه به چشمم خورد که در آن موقع حدود سیصد تا‏‎ ‎‏سیصدوپنجاه تومان ارزش داشت؛ آن را به خانه آوردم و شستم و تمیز نموده و به‏‎ ‎‏یکی از نزدیکانم هدیه نمودم و حالا به اشتباه خود که ناشی از نادانی جوانی بوده است‏‎ ‎‏پی برده ام؛ و از طرفی احتمال دارد نتوانم ساعت را از کسی که به او هدیه داده ام پس‏‎ ‎‏بگیرم؛ لذا خواهش می کنم راه شرعی حل این مسأله را برایم بنویسید. با تشکر فراوان‏‎ ‎‏و سلام و درود مجدد به امام امت‏

‏‏بسمه تعالی، لازم است تا یک سال اعلام نمایید تا شاید مالک ساعت پیدا‏‎ ‎‏شود؛ و اگر از پیدا شدن مالک مأیوس هستید، باید ساعت را از طرف‏‎ ‎‏مالک آن به فقیر صدقه بدهید؛ و چنانچه پس گرفتن عین ساعت ممکن‏‎ ‎‏نباشد، قیمت فعلی آن را باید به مالک یا به فقیر بدهید.‏

‏‏[سؤال 9703]‏‏ ‏ ‏ 5428‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی، دام بقاؤه‏

‏‏1. تعریف لقطه در رساله نوشته شده؛ آیا اعلان و تعریف به نوشتن در روزنامه و یا‏‎ ‎‏زدن اعلامیه به دیوار حاصل می شود؟ و اگر از اول، از پیدا کردن صاحبش مأیوس‏‎ ‎‏باشد چه کند؟‏

‏‏بسمه تعالی، تعریف باید طوری باشد که اغلب مردم بفهمند اگر شهر‏‎ ‎‏کوچک باشد؛ و در شهرهای بزرگ اهالی محل بفهمند؛ و در فرض یأس از‏‎ ‎‏پیدا شدن صاحبش تعریف لازم نیست.‏

‏‏2. اگر بعد از غسل شک کند مانعی که از رسیدن آب هست، در وقت غسل بوده یا بعد پیدا شده، غسل‏‎ ‎‏او چگونه است؟‏

‏‏بسمه تعالی، غسل محکوم به صحت است.‏

‏‏3. اگر انسان برای تبلیغ به سپاه یا شهربانی یا ارگان دیگر دولتی برود، استفاده از وسایل معمولۀ آنان‏‎ ‎‏ـ  مثل حمام و دست شویی و غذا ـ شرعاً مجاز است یا نه؟‏

‏
‏‎

‎‏بسمه تعالی، اگر خلاف مقررات ارگان نباشد مانع ندارد.‏

‏‏4. گرفتن پول یا مالی از نابالغ به عنوان کرایه ماشین یا جهت دیگر، با رضایت بچه، در صورتی که‏‎ ‎‏معلوم نباشد از کجا آورده، چطور است؟‏

‏‏بسمه تعالی، اگر احراز اجازۀ ولی شرعی او بشود ـ ولو به شاهد حال ـ جایز است.‏

‏‏[سؤال 9704]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 5159‏

‏‏3. اعلان و تعریف لقطه به نوشتن کاغذی و چسباندن به دیوار حاصل می شود‏‎ ‎‏یا  نه؟‏

‏‏بسمه تعالی، میزان، صدق عرفی تعریف و اعلان است.‏

‏‏[سؤال 9705]‏‏ ‏ ‏ 5429‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 5 / 5 / 1361‏

‏‏دفتر امام خمینی، دام ظله العالی‏

‏‏پس از ابلاغ تحیت و سلام، لطفاً بفرمایید:‏

‏‏1. شخصی از کنار خیابان، تعدادی کوپن بنزین پیدا کرده است. اگر بخواهد تا‏‎ ‎‏یک سال اعلام کند، وقت آن می گذرد و باطل می شود. آیا حضرت عالی اجازه می دهید‏‎ ‎‏که از کوپن ها به استفادۀ بیت المال تمام شود؟ یعنی داخل ماشین دولتی ریخته شود و‏‎ ‎‏کار شخصی انجام نشود؟‏

‏‏بسمه تعالی، باید به مسئولین مربوطه تحویل دهد.‏

‏‏2. من شخصی سپاهی هستم و در درگیری که خانۀ تیمی می گرفتیم، با عده ای از برادران داخل خانه‏‎ ‎‏شده ام؛ ولی عده ای از برادران پاسدار به خیال این که من منافق هستم، دنبال من کرده و من سایه ای‏‎ ‎‏دیدم و اسلحه کشیدم و یک پیرزن ارمنی کشته شد، ولی من قصد کشتن او را نداشته ام. تکلیف من‏‎ ‎‏چیست؟‏

‏‏بسمه تعالی، دیۀ زن ارمنی کشته شده را که چهارصد درهم باشد، باید به ولی او بپردازد.‏

‏‏3. شخصی ازدواج کرده و برایش هدیه و چشم روشنی آورده اند؛ مثلاً یک دست ظرف چینی و یک‏‎ ‎‏دست ظرف استیل؛ و مورد احتیاج من نشده است و کنار گذاشته ام و چند سال گذشته، آیا خمس تعلق‏‎ ‎‏می گیرد یا نه؟‏

‏
‏‎

‎‏بسمه تعالی، خمس ندارد.‏

‏‏4. صبح از منزل که خارج شدم به قصد محل کار از محل کارم قصد کردم به شهر مذهبی قم بروم. رفتم‏‎ ‎‏و وقت برگشتن آمدم محل کارم. آیا نماز را باید شکسته بخوانم چون از اول از منزل قصد قم رفتن‏‎ ‎‏نداشتم. و این قصد در محل کارم پیدا شد؟‏

‏‏بسمه تعالی، اگر مقدار مسافت شرعی با قصد طی شده حکم سفر مترتب بوده است.‏

‏‏5. حال که می فرمایید بهرۀ پول ربا و حرام است اگر از بانک گرفتم می توانم به حساب دولت واریز‏‎ ‎‏نمایم؟‏

‏‏بسمه تعالی، در صورت یأس از مالک واقعی از طرف او به فقرا صدقه دهید.‏

‏‏6. آیا دور زدن که به مقدار 5 / 22 یا بیشتر از 45 کیلومتر شود مثل گشت زدن که بیشتر حالت دور زدن‏‎ ‎‏است آیا باز هم مسافر است یا نه و گاه بعد از پایان گشت که حساب می کند می بیند که 60 کیلومتر راه‏‎ ‎‏رفته، یعنی تقریباً دور زده است.‏

‏‏بسمه تعالی، مسافت دوری اگر به مقدار مسافت باشد حکم سفر شرعی دارد که نماز در آن‏‎ ‎‏شکسته و روزه صحیح نیست.‏

‏‏7. سر سال من رسید که 5 هزار تومان منفعت سال دارم که باید خمس آن را بدهم ولی 5 هزار تومان یا‏‎ ‎‏بیشتر و کمتر بدهکاری دارم، تکلیف من چیست؟‏

‏‏بسمه تعالی، بدهی اگر بابت مؤونه باشد از درآمد کسر می شود.‏

‏‏8. زکات فطریه را می توان کمک ساختمان یا تعمیر مسجد یا حسینیه یا مدرسه یا به حساب دولت‏‎ ‎‏ریخت؟‏

‏‏بسمه تعالی، صرف در تعمیر لازم ساختمان مسجد مانع ندارد.‏

‏‏9. شخصی جاهل به مسائل شرعی بوده؛ ساعتی مچی پیدا کرده و 4 سال است که از این جریان‏‎ ‎‏می گذرد و به دستش بسته و نماز هم خوانده. حالا این ساعت را چه کند؟ آیا خودش می تواند ساعت‏‎ ‎‏را بردارد یا خیر؟‏

‏‏بسمه تعالی، باید تا یک سال برای پیدا شدن صاحبش تعریف نماید؛ اگر از صاحب واقعی‏‎ ‎‏مأیوس است، از طرف او به فقرا صدقه بدهد.‏

‏‏10. حضرت عالی می فرمایید طلای سفید و یا پلاتین اشکالی ندارد؛ ولی از طلاسازان که سؤال شده‏‎ ‎‏می گویند طلای سفید همان طلای زرد است که با پلاتین مخلوط نموده اند و اصلاً پلاتین، فلز‏‎ ‎‏جداگانه ای است. حکم چیست؟‏

‏
‏‎

‎‏بسمه تعالی، برای مردان طلای سفید اشکال ندارد مگر آن که همان طلای زرد باشد و با مخلوط‏‎ ‎‏کردن تغییر رنگ داده باشد.‏

‏‏11. شخصی از زادگاه خود که وطنش بوده آمده تهران و هنوز علاقه دارد و ماهی یک بار یا دو بار‏‎ ‎‏می رود به وطنش. پدر و مادرش آن جا ملک و خانه و زراعت دارند. آیا اعراض از وطن است یا نه؟ و‏‎ ‎‏آیا می تواند تهران را وطن دوم خود قرار دهد یا نه؟‏

‏‏بسمه تعالی، می تواند تهران را برای خود وطن قرار دهد و چنانچه بنا دارد در سال، مدتی هم‏‎ ‎‏در وطن اصلی زندگی کند، آن جا به حکم وطن باقی است.‏

‏‏[سؤال 9706]‏‏ ‏ ‏ 5430‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏پس از عرض سلام، سلامتی امام امت و پیروزی رزمندگان اسلام را از خدای‏‎ ‎‏بزرگ خواهانم. ‏

‏‏عارضم به حضور مبارک شما برادران عزیز که در حدود 3 الی 4 سال پیش یک‏‎ ‎‏آقایی از روستاهای اطراف دزفول، حدود سه کیلوگرم پشم آورده بود برای بافتن یک‏‎ ‎‏لباس عربی؛ اما متأسفانه از آن موقع تا کنون هیچ اطلاعی از ایشان در دست نداریم و‏‎ ‎‏نمی دانیم کجا است ولی احتمال شهادت یا اسیر شدن ایشان نیز هست؛ خلاصه ما هم‏‎ ‎‏در این مدت مرتب پشم ها را آفتابی کردیم که خراب نشود، ولی متأسفانه خراب‏‎ ‎‏می شود و با اجازه از روحانی محل، تصمیم به درست کردن این ها (بافتن) نمودیم؛ و‏‎ ‎‏این ها را پهلوی کارشناس بردیم و قیمتی حدود 150 تومان گذاشت و ما هم مشغول‏‎ ‎‏بافتن (درست کردن) شدیم و بعد از اتمام، حدود 1000 تومان فروخته شد. حال‏‎ ‎‏500  تومان از این پول ها بین صاحب مغازه و شاگرد تقسیم شده. حال سؤال ما این‏‎ ‎‏است که: ‏

‏‏1. آیا باید مبلغ 150 تومان یا 500 تومان را به نیت آن آقا در راه خدا بدهیم؟‏‎ ‎‏یعنی  منظورم این است که آیا باید همان قیمت پشم ها را بدهم یا بقیۀ پول های 1000‏‎ ‎‏تومان را؟ ‏

‏
‏‎

‎‏2. آیا می شود این پول ها را به جبهه، یا حساب 100 امام، یا صندوق شهیدان گمنام‏‎ ‎‏بدهیم؟ خیلی ممنون ان شاء الله‌ حتماً جواب بدهی. در ضمن ما هم نمی دانیم که سید‏‎ ‎‏یا عام می باشند. اجرکم علی الله‌ من الله‌ التوفیق‏

‏‏بسمه تعالی، چنانچه بدون دستور مالک پشم یا ولی شرعی او پشم را‏‎ ‎‏تبدیل به لباس کرده اید، با یأس از پیدا شدن صاحبش باید پول لباس را به‏‎ ‎‏حاکم شرع بدهید.‏

‏‏[سؤال 9707]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 2820‏

‏‏2. کفش ها و نعلین هایی که پای جمرات جمع می شود و به حسب ظاهر صاحبان‏‎ ‎‏آن اعراض کرده اند تصرف در آن را جایز می دانید یا خیر؟‏

‏‏بسمه تعالی، در فرض اعراض تصرف مانع ندارد.‏

‏‏[سؤال 9708]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 1486‏

‏‏8. إذا اشتبه الحذاء بحذاءٍ آخر فی اجتماع الناس، فهل یجوز أخذ الحذاء البدیل؟‏

‏‏بسم الله‌ تعالی، لا یجوز إلاّ مع العلم برضاء المالک، أو العلم بأنّ مالک‏‎ ‎‏الحذاء الباقی هو الذی أخذ تلک الحذاء.‏

‏‏ ‏

‏
‏‎

‎

‏‎ ‎

‏‎

‎