وجوب ردّ بدل منافع عین مغصوب
[سؤال 9377] 5187
بسمه تعالی
شوهرم در زمان طاغوت مقداری از اجناس دولت را که مربوط به بیت المال بود به منزل می آورد (از قبیل حوله، میز و امثال این ها) و تا حال استفاده کرده ایم، اکنون چه کار کنیم؟ آیا ردّ مظالم تعلّق نمی گیرد؟
بسمه تعالی، اگر بهره برداری از اشیای مذکوره اجرت دارد اجرت هم تابع عین است.
[سؤال 9378] 5188
بسمه تعالی
سلام و درود بیکران به رهبر کبیر انقلاب ایران و امید مستضعفین جهان، و سلام و تحیّت به تمام یاران امام خمینی و زحمت کشان انقلاب جمهوری اسلامی ایران.
اما بعد، از آن امام عزیز و نمایندگان محترمش تقاضا دارم چگونگی وضع و تکالیف مرا از نظر شرع اسلام، با در نظر گرفتن سؤالات زیر، روشن فرمایند.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 8صفحه 208
در سال 1355 بعد از این که کلاس سوم راهنمایی را، در شهرستان میانه به اتمام رساندم، و چون پدرم روستایی بود و از نظر مالی، توانایی کمک برای ادامه تحصیل مرا نداشت، با اجازۀ پدرم تصمیم گرفتم به تهران بیایم و روزها کار کنم، و شب ها ادامۀ تحصیل دهم. مدت چهار سال به همین ترتیب ادامۀ تحصیل دادم و مدرک دیپلم فنی را گرفتم. از درآمد کارم، به پدر و مادرم کمک می کردم، و قسط خانه نیز پرداخت می نمودم. تا در سال 1359 کشور مزدور عراق، ناجوانمردانه به انقلاب نوخاسته، و استقلال و وطن عزیز ما تجاوز کرد. جای شکی نیست که به وظیفۀ شرعی خود عمل کردم و به خدمت سربازی اعزام شدم و بعد از دورۀ آموزشی، به اهواز منتقل شدم. مدت یک ماه در آن جا انجام وظیفه نمودم. بعد از آن، به منطقۀ سرپل ذهاب، جبهۀ بازی دراز، به مدت دوازده ماه، و بعد از آن، به میمک به مدت دو ماه، و از آن جا به منطقۀ مهران وارد شدم و در حال حاضر نیز، در همین منطقه، تا نابودی صدامیان مشغول انجام وظیفه هستم.
در 20 / 9 / 1360 در عملیات بر آفتاب و تنگۀ کورک، به عنوان دیده بان نفوذی، در حمله شرکت نمودم، بعد از 72 ساعت جنگ و مقاومت، دستور عقب نشینی از طرف فرماندهان دریافت کردیم و به منطقه خودمان برگشتیم. در این عملیات بنده به خاطر سرمای شدید، یک اورکت از نیروهای خودی ـ ارتش، سپاه، بسیج ـ که در روز اول عملیات به جا مانده بود، برداشتم و استفاده نمودم. و در همین عملیات، مبلغ 32000 ریال پول یکی از برادران که مورد اصابت گلوله توپ واقع شده بود، و در منطقه به صورت تکه و پاره پراکنده شده بود؛ در آخر عملیات، آن ها را جمع آوری کردم، و به بانک ملی باختران تحویل دادم. به ارزش 16390 ریال و اورکت مذکور را نیز به قیمت 15000 ریال از این جانب خریدند، و این پول ها را در زندگی خرج نمودم. حکم آن چیست؟
بسمه تعالی، اگر امکان استرداد اورکت نیست، پول آن را به سپاه بدهید. و پولی که با بانک معاوضه شده، با یأس از شناسایی صاحبش، از طرف او به فقیر صدقه دهید.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 8صفحه 209
[سؤال 9379] 5189
بسمه تعالی
محضر مبارک مرجع عالی قدر حضرت آیت الله خمینی دام بقائه
شخصی به واسطه ایجاد عارضه روحی و عدم توانایی بدنی، محل کسب خود را با کلیه سرمایه شخصی به مدّت یک سال اجاره داده و موجر در مدّت یک سال مشاعر خود را از دست داده و بعد از یک سال حدود سه سال دیگر هم بدون تمدید اجاره حتی بدون مذاکره با ناظر مالی که در وصیت به خط موجر تعیین شده، گذشته و موجر هنوز به همان حال لایشعر باقی است. بفرمایید تکلیف این مستأجر از نظر اجاره و یا منافع بعد از یک سال اجاره چیست؟ ضمناً مستأجر وکیل قانونی و وصی موجر می باشد.
بسمه تعالی، در فرض سؤال اجرت المثل و نمائات زمین را برای مالک ضامن است و باید به حاکم شرع مراجعه کند.
[سؤال 9380] 5190
بسمه تعالی
محضر حضرت آیت الله العظمی خمینی دام ظله
یک کسی گاو را دزدی می کند، می آورد به خانه خود با گاو کار می کند، زراعت می کارد، خرمن می کوبد، هر وقت کارش خلاص شد گاو را می برد در خانه صاحب گاو رها می کند، صاحب گاو دید که خیلی لاغر است کسی با این گاو کار کرده، اگر کرایه گاو را ندهد این زراعت حلال است یا حرام؟ شما امر بفرمایید.
بسمه تعالی، زراعت حلال است لکن اجرت گاو را باید بدهد.
[سؤال 9381] 5191
بسمه تعالی 4 / 9 / 1361
پس از عرض سلام به حضور مبارک مسئولین دفتر امام خمینی، مدّ ظله العالی
استفتائات امام خمینی (س)ج. 8صفحه 210
به محضر مبارک آن دفتر عرض می شود که شخصی مهریۀ مؤمنه ای را مدت بیست سال است که تصرف کرده و قطع اشجار نیز نموده و هیچ گونه درآمدی هم از مهریه به آن مؤمنه نمی دهد و چندین بار هم آن مؤمنه متذکر شده است که این ملک، مهریۀ من است؛ چرا مهریۀ من را به من نمی دهی؟ چرا درآمد آن را به من نمی دهی و چرا قطع اشجار نمودی؟ و ایشان می گوید که بعد از پدرمان، بیست سال است که این ملک، در تصرف من است و حال دیگر مال من شده است و به این دلیل، هم از دادن مهریۀ آن مؤمنه و هم از دادن درآمد آن خودداری می نماید. بفرمایید که بدانیم ملک، مال مؤمنه است یا مال شخص متصرف و آیا آن مؤمنه می تواند مهریۀ خود و درآمد بیست سالۀ آن را که آن شخص می برد، از او مطالبه نماید؟ ضمناً آن مؤمنه، از آن محل که مهریه اش می باشد، مهرنامه دارد.
بسمه تعالی، زن می تواند مهریۀ خود را مطالبه کند و اگر کسی تصرف کرده، اجرت المثل آن را ضامن است؛ و چنانچه اختلافی در بین است باید در محکمۀ شرعیه حل شود.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 8صفحه 211