کتاب مواریث (ارث)

ارث نبردن فرزند خوانده

ارث نبردن فرزند خوانده

[سؤال 11232]‏ ‏ ‏ 6439‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 10 / 11 / 1361‏

‏سلام خدمت امام امت و رهبر عزیز، این جانب سؤالی داشتم؛ امیدوارم که آن را‏‎ ‎‏پاسخ دهید. ‏

‏آیا اگر فردی بچه دار نشود و پسری را از پرورشگاه بگیرد و در ادارۀ ثبت اسناد‏‎ ‎‏تعهد دهد که من این پسر را به فرزندی پذیرفته ام و وسایل تربیت و رفاه و آسایش‏‎ ‎‏او  را فراهم می کنم و دو دانگ از اموال منقول و غیر منقول خود را به نام این پسر‏‎ ‎‏کرده ام؛ آیا این فرزند او است و بعد از مرگش او وارث تمام اموالش می گردد یا همان‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 9صفحه 611
‏دو دانگی که در سند ذکر گردیده است؟‏

بسمه تعالی، فرزندخوانده، فرزند محسوب نمی شود و ارث نمی برد. بلی اگر در حال حیات چیزی به او بخشیده و به قبض او داده است مالک می شود.

[سؤال 11233]‏ ‏ ‏ 6440‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏محضر حضرت آیت الله‌ العظمی خمینی، مدّ ظله العالی‏

‏یک کسی اولاد ندارد یک پسر یتیم را بزرگ می کند و او را پسر خود می خواند،‏‎ ‎‏پسر هم این ها را پدر و مادر صدا می زند، این پسر یقین کرده که این فرد پدر او است،‏‎ ‎‏او فوت کرد و به پسر چیزی نگفت آیا با وجود این که پدر و مادر دارد، مال او به پسر‏‎ ‎‏می رسد؟ این پسر مال را تصرف کرده که من ارث می برم، شما امر بفرمایید.‏

بسمه تعالی، با فرض این که میت اولاد ندارد ارث او به پدر و مادر می رسد و پسر خوانده ارث نمی برد.

[سؤال 11234]‏ ‏ ‏ 6441‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 13 / 11 / 1360‏

‏محضر مقدس حضرت امام خمینی، دامت برکاته العالی، به شرف عرض‏‎ ‎‏می رساند:‏

‏شخصی فرزند دیگری را با داشتن پدر و مادر به عنوان فرزندخوانده از‏‎ ‎‏شیرخوارگی در تحت کفالت خودش گرفته و بعد از گذشتن چند سال، یعنی در حدود‏‎ ‎‏پنج سال شخص مزبور فوت می کند. بعد از یک سال دیگر، مادر خوانده نیز فوت‏‎ ‎‏کرده و این فرزند دوباره به آغوش پدر و مادرش برمی گردد و برابر قانون کشور‏‎ ‎‏قیمومیت صغیر را به عهده پدرش واگذار کردند و او اموال و دارایی بازمانده از پدر و‏‎ ‎‏مادر خوانده او را حفاظت کرد و بعد از بزرگ شدن نیز خود فرزند خوانده همگی را‏‎ ‎‏تصاحب و در اختیار گرفته است. آیا حقیقتاً این فرزند خوانده وارث او است و با بودن‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 9صفحه 612
‏وارث طبقه دوم باز مایملک را به تنهایی می برد یا او اصلاً ارث نمی برد؟ مستدعی‏‎ ‎‏است حکم الله‌ را مرقوم تا فیمابین آنان اجرا گردد. ‏

بسمه تعالی، فرزند خوانده ارث نمی برد.

[سؤال 11235]‏ ‏ ‏ 6442‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 8 / 3 / 1361‏

‏محضر مقدس حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی مدّ ظله، احتراماً به عرض‏‎ ‎‏می رساند:‏

‏1. این جانب به علت این که فاقد اولاد بوده و خداوند عزّوجلّ چنین نعمتی را به‏‎ ‎‏من عطا نفرموده، طفلی از یک خانواده فقیر و بی بضاعت را پرورش و تربیت نمودم.‏‎ ‎‏لازم به تذکر است که این بچه دختر بوده و بعد از رسیدن به سن بلوغ او را به‏‎ ‎‏خانه  شوهر فرستاده ام و هم اکنون صاحب دو فرزند می باشد و هنوز هم از هرگونه‏‎ ‎‏کمک و یاری برای خود و فرزندانش دریغ و مضایقه ای ندارم. حال این سؤال برایم‏‎ ‎‏مطرح شده است که آیا از دارایی و اموالی که برایم باقیمانده است چیزی ارث به او‏‎ ‎‏می رسد یا نه؟‏

بسمه تعالی، ارث از شما نمی برد.

‏2. آیا سهم امام را می شود به حساب جنگ ریخت یا خیر؟‏

بسمه تعالی، عجالتاً اجازه نمی دهم.

[سؤال 11236]‏ ‏ ‏ 6443‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏محضر مبارک حضرت امام خمینی، مدّ ظله العالی، بعد التحیة والسلام ‏

‏از حضرت عالی سؤالی شرعی داشتیم بدین مضمون: در زمان حکومت نظامی در‏‎ ‎‏سال 1357 زنی موقع وضع حملش بود و نتوانستند او را به بیمارستان برسانند و در‏‎ ‎‏منزل وضع حمل کرد و از دنیا رفت. پدر طفل چون پنج بچۀ دیگر داشت و کارگر‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 9صفحه 613
‏ساده ای بود و نمی توانست او را نگهداری کند، بچه را در نزد خانمی گذاشت و ما بعد‏‎ ‎‏از ده روز به توسط شخصی از جریان با اطلاع شدیم و رفتیم بچه را گرفتیم. البته ما‏‎ ‎‏پیشنهاد کردیم که تا مدتی بچه پیش ما باشد و بعد اگر خواست دوباره او را پیش خود‏‎ ‎‏ببرد، ولی پدر بچه قبول نکرد و گفت: بچه مال شما و ما هم برای او شناسنامه گرفتیم و‏‎ ‎‏اکنون او حدود چهار و نیم سال دارد و شدیداً هم به او علاقه مند هستیم و از نظر‏‎ ‎‏محرمیت هم مسأله را حل کردیم؛ ولی حالا شنیده ایم که می گویند: این بچه از پدر‏‎ ‎‏اصلی خود ارث می برد، ولی از شما نمی تواند ارث ببرد، در حالی که ما راضی هستیم‏‎ ‎‏که ارث را به صورت صلح به او بدهیم چون از پدر اصلی طفل اطلاعی نداریم، تقاضا‏‎ ‎‏می شود حکم مسأله را توضیح دهید. از خداوند آرزوی طول عمر آن امام عزیز را‏‎ ‎‏مسئلت می دارم. والسلام‏

بسمه تعالی، فرزندخوانده ارث نمی برد، ولی می توانید به نحو صلح یا بخشش به او بدهید.

[سؤال 11237]‏ ‏ ‏ 6444‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏پیشگاه محضر مبارک حضرت امام خمینی، رهبر کبیر انقلاب اسلامی، محترماً به‏‎ ‎‏عرض می رساند:‏

‏این کمینه با همسرم در سال 1312 ازدواج نموده و از نعمت داشتن اولاد محروم‏‎ ‎‏ماندیم؛ لذا در سال 1346 به منظور کمک به فردی از افراد جامعه، کودکی را به‏‎ ‎‏فرزندی پذیرفته و برای او نیز از ادارۀ ثبت احوال شناسنامۀ رسمی گرفته و همه‏‎ ‎‏تشریفات قانونی را به جا آوردیم و در تربیت و آموزش و پرورش کودک نهایت تلاش‏‎ ‎‏را مبذول داشته و اینک دختر، نوزده ساله و دیپلمه است و بحمدالله‌ دختری باایمان،‏‎ ‎‏متعهد و مکتبی است. در سال 1358 همسرم در اثر سکتۀ مغزی بدون این که‏‎ ‎‏وصیت نامه ای از خود به جای بگذارد فوت نمود و اینک برادرزاده ها و خواهرزاده های‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 9صفحه 614
‏همسرم که سیزده نفر می باشند هجوم آورده و قصد تصاحب اموال ما را دارند.‏

‏باتوجه به این که این کمینه، یگانه فرزند والدینم بودم و بیش از نیمی از ثروت‏‎ ‎‏شوهرم سهم این کمینه است که به عنوان جهیزیه و سهم الارث به من رسیده بود و‏‎ ‎‏مدارکی هم دارم، اینک میراث خواران این موضوع را نادیده گرفته و دخترمان را که‏‎ ‎‏شناسنامه رسمی دارد و قانوناً فرزندمان محسوب می شود از ارث محروم نموده اند.‏‎ ‎‏نظر مبارک امام در این مورد، کمک به اخذ سهم می شود.‏

بسمه تعالی، فرزندخوانده ارث نمی برد و شما از ترکۀ همسرتان ربع می برید و چنانچه مهریه یا چیزی دیگری از شوهر خود طلب دارید، باید آن را هم به شما بدهند.

‎ ‎

استفتائات امام خمینی (س)ج. 9صفحه 615