مقدمه
با پیروزی انقلاب اسلامی و برقراری جمهوری اسلامی در ایران، امریکا که منافع خود را در این کشور از دست رفته دید، با کمک عوامل داخلی و خارجی خود به منظور سرنگونی جمهوری‌اسلامی و بازگرداندن مطامع نامشروع خود که با نام منافع در تعقیب آن بود، دست به اقداماتی زد، که اگر نبود بیداری و هوشیاری ملت ایران، هر کدام می توانست به فروپاشی یک نظام نوپا بیانجامد. از جمله این اقدامات می توان از غائلۀ گنبد، برانگیختن احساسات قومی با نامهای خلق عرب، خلق بلوچ و انفصال کردستان از ایران و به آشوب کشاندن دانشگاهها نام برد.
سفارت امریکا در ایران، کانون چنین توطئه هایی بود که با تسخیر آن توسط دانشجویان پیرو خط امام، دیگر انجام اینگونه توطئه ها عملی نبود و امریکا ناگزیر رابطه خود را با ایران قطع کرد. حضرت امام (س) طی پیامی قطع رابطۀ امریکا را به نفع ملّت ایران و انقلاب اسلامی دانستند و فرمودند:
«...ما این قطع رابطه را به فال نیک می گیریم؛ چون که این قطع رابطه دلیلی بر قطع امید امریکا از ایران است.»
امریکا پس از این رسوایی، برنامۀ دیگر خود را که تدارک جنگ علیه این نظام نوپا بود به اجرا گذاشت. آماده ساختن رژیم بعث عراق برای حمله به ایران، که تا آن زمان هم پیمان شوروی تلقی می شد، بهترین گزینه برای امریکا بود؛ چرا که با حذف نظام شاهنشاهی در
کتابدفاع مقدس (جنگ تحمیلی) در اندیشه امام خمینی (س)صفحه ا
ایران و خارج شدن این کشور از نیم سایۀ بلوک غرب و به تبع، پشت کردن به نقشی که به عنوان ژاندارم منطقه برای ایران قائل شده بودند، خلأ قدرت برای امریکا در این منطقه را موجب گردید و با به هم خوردن توازن قوا و معادلات استراتژیک بین شرق و غرب، سپردن چنین نقشی به حزب بعث عراق برای امریکایی ها می توانست یک گزینه نسبتاً مناسب باشد. بالاخص که در این هنگام، شوروی نیز با دخالت نظامی در افغانستان دچار مشکلات فراوان شده بود و امکان سازش امریکا با رقیب فراهم بود؛ لذا برای اولین بار در دوران جنگ سرد، امریکا و شوروی بر سر حمله عراق به ایران توافق کردند؛ زیرا رهبران شوروی نیز به تصور آنکه مشغول شدن ایران با یک کشور همسایه، موجبی برای غفلت جمهوری اسلامی ایران از سرنوشته همسایه دیگر خود خواهد شد، آن را یک مزیت محسوب می کردند.
وقتی برای اولین بار در تاریخ جنگ سرد، شرق و غرب سیاسی برای مقابله با یک نظام «نهشرقی نه غربی»، توافق کردند که جنگ را به ایران اسلامی تحمیل کنند تا این کانون نور را که گرمابخش دلهای محرومان و مستضعفان جهان و شادی آفرین قلوب تمامی رنجدیدگان تاریخ معاصر بود، براندازند و به ملتهای مظلوم و تحت ستم که با پیروزی انقلاب اسلامی جانی تازه در کالبدشان دمیده شده بود، بباورانند که هر حرکت استقلال طلبانه و آزادیخواهانه، در برابر خواست و ارادۀ ابرقدرتها محکوم به شکست است! باید تبعات آن را نیز متوجه می شدند؛ اما گویی در تصمیمات شریرانه، مقدرات به گونه ای دیگر رقم‌می خورد. چنانکه چندی پس از پایان جنگ، عراق به کویت حمله کرد، سپس امریکا عراق را موردحمله قرار داد، شوروی از هم پاشید و امریکا نقش ژاندارمی منطقه را رأساً به عهده گرفت و در این نقش جدید، دولت خود را به عنوان دولتی جنگ افروز به جهانیان معرفی کرد.
تحمیل جنگ بر ایران و سیر تحولات آن نشان داد محاسبات قدرتها تا چه میزان غیر‌واقع بینانه است؛ چرا که امّت سربلند و مقاوم ما که از آموزه های مکتبی چون اسلام ناب سیراب شده، و عشق به پیامبر اکرم (ص) و ائمه هدی (ع) با جانش درآمیخته و با باور قلبی به آیۀ شریفۀ: کَمْ مِنْ فِئَةٍ قَلیلَةٍ غَلَبَتْ فِئَةٍ کَثیرَةً بِاِذنِ الله راه خویش را انتخاب کرده بود، در عرصۀ دفاع، از عشق مایه گرفت و از جان مایه گذاشت و در حراست از میهن اسلامی حتی یک گام عقب ننشست و هنرمندانه توانست معنویت انقلاب را به جهان صادر کند.
کتابدفاع مقدس (جنگ تحمیلی) در اندیشه امام خمینی (س)صفحه ب
همانگونه که انقلاب اسلامی با رهبری حضرت امام خمینی (س) به پیروزی رسید، در دفاع مقدس نیز با رهنمودها و فرماندهی ایشان ادامه یافت، و آنچه حاصل شد دستاوردی عظیم بود؛ چرا که در دویست سال اخیر، برای اولین بار ایران در جنگی نابرابر حتی یک وجب از خاک خود را از دست نداد؛ از مستشاران خارجی کمک نگرفت؛ روی پای خود مردانه ایستاد؛ در صنایع دفاعی به خودکفایی رسید؛ حتی در اوج جنگ از رفتن به پای صندوقهای رأی برای تعیین سرنوشت، غفلت نکرد و خود را به عنوان قدرتی که می تواند پشتوانه مستضعفان جهان باشد تثبیت کرد.
در این تبیان آنچه گردآوری شده، آن دسته از رهنمودهای آن رهبر بزرگ است که با دوران حماسه دفاع که بحق، دفاع مقدس نام گرفت، ارتباط مستقیم دارد و می تواند همواره در زمینۀ دفاع ملتها از هویت و استقلال خویش، مشعل راه بماند.
ویژگیهای این مجموعه
این مجموعه که در شاخۀ جنگ و جهاد گروه اجتماعی معاونت پژوهشی مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س) استخراج و تنظیم شده است، مشتمل بر نه فصل می باشد:
فصل اول که «علل جنگ و هویت ما در جنگ تحمیلی» نام دارد، به مباحثی دربارۀ علل تحمیل جنگ، هویت ما در جنگ تحمیلی، ضرورت دفاع، انگیزه های دفاعی و شعارهای اصولی در جنگ، اختصاص داده شده است.
فصل دوم با عنوان «ایجاد روحیه جنگی و دفاعی» آورده شده و در آن تشویق و تقدیر از رزمندگان، دعوت از مردم برای دفاع و کمک به رفع موانع در جنگ مطرح گردیده است.
در فصل سوم به نقش اقشار مختلف با عنوان «مردم در جنگ» پرداخته شده است.
در فصل چهارم «نقش نهادها در جنگ» از جمله نهادهای دینی، نظامی، مردمی و سازمانهای پشتیبانی مورد توجه بوده است.
در فصل پنجم مباحثی درباره «تبلیغات در دفاع مقدس» مورد اشاره قرار گرفته است.
در فصل ششم «تذکرات و اخطارهای حضرت امام (س)» به نیروهای مسلح، مردم و ارتش عراق و دولتهای منطقه گردآوری شده است.
کتابدفاع مقدس (جنگ تحمیلی) در اندیشه امام خمینی (س)صفحه ج
فصل هفتم با عنوان «دشمن در جنگ تحمیلی»، صفات و ماهیت دشمن، جنایات دشمن بر مردم عراق و ایران، و حامیان دشمن را بیان می کند.
فصل هشتم که «صلح و پذیرش قطعنامه 598» نام دارد، مطالبی درباره صلح تحمیلی، ادعای صلح، صلح واقعی، سازمانهای صلح طلب و علل پذیرش قطعنامه 598 مطرح گردیده است.
و در فصل آخر «برکات و دستاوردهای جنگ» تقدیم می گردد.
این مجموعه با توجه به نکات ذیل تنظیم شده است:
1ـ علاوه بر انتخاب عناوین و سرفصلهای مطالب، برای هر یک از قطعات منتخب نیز عنوانی در نظر گرفته شده که عبارت آن دقیقاً عین عبارت حضرت امام (س) نیست، هر چند کوشش شده به تعابیر ایشان نزدیک باشد؛ بنابراین عناوین مذکور از تنظیم کنندگان این مجموعه می باشد و نباید به حضرت امام منتسب گردد.
2ـ در تنظیم قطعات منتخب داخلی هر یک از فصول و عناوین فرعی ترتیب و توالی تاریخی صدور آنها از طرف حضرت امام (س) ملاک بوده است، نه توالی منطقی مطالب.
3ـ تاریخ صدور پیامها و سخنرانیهای حضرت امام مأخوذ از مجموعه صحیفه امام، در ذیل هر قطعه ذکر شده و مشخصات کامل مآخذ براساس شماره مسلسل در پایان هر قطعه، در انتهای کتاب آورده شده است.
4ـ از آنجا که ترتیب و تفکیک موضوعات این مجموعه توسط خود حضرت امام (س) صورت نگرفته است، به ناچار جمع آوری و تنظیم آنها به صورت فعلی دارای کاستیهایی است که مسئولیت آن برعهده تنظیم کنندگان می باشد.
در پایان لازم می دانیم از کلیه همکارانی که ما را در تدوین این مجموعه یاری داده اند، بویژه برادر علی اصغر رحمتی، سپاسگزاری نماییم و لازم است از شهید سید مرتضی آوینی یاد گردد که در اواخر سال 1368 و در بدو تشکیل گروه جنگ و جهاد، دعوت مؤسسه را برای سرپرستی این گروه پذیرا شد و مجموعه تبیانهایی که به دفاع مقدس مرتبط می باشد، به نحوی از یادگارهای ایشان محسوب می گردد.
معاونت پژوهشی
مؤسسه تنظیم و نشر آثار حضرت امام خمینی (س)
کتابدفاع مقدس (جنگ تحمیلی) در اندیشه امام خمینی (س)صفحه د