مهاجرت به شهرها
اینها به اسم «اصلاحات ارضی» زراعت ایران را به باد دادند؛ یعنی دهقان و رعیت بیچاره را بیچاره کردند که دیگر نتوانستند اینها بمانند در مزرعه های خودشان. از آنجا کوچ کردند و آمدند به تهران. و اطراف شهر تهران به وضع بدی زندگی می کنند. به وضع بسیار
کتابتاریخ معاصر ایران از دیدگاه امام خمینی (س)صفحه 300
اسفناکی.(536)
19 / 7 / 57
* * *
این رعیتها و دهقانهای این دهستانها نتوانستند دیگر در دهات بمانند؛ آنها رو آوردند به شهرها، به تهران راه افتادند. الآن در اطراف تهران، آنطوری که تفصیلش را برای من نوشته بودند و من حالا نمی توانم یادم بیاید که تفصیل چیست، اجمالش این بود که قریب بیست ـ سی جا، محلهای مختلف، در همین خود تهران، در پایتخت، پایتختِ جایی که به «تمدن بزرگ» دارد می رسد یا دروازۀ آن باز شده است ! در خود این تهران، ده بیست سی جا یا بیشتر، الآن نمی توانم من یادم بیاید محلهایی است که عائله های ـ محله محله است ـ این محله توی یک گودالِ خیلی [عمیق]، این بیچاره ها جمع شدند یک چادری زدند؛ عرض می کنم که با یک چوبی، چیزی، برای خودشان یک محفظه ای درست کردند و توی اینجا خودشان و بچه های کوچکشان، بزرگشان، توی یک چادری زندگی می کنند.(537)
29 / 7 / 57
* * *
خوب، مردم ریختند، آن زارعین بیچاره ای که دیگر در آنجا نتوانستند زندگی کنند، ریختند به شهرها، به تهران. الآن تهران یک محالّ زیادی، چندین محل، حدود سی ـ چهل تاست که برای من نوشته بودند، محله های کوخ نشین، محله هایی که خانه های گِلی دارد که هیچ چیز ندارد که ده نفر عائله در یک چادر کوچکی در این زمستان سردْ زندگی باید بکنند؛ که آب ندارد؛ باید آب را از پنجاه ـ شصت پله
کتابتاریخ معاصر ایران از دیدگاه امام خمینی (س)صفحه 301
بروند بالا، لب خیابان برسند ـ تو گودال منزلشان است ـ لب آن خیابان برسند و از آنجا آب را بردارند بیاورند از این پله ها پایین برای بچه هایشان. این چه شد؟ برای اینکه «اصلاحات ارضی» فرمودند! [با] اصلاحات ارضی به هم خورد اوضاع دهقانها. و وقتی که به هم خورد اوضاع آنها، چاره نداشتند که رو بیاورند به شهرستانها. آمدند شهرستانها و این شد. وضع بیچاره ها اینطور شد. از آن طرف وضع زراعت ما به هم ورد. ایرانی که مرکز زراعت بود، شاید آذربایجان ایران بس بود برای ایران [و ]باقی آن را باید صادر کنند.(538)
21 / 7 / 57
* * *
وضع زراعت ما، که یکی از چیزهای بزرگ مملکت است و اقتصاد مملکت ما بسته به اوست، اینها به اسم «اصلاحات ارضی» از بین بردند و الآن کشاورزی شما ورشکسته است و شما محتاجید به اینکه از خارج همۀ چیزها را بیاورید. و همین طور مراتع ما را از بین بردند و به غیر دادند؛ به اسم ملی ملت را از آن محروم کردند، و دامدارهای ما از بین رفتند. این دامدارها، این کشاورزها، که در مَحالّ خودشان نتوانستند زندگی شان را ادامه بدهند رو به شهرستانها آوردند که اینجا یک کاری پیدا کنند. اینجا هم کاری صحیح نبوده است.(539)
20 / 11 / 57
* * *
«اصلاحات ارضی» کردند با بوق و سرنا! اصلاحات ارضی برای ما چه کرد؟ برای ما این زاغه های اطراف تهران و این چپرنشینهای اطراف تهران و این حصیرنشینهای اطراف تهران را درست کرد. برای ما این
کتابتاریخ معاصر ایران از دیدگاه امام خمینی (س)صفحه 302
را درست کرد که دستمان را دراز کردیم پیش ممالک دیگر. هر چیزی خوراکی از آنها می خواهیم؛ پوشیدنی از آنها می خواهیم. همه چیز را از آنها می خواهیم کشاورزی ما را بکلی فاسد کردند، به اسم اینکه می خواهیم از حالا به بعد دیگر رعیت و اربابی نباشد! دهقانند اینها! این حرفهایی بود که برای فریب می گفتند. دیگر دهقانان هستند اینها! در صورتی که بعد از عمل ما دیدیم که فوج فوج مردم از آنجا به واسطۀ فقر و فلاکت حرکت کردند به اطراف شهرستانها. هم فساد ایجاد شد؛ هم بیچارگی و فقر ایجاد شد؛ و هم زراعت از بین رفت؛ و هم بازار برای امریکا درست شد.(540)
2 / 3 / 58
* * *
کتابتاریخ معاصر ایران از دیدگاه امام خمینی (س)صفحه 303