ماهی های فلس دار و خوردن خاویار
[سؤال 9068] 4983
بسمه تعالی 10 / 3 / 1362
محضر مبارک امام امت، ادام الله ظله العالی
با سلام و درخواست طول عمر برای آن حضرت؛ نظر به این که از حضرت عالی نقل شده است که اجازه فرموده اید شرکت شیلات می تواند و شرعاً مجاز است خاویار را به خارجی ها بفروشد و از آن جایی که در وزارت امور خارجه برای مراسم اعیاد و یا دیگر مراسم رسمی، جهت میهمانان خارجی در بعضی از مواقع هدیه ای به آن ها داده می شود، لطف فرمایید چنانچه شرعاً اشکالی نباشد حسب فتوای حضرت عالی موارد زیر عمل گردد:
1. از خاویار به عنوان هدیه استفاده نمود.
2. به عنوان بازاریابی برای فروش (چون پس از فرش، خاویار گران ترین و شناخته
استفتائات امام خمینی (س)ج. 8صفحه 47
شده ترین محصول صادراتی ایران است) استفاده نمایند.
بسمه تعالی، چنانچه خاویار از ماهی فلس دار گرفته شود، خرید و فروش و هدیه دادن آن مانعی ندارد.
[سؤال 9069] ----> 494
9. آیا حیواناتی که از دریا صید می گردند، هر حیوانی که باشند، چنانچه فلس داشته باشند حلال هستند و یا فقط ماهی های فلس دار حلال هستند؟
بسمه تعالی، ماهی فلس دار حلال است.
[سؤال 9070] 4984
بسمه تعالی 1 / 10 / 1361
بعد از سلام، موفقیت و سلامت شما عزیزان و بقاء و سلامت وجود حضرت امام را از درگاه ایزد منّان آرزو می کنم.
مختصراً به عرض می رسانم که این جانب دانشجویی هستم در شهر چیکو از ایالت کالیفرنیای امریکا، که در این شهر همراه با دیگر دوستان انجمن اسلامی با برادران و خواهران مسلمان کشورهای عربی و مسلمانان امریکایی در تماس مستقیم هستیم.
و اما غرض از این مزاحمت این است که در مباحثات و زندگی روزمره در یک کشور غیر اسلامی و رابطۀ آن ها با احکام اسلامی، این جانب قاصر بوده ام از توضیح و تطبیق از توضیح المسائل حضرت امام با آیاتی از قرآن کریم و دیگر ادله احکام که از این طریق خواستار جواب و راهنمایی می باشم. دریافت جواب و توضیح لازم و کافی در این موارد نه تنها به این جانب بلکه به عدۀ کثیری از مسلمانان از کشورهای مختلف کمک فراوان خواهد کرد.
در مسأله 2615 از رساله می خوانیم: «اگر ماهی فلس دار را زنده از آب نگیرند... و ماهی بی فلس را اگر چه زنده از آب بگیرند... حرام است».
استفتائات امام خمینی (س)ج. 8صفحه 48
در آیه 96 از سوره مائده می خوانیم:اُحِلَّ لَکُم صَیْدُ الْبَحْرِ وَطَعامُهُ مَتاعاً لَکُمْ وَ....
بعضی از مسلمانان عرب و امریکایی به این آیۀ قرآن مجید استناد کرده و می گویند هرچه که از دریا صید شود حلال است، خواه فلس داشته باشد و خواه نداشته باشد.
بسمه تعالی، مدرک استنباط احکام اسلام فقط کتاب خدا نیست تا به ملاحظه اطلاق آیه ای حکمی اثبات شود، بلکه یکی از مهمترین مدارک آن سنت پیغمبر اکرم صلی الله علیه و آله و روایات مأثوره از اهل بیت آن حضرت است که آنچه از رساله نقل نموده اید به وسیله آن ها اثبات می شود.
[سؤال 9071] 4985
بسمه تعالی 16 / 11 / 1361
حضور محترم رهبر کبیر انقلاب و مرجع عظیم الشأن، امام خمینی، روحی لک الفداء، پس از اهدای سلام خالصانه، عرض می شود:
در منطقه چابهار، صیادان نوعی ماهی به نام شیرماهی صید می کنند که از نظر دانشکده دامپزشکی مشخص گردیده که دارای فلس های ریزی می باشند. نظر حضرت عالی را در مورد استفاده از این نوع ماهی بفرمایید. ضمناً برگ رونوشت نامۀ دانشکده پزشکی در پاسخ به شیلات چابهار، به پیوست تقدیم می گردد. والسلام
بسمه تعالی، اگر فلس دارد، استفاده از آن مانع ندارد، هر چند فلس آن ریز باشد.
[سؤال 9072] 4986
بسمه تعالی 2 / 12 / 1361
به امید ظهور حضرت مهدی علیه السلام و سلامتی و طول عمر به امام امت و با یاد شهیدان و کلیۀ معلولین انقلاب و این جنگ تحمیلی
من شخصی هستم که در شرکت شیلات مشغول به خدمت می باشم و سمت من در این شرکت، در قسمت فروش خاویار در فروشگاهی که در فرودگاه مهرآباد است
استفتائات امام خمینی (س)ج. 8صفحه 49
می باشد. مسأله ای که برای من و عده ای از همکارانم مبهم است این است که آیا خاویار از نظر اسلام، حرام است یا حلال؟
ما در این فروشگاه که در فرودگاه مهرآباد هستیم، به کلیۀ مسافرانی که قصد رفتن به خارج از کشور را دارند ـ چه مسلمان و چه غیر مسلمان ـ اجازۀ فروش خاویار را داریم. شرکت شیلات، فروشگاه دیگری در داخل شهر دارد و در این فروشگاه فقط به اقلیت های مذهبی خاویار فروخته می شود و به مسلمانان نمی فروشند و موضوعی که برای ما مطرح شده این است که اگر خاویار حلال است، پس چرا به مسلمانان در این فروشگاه خاویار نمی فروشند؟! و اگر حرام است، پس چرا در فرودگاه به مسلمانان خاویار فروخته می شود؟!
و مسأله دیگر در مورد حرام بودن خاویار: اگر خاویار حرام است آیا فروش آن حرام است و حقوقی که ما می گیریم چطور؟ حلال است یا حرام؟ و اگر فروش آن حرام باشد، پس این شرکت که یک شرکت دولتی است بودجه ای از راه حرام به دست می آورد. و اگر حلال است، همان طور که خدمتتان نوشتم چرا در فروشگاهی که در شهر است، به مسلمانان نمی فروشند؟
بسمه تعالی، ماهی فلس دار و خاویار آن حلال است و خرید و فروش آن اشکال ندارد؛ و خاویار و ماهی های بی فلس را اگر نفروشید بلکه به کفار بدهید و در ازای این واگذاری پول بگیرید، اشکال ندارد.
[سؤال 9073] ----> 4203
2. نوعی ماهی در دریای خزر وجود دارد که خاویار آن منبع درآمد سرشاری برای دولت است، لذا دولت آن را از صیادان خریداری نموده و به دولت های کافر می فروشد؛ صید و فروش این ماهی (ماهی خاویار) به دولت برای صیادان چه حکمی دارد؟
بسمه تعالی، اگر فلس دارد فروش آن صحیح است.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 8صفحه 50
[سؤال 9074] 4987
بسمه تعالی 19 / 12 / 1360
مسئول دفتر حضرت امام خمینی، رهبر بزرگ شیعیان جهان، پس از عرض سلام؛ امید است که به یاری پروردگار بزرگ برای جاری کردن قانون الله همگی پیروز و موفق باشید.
در حدود 5 ماه قبل سؤالی داشتم و برای شما فرستادم؛ اما تاکنون جواب داده نشده. با توجه و مراجعه به توضیح المسائل مرجع تقلید خودم، یعنی حضرت امام خمینی، نتوانستم جواب خودم را دریافت نمایم. به همین دلیل ناچار شدم دوباره مزاحم شوم. سؤال بنده این است:
خاویار که از شکم ماهی بیرون می آورند و به کشورهای غربی و شرقی صادر می شود حلال است یا حرام؟ خواهشمندم در این امر شرعی بنده را بدون جواب نگذارید. والسلام؛ خداوند رهبر ما را طول عمر عنایت بفرماید.
بسمه تعالی، خاویار ماهی، تابع خود ماهی است. چنانچه ماهی فلس داشته باشد، حلال است.
[سؤال 9075] ----> 7424
8. ما هو حکم بیض الکافیار، هل یجوز أکله أم لا؟
بسم الله تعالی، إن کان من السمک الذی له فلس أو اشتبه فی أ نّه من السمک ذی الفلس أو من السمک غیر ذی الفلس حلّ أکله وإلاّ فلا.
[سؤال 9076] 4988
بسمه تعالی 21 / 12 / 1361
حضرت امام خمینی، مدّ ظله العالی، پس از عرض سلام؛ خواهشمندم به سؤالات شرعی زیر پاسخ دهید:
1. میگو حلال است یا حرام؟ و جزء کدام دسته از حیوانات شمرده می شود؟
بسمه تعالی، اگر ماهی فلس دار است حلال است.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 8صفحه 51
2. گوش کردن به موسیقی هایی که از رادیو و تلویزیون جمهوری اسلامی به هنگام پخش سرودها و یاّ در بین برنامه ها پخش می شود حلال است یا حرام؟
بسمه تعالی، موسیقی مطرب حرام است و صداهای مشکوک مانع ندارد.
3. خرید و فروش آلات موسیقی حلال است یا حرام؟ نگه داشتن آلات موسیقی حلال است یا حرام؟
بسمه تعالی، اگر از آلات مختص به لهو است خرید و فروش و نگه داشتن آن جایز نیست.
[سؤال 9077] ----> 4967
2. بعضی از همین ماهی ها هرچه دقت کرده ایم و به چند نفر هم نشان داده شده، پولک در آن دیده نشده. آیا به صرف آن که از طریق شورای محلی می دهند حلال است ـ که فرض کنیم ممکن است پولک داشته و ریخته شده ـ یا نه؟
بسمه تعالی، اگر احتمال داده شود که فلس داشته حلال است.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 8صفحه 52