بخش سوم: منازل و مقامات سلوک

آثار و نتایج اخلاص

آثار و نتایج اخلاص

‏ ‏

تحصیل درجات و مقامات در پرتو اخلاص

‏شما اگر نیت خود را خالص کنید، عمل خود را صالح نمایید، حب‏‎ ‎‏نفس و حب جاه را از دل بیرون کنید، مقامات عالیه و درجات‏‎ ‎‏رفیعه برای شما تهیه و آماده می باشد. مقامی که برای بندگان‏‎ ‎‏صالح خدا در نظر گرفته شده، تمام دنیا و مافیها با آن جلوه های‏‎ ‎


کتابتهذیب نفس وسیروسلوک ازدیدگاه امام خمینی(س)صفحه 569

‏ساختگی، در مقابل آن به قدر پشیزی ارزش ندارد. بکوشید به‏‎ ‎‏چنین مقامات عالیه برسید؛ و اگر توانستید، خود را بسازید و ترقی‏‎ ‎‏دهید تا آنجا که به این مقامات عالیه و درجات رفیعه هم بی اعتنا‏‎ ‎‏باشید؛ و خدا را برای رسیدن به این امور، عبادت نکنید؛ بلکه‏‎ ‎‏چون سزاوار عبادت و کبریایی است، او را بخوانید و در مقابل او‏‎ ‎‏سجده کرده، سر به خاک بسایید. آن وقت است که «حجب نور» را‏‎ ‎‏پاره کرده به «معدن عظمت» دست یافته اید. آیا شما با این اعمال و‏‎ ‎‏کرداری که دارید، با این راهی که می روید، به چنین مقامی‏‎ ‎‏می توانید دست یابید؟.(588)‏

‏ ‏

*  *  *

‏ ‏

توجه به حق در پرتو اخلاص

‏و بدان که اگر قدمی در راه سعادت زدی و اقدامی نمودی، و با حق‏‎ ‎‏ـ تعالی مَجدُه ـ از سر آشتی بیرون آمدی و عذر ماسبق خواستی،‏‎ ‎‏درهائی از سعادت به رویت باز شود، و از عالم غیب از تو دستگیریها‏‎ ‎‏شود و حجابهای طبیعت، یک یک، پاره شود و نور فطرت بر‏‎ ‎‏ظلمتهای مکتسبه غلبه کند، و صفای قلب و جلای باطن بروز کند و‏‎ ‎‏درهای رحمت حق تعالی به رویت باز شود، و جاذبۀ الهیّه تو را به‏‎ ‎‏عالم روحانیت جذب کند، و کم کم محبت حق در قلبت جلوه کند و‏‎ ‎‏محبتهای دیگر را بسوزاند، و اگر خدای ـ تبارک و تعالی ـ در تو‏‎ ‎‏اخلاص و صدق دید، تو را به سلوک حقیقی راهنمائی کند و کم کم‏‎ ‎‏چشمت را از عالم کور کند و به خود روشن فرماید، و دلت را از‏‎ ‎‏غیر خودش وارسته و به خودش پیوسته کند.(589)‏

‏ ‏

*  *  *


کتابتهذیب نفس وسیروسلوک ازدیدگاه امام خمینی(س)صفحه 570
 جهاد نفس در پرتو اخلاص

‏اگر این کاری را که انجام می دهید برای خدا خالص بشود جهاد‏‎ ‎‏نفس هم تحقق پیدا کرده است.(590)‏

27 / 3 / 59

*  *  *

‏ ‏

مقصد الهی موجب پیروزی

‏و سرّ اینکه ایران پیروز شد برای این بود که بین تمام افراد اتحاد‏‎ ‎‏بود و هیچ این حرف ها نبود که هر کس طرف خودش بکشد. شما‏‎ ‎‏با هم متحد باشید که بحمدالله هستید و وقتی در حلقۀ اول اتحاد‏‎ ‎‏بود، در حلقه های بعد اختلاف پیدا نمی شود. شما سعی کنید که‏‎ ‎‏در سرّ قلب تان چیزی مخالف الوهیت نباشد، و اگر دیدید هست‏‎ ‎‏سرکوبش کنید. کراراً عرض کردم که اگر انبیا در یک مکان جمع‏‎ ‎‏شوند با هم اختلاف پیدا نمی کنند، زیرا مقصد و هدف و مقصود،‏‎ ‎‏یکی و الهی است. اگر در مجلس شما توحید واقعی به معنای‏‎ ‎‏واقعی آن تحقق پیدا کند قهراً افرادی که متصل به شما می شوند‏‎ ‎‏اختلاف پیدا نخواهند کرد. و وحدت واقعی، یعنی قلب همۀ شما‏‎ ‎‏برای یک چیز بتپد که آن اسلام است. اگر اینطور شد خداوند شما‏‎ ‎‏را تأیید می کند.(591)‏

29 / 6 / 62

*  *  *

‏ ‏

پیروزی در سایه خلوص نیت

‏مسلّماً مادامی که نیت ما خالص است و برای خداست، خدای‏‎ ‎‏تبارک و تعالی با ماست و پیروز خواهیم شد.(592)‏

10 / 7 / 58

*  *  *


کتابتهذیب نفس وسیروسلوک ازدیدگاه امام خمینی(س)صفحه 571

‏شما رزمندگان متوقع نباشید که از مثل من یا هر کس که از سنخ‏‎ ‎‏بشر است، از شما تقدیر کند، نمی تواند تقدیر کند. خداوند تعالی‏‎ ‎‏مشتری شماست. شما آنچه که داشتید، بزرگترین مؤونه ای که‏‎ ‎‏داشتید و آن جان بود و روح، در راه خدا داده اید. چه آنهایی که‏‎ ‎‏شهید شدند و به لقاءالله ان شاءالله رسیدند و چه شما که حاضر‏‎ ‎‏برای شهادتید، عمده این حضور است.‏

ارزش معنوی اخلاص

‏     ‏‏شما دو مطلب را متحقق کردید که با این دو مطلب کسی از سنخ‏‎ ‎‏بشر ـ جز آن که از اولیای خدا باشد و الهام از خدا گرفته باشد ـ‏‎ ‎‏نمی تواند تقدیر شما را بکند. یکی بزرگتر سرمایه خودتان ‏‏که آن‏‎ ‎‏حیات است، در طبق اخلاص گذاشتید، و دیگری اینکه این هدیه‏‎ ‎‏را با اخلاص در طبق اخلاصتان گذاشتید. عمده آن اخلاصی است‏‎ ‎‏که در شما جوانان ظاهر است. شما از این اخلاص و ایثار،‏‎ ‎‏جمهوری اسلامی را بیمه کردید. فتحهایی که نصیب شما شده‏‎ ‎‏است، خصوصاً در فتح مبین، گر چه با هیچ معیاری نمی توان آن را‏‎ ‎‏سنجید و هیچ زبانی نمی تواند از آن توصیف کند، لکن آنچه که‏‎ ‎‏بالاتر از همه اینهاست، این صداقت شما و این اخلاص شما در‏‎ ‎‏بارگاه حق تعالی است. آنچه که در نزد خدا ارزشش از همه بالاتر‏‎ ‎‏است، این ایثار از روی اخلاص است. همان که خدای تبارک و‏‎ ‎‏تعالی در سورۀ «هَلْ اَتی» اهل بیت عصمت را به آن توصیف‏‎ ‎‏می کند که: ‏یُطْعِمُونَ الطَّعامَ عَلی حُبِّهِ ‏...‏‎[1]‎‏ اطعامِ طعام چیزی نیست، آن‏‎ ‎‏هم یک قرص جو، آنکه اهمیت دارد «علی حبه» هست.‏

‏     آنکه در پیشگاه حق تعالی ارزش دارد و هیچ بشری نمی تواند‏‎ ‎‏آن را توصیف کند، این اخلاص و محبتی است که شما دارید. شما‏‎ ‎‏جان خودتان را فدا می کنید، و بسیار اشخاص هم هستند که در‏‎ ‎


کتابتهذیب نفس وسیروسلوک ازدیدگاه امام خمینی(س)صفحه 572

‏راههای انحرافی باز هم این کار را می کنند. صورت عمل، یک‏‎ ‎‏صورت است، لکن معنی دو و محتوا دو است، میزان محتوای‏‎ ‎‏عمل است، نه صورت عمل. شمشیر علی بن ابیطالب ـ سلام الله ‏‎ ‎‏علیه ـ و فرود آوردن شمشیر و به دشمن، آن شمشیر را ضربه زدن‏‎ ‎‏و او را کشتن، این امری است که در همه جا واقع می شود و‏‎ ‎‏بسیاری از اشخاص این عمل را کرده اند و می کنند. ارزش به اینها‏‎ ‎‏نیست، ارزش به آن است که در قلب علی بن ابیطالب چه‏‎ ‎‏می گذشته است و مرتبۀ اخلاص او چه اندازه بوده است.‏

خداوند خریدار ایثار و اخلاص

‏     ‏‏آن مرتبۀ اخلاص است که یک ضربت را با عبادت ثقلین،‏‎ ‎‏عبادت جن و انس مقابل کرده است.‏‎[2]‎‏ شما این اخلاصتان و این‏‎ ‎‏شهادت طلبی و این ایثار برای خداست که ارزش به شما داده‏‎ ‎‏است، و ارزش او را هیچ معیاری نمی تواند اندازه گیری کند.‏‎ ‎‏عزیزان من، حفظ کنید این نعمت را؛ خداوند به شما یک همچو‏‎ ‎‏نعمتی داده است که شما را با عنایت ذاتی خودش، با دست غیبی‏‎ ‎‏خودش متحول کرده است به یک انسانهای خالص برای خود، و‏‎ ‎‏انسانهایی که جان و هر چه دارند، در راه خدا ایثار می کنند و ‏اِنَّ الله َ‎ ‎اشْتَری مِنَ الْمُؤمِنینَ اَنْفُسَهُمْ وَ اَمْوالَهُمْ بِاَنَّ لَهُمُ الْجَنَّة‎[3]‎‏ آن جنتی که مشتری به‏‎ ‎‏شما عطا می کند، با جنتی که برای دیگران تحقق پیدا می کند، فرق‏‎ ‎‏دارد. امیدوارم که این جنت، جنت لقاء باشد. امیدوارم که مشتری‏‎ ‎‏شما، شما را در حضور خود پذیرایی کند. اولیای خدا در آن عالم‏‎ ‎‏هم که هستند، به غیر خدا سرگرم نیستند. نعمتهای بهشت را از آن‏‎ ‎‏می گذرند و متوجه به لقای حق تعالی هستند. و شما که جان نثاری‏‎ ‎‏دارید می کنید و ایثار می کنید و با ایدۀ شهادت به میدانهای جنگ‏‎ ‎


کتابتهذیب نفس وسیروسلوک ازدیدگاه امام خمینی(س)صفحه 573

ایمان و اخلاص موجب پیروزی

‏می روید و از اسلام دفاع می کنید و از مکتب دفاع می کنید و‏‎ ‎‏کشورهایی را که ‏‏[‏‏چشم‏‏]‏‏ طمع به این کشور دوخته اند مأیوس‏‎ ‎‏می کنید، همۀ اینها ارزشمند و بسیار ارزشمند، لکن آن اخلاص و‏‎ ‎‏محبت شما و آن ایثار در راه خدا، بالاترین ارزش است برای شما.‏‎ ‎‏آن ایثار و اخلاص است که حتی در ترازوی عالم غیب هم‏‎ ‎‏نمی شود که سنجش بشود. آن پیش خدای تبارک و تعالی سنجش‏‎ ‎‏می شود. و ما مفتخریم که در یک همچو برهه از زمان واقع شدیم،‏‎ ‎‏که مثل شما عزیزان در آنجا و در آن زمان و در آن مکان واقع‏‎ ‎‏شدید، و ما از هوایی تنفس می کنیم که شما از آن هوا تنفس‏‎ ‎‏می کنید. شما ایثار گرید و شما اخلاصمندید، شما بر نفس خود‏‎ ‎‏پیروز شدید و ما عقب ماندیم. شما احتمال این معنی را ندهید که‏‎ ‎‏تفنگ و ژ ـ 3 و مسلسل شما پیروز شده است؛ مقابل شما هم بالاتر‏‎ ‎‏از این را داشتند. شما اندک داشتید و آنها بسیار. لکن آنچه که شما‏‎ ‎‏را پیروز کرد و پیروز می کند، آن ایمان شماست و آن اخلاص‏‎ ‎‏شماست، ‏‏[‏‏که‏‏]‏‏ در شما هست و در آنها نیست. شما برای خدا در‏‎ ‎‏میدانها وارد می شوید و آنها برای شیطان؛ آنها حزب شیطانند و‏‎ ‎‏شما حزب خدا. آنچه شما را در دو جبهه پیروز کرد و پیروز کرده و‏‎ ‎‏می کند ان شاءالله ـ جبهه باطنی و نفسانی و جبهۀ جنگ با گروه‏‎ ‎‏شیطانی ـ آن اخلاص و ایمان شماست که شما را پیروز می کند.‏‎ ‎‏شما شیعۀ همان هستید که می فرمود: اگر همۀ عالم در مقابل من‏‎ ‎‏بایستند، تنها در مقابل همه می ایستم. آن ایمان است که او را آنطور‏‎ ‎‏در مقابل همه چیز می ایستاند. آن اخلاص اوست. آن روحانیت و‏‎ ‎‏معنویت اوست. و شما هم شیعۀ او هستید. و امیدوارم که از‏‎ ‎‏روحانیت او و از علومی که خدای تبارک و تعالی به او عنایت کرده‏‎ ‎‏است و از نفخات الهی که در روح مبارک او دمیده شده است، به‏‎ ‎


کتابتهذیب نفس وسیروسلوک ازدیدگاه امام خمینی(س)صفحه 574

‏شما و همۀ ما نصیبی داده بشود.(593)‏

28 / 1 / 61

*  *  *

‏ ‏

عدم شکست در قیام لله

‏امیدوارم که ما همه جزء هیأت قائمیه باشیم و همه با آن وظایفی که‏‎ ‎‏اسلام، قرآن، تحت لوای حضرت صاحب ـ سلام الله علیه ـ برای ما‏‎ ‎‏تعیین فرموده اند عمل کنیم و صورتها را محتوای واقعی به آن‏‎ ‎‏بدهیم، و الفاظ را معانی حقیقی. شاید این وصفی که برای‏‎ ‎‏حضرت صاحب ـ سلام الله علیه ـ ذکر شده است دنبال همین آیۀ‏‎ ‎‏شریفه که می فرماید: ‏قُل إنَّمَا أعِظُکُم بِوَاحِدَةٍ أَ تَقُومُوا ِلله ِ مَثنَی و فُرَادَی‎[4]‎‎ ‎‏دنبال همین معنا باشد که همه باید قیام بکنیم، قیام واحد؛ که‏‎ ‎‏بالاترین قیام همان قیام آن شخص واحد است و همۀ قیامها باید‏‎ ‎‏دنبال آن قیام باشد؛ و قیامْ «لله » باشد. خدای تبارک و تعالی‏‎ ‎‏می فرماید که من فقط یک موعظه دارم به شما: ‏قل إنمَا أعِظُکُمْ بِواحِدَة‏.‏‎ ‎‏به امت بگو که فقط من یک موعظه دارم به شما، و آن موعظه این‏‎ ‎‏است که قیام کنید، و قیامْ «لله » باشد؛ «قیام لله » کنید. البته آن‏‎ ‎‏حضرتْ قیامِ لله می فرمایند؛ و آن للهی که و آن خلوصی که برای‏‎ ‎‏ایشان هست، برای دیگران نیست لکن شیعه های بزرگوار آن‏‎ ‎‏حضرت هم باید پیروی از او بکنند در اینکه قیام کنند «لله »، برای‏‎ ‎‏خدا؛ که اگر قیام برای خدا باشد، اگر عمل برای خدا باشد اگر‏‎ ‎‏نهضت برای خدا باشد، شکست ندارد. برای اینکه آن چیزی که‏‎ ‎‏برای خدا هست اگر در صورت هم خیال بشود که شکست خورد،‏‎ ‎‏به حَسَب واقع شکست نخورده است. حضرت امیر ـ سلام الله ‏‎ ‎‏علیه ـ با معاویه جنگ کردند و شکست خوردند لکن شکست‏‎ ‎


کتابتهذیب نفس وسیروسلوک ازدیدگاه امام خمینی(س)صفحه 575

‏نبود. این شکستِ صوری، شکست حقیقی نبود؛ چون قیامْ لله بود،‏‎ ‎‏قیامِ لله ، این شکست ندارد. تا امروز هم او غالب است، تا ابد هم او‏‎ ‎‏غالب است.‏

‏     سیدالشهدا ـ سلام الله علیه ـ با چند نفر از اصحاب، چند نفر از‏‎ ‎‏ارحامشان ، از مخدَّراتشان قیام کردند. چون قیام لله بود، اساس‏‎ ‎‏سلطنت آن خبیث را به هم شکستند. در صورتْ ایشان کشته‏‎ ‎‏شدند لکن اساس سلطنت را، اساس سلطنتی که می خواست‏‎ ‎‏اسلام را به صورت سلطنت طاغوتی درآورد.(594)‏

8 / 3 / 58

*  *  *

‏ ‏

پاداش الهی

‏توجه به اینکه مردم دربارۀ شما چه می گویند، مخالفین دربارۀ شما‏‎ ‎‏چه می گویند، نداشته باشید. شما اخلاص داشته باشید و برای‏‎ ‎‏خدا به بندگان خدا خدمت کنید و ثنا و اجر را از او طلب کنید که او‏‎ ‎‏جزای شما را و اجر شما را عطا می فرماید.(595)‏

1 / 3 / 62

*  *  *

‏ ‏

بقا و فنای کارها

‏ما در همۀ امور، در همۀ کارهایی که انجام می دهیم، در اموری که‏‎ ‎‏در افکار ما می گذرد، در محضر حق تعالی هستیم؛ تمام عالم‏‎ ‎‏محضر اوست، خَلَجانهایی که در قلوب همه می گذرد، در محضر‏‎ ‎‏اوست. و ما همه در هر امری که در دست ماست و در هر‏‎ ‎‏مسئولیتی که در این کشور به عهده داریم، مسئولیت بزرگی پیش‏‎ ‎‏خدای تبارک و تعالی داریم. تمام افرادی که در جبهه ها به جنگ‏‎ ‎‏مشغولند و تمام کسانی که جان خودشان را فدای اسلام می کنند،‏‎ ‎


کتابتهذیب نفس وسیروسلوک ازدیدگاه امام خمینی(س)صفحه 576

‏همۀ اینها در محضر خدای تبارک و تعالی هستند و اجر هیچ یک از‏‎ ‎‏افراد ضایع نخواهد شد. چیزی که برای خداست، باقی است: ‏ما‎ ‎عِنْدَکُمْ یَنْفَدُ وَ ما عِنْدَالله باقٍ.‎[5]‎‏ هر چیزی که از ماست، اینها از بین‏‎ ‎‏می رود و آن چیزی که برای خداست و تقدیم به محضر خداست‏‎ ‎‏او باقی می ماند.(596)‏

17 / 5 / 61

*  *  *

‏ ‏

بقای کار خدایی

‏خیال نکنید که این قوه های شما هدر می رود. قوای انسان وقتی‏‎ ‎‏هدر می رود که برای خدا نباشد. آن وقتی که قوا برای خدا کار‏‎ ‎‏بکند هدر نمی رود، پیش خداست.(597)‏

17 / 10 / 58

*  *  *

‏ ‏

هدایت و اعانت حق تعالی

‏وقتی که برای خدا و برای رضای او کار بکنید مطمئن باشید که‏‎ ‎‏خداوند هم هدایت می کند شما را به راه رسیدن به مقصد، و هم با‏‎ ‎‏شما اعانت می کند و همراهی می کند.(598)‏

12 / 10 / 61

*  *  *

‏ ‏

ایجاد طمأنینه در قیام برای خدا

‏اگر قیام برای خدا باشد، پشتوانۀ خدا باشد، یک طمأنینه ای در‏‎ ‎‏نَفْس پیدا می شود که دیگر شکست توی آن نیست؛ یک حالت‏‎ ‎‏نفسانی در انسان پیدا می شود برای اینکه به یک قدرت لایزال‏‎ ‎


کتابتهذیب نفس وسیروسلوک ازدیدگاه امام خمینی(س)صفحه 577

‏متصل شده است.(599)‏

11 / 9 / 57

*  *  *

‏ ‏

تأثیر خلوص نیت در پذیرش اعمال

‏و بباید دانست که اعمال ظاهریه صوریه لایق مقام غیب و حشر در‏‎ ‎‏ملکوت نشوند، مگر آنکه از باطنِ روحانیت و لبابِ قلب به آن مددی‏‎ ‎‏رسد و او را حیات ملکوتی بخشد. و آن نفخۀ روحی، که خلوص نیت‏‎ ‎‏و نیت خالصْ صورت اوست، به منزلۀ روح و باطن است که به تبع آن‏‎ ‎‏جسد نیز محشور در ملکوت شود و لایق قبول درگاه گردد. و لهذا در‏‎ ‎‏روایات شریفه وارد است که قبولی اعمال به قدر اقبال قلب‏‎ ‎‏است.(600)‏

‏ ‏

*  *  *

‏ ‏

سعادت در پرتو اخلاص

‏و اما چیزی که از همۀ اینها مهمتر است، اینکه چه آنهایی که به‏‎ ‎‏مجلس راه یافته اند و خادم منتخب شده اند و چه آنها که به وظیفۀ‏‎ ‎‏خود عمل نموده اند ولی به مجلس راه نیافته اند و همچنین‏‎ ‎‏طرفداران هر دو گروه باید بدانند که همۀ این امور اعتباری و‏‎ ‎‏زودگذر است و همه در محضر حق هستیم و آنچه در صحیفۀ‏‎ ‎‏کردار ما ماندنی است اعمال و رفتار ما و آنچه موجب سعادت و‏‎ ‎‏جاودانگی ما می شود، صفای معنویت و ثمرات خلوص بندگی‏‎ ‎‏است، و ما هم نباید خلوص عمل و جامعۀ اسلامی خودمان را به‏‎ ‎‏زنگار کدورتها و اختلافات آلوده کنیم و رقابتهای گذشتۀ انتخاباتی‏‎ ‎‏هم هرگز نباید موجبات تفرقه و جدایی را فراهم نماید.(601)‏

7 / 3 / 67


کتابتهذیب نفس وسیروسلوک ازدیدگاه امام خمینی(س)صفحه 578

دست یابی به مادیات در پرتو تحصیل معنویات

‏خدمت را خالص کنید برای خدای تبارک و تعالی. عقل اقتضا‏‎ ‎‏می کند که انسان زحمت که می کشد این زحمت را برای خلق‏‎ ‎‏بکشد، همان زحمت را برای خالق هم بکشد، نتیجه اش هم در‏‎ ‎‏دنیا همان است. شما در اینجا کار می کنید، زحمت می کشید،‏‎ ‎‏قصدتان هر چه هست، آن مقداری که باید به شما ـ مثلاً ـ از‏‎ ‎‏حیثیات برسد می رسد، حالا عقل اقتضا می کند که خوب، ما وقتی‏‎ ‎‏که اینطور است، چرا برای خدا نباشد. ما برای خدا هم کار بکنیم،‏‎ ‎‏هر مقصدی که داریم بهتر به ما می رسد، برای غیر خدا هم کار‏‎ ‎‏بکنیم به ما می رسد، لکن برای ما ضررهای معنوی دارد. چرا‏‎ ‎‏انسان همه مسائل را، معنویات را نگیرد تا مادیات هم دنبالش‏‎ ‎‏بیاید؟ مادیات هست، اما معنویات را وقتی شما گرفتید مادیات‏‎ ‎‏هم دنبالش می آید، لازم نیست شما برای او زحمت بکشید. شما‏‎ ‎‏برای معنویات، برای کشورتان، برای رها کردن کشورتان از ظلم و‏‎ ‎‏جوری که کشیده اند، این ملت کشیده است، از این اشخاصی که‏‎ ‎‏در اینجا حکومت کرده اند و به اینها ظلم کرده اند، یا قدرتهایی که‏‎ ‎‏آلاتشان در اینجا بوده است و کارهایی کرده اند، شما برای نجات‏‎ ‎‏این ملت کار بکنید. خداوند به شما هم در دنیا همه چیز می دهد و‏‎ ‎‏هم در آخرت، ان شاءالله .(602)‏

27 / 12 / 60

  *  *

‏ ‏

اخلاص از بین برندۀ اختلافات

‏شما باید سعی کنید تا تمام توجه تان به خدای متعال باشد. باطن‏‎ ‎‏ذات انسان محفوف است به چیزهایی که تمام هدایت ها و‏‎ ‎‏انحرافات از آن سرچشمه می گیرد. باید توجه داشته باشید که در‏‎ ‎‏سر هم هواهای نفسانی بر شما غلبه نکند، یعنی در سرتان هوای‏‎ ‎


کتابتهذیب نفس وسیروسلوک ازدیدگاه امام خمینی(س)صفحه 579

‏اینکه ما غلبه کنیم و حکومت کنیم نباشد، بلکه در نظرتان این‏‎ ‎‏باشد که حکومت اسلامی تشکیل دهیم و احکام خدا را جاری‏‎ ‎‏سازیم. حضرت امیر ـ علیه السلام ـ در رأس زهاد بود و حکومت‏‎ ‎‏می کرد، ولی حکومت برای خودش نبود، بلکه هرچه کوشش‏‎ ‎‏می کرد برای اسلام بود. شما مجاهده کنید تا هر چه در دل دارید‏‎ ‎‏زدوده شود، که اگر برای خدا خالص شدید در پیروزیتان مؤثر‏‎ ‎‏است. باید اتکایتان فقط به خدا باشد، و این نمی شود مگر اینکه از‏‎ ‎‏نفسانیات بکاهید منشأ اختلافات از هوای نفس است. هر کجا‏‎ ‎‏اختلاف بین خودتان دیدید، مطمئن باشید که از هوای نفس‏‎ ‎‏سرچشمه گرفته است. البته اختلاف بین انبیا و افراد مقابل آنها و‏‎ ‎‏اسلام و کفر همیشه بوده است، ولی آن اختلاف از عبودیت‏‎ ‎‏سرچشمه می گیرد. شما اختلافاتی را که از نفسانیت سرچشمه‏‎ ‎‏می گیرد باید از بین ببرید و مطمئن باشید که اگر کارهایتان از‏‎ ‎‏الوهیت سرچشمه نگیرد و از وحدت اسلامی بیرون بروید،‏‎ ‎‏مخذول می شوید.(603)‏

29 / 6 / 62

*  *  *

‏ ‏

وحدت و پیوستگی در پرتو اخلاص

‏شما هم اگر بخواهید انسان باشید، ارزش انسانی داشته باشید،‏‎ ‎‏برای شکم نباشد برای شرف باشد کارهایتان، برای انسانیت‏‎ ‎‏باشد، برای خدا باشد، اگر بخواهید که کارهایتان که برای خدا‏‎ ‎‏باشد به نتیجه برسد، باید دست از هواهای نفسانی بردارید.‏‎ ‎‏شیطان از انسان دست بردار نیست. قسم خورده است برای خدا،‏‎ ‎‏من در ذهنم این است که به خدا تشر رفته است، که قسم خورده‏‎ ‎


کتابتهذیب نفس وسیروسلوک ازدیدگاه امام خمینی(س)صفحه 580
‏ است که نمی گذارم اینها چیزی بشوند؛ ‏اِلاّ عِبادکَ مِنْهُمُ المُخْلَصین‎[6]‎‎ ‎‏شما با یک همچو دشمن قسم خورده ای مواجه هستید، به جنگ‏‎ ‎‏او بروید، در شهرهایتان که می روید به جنگ او بروید. مردم را آگاه‏‎ ‎‏کنید به این که یک همچو دشمنی در باطن است که موجب شده‏‎ ‎‏است این دشمن باطنی که دشمنهای جبار ظاهری هم به ما غلبه‏‎ ‎‏کنند. اگر آن دشمن را شما از بین ببرید، یک انسجام بینتان حاصل‏‎ ‎‏می شود، یک وحدت بینتان حاصل می شود، یک اخوت و برادری‏‎ ‎‏بینتان حاصل می شود، قلب شما از خوف خالی می شود، قلب‏‎ ‎‏شما از حبّ دنیا خالی می شود، می توانید همه کاری را بکنید، آن‏‎ ‎‏وقت یک همچه اعجازی می شود.(604)‏

22 / 11 / 64

*  *  *


کتابتهذیب نفس وسیروسلوک ازدیدگاه امام خمینی(س)صفحه 581

‏ ‏

کتابتهذیب نفس وسیروسلوک ازدیدگاه امام خمینی(س)صفحه 582

  • . دهر / 8.
  • . بحارالانوار؛ ج 39، ص 1.
  • . «خدا، جان و مال اهل ایمان را به بهشت خریداری کرده است»؛ (توبه / 111).
  • . سبأ / 46.
  • . «آنچه نزد شماست (از مال و جاه دنیا) همه نابود خواهد شد، و آنچه نزد خداست تا ابد باقی خواهد ماند»؛ (نحل / 96).
  • . «مگر آنانکه بندگانِ با اخلاص تو باشند»؛ (حجر / 40).