بخش دوم سایر اقشار و صنوف

الف) ارزش و اهمیت شغل

الف) ارزش و اهمیت شغل 

‏ ‏

‏ ‏

اجرگرفتن از خداوند

‏خداوند ان شاءالله شما که زحمت کشیدید برای این ملت و تَعَب‏‎[1]‎‎ ‎‏کشیدید ـ خوب، من می دانم که کسی بالای سر یک کسی که‏‎ ‎‏مظلوم است و کتک خورده است مجروح شده است دارد می میرد‏‎ ‎‏شاید در حضور شما بسیارشان مرده اند من می دانم به شما چه‏‎ ‎‏گذشته است، خدا هم می داند ـ شما اجرتان با خداست. خدا‏‎ ‎‏می داند که شما چه کشیده اید؛ و خداوند جبران خواهد کرد.(264)‏

‏20 / 11 / 57‏

‏*  *  *‏

‏ ‏

‏ ‏

پزشکان و پرستاران به عنوان جندالله

‏شما آقایان بهتر می دانید که به ملت ما چه گذشت. شما که در‏‎ ‎‏بیمارستانها بودید و کفیل حال مجروحین و مصدومین و قتلی‏‎[2]‎‎ ‎‏بودید... من از شما آقایان که در این اوقات سختی، با بیماران که از‏‎ ‎‏خودتان بودند ـ همه از خودمان بودند ـ با این مجروحین و‏‎ ‎‏مصدومین همراهی کردید، زحمت کشیدید، من از همۀ شما‏‎ ‎

کتاباقشار اجتماعی از دیدگاه امام خمینی (س)صفحه 199

‏متشکرم. و امیدوارم که خداوند از همۀ شما راضی باشد. شما در‏‎ ‎‏این موقع از زمان از جندالله بودید؛ برای خدا انجام این وظایف را‏‎ ‎‏کردید. من از بانوان شما و از آقایان، از همه تشکر می کنم. خداوند‏‎ ‎‏همۀ شما را عزت و سلامت و سعادت بدهد؛ آزادی بدهد.(265)‏

‏16 / 12 / 57‏

‏*  *  *‏

‏ ‏

‏ ‏

وظیفۀ بزرگ

‏شما پزشکان وظیفۀ بزرگی دارید. پزشکان، پرستاران،...‏‎ ‎‏کارمندهای بیمارستان وظیفۀ بزرگی دارند و آن، وظیفۀ‏‎ ‎‏بیمارداری، وظیفۀ پرستاری، وظیفۀ معالجه؛ که باید مثل پدری که‏‎ ‎‏فرزندش را معالجه می کند و مادری که اولادش را پرستاری‏‎ ‎‏می کند.(266)‏

‏24 / 1 / 58‏

‏*  *  *‏

‏ ‏

‏ ‏

الهی بودن شغل

‏از جمله شغلهای بسیار مقدس شغل پزشکی است. شغلی است‏‎ ‎‏که اگر پزشکها به تکالیف خودشان، تکالیف انسانی خودشان‏‎ ‎‏عمل بکنند، این شغل بسیار شریف و یک عبادتی است. و‏‎ ‎‏همین طور پرستاری؛ این شغل پرستاری از شغلهای بسیار شریفی‏‎ ‎‏است که اگر چنانچه، انسان با وظایف انسانی و شرعی خودش‏‎ ‎‏عمل بکند، این یک عبادتی است که در تراز عبادتهای درجه اول‏‎ ‎‏است. البته مسئولیتهایی هم دارد. هم در پزشک و هم در نِرسها و‏‎ ‎‏هم در همۀ قشرهایی که در بیمارستانها هستند. یک مسئولیتهای‏‎ ‎‏بزرگی هست برایشان. پزشکها همچو نباشد که برای جمع آوری‏‎ ‎‏مال و منال این خدمت را انجام بدهند. خدمت بکنند، خدمت‏‎ ‎

کتاباقشار اجتماعی از دیدگاه امام خمینی (س)صفحه 200

‏بکنند و نظرشان خدمت به انسانها که بندگان خداست باشد تا این‏‎ ‎‏شغل عبادت بشود. آن منافعی هم که پیدا می شود، منافعی است‏‎ ‎‏که از این عبادت برایشان پیدا شده است. و اما اگر بنا باشد که‏‎ ‎‏آنهاخدای نخواسته، انحراف داشته باشند و گاهی انحرافات به‏‎ ‎‏جایی برسد که جانهای مردم را در خطر بیندازد، این یک جنایتکار‏‎ ‎‏است. مثل همان جنایتهایی که ساواکیها می کردند، یا یک قدری‏‎ ‎‏بدتر. و همین طور پرستارها، پرستاری از بیمار امر بسیار مشکلی‏‎ ‎‏است، لکن خیلی ارزشمند است. انسان با یک بیماری به طور‏‎ ‎‏محبت، به طور برادری، به طور خواهری مراعات احوال او را‏‎ ‎‏بکند، و این برای انجام یک وظیفۀ انسانی ـ الهی باشد، از عبادات‏‎ ‎‏بسیار ارزشمند است. شما متوجه باشید که شغل شما شغل بسیار‏‎ ‎‏شریفی است و از آن طرف مسئولیتش هم زیاد است. مسئولیتش‏‎ ‎‏را خود شما می توانید جبران بکنید، به محبت کردن به مرضی.‏‎ ‎‏اینها احتیاج دارند به محبت، بیش از آنکه احتیاج به دوا دارند. یک‏‎ ‎‏مریضی که از خانه اش آمده است در بیمارستان، این مریض‏‎ ‎‏خودش را مثل اینکه یک غریب می داند. اگر این پرستارها با او با‏‎ ‎‏ملایمت، با رفتار انسانی، با محبت، مثل برادر و خواهر با او رفتار‏‎ ‎‏کنند، این حس غربت از او منفصل می شود و آرامش برایش‏‎ ‎‏حاصل می شود، و این آرامش روحی در بهبودی او کمک می کند؛‏‎ ‎‏کمک طبیب است، کمک پرستار است. شما متوجه باشید که این‏‎ ‎‏شغل را خدای نخواسته آلوده نکنید به جهات مادی، به جهات‏‎ ‎‏دنیایی، که هم کار کرده باشید و هم اجر الهی نبرده باشید. شما‏‎ ‎‏کاری بکنید که این شغل شما الهی باشد، برای خدا باشد. منافات‏‎ ‎‏ندارد اینکه برای خدا باشد لکن به شما هم مثلاً اجری بدهند.‏‎ ‎‏اینها منافات با هم ندارند. شما توجه داشته باشید به اینکه با این‏‎ ‎

کتاباقشار اجتماعی از دیدگاه امام خمینی (س)صفحه 201

‏بیماران خوش رفتاری کنید. کمک کنید آنها را. دلجویی کنید از آنها.‏‎ ‎‏اینها افسرده هستند. باید دلجویی کنید. این شغل شما از آن‏‎ ‎‏شغلهای بسیار ارزنده است.(267)‏

‏23 / 2 / 59‏

‏*  *  *‏

‏ ‏

‏ ‏

پرستاری و پزشکی، شغلهای بسیار شریف و با ارزش 

‏و با رحمت و عطوفت با این کسانی که در زیر دست شماها، چه‏‎ ‎‏پزشکان و چه نِرسها و چه سایر قشرهایی که در آنجا خدمت‏‎ ‎‏می کنند. خدمت شما یک خدمت بسیار با ارزشی است. خدمت‏‎ ‎‏مشکلی است. پرستاری، پزشکی، هر دو مشکل است و اما بسیار‏‎ ‎‏شریف است، در صورتی که به آن وظایفی که باید عمل بشود‏‎ ‎‏عمل بکنند.(268)‏

‏23 / 2 / 59‏

‏*  *  *‏

‏ ‏

‏ ‏

محبت و ایجاد آرامش روحی برای بیماران 

‏من یک کلمه راجع به این اطبا و بهیاران و پرستاران و کارمندان‏‎ ‎‏بهداری در سرتاسر کشور عرض دارم و یک کلمه هم راجع به این‏‎ ‎‏نهادها در خوزستان و در غرب و جنوب کشور عرض دارم.‏

‏     آنچه نسبت به این آقایان و این خانمها در سرتاسر کشور عرض‏‎ ‎‏دارم، این است که طبابت و پرستاری و خدمت به این بیمارانی که‏‎ ‎‏در این بیمارستانها خوابیده اند، یک خدمت بسیار مشکل، لکن‏‎ ‎‏بسیار ارزنده است.‏

‏     پرستاری مریض بسیار مشکل است و پرستاری خوب بسیار‏‎ ‎‏ارزشمند و همین طور طبابت و بالای سر مریضها و مجروحین و‏‎ ‎‏معلولین و اینها رفتن و با آنها سر و کار داشتن مشکل است، لکن‏‎ ‎

کتاباقشار اجتماعی از دیدگاه امام خمینی (س)صفحه 202

‏صحیح عمل کردن بسیار ارزشمند است. در سایر ادارات باید همه‏‎ ‎‏کار صحیح انجام بدهند و کار صحیح همه ارزش دارد، لکن‏‎ ‎‏بیمارستانها یک ویژگی خاصی دارد. سر و کار با یک عده ای دارید‏‎ ‎‏شما و خصوصاً پرستارها، که اینها بیمارند، دلشکسته اند، احتیاج‏‎ ‎‏به پرستاری روحی دارند، احتیاج به آرامش روحی دارند و شما با‏‎ ‎‏این بیمارها هرچه محبت بکنید و هرچه پرستاری مادرانه و‏‎ ‎‏خواهرانه و برادرانه و پدرانه بکنید، این در روحیۀ بیمار مؤثر‏‎ ‎‏است، و در خوب شدن، سرعت خوب شدن بیماران نیز مؤثر‏‎ ‎‏است و در بارگاه خدای تبارک و تعالی خدمت به این جمعیت،‏‎ ‎‏خدمت به این بندگان خدا، بسیار ارزشمند است.‏

‏     و آنچه باید به پرستارها و اطبا و بهیارها و مستخدمین‏‎ ‎‏بیمارستانهای خوزستان و جاهای جنگزده عرض کنم، این است که‏‎ ‎‏کارهای شما در آن بیمارستانها ارزشمندتر از همه جا هست؛ کارها‏‎ ‎‏در آنجا در معرض خطر است و شما مواجه هستید با یک جمعیتهایی‏‎ ‎‏که به بیمارستان هم رحم نمی کنند و به مدارس هم رحم نمی کنند، در‏‎ ‎‏آنجا خدمت می کنید، این یک ارزش بسیار بزرگ است. و پرستاری‏‎ ‎‏از کسانی که در راه اسلام اعضای خودشان را، صحت خودشان را،‏‎ ‎‏سلامت خودشان را، از دست داده اند این یک خدمت بسیار بزرگ‏‎ ‎‏ارزشمندی است در بارگاه خداوند تبارک و تعالی. لکن باید خیلی‏‎ ‎‏توجه داشته باشید به اینکه هم وضع بیمارستانها وضع اسلامی باشد‏‎ ‎‏و هم رفتارتان با این مَرضی و با این معلولین و با این بیمارها یک‏‎ ‎‏وضع مادرانه و پدرانه و خواهرانه و برادرانه باشد. بسیار کار مشکل‏‎ ‎‏ارزشمندی است و بسیار پر مسئولیت. چنانچه انجمنهای اسلامی‏‎ ‎‏هم کارشان ارزشمند است و مسئولیتشان بزرگ.(269)‏

‏18 / 3 / 60‏

‏*  *  *‏


کتاباقشار اجتماعی از دیدگاه امام خمینی (س)صفحه 203

تقدیر از خدمات ارزنده پزشکان و پرستاران 

‏باید از دکترهای محترم و پرستاران و کارکنان عزیز بیمارستانها که‏‎ ‎‏فداکاران اسلام و کشور را با گشاده رویی و مهر برادری و خواهری‏‎ ‎‏پذیرایی می کنند و به کمک قشری از ارزشمندترین قشرها‏‎ ‎‏بپاخاسته اند تقدیر و تشکر کنم. خدمت به همۀ بیماران محترم‏‎ ‎‏خصوصاً فداکارانی که در راه هدف مقدس فداکاری کرده اند‏‎ ‎‏ارزشی است که با موازین طبیعی و مادی نتوان ارزیابی نمود. از‏‎ ‎‏خداوند تبارک و تعالی برای آنان که در خدمت بیماران و فداکارانِ‏‎ ‎‏در راه هدف مقدس، کوشش شبانه روزی می نمایند طلب سعادت‏‎ ‎‏و رحمت می نمایم. امید است از این نعمت و رحمتی که خداوند‏‎ ‎‏تعالی نصیب آنان فرموده است هر چه بیشتر بهره برداری نموده و‏‎ ‎‏بر حجم خدمت بر این فداکاران ارزشمند و سایر بیماران که‏‎ ‎‏برادران و خواهران آنانند با لطافت و مهر و عطوفت بیفزایند.(270)‏

‏12 / 11 / 60‏

‏*  *  *‏

‏ ‏

‏ ‏

ایجاد امید در بیماران 

‏مسألۀ بهداری یکی از امور بسیار مهم است. هم پزشک مهم‏‎ ‎‏است، هم پرستار مهم است، هم کارمندان این دستگاه. و چیزی‏‎ ‎‏که بسیار اهمیت دارد برای پزشکان و پرستاران و آنهایی که تماس‏‎ ‎‏با مریض ها و بیمارها و مجروح ها دارند این است که روح عطوفت‏‎ ‎‏در آنها باشد. یکی از اموری که کمک می کند به خوب شدن‏‎ ‎‏مریض ها و اعادۀ صحت برای آنها، این است که پزشک آنها،‏‎ ‎‏پرستار آنها، به آنها تقویت روانی بدهد. اگر انسان اعتقادش شد که‏‎ ‎‏خوب می شود از این مرض، این کمک می کند به اعادۀ صحت، و‏‎ ‎‏اگر نظرش اینطور شد که در این مرض دیگر خوب نمی شود، این‏‎ ‎‏او را رو به هلاکت زودتر می برد. و این به عهدۀ پزشکان است و‏‎ ‎

کتاباقشار اجتماعی از دیدگاه امام خمینی (س)صفحه 204

‏پرستارهاست. چه پرستارها از خانم ها و برای خانم ها باشند و چه‏‎ ‎‏از آقایان و برای آقایان باشند، این نکته را باید در نظر داشته باشند‏‎ ‎‏که عطوفت به آنها و امید دادن به آنها و وعدۀ سلامت به اذن الله ‏‎ ‎‏برای آنها، کمک می کند به صحت آنها. کمک شماست برای‏‎ ‎‏کارهایی که انجام می دهید، هر چه خوب رفتار کنید با آنها برای‏‎ ‎‏شما، پیش خدای تبارک و تعالی اَجْر است. فرضاً یک مریضی به‏‎ ‎‏نظر شما حتماً از این مرض نجات پیدا نمی کند، لکن اولاً اینکه‏‎ ‎‏دست غیب هم در کار هست که آن ماورای نظر امثال ماست و شما‏‎ ‎‏هم مأیوس نباشید؛ و ثانیاً اینکه چه بهتر که یک مریضی که از این‏‎ ‎‏دنیا می خواهد برود با دل خوش از شما برود، با امید باشد. اینطور‏‎ ‎‏نباشد که به او گفته بشود تو خوب نمی شوی. همین در زود مردن‏‎ ‎‏او و در طولانی شدن مرض او کمک می کند و با دل افسرده از این‏‎ ‎‏دنیا می رود. لکن اگر به او امید دادید، محبت کردید، نوازش‏‎ ‎‏کردید، خدمت صادقانه کردید، با روی خوش خدمت کردید به‏‎ ‎‏این مریضها که افسرده اند اکثراً، اگر اینطور باشد، بر فرض اینکه از‏‎ ‎‏این دنیا هم برود با یک روح امیدوار و شیرین از این دنیا می رود و‏‎ ‎‏این برای شما ارزشمند است خیلی.(271)‏

‏16 / 9 / 62‏

‏*  *  *‏

‎ ‎

کتاباقشار اجتماعی از دیدگاه امام خمینی (س)صفحه 205

  • ) سختی، رنج.
  • ) مقتولین.