نقش زنان در نهضت
جنبشهایی که در ایران بوده است جنبشهای اصیلی که در ایران بوده است قبل از این دورۀ رژیم پهلوی، جنبش تنباکو، جنبش مشروطیت، زنها همدوش با مردها فعالیت می کردند. زنها در جامعه بودند و با مردها راجع به امور سیاسی و امور اجتماعی و گرفتاریهای مملکت خودشان فعالیت می کردند. همان طوری که مردها آن وقت قیام می کردند و قیام کردند برای اینکه قضیۀ تنباکو را ـ که همه چیز ما را به باد داده بود ـ جلوگیری از آن قرارداد بکنند. زنها هم در آن وقت شریک بودند.(61)
8 / 7 / 58
* * *
سابق هم فعالیتی که زنها داشتند، فعالیتی که در هر گرفتاری ـ که حالا من دوتایش را اسم بردم که قضیۀ «تنباکو» و «مشروطیت» که بیشتر از چیزهای دیگر بود.(62)
8 / 7 / 58
* * *
دیدند که حکم نیم سطری یک مرجع مذهبی مورد علاقۀ مردم دارای چنان قدرتی است که دولت انگلستان و دربار قدرتمند قاجار را به زانو در آورد؛ و نیز دریافتند که زنان در آن نهضت نقش اساسی را
کتابتاریخ معاصر ایران از دیدگاه امام خمینی (س)صفحه 36
داشتند.(63)
25 / 1 / 61
* * *
در مشروطه و پس از آن نیز زنان بویژه قشر متوسط محروم آنان هستند که می توانند با قیام خود، مردان را به میدان بکشند.(64)
25 / 1 / 61
* * *
نقش زنها در جامعه آن قدری که من یادم است و آن قدری که تاریخ به ماگفته است، در چند نهضت که در ایران واقع شد، نهضت تنباکو، نهضت مشروطه، قضیه پانزده خرداد، نقش زنها بالاتر از مردها اگر نبود، کمتر نبود.(65)
19 / 1 / 63
* * *
بحمدالله زنها در این جمهوری اسلامی چنانچه در همۀ مسائلی که عمومی پیش آمده است برای ایران پیشقدم بوده اند؛ در مسأله تنباکو پیشقدم بوده اند؛ در مسأله مشروطیت پیشقدم بوده اند.(66)
11 / 12 / 64
* * *
کتابتاریخ معاصر ایران از دیدگاه امام خمینی (س)صفحه 37