قرآن، فراخور فهم همگان
قرآن، سفره گستردۀ الهی
قرآن مثل انسان می ماند، که یک موجودی است [که ]همه چیز دارد، منتها مثل یک انسان بالفعل می ماند. قرآن یک سفره ای است که خدا پهن کرده برای همۀ بشر، یک سفرۀ پهنی است، هر که به اندازۀ اشتهایش از آن می تواند استفاده کند؛ اگر مریض نباشد که بی اشتها بشود. امراض قلبیه آدم را بی اشتها می کند. اگر مریض نباشد و اشتهای قلبی اش باشد، از قرآن استفاده می کند. [قرآن] یک سفرۀ پهنی است که همه از آن استفاده می کنند؛ مثل اینکه دنیا هم یک سفره پهنی است که همه استفاده می کنند: یکی علفش را از آن استفاده می کند، یکی میوه را از آن استفاده می کند، یکی مسائل دیگر را استفاده می کند. از همین دنیا، هر یک، یک طور استفاده دارد، انسان یک طور استفاده دارد، حیوان یک طور، انسان در مقام حیوانیت یک طور،[و ]هر چه بالاتر برود از این سفرۀ پهن الهی که عبارت از وجود است، [بیشتر] استفاده می کند. قرآن هم اینطوری است، یک سفرۀ پهنی است برای همه، هر کس به اندازۀ آن اشتهایی که دارد و آن راهی که پیدا بکند به قرآن، استفاده می کند.(144)
کتابقرآن کتاب هدایت از دیدگاه امام خمینی (س)صفحه 115
قرآن برای استفادۀ همگان
این کتاب و این سفرۀ گسترده در شرق و غرب و از زمان وحی تا قیامت کتابی است که تمام بشر: عامی، عالم، فیلسوف، عارف، فقیه، همه از او استفاده می کنند؛ یعنی، کتابی است که در عین حال که نازل شده است از مرحلۀ غیب به مرحلۀ شهود و گسترده شده است پیش ما جمعیتی که در عالم طبیعت هستیم، در عین حالی که متنزل شده است از آن مقام و رسیده است به جایی که استفاده بتوانیم از او بکنیم، در عین حال، مسائلی در او هست که همۀ مردم، عامی و عارف و عالم و غیر عالم، از او استفاده می کنند و مسائلی در او هست که مختص به علمای بزرگ است، فلاسفۀ بزرگ است، عرفای بزرگ است، و انبیا و اولیاست. بعض مسائل او را غیر از اولیای خدای تبارک و تعالی کسی نمی تواند ادراک کند؛ مگر با تفسیری که از آنان وارد می شود، به مقدار استعدادی که در بشر هست، مورد استفاده قرار می گیرد و مسائلی هست که عرفای بزرگ اسلام از آنها استفاده می کنند و مسائلی هست که فلاسفه و حکمای اسلام از آن استفاده می کنند و مسائلی هست که فقهای بزرگ از آن استفاده می کنند و این سفره همگانی است برای همه و این طوایف از آن استفاده می کنند. مسائل سیاسی، مسائلی اجتماعی، مسائل فرهنگی و مسائل ارتشی و غیر ارتشی، همه در این کتاب مقدس هست.(145)
11 / 3 / 60
* * *
قرآن، سفرۀ ازلی و ابدی
قرآن یک کتابی است که نمی شود در اطراف او با این زبانهای الکن صحبت کرد. قرآن یک سفرۀ گسترده ای است از ازل تا ابد که از او همۀ قشرهای بشر استفاده می کنند و می توانند استفاده کنند. منتها
کتابقرآن کتاب هدایت از دیدگاه امام خمینی (س)صفحه 116
هر قشری که یک مسلک خاصی دارد، روی آن مسلک خاص تکیه می کند؛ فلاسفه روی مسائل فلسفی اسلام، عرفا روی مسائل عرفانی اسلام، فقها روی مسائل فقهی اسلام، سیاسیون روی مسائل سیاسی و اجتماعی اسلام تکیه می کنند، لکن اسلام همه چیز است و قرآن همه چیز. قرآن یک رحمتی است برای همۀ بشر.(146)
20 / 9 / 63
* * *
زبان قرآن، زبان همه طبقات
قرآن یک سفره ای است که انداخته شده است برای همه طبقات؛ یعنی، یک زبانی دارد که این زبان هم زبان عامۀ مردم است و هم زبان فلاسفه است و هم زبان عرفای اصطلاحی است و هم زبان اهل معرفت، به حسب واقع. در این کتاب شریف، مسائلی هست که مهمش مسائل معنوی است.(147)
19 / 8 / 66
* * *
کتابقرآن کتاب هدایت از دیدگاه امام خمینی (س)صفحه 117