شهادت شیخ فضل الله‏ نوری

‏‏شهادت شیخ فضل الله نوری‏

‏‏در مشروطه دیدند که یک ملاّ یا چند ملاّ در نجف و چند معمَّم و ملاّ‏‎ ‎‏در تهران اساس استبداد و حکومت خود کامه ای که در آن وقت بود آن‏‎ ‎‏را به هم زدند، و مشروطه را مستقر کردند. و در این مسائل آنهایی که‏‎ ‎‏مخالف هم بودند از پا ننشستند. آنها هم فعالیت خودشان را‏‎ ‎‏می کردند، که حالا بخواهیم همه را بگوییم طولانی است. لکن راجع‏‎ ‎‏به همین مشروطه و اینکه مرحوم شیخ فضل الله ـ رحمه الله ـ ایستاد که‏‎ ‎‏مشروطه باید مشروعه باشد، باید قوانین موافق اسلام باشد. در همان‏‎ ‎‏وقت که ایشان این امر را فرمود، و مُتمِّم قانون اساسی هم از کوشش‏‎ ‎‏ایشان بود، مخالفین، خارجیها که یک همچو قدرتی را در روحانیت‏‎ ‎

‏
‏‎

‏‏26 / 8 / 59‏

‏‏*  *  *‏

‏‏ ‏

‏‏شما می دانید که مرحوم شیخ فضل الله نوری را کی محاکمه کرد؟ یک‏‎ ‎‏معمّم زنجانی؛‏‎[1]‎‏ یک ملاّی زنجانی محاکمه کرد و حکم قتل را او صادر‏‎ ‎‏کرد؛ وقتی معمّم، ملاّ؛ مهذّب نباشد، فسادش از همه کس بیشتر‏‎ ‎‏است.(110)‏

‏‏27 / 9 / 59‏

‏‏*  *  *‏

‏‏ ‏

‏‏دوران مشروطه را که همه آقایان شنیده اند یک عده ای که‏‎ ‎‏نمی خواستند که در این کشور اسلام قوه داشته باشد، و آنها دنبال این‏‎ ‎‏بودند که اینجا را آن وقت به طرف اروپا بکشند. آنها جوسازی کردند‏‎ ‎‏به طوری که مثل مرحوم آقا شیخ فضل الله که آن وقت یک آدم‏‎ ‎‏شاخصی در ایران بود و مورد قبول بود همچو جوسازی کردند که در‏‎ ‎‏میدان علنی، ایشان را به دار زدند و پای آن هم کف زدند. و این یک‏‎ ‎‏نقشه ای بود برای اینکه اسلام را منعزل کنند و کردند. و از آن به بعد‏‎ ‎‏دیگر نتوانست مشروطه یک مشروطه ای باشد که علمای نجف‏‎ ‎‏می خواستند. حتی قضیۀ مرحوم آقا شیخ فضل الله را در نجف هم یک‏‎ ‎

‏
‏‎

‏‏26 / 9 / 62‏

‏‏*  *  *‏

• - شیخ ابراهیم زنجانی، از اعضای جمعیت فراماسون در ایران و نماینده سه دوره مجلس شورای ملی بود. وی در سال 1328 قمری دادستان دادگاهی بود که در آن شیخ فضل الله نوری محاکمه و طبق حکم ایشان به دار آویخته شد. وی در اولتیماتوم معروف روسیه رأی به پذیرش آن داد و در آذرماه 1313 ه. ش. درگذشت.