بخش اول: تهذیب نفس

خدعه شیطان با پیران و جوانان

خدعه شیطان با پیران و جوانان

‏ ‏

استدراج از حیله های شیطان

‏پسرم! تا نعمت جوانی را از دست ندادی فکر اصلاح خود باش که‏‎ ‎‏در پیری همه چیز را از دست می دهی، یکی از مکاید شیطان که‏‎ ‎‏شاید بزرگ ترین آن باشد که پدرت بدان گرفتار بوده و هست ـ مگر‏‎ ‎‏رحمت حق تعالی دستگیر او باشد ـ استدراج است. در عهد‏‎ ‎‏نوجوانی شیطان باطن که بزرگ ترین دشمنان اوست او را از فکر‏‎ ‎‏اصلاح خود باز می دارد و امید می دهد که وقت زیاد است، اکنون‏‎ ‎‏فصل برخورداری از جوانی است و هر آن و هر ساعت و هر روز‏‎ ‎‏که بر انسان می گذرد درجه درجه او را با وعده های پوچ از این فکر‏‎ ‎‏باز می دارد تا ایام جوانی را از او بگیرد. و آنگاه که جوانی رو به‏‎ ‎‏اتمام است، او را به امید اصلاح در پیری سرخوش می کند و در‏‎ ‎‏ایام پیری نیز این وسوسۀ شیطانی از او دست نکشد و وعدۀ توبه‏‎ ‎‏در آخر عمر می دهد و در آخر عمر و شهود موت، حق تعالی را در‏‎ ‎‏نظر او مبغوض ترین موجود جلوه می دهد که محبوب او که دنیا‏‎ ‎‏است از دستش گرفته است. این حال اشخاصی است که نور‏‎ ‎‏فطرت در آنها بکلی خاموش نشده است.(180)‏

28 / 9 / 66

*  *  *

‏ ‏

ایجاد یأس در پیران و وعده به جوانان

‏چه بسا شیطان باطنی با ما پیران به گونه ای و با شما جوانان به گونه‏‎ ‎‏دیگری خدعه کند.‏

‏     با ما پیران با سلاح یأس از حضور و یاد حاضر براند که هان از‏‎ ‎‏شماها گذشته و شماها اصلاح شدنی نیستید و ایّام جوانی که وقت‏‎ ‎‏کشت و درو بود رفت و در ایّام ضعف پیری و کهولت که قدرت‏‎ ‎‏اصلاح از دست رفته و ریشۀ هواها و معاصی در تمام ارکان وجود‏‎ ‎

کتابتهذیب نفس وسیروسلوک ازدیدگاه امام خمینی(س)صفحه 131

‏نفوذ کرده و شاخه دوانده و تو را از لیاقت محضر او ـ جلّ و علا ـ‏‎ ‎‏انداخته و کار از کار گذشته، چه بهتر که این چند روز آخر عمر از‏‎ ‎‏دنیا استفادۀ هر چه بیشتر کنی.‏

‏     و گاه با ما پیران نیز مانند شما جوانان عمل می کند، به شما‏‎ ‎‏می گوید شما جوانید و در این فصل جوانی وقت تمتّع و لذّات‏‎ ‎‏است، اکنون مطابق شهوات خود رفتار کن، ان شاءالله در اواخر‏‎ ‎‏عمر راه توبه و باب رحمت خداوند باز است و خداوند‏‎ ‎‏ارحم الرّاحمین است، و هر چه گناهان بزرگتر و بیشتر باشد‏‎ ‎‏پشیمانی و رجوع به حق در آخر عمر زیادتر و توجه به خدای‏‎ ‎‏تعالی بیشتر و اتّصال به او ـ جلّ و علا ـ افزون تر خواهد بود، چه‏‎ ‎‏بسیار مردم بوده اند که در جوانی بهره های جوانی را برده و در ایّام‏‎ ‎‏پیری تتمّه عمر را با عبادت و ذکر و دعا و زیارت ائمه ـ علیهم‏‎ ‎‏السلام ـ و توسّل به شفاعت آنان گذرانده و سعادتمند از دنیا‏‎ ‎‏رفته اند.(181)‏

8 / 2 / 61

*  *  *

‏ ‏

تذکر به پیران برای تهذیب

‏پیران نیز نباید از اصلاح نفس و تزکیۀ آن غفلت کنند و مأیوس‏‎ ‎‏شوند؛ زیرا که باز هر چه هست تا انسان در این عالم است ـ که دار‏‎ ‎‏تبدّل و تغیّر و منزل هیولی و استعداد است ـ انسان با هر زحمت‏‎ ‎‏هم هست خود را می تواند اصلاح کند.(182)‏

‏ ‏

*  *  *

کتابتهذیب نفس وسیروسلوک ازدیدگاه امام خمینی(س)صفحه 132