المکاسب المحرمة

‏‏ ‏

‏‏4‏ ‏المکاسب المحرمة‏‏. ‏‏جلد1. قم، مؤسسه تنظیم و نشر آثار الامام الخمینی،‏‎ ‎‏1373. 494 ص. ‏

‏‏کتاب فوق به روش شیخ مرتضی انصاری در کتاب ‏‏المکاسب‏‏ به بررسی مباحث‏‎ ‎‏فقهی مکاسب می پردازد. تاریخ پایان تألیف جلد اول پس از 1377 ق و قبل از‏‎ ‎‏1380 ق بوده و جلد دوم در جمادی الاولی 1380 ق بوده است، اولین چاپ در‏‎ ‎‏سال 1381 ق(قم، چاپ مهر) در دو جلد به انجام رسید. ترتیب مجلدات دوگانه‏‎ ‎‏این کتاب و موضوعات مندرج در آن به شرح ذیل است: ‏

‏‏جلد اول شامل بحث های تقسیم المکاسب، فی الاکتساب بالاعیان النجسة، فی‏‏ ‏‎ ‎‏الاکتساب بما یکون المقصود منه حراماً، فی الاکتساب بما لا منفعة فیه معتدّاً بها‏‎ ‎‏عن العقلا، فی الاکتساب بما هو حرام فی نفسه، ینبغی التنبیه علی امور می باشد. ‏

‏‏جلد 2، قم، مؤسسه تنظیم و نشر آثار الامام الخمینی، 1374. 543 ص. ‏

‏‏جلد دوم شامل بحث های: ‏‏فی حرمة القمار و انه من الکبائر، حرمة الکذب فی‏‎ ‎‏الجملة من الضروریات، التنبیه، حرمة معونة الظالم، حرمة الولایة من قبل الجائر،‏‎ ‎‏مسوّغات الولایة من قبل الجائر: جواز الدخول فی اعمالهم بنّیة القیام بمصالح‏‎ ‎‏العباد، جواز الدخول فی اعمالهم لعذر کالاضطرار، التنبیه، الاکتساب بما یجب‏‎ ‎‏علی الانسان فعله، خاتمه و فیها مسألتان، المسألة الاولی: جوائز السلطان الجائر و‏‎ ‎‏عمّاله، المسألة الثانیة: حکم الخراج و المقاسمة اذا أخذهما السلطان الجائر،‏‎ ‎‏التنبیه. ‏

‏‏امام خمینی در جلد دوم این کتاب از صفحه 142 تا آخر آن به بحث پیرامون‏‎ ‎‏چگونگی برخورد با نظامهای سیاسی ظالم پرداخته و ورود به دستگاه حکومتی و‏‎ ‎‏شرایطی را که می توان بواسطه اضطرار یا احقاق حقوق مسلمانان و یا اقامه حدود‏‎ ‎‏الهی با نظام غیر مشروح همکاری نمود را بیان می کنند. سپس به جواز و هدایایی‏‎ ‎‏که دستگاه ظلمه می دهد و همۀ اموالی که با عوض و یا بلا عوض از طرف آنان‏‎ ‎‏پرداخت می شود و شرایطی که جایز است به اخذ آن مال پرداخته و یا حرمت‏‎ ‎‏گرفتن آن و همچنین مالیاتهائی که به آنان پرداخت می شود را مورد بررسی قرار‏‎ ‎‏می دهند. در مجموع این اثر، ملاک های مشروعیت یا عدم مشروعیت یک دولت‏‎ ‎‏و نحوه و مقدار همکاری با حکومت های غیر مشروع از دیدگاه امام خمینی به‏‎ ‎‏عنوان یکی از مباحث مهم اندیشه حکومتی ایشان را ارائه نموده است. ‏

‏‏این کتاب از سوی انتشارات مهر در قم و به سال 1380 ق به چاپ رسیده است.‏‎ ‎‏آقای مجتبی طهرانی تصحیح این اثر را بعهده داشته و محققانه به استخراج‏‎ ‎‏احادیث و نقل قول ها و پیدا کردن نام قائلین و ذکر دیگر ارجاعات پرداخته اند.‏‎ ‎

‏
‏‎

‏‏دو جلد در یک مجلد. چاپ سوم: قم، اسماعیلیان،1410 ق.‏‎ ‎‏330+300 ص. ‏