کتاب غصب

وجوب برگرداندن چیزی که غصب شده

وجوب برگرداندن چیزی که غصب شده

[سؤال 9341]‏ ‏ ‏ 5161‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 16 / 4 / 1361‏

‏برادری یک مسأله دارد که از این قرار است در وقتی که نمی دانسته و متوجه نبوده‏‎ ‎‏مال کسی را که گویا بهایی هم بوده خورده و یا سرقت نموده و او هم اکنون در خارج‏‎ ‎‏از کشور است و مقداری از اموالش را دولت در اختیار گرفته آیا این برادر که‏‎ ‎‏می خواهد خود را تطهیر کند چگونه ممکن است؟ در خاتمه از خداوند قادر متعال‏‎ ‎‏خواستارم که انقلاب اسلامی ایران را به رهبری امام عزیز به پیروزی نهایی برساند و‏‎ ‎‏دشمنان اسلام را به دست مسلمانان خوار و ذلیل بگرداند و امام خمینی را تا انقلاب‏‎ ‎‏حضرت مهدی عجل الله‌ تعالی فرجه برای ما حفظ فرماید.‏

بسمه تعالی، به ورثه مسلمان او رد کند و اگر ندارد به حاکم شرع مراجعه نماید.

[سؤال 9342]‏ ‏ ‏ 5162‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏محضر حضرت آیت الله‌ العظمی خمینی دام ظله ‏

‏شخصی مال را دزدی کرده، بعداً پشیمان شده، حالا می خواهد این مال را از گردن‏‎ ‎‏خود خلاص کند، حالا از صاحب مال یا خجالت می کشد یا می ترسد که خطر دیگری‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 8صفحه 186
‏به وجود بیاید، این شخص چه باید بکند؟ شما امر بفرمایید.‏

بسمه تعالی، مال را به هر وسیله هست باید به صاحب آن ردّ کند هر چند صاحب مال ملتفت نشود که دزدی واقع شده و این مال همان مال دزدی است.

[سؤال 9343]‏ ‏ ‏ 5163‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏شخصی در زمان سابق از بعضی سازمان های دولتی مبلغی پول برداشته، الآن که‏‎ ‎‏نادم شده و می خواهد پول را رد کند باید به کی بدهد چون اگر بخواهد به خود آن‏‎ ‎‏سازمان رد کند راهی ندارد.‏

بسمه تعالی، باید به صندوق دولت رد کند و می تواند به صندوق هایی که جهت عمران و آبادی عمومی است از قبیل جهاد سازندگی واریز نماید.

[سؤال 9344]‏ ‏ ‏ 5164‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏شخصی به خاطر حسن نیتی که سپاه به شخصی داشته او جنس می خریده و به‏‎ ‎‏صورت گران به سپاه می فروخته حالا سخت پشیمان است. اگر چنانچه فرض کنیم‏‎ ‎‏شما موافقت کردید به این که به صورت اقساط برگرداند، بعد از پرداخت تمام اموال‏‎ ‎‏مسروقه و یا در حین پرداخت دولت پی ببرد به این سرقت تکلیف چه می شود و چه‏‎ ‎‏جوابی آیا می تواند بگوید من به صورت اقساط برگردانم یا نه؟ به هر حال استدعا‏‎ ‎‏داریم که هرچه زودتر جواب خود را بدهید چون این آقا مریض شده و سخت در‏‎ ‎‏عذاب روحی قرار گرفته. و همچنین زن و فرزند ایشان در این منزلی که ساخته نماز‏‎ ‎‏خوانده اند آیا نماز آن ها باطل است؟‏

بسمه تعالی، باید آنچه را سرقت کرده به محل آن برگرداند و در فرض سؤال نماز در خانه مذکور باطل است.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 8صفحه 187
[سؤال 9345]‏ ‏ ‏ 5165‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏حضور مبارک مرجع عالی قدر و رهبر کبیر انقلاب، امام خمینی‏

‏1. این جانب که به منظور تحصیل در شهرستان شیراز، مدت سه سال دور از‏‎ ‎‏خانواده به سر می بردم، به علت معاشرت با دوستان ناباب دچار انحرافاتی گردیدم؛ از‏‎ ‎‏جمله دزدیدن تعدادی آب پرتقال و کنسرو ماهی از چند سوپر مارکت شیراز، با وجود‏‎ ‎‏آن که قدرت خرید آن ها را داشتم؛ اینک که با پیروزی انقلاب، تحولی در من ایجاد‏‎ ‎‏شده و از درگاه خدا طلب مغفرت نموده ام، در مورد چگونگی پرداخت حق الناس و‏‎ ‎‏تکلیف شرعی ای که در این مورد بر عهدۀ من است، از آن حضرت تقاضای تعیین‏‎ ‎‏تکلیف دارم. به امید آن که توبه ام نزد خداوند مقبول افتد.‏

بسمه تعالی، ضامنید و باید از عهدۀ آن برآیید.

[سؤال 9346]

‏2. در مورد مسأله اول تقاضامندم تکلیف را در حد امکان به صورتی تعیین‏‎ ‎‏بفرمایید که با توجه به فرار بسیاری از سرمایه داران به خارج (که احتمالاً برخی از‏‎ ‎‏صاحبان مغازه های نامبرده در میان آنانند) و نیز حفظ آبروی بنده، از عهده خارج‏‎ ‎‏نباشد. بهای کل اموال مسروقه نیز حداکثر از سیصد تومان متجاوز نیست. ‏

بسمه تعالی، با تمکن باید به همان جایی که از آن برداشته اید برگردانید؛ و اگر اموال مصادره شده، به بنیادهای مربوط مراجعه نمایید؛ و اگر برگرداندن به مالک ممکن نیست و مصادره نشده، از طرف مالک به فقرا صدقه دهید.

‏3. در مورد مسأله 1347 رسالۀ آن حضرت که فرموده اید: «مسافری که قصد کرده ده روز در محلی‏‎ ‎‏بماند، اگر بیش از ده روز در آن جا بماند، تا وقتی مسافرت نکرده، باید نمازش را تمام بخواند و لازم‏‎ ‎‏نیست دوباره قصد ماندن ده روز کند». خواهشمندم تعیین فرمایید که مقصود از مسافرت در این جا،‏‎ ‎‏طی کردن حد شرعی است، و یا گذشتن از حد ترخص هم مسافرت محسوب می شود؟‏

بسمه تعالی، منظور، سفر شرعی به مقدار مسافت است.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 8صفحه 188
[سؤال 9347]‏ ‏ ‏ 5166‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 8 / 6 / 1361‏

‏محضر مبارک حضرت آیت العظمی خمینی، پس از اهدای سلام و درخواست‏‎ ‎‏سلامتی آن امام عزیز از درگاه منان‏

‏این جانب در سال 1352 به عنوان حسابدار در حجرۀ یکی از تجار تهران مشغول‏‎ ‎‏کار بودم. صاحب حجره که کارخانۀ روغن کشی اتومبیل نیز داشت، در ظاهر شخصی‏‎ ‎‏مسلمان و حاجی بود و بعضی از کارهای خیریه را انجام می داد. پس از مدتی متوجه‏‎ ‎‏شدم که حساب افراد ضعیفی را که مثلاً بشکه خالی فیلتر روغن و غیره به او می دادند،‏‎ ‎‏کم می کرد و چون سواد نداشتند مثلاً صد کارتن فیلتر را هشتاد کارتن حساب می کرد و‏‎ ‎‏خیلی از تخلفات. پس از مدتی این جانب هم که فاقد آگاهی بودم آلوده شدم و‏‎ ‎‏مقداری از مال وی را به صورت چک یا سفته و وجه نقد برمی داشتم و در حدود سال‏‎ ‎‏1354 ترک کار کردم و با آشنایی که با یکی از روحانیت مبارز ـ که هم اکنون امام جمعه‏‎ ‎‏رامهرمز است ـ داشتم در جهت مطالعات اسلامی و انقلابی بر آمدم. اکنون متوجه‏‎ ‎‏شدم که این عمل درست نبوده و آن حاجی نیز فوت نموده، ولی ورثه شخص مذکور‏‎ ‎‏حیات دارند. تکلیف این جانب از نظر شرع مقدس اسلام چیست؟ استدعا دارم، اوامر‏‎ ‎‏شرعی در این مورد صادر گردد تا به تکلیف خود عمل نمایم. ‏

بسمه تعالی، آنچه از اموال صاحب حجره را برداشته اید بدون وجه شرعی، باید در فرض مسأله به ورثۀ او بدهید.

[سؤال 9348]‏ ‏ ‏ 5167‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 8 / 7 / 1361‏

‏ضمن عرض سلام، دو مسأله شرعی داشتم. این جانب چندین سال است کارمند‏‎ ‎‏دولت هستم. در طول مدت خدمتم چندین بار به عللی، کار محوّله را صحیح و کامل‏‎ ‎‏انجام نداده ام، ولی پولش را دریافت کرده ام، و مدتش چند ماه می باشد.‏


استفتائات امام خمینی (س)ج. 8صفحه 189
‏1. آیا می بایست برای جبران آن، فقط در همان اداره کار کنم، یا این که اگر در یکی‏‎ ‎‏از ارگان های رسمی دولت کار کنم، درست است؟‏

‏2. اگر بخواهم همان مقدار پول را که گرفته ام و دینم را ادا نکرده ام، بپردازم این پول‏‎ ‎‏را باید چگونه و در کجا و با چه اسمی (منظور رد مظالم) باید بپردازم؟ و آیا می توانم به‏‎ ‎‏دفتر امام در قم بدهم؟‏

بسمه تعالی، اگر کار محوّله را انجام نداده اید، پولی که در مقابل آن گرفته اید را، باید به همان محلی که از آن گرفته اید مسترد دارید.

[سؤال 9349]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 3389

‏3. اگر مردی در یکی از بانک های خصوصی زمان طاغوت مشغول کار بوده و طبق‏‎ ‎‏عادت آن زمان به خواست طاغوتیان عمل کرده (به دلیل ندانستن مسائل شرعی) و در‏‎ ‎‏کارش اختلاس نموده، حال که انقلاب شده توبه کرده و پشیمان شده، آیا این شخص‏‎ ‎‏چون توبه نموده باید پول را به بانک که در حال حاضر بانک دولت جمهوری اسلامی‏‎ ‎‏ایران است بپردازد یا خیر؟‏

بسمه تعالی، باید پولی را که به بانک بدهکار شده به همان بانک رد کند.

[سؤال 9350]‏ ‏ ‏ 5168‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 15 / 12 / 1361‏

‏محضر مبارک امام امت و بنیان گذار جمهوری اسلامی ایران‏

‏ضمن عرض سلام و دست بوسی، مخلص، یکی از افراد ارتش طاغوتی سابق و‏‎ ‎‏ارتش جمهوری اسلامی ایران بودم که تازگی ها بازنشسته شدم. در ارتش سابق در اثر‏‎ ‎‏ضعف ایمان و موقعیتی که به وجود آورده بودند و یا به دلیل عُقده های فراوان و گاهی‏‎ ‎‏احتیاجات، دزدی در ارتش مرسوم بود که من هم ناچاراً از این امر مستثنا نبودم، البته‏‎ ‎‏بر خلاف میل باطنی خودم. در هر صورت من اقلام خرده ریزی مثل (باطری چراغ‏‎ ‎‏قوه، رنگ، انبردست، کاغذ و خودکار، قفل، تخته، گالن بنزین، قیچی، کپسول‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 8صفحه 190
‏آتش نشانی، چسب، چاقو، پیچ گوشتی، سیم و کابل، هویه، میخ، و خرده ریزهایی که‏‎ ‎‏یادم نیست از اموال ارتش تا زمان قبل از انقلاب دزدی کردم که مقداری از آن ها را به‏‎ ‎‏دیگران بذل و بخشش نمودم و بعضی ها هم مصرف شده و از بین رفته است و بعضی‏‎ ‎‏از آن ها هم هنوز هست و استفاده می کنم. البته بعضی از این اقلام مال کشور شیطان‏‎ ‎‏بزرگ بود و زیادی آمده بود که من برداشتم. در هر صورت من تازه مسلمان که در اثر‏‎ ‎‏رهبری های پیامبرگونه آن رهبر بزرگوار بعد از انقلاب بیدار شده و پی به قیامت اعمال‏‎ ‎‏خود برده ام تنم طاقت آتش جهنم الهی را ندارد و تصمیم گرفته ام تمام اموالم را از‏‎ ‎‏لحاظ خمس و مال امام حلال و حرام پاک نمایم. ناگفته نماند که چندی پیش جریان را‏‎ ‎‏کتباً با حاکم شرع شهرستان کرج جناب حجت الاسلام انصاری در میان گذاشتم و‏‎ ‎‏یادآور هم شده بودم که بقیه اقلام را که هنوز هست و استفاده می کنم اگر برگردانم‏‎ ‎‏ممکن است دیگران ببرند، ولی دوست دارم که داشته باشم و مبلغ تقریبی آن ها را هم‏‎ ‎‏به هر نحوی که صلاح باشد پرداخت کنم. البته نظر کلی ایشان ریختن مبلغ تقریبی‏‎ ‎‏آن ها به یکی از حساب ها مثل جنگ زدگان و حساب 100 امام بود. حالا اگر امام‏‎ ‎‏عزیزمان نظریه ایشان را تأیید می فرمایند با لطف پدرانه خود بفرمایید که پول تقریبی‏‎ ‎‏آن ها را به کدام حساب واریز نمایم. بهتر است تا این دم آخر فکر من از ناپاکی ها و‏‎ ‎‏آلودگی ها تا حدودی راحت باشد و اگر امام عزیز نظریه دیگری دارند امر بفرمایند تا‏‎ ‎‏اطاعت شود. ‏

‏در خاتمه از خداوند متعال طول عمر امام عزیزمان را از خداوند مسئلت دارم که‏‎ ‎‏یک ملّتی را از بدبختی ها و انحرافات نجات دادند و به سوی زندگی سالم اسلامی‏‎ ‎‏رهنمون شدند. ‏

بسمه تعالی، اموال موجود را باید به هر نحو امکان دارد به محلی که از آن  برده اید برسانید و از عهدۀ آنچه از بین رفته برآیید و به همان محل ادا  کنید.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 8صفحه 191
[سؤال 9351]‏ ‏ ‏ 5169‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏دفتر محترم حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی مدّ ظله العالی‏

‏محترماً معروض می دارد این جانب قبل از انقلاب در کارخانه ای مشغول کار‏‎ ‎‏بوده ام و مبلغی پول و ابزار بدون اذن کارفرما از این کارخانه برداشتم، اکنون قصد دارم‏‎ ‎‏که پول و ابزار را به صاحبانش عودت دهم لکن کارفرمایان از کشور فراری شده اند و‏‎ ‎‏کارخانه ملی شده است، آیا اکنون می توانم پول و ابزار را در اختیار این کارخانه که در‏‎ ‎‏حال حاضر ملّی شده است بگذارم؟ ضمناً مقداری از ابزار مفقود شده آیا می توانم‏‎ ‎‏قیمت آن را مسترد نمایم؟ و من الله‌ التوفیق‏

بسمه تعالی، شما ضامن هستید و لازم است به کارخانه مسترد نمایید.

[سؤال 9352]‏ ‏ ‏ 5170‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 14 / 12 / 1361‏

‏قم، دفتر امام، بنده دو مسأله شرعی به شرح زیر عنوان می کنم:‏

‏1. در دورۀ تحصیل خارج از کشور قبل از پیروزی انقلاب، گه گاهی پیش می آمد‏‎ ‎‏که از فروشگاه های آن جا اجناسی بدون پرداخت پول برداشته می شد، یا از‏‎ ‎‏کتابخانه های عمومی دانشگاه، چند جلد کتاب برده می شد و دیگر تحویل نمی گشت.‏‎ ‎‏در حال حاضر، با توجه به این مطلب که به صاحبان اصلی شان، در انگلستان دسترسی‏‎ ‎‏نیست، حکم تصرّف این اجناس و کتاب ها چگونه است؟ اگر کتاب ها را با وجود‏‎ ‎‏مختلف بودن کتابخانه ها، بتوان پست نمود، نمی توان صددرصد مطمئن بود که در راه‏‎ ‎‏تلف نشود و به دست صاحبان اصلی برسد. همچنین احتمال انحلال بعضی از‏‎ ‎‏کتابخانه ها و به دنبال آن، تعطیلی قسمتی از بخش های آموزشی دانشگاه، و ادغام در‏‎ ‎‏دیگران وجود دارد. خبر تعطیلی بخش هایی از دانشگاه را، از طریق یکی از دوستان‏‎ ‎‏شنیده ام. و از جزئیات آن ها اطلاعی ندارم. اجناس از فروشگاه های مختلف بوده، و‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 8صفحه 192
‏تهیۀ ارز خارجی هم مشکل است. تازه نحوۀ ارسال و میزان مبلغ هر فروشگاه هم به‏‎ ‎‏دقّت مشکل است.‏

‏سال پیش در منزل آقای پسندیده، در اتاقی که وجوهات شرعی را می پردازند، از‏‎ ‎‏یکی از آقایان که همین گونه مسائل را جواب می دادند، پرسیدم. گفتند که این گونه‏‎ ‎‏اموال ـ چون از غیر مسلمان به دستمان رسیده ـ جزء غنائم هستند و باید خمس این‏‎ ‎‏اموال را بپردازی. بنده هم خمسشان را پرداختم. امسال شنیده ام که اصلاً مسأله‏‎ ‎‏برخلاف است و باید اصل مال را به صاحبانش برگرداند.‏

‏حال با توجه به مشکل بودن اصل استرداد مال به صاحبان اصلی، و با توجه به ردّ‏‎ ‎‏خمس این اموال، تکلیف بنده چیست؟ آیا باز مسئول پرداخت وجوهی هستم؟ و اگر‏‎ ‎‏مسئول هستم، چگونه این دین از من برداشته خواهد شد؟ لطفاً جواب را مرقوم‏‎ ‎‏فرمایید.‏

بسمه تعالی، این عمل جایز نیست و موجب ضمان است، و نسبت به گذشته اگر امکان برگرداندن نیست، بر شما چیزی نیست.

‏2. در دورۀ تحصیل داخل و خارج از کشور، از یکی از مؤسسات دولتی آن رژیم، به نام بنیاد پهلوی‏‎ ‎‏وام هایی دریافت کرده ام. در آن دوره، دانشجویان این وام را دریافت می کردند تا پس از اشتغال، ده‏‎ ‎‏درصد حقوق خود را بپردازند. البته در بین دانشجویان رسم بر این بود که این وام ها را به علت این که‏‎ ‎‏وابسته به رژیم و دربار بود خود را عملاً موظّف به پرداخت نمی دانستند و پس از اشتغال، پولی به بنیاد‏‎ ‎‏پهلوی نمی دادند.‏

‏الآن که وضع فرق کرده، دولت اسلامی شده است و بنیاد پهلوی سابق که به بنیاد علوی تغییر نام یافته‏‎ ‎‏و درخواست تأدیه وام خود را نموده خود را موظّف به پرداخت این گونه وام ها می دانم. لیکن با توجه‏‎ ‎‏به سابقۀ ذهنی از بنیاد پهلوی سابق از میزان صحت و سلامت این بنیاد، جایگاه آن در میان نهادهای‏‎ ‎‏دولتی، چگونگی وابستگی و ارتباط این مؤسسه نسبت به سایر مؤسسات و وزارتخانه های دولتی، و‏‎ ‎‏نیز صلاحیت و صالح بودن افراد دست اندرکار آن جا برایمان مشخص نیست و نمی دانم واقعاً با‏‎ ‎‏پرداخت این وام ها، مبالغ به موضع اصلی خود ـ که تحصیل دانشجویان است ـ برمی گردد یا نه و این‏‎ ‎‏گونه مبالغ، حیف ومیل نمی گردند یا نه. راهی برای حصول اطمینان جهت رفع تردید وجود ندارد. با‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 8صفحه 193
‏این وجود هیچ گونه هم مایل نیستم که دینی از دیون فردی و اجتماعی بر ذمه ام باشد. نمی دانم آیا‏‎ ‎‏می توانم این وام را به نهاد دولتی مطمئن تری بپردازم، که مصارف وجوهش برایم شناخته شده است یا‏‎ ‎‏آن را در اختیار دفتر امام یا هر جایی که شما اعلام بفرمایید، قرار دهم؟ گرچه بنیاد علوی از تعقیب وام‏‎ ‎‏خود دست بردار نبوده و اقداماتی جهت دریافت وام خود، به عمل خواهد آورد.‏

‏با توجه به توضیحات فوق، آیا باز موظّف هستم که وام خود را به همان مؤسسه بنیاد علوی بپردازم، یا‏‎ ‎‏راه دیگری وجود دارد؟ در صورتی که راه دیگری وجود دارد، چگونه می توان موضوع را برای بنیاد‏‎ ‎‏علوی توجیه نمود، تا از تعقیب وام خود دست  بردارد؟ جواب را مرقوم فرمایید. با تقدیم احترام‏

بسمه تعالی، اگر بنیاد جدید، همان مؤسسه سابق است که از آن وام گرفته اید، باید به او بپردازید.

[سؤال 9353]‏ ‏ ‏ 5171‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 19 / 5 / 1361‏

‏با عرض سلام و تحیات فراوان؛ چون مسأله زیر برای یکی از مقلدین امام خمینی‏‎ ‎‏ـ روحی فداه ـ پیش آمده آن را بیان فرمایید.‏

‏به عرض مبارکتان می رساند که در زمان طاغوت شخصی که خردسال بوده‏‎ ‎‏مقداری از اموال عمومی را مصرف نموده به عنوان مثال: در پست ادارۀ برق رفته‏‎ ‎‏سیم های مسی بی فایده و امثال آن را جمع کرده و فروخته است و یا کاغذهای‏‎ ‎‏اطلاعیه ای را که در آن زمان برای امور مختلف مملکتی بوده و دست بزرگ ترها بوده‏‎ ‎‏برای استفاده برداشته و مثلاً به قصابی فروخته و یا از کاغذهای امتحانی دبیرستانی به‏‎ ‎‏طور شخصی استفاده کرده و مقدار مختصری پول به دست آورده است. ‏

‏تمام این موارد و امثال آن از روی جهالت و نادانی بوده حال این شخص‏‎ ‎‏می خواهد خود را بری ء الذمه کند. و زمانی که این امور و امثال این ها را مرتکب شده‏‎ ‎‏در اوان بلوغ یا بعد از بالغ شدن بوده است. چون این مسائل مربوط به حکومت‏‎ ‎‏طاغوتی بوده و هم اکنون بحمدالله‌ حکومت، اسلامی است؛ لطفاً راهنمایی بفرمایید که‏‎ ‎‏برای بری ء الذمه شدن شخص مذکور چه مقدار پول و به چه حسابی واریز کند و یا به‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 8صفحه 194
‏کجا بفرستد و یا...؟ با توجه به این که مقدار دقیق آن پول ها را نمی داند، حداکثر در نظر‏‎ ‎‏بگیرد یا حداقل؟ ‏

بسمه تعالی، اجناس برداشتی را ضامن است. باید عین یا قیمت آن را به بیت المال برگرداند.

[سؤال 9354]‏ ‏ ‏ 5172‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 10 / 3 / 1361‏

‏سلام به پیشگاه مبارک امام بزرگوار، خمینی کبیر، امید و نور چشم مردم ایران‏

‏این جانب در تاریخ پانزدهم بهمن ماه سال 1357 مبلغی بین 22 تا 24 هزار تومان‏‎ ‎‏(چون مبلغ دقیق آن را شک دارم، ولی اطمینان دارم از 22 هزار تومان کمتر و از 24‏‎ ‎‏هزار تومان بیشتر نبوده) از ارتش دریافت نمودم تا به شرکتی که چند دستگاه بی سیم‏‎ ‎‏قبلاً برای ارتش تعمیر کرده بود پرداخت نمایم. شرکت مذکور اسرائیلی بود و به‏‎ ‎‏وسیله چند نفر یهودی اداره می شد. به محض پیروزی انقلاب شرکت تعطیل و‏‎ ‎‏سردمداران آن فرار کردند. این پول پیش من ماند. قبل از انقلاب زمینی که در منطقۀ‏‎ ‎‏افسریه خارج محدوده، داشتم با فروختن وسایل زندگی و مقداری قرض از فامیل‏‎ ‎‏توانستم یک چهار دیواری بسازم. چون خیلی بدهکار بودم این پول را به قرض هایم‏‎ ‎‏دادم و دائماً در فکر این بودم که هر طور شده وام بگیرم و هر وقت مبلغ فوق به دستم‏‎ ‎‏رسید کسب تکلیف نمایم. مدت ها قبل تقاضای وام حقوقی نمودم. ماه گذشته مبلغ‏‎ ‎‏26 هزار تومان وام حقوقی گرفتم. هر ماه 570 تومان به مدت 45 ماه از حقوقم کسر‏‎ ‎‏می شود. پنج سر عایله دارم و حقوق دریافتی من 5200 تومان است. منتظر جواب‏‎ ‎‏هستم که:‏

‏اول؛ مبلغ کل پول که شک دارم مشخص شود.‏

‏دوم؛ این که پارسال 1500 تومان کمک به جنگ زدگان دادم و گفتم 500 تومان از‏‎ ‎‏خودم و هزار تومان از پولی که برای شرکت از ارتش گرفتم.‏


استفتائات امام خمینی (س)ج. 8صفحه 195
‏سوم؛ این که پولی که پیش من هست چه کار کنم؟‏

بسمه تعالی، پول را باید به ارتش برگردانید و دادن به جنگ زدگان کافی نیست.

[سؤال 9355]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 1862

‏2. مسأله دیگری که می خواهم سؤال کنم این است که چون شوهر من نظامی است‏‎ ‎‏در دوران طاغوت لعنتی ـ حدود بیست سال پیش ـ گاهی شوهرم از اداره غذا می آورد‏‎ ‎‏منزل، من و بچه هایم می خوردیم و یا اجناسی را به منزل می آورد مثل خودکار و غیره‏‎ ‎‏که من چون اول آگاه نبودم از آن ها استفاده کرده ام. البته حدود دوازده سال است که‏‎ ‎‏توسط یکی از اقوام، نسبت به ماهیت کثیف و منحوس پهلوی آگاهی پیدا نمودم؛ لذا‏‎ ‎‏حالا نمی دانم که من باید رد مظالم بدهم یا خیر؟ البته با چند تن از روحانیون آشنایی‏‎ ‎‏دارم ولی چون خجالت می کشم این مسائل را نزد آن ها مطرح کنم، لذا از شما تقاضا‏‎ ‎‏می کنم که تکلیف من را در این رابطه معلوم فرمایید که چه کار کنم که دینم ادا شود؟‏

بسمه تعالی، هر مقدار از مال دولت که یقین دارید بدون رعایت مقررات دولت استفاده کرده اید، باید به صندوق همان بخش دولتی واریز نمایید.

[سؤال 9356]‏ ‏ ‏ 5173‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏محضر مبارک حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی مدّ ظله ‏

‏شخصی مال کسی را غصب کرده آمده در نجف اشرف از وطن خود، خیال‏‎ ‎‏برگشتن ندارد، این مال به حاکم شرع رد مظالم داده، اتفاق افتاد رفت به وطن یا‏‎ ‎‏صاحب مال آمد در نجف اشرف از این شخص مال خود را مطالبه کرد، شخص‏‎ ‎‏غاصب دوباره به صاحب مال هم چیزی بدهد یا همان رد مظالم کفایت می کند؟ شما‏‎ ‎‏بیان فرمایید.‏

بسمه تعالی، برای صاحب مال ضامن است و مورد مذکور از موارد ردّ مظالم نیست.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 8صفحه 196
[سؤال 9357]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 718

‏2. کسی که در کودکی اشیای مختصری را از دیگران برداشته، لازم است مستقیماً از‏‎ ‎‏آن ها حلالیت بطلبد و آن مال را به وی بدهد یا اگر بداند او به هر حال راضی می شود،‏‎ ‎‏به نحو دیگری می تواند آن را ادا کند؟‏

بسمه تعالی، به هر نحو یقین کند که صاحب مال راضی است، می تواند عمل نماید.

[سؤال 9358]‏ ‏ ‏ 5174‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 6 / 10 / 1361‏

‏محضر مبارک رهبر بزرگ انقلاب اسلامی ایران، حضرت امام خمینی، مدّ ظله‏

‏در زمان تظاهرات علیه رژیم طاغوت، کالایی که قیمت آن حدود دو هزار تومان‏‎ ‎‏بوده است، از منزل شخصی از افراد رژیم سابق که مردم خانۀ او را خراب و آتش زده‏‎ ‎‏بودند، به دست این جانب رسیده است و تا کنون مورد استفادۀ شخصی قرار گرفته‏‎ ‎‏است؛ شخص مذکور بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، اعدام و خانوادۀ او به جای‏‎ ‎‏دیگری عزیمت کرده و دسترسی به خانوادۀ او مشکل است؛ حکم استفادۀ تاکنون و یا‏‎ ‎‏بعد از این، از آن کالا چیست؟ ‏

بسمه تعالی، کالای مسروقه باید به ورثۀ او برگردد با مراعات مقررات دولت اسلامی.

[سؤال 9359]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 1059

‏8. دو نفر گزارش دهندۀ سرقت مالی بوده اند. با سه نفر دیگر رفته اند و مال را‏‎ ‎‏دزدیده اند. گزارش دهنده از مال چیزی نصیبش نشده. با توجه به این که خود‏‎ ‎‏گزارش دهنده ها در حمل بار شرکت داشته و حالا یک نفر از آن ها به اشتباه خود پی‏‎ ‎‏برده و به صاحب مال رجوع کرده تکلیفش چیست؟‏

بسمه تعالی، منوط است به رضایت صاحب مال و اگر ید بر تمام مال پیدا کرده ضامن تمام آن است.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 8صفحه 197
[سؤال 9360]‏ ‏ ‏ 5175‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏حضور محترم و ارجمند رهبر عزیزم و بنیان گذار جمهوری اسلامی ایران،‏‎ ‎‏حضرت آیت الله‌ امام خمینی، دامت برکاته، سلام، به عرض شما می رسانم:‏

‏من جوانی 21 ساله هستم. در تاریخ 1 / 12 / 1359 در خدمت سربازی در‏‎ ‎‏عملیات تنگه چزابه، به علت سرمای شدید یک اُورکت از سپاه گرفته بودم، ولی برای‏‎ ‎‏این که برادران سپاه خودشان به این لباس احتیاج داشتند و این لباس نیز برای آن ها بود،‏‎ ‎‏از ما که چند نفر بودیم تقاضای اُورکت کردند ولی ما به آن ها ندادیم و این لباس ها‏‎ ‎‏چون مخصوص خودشان بود، گفتند این ها را به ما بدهید، ما به شما یک اُورکت دیگر‏‎ ‎‏می دهیم. من به مدت 12 روز از تاریخ ذکر شده، به پایان خدمت 24 ماهه ام مانده بود؛‏‎ ‎‏بعد که من ترخیص شدم، چون کسی نبود که از من تحویل بگیرد، من آن را با خود‏‎ ‎‏آوردم. حال از شما می خواهم که مرا راهنمایی کنید که آیا:‏

‏1. این لباس را به چه کسی تحویل دهم؟‏

‏2. من بارها با این لباس نماز خوانده ام، آیا نمازهای من درست بوده یا نه؟‏

‏3. اگر بخواهم پول آن را بدهم، به کجا بدهم؟‏

‏4. پول آن به نظر شما چقدر می شود؟‏

‏«و اکنون این اُورکت به وسیلۀ برادرم در جبهه است».‏

‏خدایا، خدایا، تا انقلاب مهدی، خمینی را نگهدار‏

بسمه تعالی، لباس را باید به مسئولین مربوطۀ سپاه تحویل دهید و نمازهایی که خوانده اید بدون علم به غصب بودن لباس، صحیح است.

[سؤال 9361]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 6542

‏3. چنانچه شخصی در اوان زندگی اش دزدی کرده است و منجر به مثلاً دستگیری‏‎ ‎‏وی نشده است آیا می تواند به عنوان (ردّ مظالم) در مقابل آنچه دزدیده مبلغی‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 8صفحه 198
‏پرداخت نماید؟ طریقۀ پرداخت چگونه باشد؟‏

بسمه تعالی، اگر طلبکار را می شناسد باید به هر نحو شده مال را به او برگرداند و در صورتی که صاحب مال را به هیچ نحو نشناسد، باید از طرف او به فقرا صدقه بدهد.

[سؤال 9362]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 1285

‏2. شخصی در زمان گذشته مبلغی از بعضی مؤسسات دولتی برداشته الآن که نادم‏‎ ‎‏شده و می خواهد برگرداند اگر بخواهد به افرادی که متصدی آن مؤسسات هستند‏‎ ‎‏بدهد اطمینان ندارد که در صندوق دولت فعلی برود، لذا از محضر مبارک تقاضا‏‎ ‎‏کرده اند که تکلیف ایشان را معلوم فرمایید که پول یا اجناسی که از دولت سابق برداشته‏‎ ‎‏فعلاً به کجا تحویل دهد و اگر خود او فقیر باشد راهی دارد که به خودش برسد؟‏

بسمه تعالی، باید به همان مؤسسه دولتی رد کند.

[سؤال 9363]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 6817

‏2. معلمی ندانسته از پول تغذیه بچه ها در مدارس استفاده نموده است. مبلغ مزبور‏‎ ‎‏را چه کند؟‏

بسمه تعالی، مبلغ مزبور را ضامن است، باید به هر نحو که میسور است برگرداند.

[سؤال 9364]‏ ‏ ‏ 5176‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 8 / 7 / 1358‏

‏حضور محترم ریاست هیأت استفتائیۀ امام خمینی، عاجزانه درخواست می کنم به‏‎ ‎‏سؤال این جانب جواب دهید:‏

‏شخصی در زمان طاغوت رئیس خانۀ انصاف بوده و مردم را جریمه کرده است.‏‎ ‎‏در سابق این پول به دادگستری داده می شده است، ولی او پول را رد نکرده است. فعلاً‏‎ ‎‏که این پول پیش او مانده است، آیا باید به دادگستری رد کند یا به افراد جریمه شده و یا‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 8صفحه 199
‏به مخارج ده می تواند برساند یا به مقام دیگری باید بدهد؟ در هر صورت جواب دهید‏‎ ‎‏تا به آن عمل شود. متشکرم‏

بسمه تعالی، باید به صاحبانش رد کند.

[سؤال 9365]‏ ‏ ‏ 5177‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 14 / 11 / 1358‏

‏محضر مبارک حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی، مدّ ظله العالی، پس از مراسم‏‎ ‎‏دعاگویی، به شرف عرض عالی می رساند:‏

‏در زمان طاغوت یک عده افراد از شرکت نفت مقداری اموال از قبیل سیم و لوله و‏‎ ‎‏آهن سرقت کرده اند که مال بعضی هم خیلی قابل اهمیت است. بعضی از این افراد‏‎ ‎‏مستضعف و بعضی هم خیلی مستکبر و مالدار هستند. نسبت به این اشخاص راجع به‏‎ ‎‏این اموال چه دستور می فرمایید؟ در ضمن چه عملی باید کرد. بعضی هم در زمان‏‎ ‎‏انقلاب این عمل را کرده اند. تمنا دارم جواب مرقوم فرمایید.‏

بسمه تعالی، باید برگردانند.

[سؤال 9366]‏ ‏ ‏ 5178‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏محضر مبارک حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی مدّ ظله العالی ‏

‏شخصی در حین مرض موت که تقریباً شصت هزار تومان مقروض بوده و قدر‏‎ ‎‏زمینش به اندازه همین پول بوده است و مقدار سی هزار تومان دیگر به طور غصبی به‏‎ ‎‏مردم بدهکار بوده است، که خودش البته از شدت جهالت در نظر نداشته است و‏‎ ‎‏بعضی از افرادی که از مسائل شرعی آگاه نبوده اند به فرد مذکور گفته اند که تو از سبب‏‎ ‎‏زمین خودت مستطیع هستی و حال آن که مقداری از زمین را به طور غصبی نیز در‏‎ ‎‏تصرف داشته است و بعد خودش در همین مرض فوت کرده است و وصیت نموده‏‎ ‎‏است که ثلث از زمینم را بفروشید و از جانب من به حج بروید و دو پسر صغیر و یک‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 8صفحه 200
‏دختر صغیر نیز دارد، آیا تکلیف وصی و اقارب در این باره چیست؟ پس آیا زمین‏‎ ‎‏غصبی و پول غصبی را به صاحبانش مسترد کند و یا این که حج برود در حالی که این‏‎ ‎‏ثلث زمینش هم حقوق مردم و خرجی مکه را ادا نمی تواند بکند. لطفاً جواب فرمایید‏‎ ‎‏که کدامش مقدم است.‏

بسمه تعالی، آنچه غصب شده جزء ترکه نیست، باید به صاحبانش برگردد و آنچه که از ترکه محسوب است ثلث آن صرف وصیت و دو ثلث دیگر بین ورثه تقسیم می شود و حج در فرض وجوب باید انجام شود و اگر ثلث کافی نیست از اصل مال تکمیل شود.

[سؤال 9367]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 7002

‏7. اگر در جایی دولت کاملاً اسلامی نباشد، اموالی که بدون اجازۀ دولت ـ یعنی‏‎ ‎‏بدون اجازه مسئولین همان شعبه ـ گرفته حکم این اموال، حکم مجهول المالک یا‏‎ ‎‏معلوم المالک را دارد؟ بیان بفرمایید.‏

بسمه تعالی، باید به همان شعبه رد کند یا از مسئولین مربوطه کسب اجازه نماید.

[سؤال 9368]‏ ‏ ‏ 5179‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏سلام به حضور مبارک امام امت؛ امید است که حال امام خوب باشد، ان شاء الله‌.‏

‏غرض از مزاحمت این بود که در کشور کانادا کارت های به خصوصی وجود دارد‏‎ ‎‏که بانک ها به بعضی افراد که حساب پولی در بانک داشته باشند می دهند و با وجود،‏‎ ‎‏این کارت، بانک یک نوع اعتبار مالی به شخص می دهد که هر کجا خواست، خرید‏‎ ‎‏می کند یا بنزین می زند و کارت را نشان می دهد و دیگر از او پول نمی گیرند. بعداً بانک‏‎ ‎‏برای شخص، صورت خرید یا بنزین را می فرستد و او هم باید بپردازد. حال بعضی از‏‎ ‎‏آقایان این نوع کارت ها را دارند و از آن استفاده می کنند و پول بانک یا شرکت مربوط‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 8صفحه 201
‏به این کارت را نمی پردازند و یا مثلاً روزی که می خواهند بیایند ایران با وجود آن‏‎ ‎‏کارت یک خرید کلی به اندازه 10 هزار تومان یا بیشتر یا کمتر می کنند و می آیند ایران،‏‎ ‎‏بدون پرداخت پول به شرکت یا بانک که همه صهیونیستی هستند. حکم شرعی در این‏‎ ‎‏زمینه چیست؟‏

‏بعضی نیز حساب چکی در بانک باز می کنند و جنس و یا هر چیز دیگر که‏‎ ‎‏می خواهند می خرند و چک بی محل می کشند و بعد هم نمی پردازند. این گونه خریدها،‏‎ ‎‏از فروشگاه های بسیار بزرگ این کشور است که سراسر امریکا و کانادا هستند و همه‏‎ ‎‏هم صهیونیستی هستند. حکم شرعی آن چیست؟‏

بسمه تعالی، این کار جایز نیست و موجب ضمان است.

[سؤال 9369]‏ ‏ ‏ 5180‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 19 / 4 / 1361‏

‏حضور محترم حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی ـ روحی فداه ـ سلام عرض‏‎ ‎‏می کنم. در پناه امام زمان و در توجه ایشان بوده باشید ان شاء الله‌‏

‏1. شخصی در جوانی از روی نادانی مالی را به ارزش سیصد تومان دزدیده، ولی‏‎ ‎‏کارش دزدی نبوده، یک دفعه این گناه مرتکب شده است. در ضمن این سیصد تومان‏‎ ‎‏مال دو نفر بوده ـ که یک نفر آن ها مرده و یک نفر زنده است ـ چون شخص گناهکار‏‎ ‎‏آبرو دارد چندین بار رفته است با صاحب مال در میان بگذارد، ولی حیثیت به ایشان‏‎ ‎‏اجازه نداده است. آیا شخص می تواند این مال را برای مسجد درست کردن یا با نظر‏‎ ‎‏شما صدقۀ جاریه بدهد یا خیر؟‏

بسمه تعالی، باید به خود آن ها یا ورثۀ آن ها رد کند و لازم نیست اطّلاع دهید که چیست.

‏2. در ضمن این مال در حال حاضر به ارزش سه هزار تومان شده است. شخص کدام یک را باید رد کند؟‏

بسمه تعالی، قیمت یوم التلف را بدهد؛ مگر این که خود مال موجود باشد که باید خود آن را رد  کند.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 8صفحه 202
[سؤال 9370]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 2340

‏2. مدت 30 سال در ادارۀ دولتی کار کرده ام. در این مدت، روزهای چند در سر کار‏‎ ‎‏نرفتم، مقداری اجناس که کهنه بوده و برای اداره خوب نبوده و مقداری هم نو بوده که‏‎ ‎‏روی هم شاید بشود 3000 تومان و 2000 تومان هم پول نقد بوده که غیر مشروع‏‎ ‎‏استفاده شده، با این مبلغ 5000 تومان چه باید کرد؟‏

بسمه تعالی، بدهی را به هر نحو که بتوانید باید به حساب همان اداره بازگردانید.

[سؤال 9371]‏ ‏ ‏ 5181‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 21 / 9 / 1361‏

‏محضر مبارک نایب الامام و مروج الاحکام و رهبر کبیر انقلاب اسلامی ایران،‏‎ ‎‏حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی، مدّ ظله العالی‏

‏معروض می دارد، یکی از کارمندان هیأت واگذاری زمین ـ که خود را نمایند‏‏ۀ‏‎ ‎‏فرماندار معرفی می نمود ـ از عده ای کشاورز و کارگر، جهت صدور تأیید به سهمیه ای‏‎ ‎‏که دولت جمهوری اسلامی ایران برایشان تعیین نموده، مبلغ گزافی به عنوان حق‏‎ ‎‏امضا، دریافت داشته است. هر کسی که از دادن حق امضا خودداری می نمود، از‏‎ ‎‏سهمیه محروم می گردید. کارگران بیچاره مجبوراً پول دادند، ولی پس از مدت دو ماه‏‎ ‎‏متوجه گردیدند، پولی که داده اند جنب‏‏ۀ‏‏ قانونی نداشته، بلکه اخاذی بوده است. لاعلاج‏‎ ‎‏در صدد شکایت برآمده اند. اخاذ نامبرده چون متوجه گردیده پول دهندگان شکایت‏‎ ‎‏نموده اند، برای فرار از جرم، مبلغی از آن پول را به حساب خیریه واریز نموده است.‏‎ ‎‏آیا جایز است چنین پولی که به زور گرفته شد، به حساب خیریه واریز شود یا خیر؟‏‎ ‎بسمه تعالی، پولی که بدون مجوز شرعی و قانونی گرفته شده، باید به‎ ‎صاحبان آن برگردد و با واریز کردن به حساب خیریه، برائت ذمه حاصل‎ ‎نمی شود.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 8صفحه 203
[سؤال 9372]‏ ‏ ‏ 5182‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 7 / 6 / 1361‏

‏خدمت کلیۀ برادران خدمتگزار هیأت استفتای امام سلام عرض می کنم، امیدوارم‏‎ ‎‏با یاری خدای متعال و با عنایات حضرت ولی عصر (عج)، خدمات خود را به نحو‏‎ ‎‏احسن انجام دهید. برادری که نامۀ این حقیر را می خوانید! این جانب جوانی 25 ساله‏‎ ‎‏هستم، که در حدود یک سال است توبه کرده ام، و آن هم به لطف خداوند متعال بود که‏‎ ‎‏عمر مرا نگرفت و فرصتی به من داد تا به کارهای نامشروع خود پایان بدهم، و به‏‎ ‎‏عنوان یک فرد مسلمان، به کلیۀ فرائض دینی ـ که اندوخته این دنیا می باشد ـ به نحو‏‎ ‎‏شایسته ای عمل کنم. این حقیر تا سال 1360، به هیچ یک از اعمال پلید و شیطانی‏‎ ‎‏خود، پی نبرده بودم و چون شغلم رانندۀ تاکسی بود، به هر جنایتی دست زده ام، که به‏‎ ‎‏لطف خداوند به خدمت مقدس سربازی اعزام شدم و در محیط جبهه، با کمک برادران‏‎ ‎‏روحانی که در سنگرها بودند، تا اندازه ای خود را ساخته و از کارهای گذشته‏‎ ‎‏صددرصد پشیمان شده و توبه کرده ام و با خدای خود عهد کردم که اگر از جنگ سالم‏‎ ‎‏بیرون آمدم، هرگز دنبال گناه و آلودگی نروم، تا بتوانم جبران گناهان گذشته را بکنم و‏‎ ‎‏چون هر روز که می گذرد، به مسائل دینی و شرعی اهمیت می دهم؛ لذا می خواهم با‏‎ ‎‏راهنمایی های خودتان، بار گناهانم کاسته شود تا در روز قیامت پیش خدای خود و‏‎ ‎‏پیامبران و امامان روسفید و سرافراز باشم.‏

‏تا آن جایی که من اطلاع دارم، مقام شهید با آن همه عظمتی که دارد، خدا تمام‏‎ ‎‏گناهانش را می بخشد به جز حق الناس، و چون بنده تازه به راه راست هدایت شده ام و‏‎ ‎‏مقداری از دین مردم روی دوش من سنگینی می کند، باید آن ها را ادا کنم.‏

‏اول، مبلغ 30000 ریال و یک جفت گوشواره ـ که نمی دانم از چه نوع جنسی بود ـ‏‎ ‎‏و چند عدد نگین عقیق و یک دفترچه حساب پس انداز در تاکسی من جا ماند و با‏‎ ‎‏این که آدرس صاحب مال را داشتم، آن مال را به صاحبش نرساندم، و در راه نامشروع‏‎ ‎‏خرج کردم و الآن هم آدرس آن شخص را فراموش کرده ام و نمی دانم چه کار کنم. ‏‎ ‎


استفتائات امام خمینی (س)ج. 8صفحه 204
‏لطفاً در این مورد مرا راهنمایی کنید.‏

‏دوم ـ که خیلی شرم می کنم بازگو کنم، ولی چاره ای ندارم ـ دزدی است، که چند‏‎ ‎‏سال پیش یک عدد جلو پنجره پیکان ـ که کمیاب بود و خیلی هم گران ـ از یک ماشین‏‎ ‎‏باز کردم، و دو جفت بوق و یک چراغ، که قیمت آن دو جفت بوق و چراغ، سه سال‏‎ ‎‏پیش 20000 ریال بود، که چراغ را الآن هم دارم و در منزل است. این ها جرائمی بود‏‎ ‎‏که مرتکب شده ام، ولی چون آن زمان خیلی بی تفاوت بودم و اصلاً اهمیتی بدان‏‎ ‎‏نمی دادم، مرا ناراحت نمی کرد، ولی حالا که به لطف خداوند، عمری به ما داد تا به راه‏‎ ‎‏راست برگردم و حق مردم را بدهم، خیلی مرا عذاب می دهد و با خود می گویم: من که‏‎ ‎‏هنوز پاک پاک نشده ام، و با خود می گویم: تو اول باید حق مردم را بدهی، تا خداوند‏‎ ‎‏توبۀ تو را قبول کند. بار دیگر از خدمت شما برادران تقاضا می کنم مرا کاملاً راهنمایی‏‎ ‎‏کنید، تا حق مردم را به یک نحوی بدهم. در ضمن پولی هم ندارم که یک جا بپردازم،‏‎ ‎‏اگر شما مایل هستید بنده با شما حضوری در یک مکان مناسب، صحبت کنم تا راه‏‎ ‎‏خود را بدانم. با امید پیروزی رزمندگان و عمر با عزت و طولانی امام امت، سخن‏‎ ‎‏خودم را خاتمه می دهم. والسلام علیکم‏

بسمه تعالی، باید از گناه ارتکابی توبه نمایید و از خداوند منان طلب عفو کنید و اموال مذکوره را به صاحبانش برگردانید و اگر از پیدا کردن صاحب آن مأیوس هستید، از طرف او به فقرا صدقه بدهید.

[سؤال 9373]‏ ‏ ‏ 5183‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 5 / 11 / 1361‏

‏با سلام به محضر امام امت، رهبر کبیر انقلاب اسلامی و بنیان گذار جمهوری‏‎ ‎‏اسلامی؛ سلامتی دائم و عمر طولانی و بابرکت برای آن جناب خواستارم. غرض از‏‎ ‎‏مزاحمت و گرفتن وقت گران بهای شما مسأله ای بود که هم اکنون برایتان عرض‏‎ ‎‏می کنم:‏


استفتائات امام خمینی (س)ج. 8صفحه 205
‏این جانب مدتی قبل متصدی یکی از انبارهای بیت المال (انبار تدارکات ارتش)‏‎ ‎‏بودم و هم اکنون حدود چهار ماه است که انبار مذکور را تحویل شخص دیگری داده ام‏‎ ‎‏که از آن انبار، مقداری جنس برداشته ام و هم اکنون از این کرده پشیمانم و لذا متذکر‏‎ ‎‏می شوم که با برگرداندن اجناس مذکور آبروی این جانب در خطر حتمی قرار می دهد.‏‎ ‎‏لذا از آن مقام عالی و محترم خواهان حل هرچه سریع تر این مسأله می باشم. ضمناً‏‎ ‎‏چون این جانب در زمان خیلی کمی دیگر، عازم جبهۀ حق علیه باطل می شوم لذا حل‏‎ ‎‏هرچه سریع تر این مشکل را خواستارم. والسلام علیکم ورحمة الله‌ وبرکاته‏

بسمه تعالی، باید اموال را از هرجا برداشته اید به همان جا رد کنید و لازم نیست به آن ها بفهمانید که آن را شما برداشته اید.

[سؤال 9374]‏ ‏ ‏ 5184‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 21 / 10 / 1361‏

‏کسی که مسئولیت بنیان مسجد یک دهات را به عهده بگیرد و با معتمدان دهات،‏‎ ‎‏دفتر قبض بگیرد و مبلغ زیادی پول جمع نماید آن را بالا بکشد و مردم، مسجد را‏‎ ‎‏بسازند. چه صورتی دارد؟ لطفاً جواب را بیان فرمایید.‏

بسمه تعالی، اگر مطلب مرقوم صحت دارد، باید پول را به صاحبانش رد  کند.

[سؤال 9375]‏ ‏ ‏ 5185‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 13 / 1 / 1362‏

‏حضور محترم رهبر انقلاب اسلامی ایران، امام خمینی، دامت برکاته‏

‏سؤالات زیر، شامل مسائل متعددی است که از سوی افراد متفاوت مطرح شده و‏‎ ‎‏این جانب، مسئول پرسیدن آن ها و کسب تکلیف شده ام.‏

‏1. اگر فرض کنیم کسی (دختری) در سن نه، ده، یازده سالگی ـ که در هر حال، سن‏‎ ‎‏تکلیف می باشد ـ دزدی کرده باشد (مثلاً اگر اسباب بازی های کم قیمتی را از خانۀ‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 8صفحه 206
‏فامیل ها دزدیده باشد) و در همان حال بداند که این کار، کار بدی است و به قبح آن پی‏‎ ‎‏برده باشد، مع هذا این عمل زشت را مرتکب شده باشد، اما بعدها که بزرگ شد و از‏‎ ‎‏این کار خود پشیمان شد، برای این که گناهش پاک شده و توبه اش پذیرفته گردد، چه‏‎ ‎‏باید بکند؟ آیا باید آن اسباب بازی را عیناً به صاحبش تحویل دهد، در صورتی که آن‏‎ ‎‏اسباب بازی را به کسی داده باشد و یا خراب شده باشد؟ یا درصورتی که صاحبش‏‎ ‎‏بزرگ شده و نیازی به آن اسباب بازی ندارد؟ آیا باید پولی را معادل قیمت آن‏‎ ‎‏اسباب بازی به صاحبش تحویل بدهد؛ آن هم در سن بزرگی؟‏

بسمه تعالی، درصورت وجود عین ـ ولو خراب و شکسته ـ باید خود آن را به صاحبش برساند و مقدار نقص را با پول جبران نماید، و درصورت تلف شدن عین آن، قیمت آن را باید به او برساند.

‏2. اگر شخصی در سن تکلیف، به هنگامی که زخمی یا جوشی در بدنش ایجاد شده، در زمانی که این‏‎ ‎‏جوش یا زخم در حال التیام یافتن و خوب شدن است، پوست جدید و نازک روی آن را بِکنَد و باز زخم‏‎ ‎‏شروع به ترمیم کند، اما این شخص باز به بدن خویش رحم نکرده و روی این زخم را دوباره بِکنَد‏‎ ‎‏(به  مدت چهار سال) به طوری که منجر به حساسیت پوستی برایش بشود، اما پس از این مدت زمانی‏‎ ‎‏که گذشت، شخص به بیهودگی این عمل و ظالم بودن خویشتن پی ببرد و از این کار خود بی نهایت‏‎ ‎‏پشیمان شود و بخواهد توبه کند، پس از توبه برای پاک شدن از این گناه، آیا دیه لازم است؟ پرداخت دیه‏‎ ‎‏به چه شکل است؟ آیا از طریق دادن وجه معینی، این دیه پرداخت می شود؟ اگر به این صورت باشد،‏‎ ‎‏این مبلغ به کجا باید پرداخت شود؟‏

بسمه تعالی، دیه ندارد.

‏3. اگر شخصی ثواب های نماز شب را خیلی شنیده باشد و هر زمانی که خود را وادار می کرده به‏‎ ‎‏خواندن نماز شب، نمی توانسته تا مدت زمان مدیدی این عمل را ادامه دهد، تا این که طی این زمان،‏‎ ‎‏مشکلی برایش پیش می آید و او برای این که بتواند خود را حداقل مجبور کرده و برای خود، خواندن‏‎ ‎‏نماز شب را به صورت یک عمل واجب درآورد، برای حل این مشکل، نذر می کند که نماز شب را تا‏‎ ‎‏آخر عمر هر شب بخواند و بر خود واجب گرداند؛ اما بعد که نذر او ادا شد، نتواند نماز شب را همیشه‏‎ ‎‏و به طور پیوسته ادامه دهد، آیا معصیت کرده؟ در این صورت، چه باید بکند؟‏

بسمه تعالی، اگر نذر بدون صیغۀ مخصوص به آن بوده، وفا واجب نیست.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 8صفحه 207
[سؤال 9376]‏ ‏ ‏ 5186‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏این جانب، در زمان شاه در مشهد یک کیسه برنج از بیمارستان امام رضا که مردم‏‎ ‎‏فروشگاه ارتش را آتش زده بودند و چیزهای آن جا را آورده بودند به آن جا و من چون‏‎ ‎‏در آن زمان بی پول بودم و برای خرجی مانده بودم از آن جا برده و حالا می خواهم‏‎ ‎‏وضع خود را روشن کنم و چون روی پرسش از نماینده امام را نداشته و مقلد امام‏‎ ‎‏هستم ـ وقت شما را گرفته ـ چه کار کنم؟‏

بسمه تعالی، ضامن هستید و باید آنچه را برده اید به محلش برگردانید و اگر مربوط به ارتش است به آن جا برسانید.

‎ ‎

استفتائات امام خمینی (س)ج. 8صفحه 208