کودتای 28 مرداد
سؤال: [موقع و موضع شما در قبال امریکا چیست؟]
جواب: در طی بیانیه ها و اعلامیه های پانزده سال اخیر خود چندین بار موضع و موقع خودم را در قبال امریکا و قدرتهای بزرگ دیگری که از ثروتهای ممالک فقیر بهره برداری می کنند، بیان کرده ام. امریکا عمال خود را در این ممالک تحمیل و بعد خشونتی را که به مردم تحمیل می شود تأیید می کند. امریکا که منشأ کودتای 1332 و بازگشت و حفظ شاه بر سر قدرت است، سیاست خود را تغییر نداده است. تا وقتی که وضع بدین منوال است، موضع و موقع من در قبال امریکا همچنان تغییر ناپذیر خواهد ماند.(353)
4 / 2 / 57
* * *
کتابتاریخ معاصر ایران از دیدگاه امام خمینی (س)صفحه 194
این یکی از غفلتهایی بود در تاریخ ایران که مسیر تاریخ ایران را اگر این غفلت نشده بود برگردانده بود و ما حالا ابتلای به این صحبتها اینجا نداشتیم؛ و نه من اینجا بودم و نه آقایان؛ همه سرِ کارِ خودشان در مملکت خودشان بودند.
این غفلت بزرگ از رجال سیاسی و علما و ـ عرض می کنم که ـ سایر اقشار مملکت ما واقع شد، و این آدم را تحمیل کردند بر ما و دنباله اش را هم گرفتند که قدرتمندش کنند. از آن وقت تا حالا هم غفلتها شده است. «قوام السلطنه» می توانست این کارها را بکند لکن با غفلتها، با ضعف نفسها نکرد. از او بالاتر «دکتر مصدق» بود. قدرت دست دکتر مصدق آمد لکن اشتباهات هم داشت. او برای مملکت می خواست خدمت بکند لکن اشتباه هم داشت. یکی از اشتباهات این بود که آن وقتی که قدرت دستش آمد، این را خفه اش نکرد که تمام کند قضیه را. این کاری برای او نداشت آن وقت، هیچ کاری برای او نداشت، برای اینکه ارتش دست او بود، همۀ قدرتها دست او بود، و این هم این ارزش نداشت آن وقت. آن وقت اینطور نبود که این یک آدم قدرتمندی باشد... مثل بعد که شد. آن وقت ضعیف بود و زیر چنگال او بود لکن غفلتی شد. غفلتی دیگر اینکه مجلس را ایشان منحل کرد و یکی یکی وکلا را وادار کرد که بروید استعفا بدهید. وقتی استعفا دادند، یک طریق قانونی برای شاه پیدا شد و آنکه بعد از اینکه
کتابتاریخ معاصر ایران از دیدگاه امام خمینی (س)صفحه 195
مجلس نیست، تعیین نخست وزیر با شاه است؛ شاه تعیین کرد نخست وزیر را ! این اشتباهی بود که از دکتر واقع شد. و دنبال آن این مرد را دوباره برگرداندند به ایران. به قول بعضی که «محمدرضا شاه رفت و رضاشاه آمد»! بعضی گفته بودند این را به دکتر که کار شما این شد که محمدرضاشاه رفت ـ خوب، محمدرضا آن وقت یک آدم بی عرضه ای بود و تحت چنگال او بود ـ او رفت و رضاشاه آمد یعنی یک نفر قلدر آمد. اینها آن وقت گفتند نمی دانستند که بعدها رضاشاهِ چند آتشه است. این هم یکی از اشتباهات بود که شده است.(354)
16 / 8 / 57
* * *
امریکا با کودتای نظامی، مجدداً شاه را بر ایران تحمیل کرد و به نام مدرنیزه کردن مملکت، انقلاب امریکایی شاه را به راه انداخت و دیدیم که نتیجۀ تمام این انقلاب به سود امریکا و خرابی ایران بود.(355)
2 / 9 / 57
* * *
سؤال: [شما امریکا را به دلیل نقشی که در ایران از لحاظ اعمال اخیر آنها و همچنین به دلیل عملیاتشان، از زمان برکناری مصدق تاکنون بازی می کند، متهم می کنید. دلیل این کار را بیان کنید.]
جواب: سالیان دراز است که امریکا برخلاف همۀ موازین بین المللی و انسانی در امور داخلی کشور ایران، دخالت مستقیم دارد. به طوری که امروز می بینیم وقتی شاه در پرتگاه سقوط قرار گرفته و ملت ایران برای به دست گرفتن سرنوشت خود به پاخاسته است، مستقیماً رئیس
کتابتاریخ معاصر ایران از دیدگاه امام خمینی (س)صفحه 196
جمهوری امریکا و نیز بعضی از سایر مقامات عالیرتبۀ امریکایی رسماً دخالت می کنند و علی رغم ارادۀ قاطع ملت ایران، اعلام می کنند که «ما از شاه حمایت می کنیم و باید حمایت بکنیم چون بهترین دوست و حافظ منافع ما در منطقه است».
در سالیان دراز می بینیم که اکثر و بلکه تمامی سیاستهای شاه در زمینه های مختلف، در جهت تأمین هرچه بیشتر منافع امریکا و همدستان امریکا بوده است. کشاورزی ایران را به نفع امریکا نابود کرده است. مخازن زیرزمینی و مخصوصاً نفت را به غارت امریکا داده است و ایران را با پول نفت انبار اسلحۀ ساخت امریکا و همدستانش قرار داده است که گذشته از اینکه این سلاحها، به هیچ کاری جز کشتن فرزندان ملت در شهرها و دهات نمی خورد، بیش از چهل هزار مستشار نظامی امریکایی را بر ما تحمیل کرده است، که علاوه بر اینکه در هر سال بابت حقوق آنان، هزینۀ کمرشکنی بر ما تحمیل می شود، اصولاً همین مستشاران زیر نظر سفارت امریکا، تمامی اوضاع کشور را برای حفظ منافع امریکا کنترل می کنند و قدرت هرگونه آزادی عمل را از ارتش ایران سلب کرده اند. و ارتش را علی رغم خواست آنان در جهت حفظ شاه بسیج نموده اند. امریکا به دست شاه، ایران را به یک پایگاه نظامی در برابر ابرقدرتهای رقیب خود درآورده است. شاه با زور سرنیزه، حق کارگران و زحمتکشان شریف و محروم ایران را بر باد داده است. سرمایه داران امریکایی، ایران را بهترین نقطه برای استثمار می دانند و سرمایه های خود را به اشکال مختلف به ایران سرازیر کرده اند. و باید بگویم که ابعاد دخالت امریکا در ایران به قدری وسیع است که در این فرصت امکان شمردن آنها نیست.(356)
14 / 9 / 57
* * *
کتابتاریخ معاصر ایران از دیدگاه امام خمینی (س)صفحه 197
کتابتاریخ معاصر ایران از دیدگاه امام خمینی (س)صفحه 198