بخش دوم دورۀ رضاخان

اختناق و استبداد

اختناق و استبداد

‏ ‏

‏بعد که رضا شاه آمد و این خانها را یک قدری متمرکز کرد در خودش،‏‎ ‎‏نه که از بین برد، همۀ قدرتها را در خودش متمرکز کرد و همۀ‏‎ ‎‏ظلمهایی که خانها می کردند خودش می کرد! بعد که اینطور شد، دیگر‏‎ ‎‏دست اینها بود. و هیچ مردم، و ملت مطرح نبودند. ملت کیست.(147)‏

26 / 4 / 58

*  *  *

‏ ‏

‏خلاف آزادی است. خلاف همۀ انسانیت است که بخواهند یک عدۀ‏‎ ‎‏معدودی ـ که اقلیت هستند ـ تحمیل کنند بر یک عدۀ ‏‏[‏‏بیشتر‏‏]‏‏. این همان‏‎ ‎‏است که زمان رضاخان هم بود، که یک عدۀ معدودی بودند و با سرنیزه‏‎ ‎‏تحمیل می کردند بر ملت یک چیزهایی را.(148)‏

1 / 8 / 58

*  *  *

‏ ‏

‏احمدی‏‎[1]‎‏ هم در زمان رضاخان دکتر بود، لکن دکتری بود که با آمپولِ‏‎ ‎


کتابتاریخ معاصر ایران از دیدگاه امام خمینی (س)صفحه 77
‏خودش، مرگ بر مردم تزریق می کرد! احمدی را شاید اکثر شما‏‎ ‎‏اسمش هم نشنیده باشید؛ اما ما بودیم در آن زمان که این مأمور بود که‏‎ ‎‏به ملیّین، به اشخاصی که اظهار مخالفت با دیکتاتوری می کردند،‏‎ ‎‏آمپول مرگ تزریق می کرد.(149)‏

8 / 8 / 58

*  *  *

‏ ‏

‏زمان رضا شاه از باب اینکه همۀ دزدیها منحصر به خودش بود،‏‎ ‎‏انحصار دست خودش بود. حکومتها به این قدرت نبودند. زمان‏‎ ‎‏احمدشاه این طور نبود که خود آنها بتوانند همۀ برداشتها را برای‏‎ ‎‏خودشان بکنند. این بود که یک دار و دسته هایی که می فرستادند این‏‎ ‎‏بساط را درست می کردند. زمان رضاشاه همۀ دزدیها از گردنه ها رفته‏‎ ‎‏بود تهران. همۀ «زَلَّقی»ها‏‎[2]‎‏ از همه جا متمرکز شده بود در خود‏‎ ‎‏دستگاه دولتی. و از همه بالاتر خود رضاشاه و امثال اینها. و این‏‎ ‎‏اسباب این شده بود که مردم با دستگاههای دولتی مطلقاً مخالف بودند‏‎ ‎‏منتها جرأت نمی کردند حرف بزنند، بعضی وقتها هم جرئت‏‎ ‎‏می کردند.(150)‏

15 / 9 / 59

*  *  *

‏ ‏

‏همان وقتی هم که در زمان رضاخان آن اختناق عجیب و غریب بود که‏‎ ‎‏هر کسی از همسر خودش می ترسید ـ آن اختناقی که در زمان‏‎ ‎‏رضاخان بود، هیچ ربطی به آن اختناقی که در زمان محمدرضا بود‏‎ ‎


کتابتاریخ معاصر ایران از دیدگاه امام خمینی (س)صفحه 78
‏نداشت.(151)‏

18 / 6 / 60

*  *  *

‏ ‏

‏آزادی ما در این مملکت هیچ یک نداشتیم. هیچ قشری از اقشار ملت‏‎ ‎‏ما آزاد نبود. روحانیون که برای ارشاد مردم می خواستند به منبر‏‎ ‎‏بروند، آنها را هم همین قدر هم ممنوع کردند. مجالس ارشاد‏‎ ‎‏روحانیون را تعطیل کردند و فجایعی بجا آورد. زحمتهایی برای این‏‎ ‎‏ملت بجا آورد، به کار گذاشت که قابل بیان نیست.(152)‏

18 / 11 / 62

*  *  *

‏ ‏

 

کتابتاریخ معاصر ایران از دیدگاه امام خمینی (س)صفحه 79

  • - احمد احمدی، مشهور به پزشک احمدی (1261 ـ 1322 ه. ش.) طبیب مخصوص زندان قصر در دوران رضاشاه بوده و قتلهای سیاسی بسیاری به دست او به وسیلۀ تزریق آمپول هوا صورت گرفت؛ همچون قتل سردار اسعد بختیاری، محمد فرخی یزدی و تیمور تاش. وی پس از سقوط رضاخان در میدان توپخانۀ تهران به دار آویخته شد.
  • - احتمالاً منظور زَلَّقی ها بوده است. لازم به توضیح است این طایفه یکی از طوایف ایل چهارلنگ بختیاری به حساب می آمده که در آن زمان موجبات ناامنی و شرارت را در آن منطقه فراهم می کرده اند.