حقوق زن و شوهر نسبت به یکدیگر

‏‏حقوق زن و شوهر نسبت به یکدیگر‏

‏‏[سؤال 10667]‏‏ ‏ ‏ 6036‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏محضر مقدس حضرت امام، امید مستضعفان ایران، با نهایت احترام معروض‏‎ ‎‏می دارد:‏

‏‏بفرمایید از نظر شرع و قانون مقدس اسلام اگر شوهر، شاغل بودن زن را صلاح‏‎ ‎‏نداند و شاغل بودن زن باعث از هم پاشیدن زندگی زناشویی شوهر شود، بفرمایید از‏‎ ‎‏نظر شرع و قانون اسلام شوهر حق ممانعت او را دارد یا نه؟‏

‏‏بسمه تعالی، اشتغال زن اگر موجب تضییع حقوق زناشویی شوهر نباشد‏‎ ‎‏مانع ندارد ولی بیرون رفتن زن از خانۀ شوهر منوط به اجازۀ شوهر است.‏

‏‏[سؤال 10668]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 1270‏

‏‏4. آیا مرد می تواند به خاطر خصومتش با خانواده زنش مانع رفتن همسرش به‏‎ ‎‏منزل پدرش بشود؟‏

‏‏بسمه تعالی، خروج زن از منزل موقوف بر اجازۀ شوهر است.‏

‏‏[سؤال 10669]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 7158‏

‏‏5. از لحاظ شرع مقدس آیا افرادی که به لحاظ مأموریت و خدمت برای جمهوری‏‎ ‎‏اسلامی به شهرهایی دور از خانه و زندگی می روند و دور از همسر، آیا از لحاظ شرعی‏‎ ‎‏اشکالی دارد؟ در صورتی که این دوری طوری باشد که نتواند در ماه حداقل یک بار به‏‎ ‎‏خانه بیاید و با رضایت همسر هم نباشد، چه صورتی دارد؟‏

‏‏بسمه تعالی، در عمل به وظائف محوله رضایت همسر معتبر نیست.‏

‏
‏‎

‎‏[سؤال 10670]‏‏ ‏ ‏ 6037‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏با سلام و درود فراوان به رهبر و امام عزیز و بزرگوار‏

‏‏این جانب در بسیج مسجد محل در هفته یک شب پاسداری می دهم، مدتی قبل‏‎ ‎‏ازدواج کردم. بعد از ازدواج همسرم با رفتن من به بسیج مخالفت کرده و علت آن این‏‎ ‎‏بوده است که مادر همسرم او را مدیون کرده بود. غرض از نوشتن این نامه هم همین‏‎ ‎‏مسأله بوده که آیا همسرم با وجود این که مدیون شده است، آیا می تواند به من اجازه‏‎ ‎‏بدهد که به فعالیت خود در بسیج ادامه بدهم یا خیر؟‏

‏‏بسمه تعالی، شما در انتخاب شغل اختیار دارید و همسر شما و مادر او در‏‎ ‎‏آن دخالتی ندارند.‏

‏‏[سؤال 10671]‏‏ ‏ ‏ 6038‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏حضور محترم دفتر امام خمینی، مدّ ظله، پس از عرض سلام و آرزوی تندرستی و‏‎ ‎‏موفقیت، لطفاً به سؤالات این جانب پاسخ لازم و کافی را بدهید:‏

‏‏1. مدت دو ماه و اندی می شود که شوهرم مرا ترک کرده و با وجود داشتن دو دختر‏‎ ‎‏هجده و شانزده ساله و یک پسر بیست و یک ساله، برای ما خرجی نگذاشته است.‏‎ ‎‏البته من مقداری پس انداز دارم؛ ولی این مقدار را برای روز مبادا گذاشته ام. آیا از جهت‏‎ ‎‏شرعی این اجازه را دارم که از وسایل خانه که مربوط به شوهرم است، بفروشم و امرار‏‎ ‎‏معاش کنیم؟‏

‏‏بسمه تعالی، بدون مراجعه به محکمۀ شرعیه، حق چنین کاری را ندارید. ‏

‏‏2. یکی از دوستانم در رژیم گذشته با پسری ازدواج کرد که چون جزو دستگاه رژیم گذشته بود در ایران‏‎ ‎‏نمی تواند به سر ببرد، از طرفی این دو نفر فقط عقد یکدیگر هستند آن هم مدت دار و به مدت نود و نه‏‎ ‎‏سال. این دختر دیگر نمی خواهد با شوهرش پیمان داشته باشد. آیا یک طرفه می تواند طلاق بگیرد یا‏‎ ‎‏خیر؟ در صورت عدم امکان، آیا اگر شوهرش حاضر بشود بگوید بخشیدم؛ این عقد باطل است یا‏
‏‎

‎‏خیر؟ لازم به تذکر است که این دختر هنوز هیچ گونه رابطه ای با شوهرش نداشته است و همچنان‏‎ ‎‏باکره  است.‏

‏‏بسمه تعالی، عقد مدت دار طلاق ندارد و تا مدت تمام نشده یا شوهر، آن را نبخشیده؛ به حال‏‎ ‎‏خود باقی است و اگر شوهر بگوید مدت را بخشیدم عقد به هم می خورد.‏

‏‏3. آیا در نظر امام چادر بهتر پاسخ گوی حجاب لازم است یا مانتو و روسری؟‏

‏‏بسمه تعالی، به هر نحو، مقدار واجب پوشیده شود کفایت می کند و چادر بهتر است. ‏

‏‏4. آیا اگر زن و شوهری طلاق بگیرند، باز هم باید دختر برای ازدواج از پدرش اجازه بگیرد یا خیر؟ در‏‎ ‎‏صورتی که آن پدر را نتوان پیدا کرد باید چه کرد؟‏

‏‏بسمه تعالی، اجازه پدر در ازدواج دختر باکره شرط است. بلی در صورت نیاز دختر به ازدواج‏‎ ‎‏اگر پدر غایب است و تحصیل اجازه ممکن نیست اجازه معتبر نیست.‏

‏‏[سؤال 10672]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 44‏

‏‏2. آیا پدر خانواده می تواند همسر و بچه هایش را که مرتکب خلاف های جزیی و‏‎ ‎‏کلی دینی و اجتماعی و خانوادگی می شوند، تنبیه نماید؟ در غیر این صورت اگر به‏‎ ‎‏هیچ وجه نتواند آن ها را متنبه نماید، ترک و یا طرد آن ها جایز است یا خیر؟ از نظر‏‎ ‎‏شرع و قانون چه صورتی دارد؟ ‏

‏‏بسمه تعالی، قطع رحم جایز نیست و تنبیه اولاد به مقداری که موجب دیه‏‎ ‎‏نشود و متعارف باشد، مانع ندارد، ولی زدن زن جایز نیست.‏

‏‏[سؤال 10673]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 6647‏

‏‏3. کسی زن خود را مجبور کند به کار صحرایی مثل چوپانی یا دهقانی یا درو کردن‏‎ ‎‏یا گلیم بافی یا قالی بافی، آیا زن می تواند از شوهر خود مزد بگیرد؟ شما امر بفرمایید.‏

‏‏بسمه تعالی، حق دارد اجرت بگیرد.‏

‏‏[سؤال 10674]‏‏ ‏ ‏ 6039‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏1. اگر زن بدون اجازۀ شوهر کار کند و حتی دستمزدش را به مصارف خانوادگی‏
‏‎

‎‏برساند؛ آیا در نظر اسلام صلاح است یا خیر؟ وضع و تکلیف شوهر چه خواهد بود؟‏

‏‏بسمه تعالی، کار کردن زن منوط به اجازۀ شوهر نیست؛ ولی خروج زن از‏‎ ‎‏خانه بدون اجازۀ شوهر جایز نیست.‏

‏‏2. با آن که زن کار می کند و بعضی از مشکلات زندگی را با پول خود برطرف می نماید؛ آیا حق دارد که‏‎ ‎‏سهمی از اختیارات شوهرش را در امور اخلاقی و مدیریت خانوادگی سلب نماید؟‏

‏‏بسمه تعالی، حقوق شوهر سلب نمی شود.‏

‏‏3. آیا شوهر می تواند با تشخیص دادن دخالت غیر منطقی اطرافیان همسرش، وی را از معاشرت با آنان‏‎ ‎‏منع نماید؟‏

‏‏بسمه تعالی، اگر مستلزم خارج شدن زن از منزل یا ورود دیگران در خانه شوهر است، می تواند‏‎ ‎‏از خروج زن از خانه و ورود دیگران ممانعت نماید.‏

‏‏4. آیا کسی که مدت 25 سال زادگاهش را ترک کرده و حتی یک بار هم به آن جا نرفته و ملک و‏‎ ‎‏زمین های ارثی از پدرش در 25 سال پیش به وی رسیده و در این مدت او هیچ گونه زحمتی برای آنان به‏‎ ‎‏عمل نیاورده، حق دارد تمام وسایل ارثی با بهره و سود او را دریافت نماید؟‏

‏‏بسمه تعالی، ملکیت سهم الارث با نرفتن به محل و طول زمان سلب نمی شود و همچنین عواید‏‎ ‎‏و منافع آن تابع اصل ملک است.‏

‏‏5. پدری وصیت نموده و یکی از فرزندانش را وصی خود قرار داده و مقداری پول جهت مخارج حج‏‎ ‎‏تعیین کرده و با آن که پدر مستطیع بوده پول را در اختیار وصی قرار داده و وصی از رفتن حج امتناع‏‎ ‎‏نموده و می گوید: جهت نماز و روزه، پول به مصرف رسیده است. تکلیف الباقی وارث ها در این امر‏‎ ‎‏چه خواهد بود؟‏

‏‏بسمه تعالی، بر عهده وصی است که حج را انجام دهد.‏

‏‏به امید پیروزی لشکر حق بر باطل، والسلام علیکم ورحمة الله‌ وبرکاته‏

‏‏[سؤال 10675]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 5608‏

‏‏3. در هر یک از این صُوَر اگر با عدم رضایت شوهر روبه رو شود (یعنی شوهر‏‎ ‎‏بگوید من راضی نیستم که صورت خودت را بپوشانی) چه صورت دارد؟‏

‏‏بسمه تعالی، مرد حق ندارد در این جهت زن را تکلیف کند.‏

‏
‏‎

‎‏[سؤال 10676]‏‏ ‏ ‏ 6040‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 10 / 3 / 1361‏

‏‏با سلام و درود به بندگان صالح خداوند، خصوصاً شهدای انقلاب اسلامی و‏‎ ‎‏عرض ادب خدمت نایب بر حق امام زمان (عج)، چند دقیقه ای تصدیع اوقات‏‎ ‎‏می کنیم.‏

‏‏زنی معلم است و این امر را یک فریضۀ شرعی می داند و از طرفی هم شوهرش‏‎ ‎‏عقیده و اصرار دارد که کارش بیرون از خانه، مانع از رسیدگی و تربیت کردن صحیح‏‎ ‎‏فرزندانش می شود و می بایست یا وقت خود را صرف کارش نماید و یا تربیت و‏‎ ‎‏سرپرستی فرزندانش، تکلیفش چیست؟ خداحافظ شما تا ظهور امام زمان (عج)‏

‏‏بسمه تعالی، خارج شدن زن از منزل باید با اجازۀ شوهر باشد؛ ولی شوهر‏‎ ‎‏نمی تواند او را وادار به رسیدگی به فرزندان نماید.‏

‏‏[سؤال 10677]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 5598‏

‏‏3. آیا انجام فریضه باید به اجازه شوهر باشد یا با توجه به حدیث «طلب العلم‏‎ ‎‏فریضة علی کلّ مسلم ومسلمة» زن می تواند بدون اجازه شوهر به تحصیل ادامه دهد یا‏‎ ‎‏خیر؟ حق شوهر در این مورد چیست؟ همچنین در مورد جهاد سوادآموزی، آیا‏‎ ‎‏فراگرفتن دانش منوط به اجازه شوهر می باشد؟ اگر شوهری مانع تحصیل همسرش‏‎ ‎‏باشد چه حکمی برای زن مترتب است؟‏

‏‏بسمه تعالی، تحصیل و سوادآموزی زن موقوف به اجازه شوهر نیست، ولی‏‎ ‎‏خارج شدن زن از منزل باید با اجازۀ شوهر باشد، مگر در واجبات.‏

‏‏[سؤال 10678]‏‏ ‏ ‏ 6041‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 8 / 10 / 1361‏

‏‏دفتر محترم حضرت امام خمینی، احتراماً؛ به عرض مبارک می رساند که:‏

‏‏ما زنان ایرانی مقیم پونه، در تاریخ ششم محرم الحرام 1403 تشکیل شورای‏
‏‎

‎‏اسلامی داده ایم؛ چون ضد انقلاب و منافقین در این شهر رخنه کرده و با کمال‏‎ ‎‏بی شرمی شایعه پراکنی و بدگویی به امام عزیز، خمینی کبیر و بدنام کردن جمهوری‏‎ ‎‏اسلامی پرداخته اند. متأسفانه مردان ما و انجمن اثنی عشری مهر سکوت بر لب زده و‏‎ ‎‏هیچ گونه عکس العملی از خود نشان نمی دهند. ما زنان تصمیم گرفتیم که زینب گونه‏‎ ‎‏پیام خون شهدا و گفته های امام عزیزمان را به گوش مردم مستضعف هند برسانیم؛‏‎ ‎‏چون انجمن اثنی عشری اجازه نداد که دانشجویان اسلامی هم در امامباره بیایند و راه‏‎ ‎‏این از خدا بی خبران را سدّ کنند. (امامباره، حسینیۀ بزرگی است که حاجی محمد جواد‏‎ ‎‏اصفهانی برای ایرانیان مقیم پونۀ هندوستان وقف نموده است). متولیان این امامباره‏‎ ‎‏هم متأسفانه از اسلام و انسانیت بویی نبرده اند. با دانشجویان عزیزی که می آمدند و‏‎ ‎‏دعای کمیل و ندبه می خواندند و رزمندگان اسلام و امام عزیز را دعا می کردند، از در‏‎ ‎‏مخالفت درآمدند و تصمیم گرفتند که دانشجویان را از آن جا که سنگر اسلام شده‏‎ ‎‏بیرون کنند. و گفتند که بایستی رأی گیری کنیم. بعد هم همین انجمن اثنی عشری به‏‎ ‎‏درب خانه یک یک از این مردم مستضعف رفته و از آن ها خواستند که بر علیه‏‎ ‎‏دانشجویان اسلامی رأی بدهند. چون اعضای این انجمن از طاغوتیان هستند و با دین‏‎ ‎‏و اسلام مخالف هستند؛ دانشجویان را از امامباره بیرون کردند. این عمارت بدون‏‎ ‎‏استفاده افتاده و پایگاه ضد انقلاب شده است، ولی دانشجویان باید برای انجمن‏‎ ‎‏اسلامی خودشان هر ماه سه هزار روپیه اجاره بپردازند.آیا این بی انصافی نیست؟! از‏‎ ‎‏شما می خواهیم با فرستادن یک نفر با شخصیت به محل، به ندای حق طلبانۀ ما پاسخ‏‎ ‎‏داده و مردم را به راه راست هدایت کنید. شورای اسلامی زنان، به سفارت و‏‎ ‎‏کنسول گری جمهوری اسلامی نامه نوشته است که هرگونه نشریاتی جهت تبلیغ اسلام‏‎ ‎‏در دسترس دارند به آدرس شورای اسلامی زنان بفرستند تا ما هم بتوانیم به نوبۀ خود‏‎ ‎‏برای اسلام عزیز تبلیغ نماییم. ناگفته نماند که قبل از انقلاب، دبستانی برای ایرانیان‏‎ ‎‏مقیمی بوده که فارسی درس می دادند و بعد از انقلاب بسته شده است. اکنون به گفتۀ‏
‏‎

استفتائات امام خمینی (س)ج. 9صفحه 298

‎‏امام عزیز که می گویند: حتی پیرزنان و پیرمردها هم باید سواد داشته باشند؛ ما به کمک‏‎ ‎‏خواهران دانشجوی اسلامی می خواهیم مدرسه را باز کنیم، ولی انجمن اثنی عشری‏‎ ‎‏مخالفت می کند و می گوید هر کس می خواهد فارسی یاد بگیرد، برود ایران. ضمناً‏‎ ‎‏چون کسی نیست که به مسائل ما پاسخ بدهد؛ خواهش داریم جواب مسائل ما را‏‎ ‎‏مرقوم فرمایید.‏

‏‏1. تکلیف زنی که مردش مجبورش کند که نماز نخواند و حجابش را بردارد،‏‎ ‎‏چیست؟ ‏

‏‏بسمه تعالی، اطاعت شوهر در امر به ترک نماز و حجاب واجب، جایز‏‎ ‎‏نیست.‏

‏‏2. زنی که بی حجاب است و حاضر نیست که با حجاب شود، آیا می تواند عضو شورای اسلامی باشد؟‏

‏‏بسمه تعالی، عضو شورای اسلامی باید متعهد به اسلام و عامل به دستورات دینی باشد.‏

‏‏3. آیا حسینیه ای که در قدیم از طرف شخص مسلمانی وقف شده، مسلمانان حق دارند در آن بنشیند و‏‎ ‎‏درباره اسلام و جمهوری اسلامی بحث و گفت وگو نمایند. اگر متصدیان این حسینیه بخواهند جلوی‏‎ ‎‏تبلیغات اسلامی را بگیرند و بگویند که محل نمازگزاری است، تکلیف چیست؟ ‏

‏‏بسمه تعالی، استفاده از حسینیۀ موقوفه، تابع مقررات وقف است و کسی حق ندارد از استفاده‏‎ ‎‏مطابق با جهت و مصلحت وقف ممانعت کند.‏

‏‏4. فرق بین ایرانی مسلمان مقیم، با یک دانشجوی مسلمان پیرو خط امام چیست؟ تکلیف ما زنان که‏‎ ‎‏پیرو خط امام و قرآن هستیم، با کسانی که بین ما و دانشجویان متعهد به اسلام تفرقه می اندازند ولو‏‎ ‎‏شوهر یا فرزندمان باشند چیست؟ ‏

‏‏بسمه تعالی، بین مسلمانان از زن و مرد فرقی نیست و همه موظف هستند از اسلام و‏‎ ‎‏رهنمودهای آن تبعیت کنند و از تفرقه که موجب ضعف و شکست می شود حذر کنند.‏

‏‏5. آیا صلاحیت شورای اسلامی زنان یا مردان متعهد در خارج از کشور، کمتر است از یک انجمنی که‏‎ ‎‏بر مردم تحمیل شده و در دوران منحوس پهلوی برای شاه معدوم سر و دست می شکسته و هنوز هم‏‎ ‎‏امیدوار است که بچه او به کشور بازگشته و سلطنت نماید؟‏

‏‏بسمه تعالی، هر کس از زن و مرد در حدود توان خود با مراعات ضوابط اسلامی، موظف است‏‎ ‎‏در خدمت به اسلام و معرفی آن و توحید صفوف مسلمین کوشا باشد.‏

‏
‏‎

‎‏[سؤال 10679]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 5614‏

‏‏3. اگر شوهر راضی نباشد، زن می تواند برای جبهه خدمت کند؛ از قبیل خیاطی،‏‎ ‎‏بافندگی، عزیمت به جبهه و غیره؟‏

‏‏بسمه تعالی، در صورتی که بدون اجازۀ شوهر از منزل خارج نشود، مانع‏‎ ‎‏ندارد. ‏

‏‏[سؤال 10680]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 7314‏

‏‏7. مرد حق دارد به زنش بگوید موهای خود را کوتاه نکن یا خیر؟‏

‏‏بسمه تعالی، حق ندارد؛ ولی باید مراعات حال شوهر را بنماید.‏

‏‏[سؤال 10681]‏‏ ‏ ‏ 6042‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 29 / 6 / 1361‏

‏‏دفتر مخصوص امام خمینی، رهبر عالی قدر و کبیر کشور جمهوری اسلامی ایران‏

‏‏محترماً به استحضار آن مقام می رسانم: از نظر شرع مقدس اسلام، به دو مسأله‏‎ ‎‏برخورد نموده ام که برای این جانب لاینحل می باشد. خواهشمندم در حل آن‏‎ ‎‏این جانب را یاری نمایید و جواب را کتباً پاسخ گو باشید.‏

‏‏1. آیا در قانون شرع مقدس اسلام، زن می تواند بدون اجازۀ شوهر از منزل خارج‏‎ ‎‏شود؟‏

‏‏2. آیا در قانون شرع مقدس اسلام، زن می تواند بدون اجازۀ شوهر در مؤسسه ای‏‎ ‎‏مشغول کار باشد؟‏

‏‏سلامتی و سعادتمندی جناب عالی را در خدمت به اسلام و مسلمین از خداوند‏‎ ‎‏متعال خواستاریم. والسلام علی عباد الله‌ الصالحین‏

‏‏بسمه تعالی، کار کردن زن در بیرون منزل اگر منافی با حقوق زناشویی‏‎ ‎‏شوهر نباشد، با حفظ حجاب، اشکال ندارد؛ ولی خروج زن از منزل منوط‏‎ ‎‏به اجازۀ شوهر است.‏

‏
‏‎

‎‏[سؤال 10682]‏‏ ‏ ‏ 6043‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏حضرت آیت الله‌ حاج آقا سید روح الله‌ الموسوی الخمینی، السلام علیکم، از‏‎ ‎‏محضر آن بزرگوار سؤالی داشتم تا در مورد مسأله ای که برای این فرزند حقیرتان پیش‏‎ ‎‏آمده، از لحاظ شرعی کسب تکلیف نمایم. ان شاء الله‌ با راهنمایی شما از این‏‎ ‎‏سردرگمی بیرون آیم.‏

‏‏در مورد مسأله کار کردن زن، وقتی شوهر قلباً ناراضی بوده ولی برای حفظ مصالح‏‎ ‎‏زندگی مخالفتی نمی نماید، آیا زن می تواند کار کند؛ در صورتی که پدر زن به خاطر‏‎ ‎‏کمبودهای زندگی اصرار زیادی در این امر دارد؟ البته آن قدر دستشان تنگ نیست که‏‎ ‎‏نتوانند در حد ابتدایی نزدیک به متوسط، زندگی را تأمین نمایند و خود زن هم به خاطر‏‎ ‎‏نارضایتی شوهر، راضی به کار کردن نیست؛ چون در این صورت، اسلام و شرع اسلام‏‎ ‎‏را بهتر رعایت می کند؛ اما برای این که احترام پدرش حفظ شود و از داماد خود‏‎ ‎‏روگردان نشوند، نمی داند که چه بکند؟ خواهشمندم این سؤال مرا صریح ـ طوری که‏‎ ‎‏دیگر سؤالی برایم پیش نیاید و نگرانی نداشته باشم ـ جواب فرمایید که آیا در این‏‎ ‎‏شرایط، رضایت شوهر واجب تر است بر زن یا رضایت پدر؟ و اصولاً آیا زن باید‏‎ ‎‏رضایت شوهر را در همۀ مسائل زندگی به دست آورد یا نه؛ به خصوص که شوهر،‏‎ ‎‏شخصی مؤمن و متّقی است؟ از لطف پدرانۀ شما بی نهایت سپاسگزارم.‏

‏‏بسمه تعالی، کار کردن زن اگر مستلزم بیرون رفتن از خانه نیست و موجب‏‎ ‎‏تضییع حق شوهر نمی شود، مانع ندارد؛ ولی اگر باید از خانه بیرون برود یا‏‎ ‎‏حق شوهر از بین می رود، بدون اجازۀ شوهر جایز نیست.‏

‏‏[سؤال 10683]‏‏ ‏ ‏ 6044‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 27 / 10 / 1361‏

‏‏محضر مقدس رهبر کبیر انقلاب و بنیان گذار جمهوری اسلامی ایران، مرجع عظیم‏‎ ‎‏الشأن، حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی، مدّ ظله العالی، با تقدیم سلام و درود به‏
‏‎

‎‏پیشگاه مقدس حضرت عالی و سلام و درود به روان پاک شهیدان اسلام، خواهشمند‏‎ ‎‏است جواب سه سؤال زیر را مرقوم فرمایید:‏

‏‏همسر من مالک نیم دانگ از شش دانگ خانۀ مسکونی پدرم می باشد و فعلاً هم‏‎ ‎‏مستأجر دیگری هستیم. پدرم شدیداً اصرار دارند که نیم دانگ همسرم را خریداری‏‎ ‎‏نموده و قیمت آن را به وی بپردازند، ولی چون با پول آن حتی ارزان ترین و‏‎ ‎‏کوچک ترین خانۀ قابل استفاده را هم نمی توان تهیه نمود، همسرم موافق نیست.‏

‏‏1. آیا من که اختیار همسرم را دارم، می توانم او را مجبور سازم که نیم دانگ‏‎ ‎‏خانه اش را بفروشد و پولش را دریافت دارد تا رضایت پدرم حاصل شود؟‏

‏‏بسمه تعالی، حق ندارید و شوهر، اختیار همسرش را ندارد و طرفین،‏‎ ‎‏حقوق متقابله ای دارند که باید عمل کنند.‏

‏‏2. آیا اگر همسرم راضی به فروختن نیم دانگ خانه اش شد، پدر همسرم حق دارند به او اجازه ندهند و‏‎ ‎‏یا سند آن را که نزد خودشان است، در اختیار وی قرار ندهند؟‏

‏‏بسمه تعالی، حق ندارند.‏

‏‏[سؤال 10684]‏

‏‏3. آیا در صورتی که مجاز باشم که همسرم را مجبور به فروختن نیم دانگ خانه اش‏‎ ‎‏بنمایم، پدر همسرم حق دارند سند آن را در اختیار من نگذارند؟‏

‏‏بسمه تعالی، شما حق ندارید او را مجبور کنید.‏

‏‏[سؤال 10685]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 1074‏

‏‏2. بگویید زن شوهردار مسلمان چگونه باید تقلید کند؟ و می تواند عقیدۀ دیگری‏‎ ‎‏به جز اسلام داشته باشد و در این صورت سزایش چیست؟‏

‏‏بسمه تعالی، زن در تقلید، مستقل است؛ ولی در امور زناشویی باید‏‎ ‎‏از  شوهر اطاعت کند و بدون اجازۀ شوهر نمی تواند از منزل خارج‏‎ ‎‏شود.‏

‏
‏‎

‎‏[سؤال 10686]‏‏ ‏ ‏ 6045‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏محضر مبارک حضرت آیت الله‌ العظمی، حجة الکبری، رهبر انقلاب اسلامی، امام‏‎ ‎‏خمینی، دام ظله العالی، با درود به شهدای اسلام، و با آرزوی موفقیت رزمندگان کفر‏‎ ‎‏ستیز اسلام در جبهه های نبرد با استکبار جهانی. به عرض عالی می رساند که:‏

‏‏خواهری با آقایی، در ژانویه 1977 ازدواج نمود و بعد از عروسی معلوم گشت که‏‎ ‎‏شوهرش تارک الصلاة و دائم الخمر است. هر وقت که داخل خانه می شود، در حال‏‎ ‎‏مستی زنش را کتک می زند، و گاهی بطری مشروب را به خانه می آورد و به زنش‏‎ ‎‏اصرار می کند که با او مشروب بخورد، و نماز و روزه را ترک نماید، و در صورت‏‎ ‎‏امتناع، زنش را مورد ضرب و شتم قرار می دهد. روزی با دوستان وارد خانه شد که‏‎ ‎‏همۀ آن ها مشروب خورده بودند، و به زنش دستور داد که از دوستانش پذیرایی کند و‏‎ ‎‏به خاطر امتناع زنش را کتک زد. از روزی که این خواهر ازدواج کرده است تا به حال‏‎ ‎‏ـ  که سال ششم آغاز گردیده  ـ نان و نفقه هم از ناحیه شوهر دریافت نکرده است.‏

‏‏لازم به یادآوری است که این خواهر از شخص نامبرده، دختری شش ساله هم‏‎ ‎‏دارد، ولی چون دختر بچه دیده است که پدرش مادرش را کتک می زند از پدر ترس‏‎ ‎‏دارد. این قضیه با آقای سید شبیه الحسن رضوی هندی که بنا به دعوت خوجه‏‎ ‎‏جماعت لندن، از طریق سازمان تبلیغات تهران، به عنوان عالم محل تشریف آورده اند،‏‎ ‎‏در میان گذاشته شد. ایشان گفتند که امام امت دستور صادر فرمایند، تا این که بنده طبق‏‎ ‎‏آن دستور عمل کنم. لذا خواهشمند است که آن امید مستضعفین جهان و رهبر کبیر‏‎ ‎‏مسلمانان و مرجع تقلید شیعیان، تکلیف این خواهر را روشن فرمایند.‏

‏‏بسمه تعالی، اگر بودن زن در منزل شوهر مزبور حرج است، می تواند از‏‎ ‎‏منزل او برود و در جای دیگر زندگی کند، ولی اختیار طلاق در دست‏‎ ‎‏شوهر است و تا او را طلاق نداده، نمی تواند به دیگری شوهر نماید.‏

‏
‏‎

‎‏[سؤال 10687]‏‏ ‏ ‏ 6046‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 10 / 8 / 1361‏

‏‏محضر مبارک حضرت امام خمینی، رهبر و مرجع عالی قدر اسلام‏

‏‏با تقدیم عرض سلام خالصانه، استدعا دارم اعلام فرمایند:‏

‏‏اگر دختری که در دبیرستان مشغول تحصیل است، به عقد جوانی درآید ولی هنوز‏‎ ‎‏در خانۀ پدر به سر برده و جشن عروسی نگرفته وکمترین آرایش و تغییری در صورت‏‎ ‎‏و رفتارش نداده و با حجاب اسلامی رفت و آمد می نماید، به دبیرستان رفتن او از نظر‏‎ ‎‏شرعی بلااشکال است یا خیر؟ تقاضا دارم نظرمبارک را ذیلاً مرقوم فرمایند. مزید‏‎ ‎‏دعاگویی است.‏

‏‏بسمه تعالی، اگر با رضایت شوهر از منزل خارج می شود مانع ندارد.‏

‏‏[سؤال 10688]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 465‏

‏‏5. اگر همسر این جانب زدن مقنعه را برای حجاب سر و صورت بر من واجب کند‏‎ ‎‏ـ در حالی که روسری بلند، تیره و ضخیم نیز حجاب باشد ـ مسأله چگونه است؟‏

‏‏بسمه تعالی، بهتر است از شوهر در این باره اطاعت کند.‏

‏‏[سؤال 10689]‏‏ ‏ ‏ 6047‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏محضر مقدس حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی متع الله‌ المسلمین بطول بقائه‏

‏‏1. بانوانی که قصد شرکت در جلسات دینی از قبیل قرآن، دعای ندبه، دعای‏‎ ‎‏کمیل  و نماز جمعه را دارند ولی با منع شوهران مواجهند باید از گفته آن ها اطاعت‏‎ ‎‏کنیم  یا خیر؟‏

‏‏بسمه تعالی، خروج از منزل منوط به اجازۀ شوهر است.‏

‏‏2. وظیفه کسی که روز جمعه می خواهد نماز ظهر بخواند صبر کردن تا گذشتن وقت نماز جمعه است‏‎ ‎‏یا نه؟ ‏

‏‏بسمه تعالی، صبر کردن لازم نیست و نماز جمعه واجب تخییری است.‏

‏
‏‎

‎‏3. آیا حاکم می تواند شخصی را مجبور به پرداخت خمس کند یا پرداخت به خود خمس دهنده واجب‏‎ ‎‏است؟‏

‏‏بسمه تعالی، ولی امر می تواند بدهکار خمس را الزام به پرداخت آن نماید.‏

‏‏4. اشیایی که از قبیل فرش و غیره مورد احتیاج شخص بوده و تهیه کرده ولی پس از چند بار مصرف‏‎ ‎‏دیگر احتیاجی به آن نیست آیا خمس آن را باید پرداخت کند یا نه؟‏

‏‏بسمه تعالی، اگر از ارباح مکاسب به حساب مؤونه تهیه شده هر موقع که از مؤونه بودن خارج‏‎ ‎‏شده خمس دارد.‏

‏‏5. اگر شخصی در سر سال خمسی پول خود را که سرمایه اوست داده و سرمایه اش فرضاً ده هزار‏‎ ‎‏تومان بوده در سال دیگر وقت حساب دو هزار تومان کسر دارد در سال سوم دو هزار تومان از سال دوم‏‎ ‎‏کمتر دارد در سال چهارم موجودی فعلی او به ده هزار تومان رسیده آیا باید خمس مازاد در سال سوم را‏‎ ‎‏که شش هزار تومان است بدهد یا چون اصل سرمایه اش ده هزار تومان بوده خمس دارد؟‏

‏‏بسمه تعالی، ضرر سال قبل از ربح سال بعد جبران نمی شود و ربح سال بعد در زاید بر مؤونه‏‎ ‎‏خمس دارد.‏

‏‏6. اهمیت نماز جمعه و اخبار که در مذمّت ترک و توبیخ تارک آن وارد شده آیا مخصوص زمان حضور‏‎ ‎‏است یا زمان ما را نیز که به فتوای آن حضرت واجب تخییری است شامل می شود؟‏

‏‏بسمه تعالی، در حال حاضر نماز جمعه واجب تخییری است و آثار واجب تعیینی بر آن مترتب‏‎ ‎‏نیست.‏

‏‏7. در تحریر الوسیله در مسأله شماره 4 مربوط به نماز آیات فرموده اید: «یختص الوجوب بمن فی بلد‏‎ ‎‏الآیة» ولی به بنده می گویند که به وسیله تلفن از دفتر سؤال کردیم گفته اند که اگر در شهری خورشید‏‎ ‎‏گرفت به مردم شهرهای دیگر لازم است نماز آیات بخوانند تقاضای جواب دارم.‏

‏‏بسمه تعالی، حکم همان است که در تحریر الوسیله مرقوم است.‏

‏‏[سؤال 10690]‏‏ ‏ ‏ 6048‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏اعضای دفتر امام خمینی ‏

‏‏زنی 36 ساله هستم که دارای شش فرزند می باشم. دخترم را شوهر داده ام و الآن‏‎ ‎‏بچه بزرگم که پسر است چهارده ساله می باشد. هفت سال پیش شوهرم مرد و مرا‏
‏‎

‎‏بدون خرج و محتاج گذاشت. دو سال بعد از فوت شوهرم، برادرش که دارای زن و‏‎ ‎‏فرزند می باشد، به خاطر محرم بودن و کمک به ما، مرا صیغه دائمی کرده؛ اما خانه ما با‏‎ ‎‏خانه شوهرم فرق می کند و من بعضی از مواقع که می خواهم جایی بروم، مثلاً با مادر و‏‎ ‎‏زن برادرم و یا دخترم ـ که در خانۀ شوهر است ـ به دکتر بروم، دسترسی به شوهرم‏‎ ‎‏ندارم تا از او اجازه بگیرم. بعد از این که او را می بینم تا من بخواهم به او بگویم، او‏‎ ‎‏می گوید: «من راضی نیستم» و بگو و مگو می کنیم و ناراحتی ایجاد می شود. من‏‎ ‎‏می دانم که باید از او اجازه بگیرم؛ ولی نمی توانم. ‏

‏‏مرا در این مورد راهنمایی کنید. ‏

‏‏بسمه تعالی، خروج زن از خانه باید با اجازه شوهر باشد.‏

‏‏[سؤال 10691]‏‏ ‏ ‏ 6049‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏خدمت امام عزیزتر از جانم سلام عرض می نمایم.‏

‏‏اگر از برنامۀ زندگی من خواسته باشی، هیچ خوب نیست. این همه دعا کردیم که‏‎ ‎‏خدایا امام عزیز ما را به وطن برگردان که بلکه خفقان تمام شود؛ ای امام عزیز من یک‏‎ ‎‏زن نسبتاً مسلمان هستم که نمی توانم هیچ نفسی بکشم: ‏

‏‏1. شوهر من اجازۀ از خانه بیرون رفتن را نمی دهد و هیچ گونه دستور خدا را عمل‏‎ ‎‏نمی کند؛ مسلمان است، ولی خودش را یک کافر نشان می دهد. هر چیز که علیه اسلام‏‎ ‎‏است من در او می بینم. با این انقلاب، هیچ خوب نیست؛ ولی هیچ کاری از دست او‏‎ ‎‏ساخته نیست که بر علیه انقلاب انجام دهد.‏

‏‏2. به من می گوید: مسجد نرو، من راضی نیستم؛ بهشت زهرا نرو؛ نماز جمعه نرو.‏‎ ‎‏من یک زنی هستم توی خانه و شوهرم هیچ حساب سال ندارد؛ من با لباس خمس‏‎ ‎‏نداده، نماز می خوانم. من نمازم درست نیست. چه کنم؟ قالی می بافم، دلم می خواهد‏‎ ‎‏هیچ گونه خلاف اسلام کار نکنم. من یک کلاس سواد دارم، بعد از عم جزء قرآن هم تا‏
‏‎

‎‏سورۀ «عبس و تولّی» خواندم ولی با چه برنامه ای! بعد پرسیدم، گفته اند که باید‏‎ ‎‏بی اجازۀ شوهر از خانه بیرون نروی؛ هرچه او می گوید تو گوش دهی. با شنیدن این‏‎ ‎‏حرف به مرگ خودم راضی شدم و می خواست روحم از تنم جدا شود. آن قدر دلم‏‎ ‎‏می خواهد که با سواد شوم و قرآن بخوانم که تنها آرزوی من همین است. صحبت زیاد‏‎ ‎‏است ولی وقت شما را بیشتر از این نمی گیرم. به من می گوید: خانۀ پدر و مادرت نرو.‏‎ ‎‏شما من را راهنمایی کنید تا ببینم چه باید کرد. و من می خواهم از این کارکرد خود به‏‎ ‎‏جبهه کمک کنم به هیچ وجه اجازه نمی دهد. جواب نامه هرچه زودتر برسد. به امید‏‎ ‎‏عمر طولانی امام عزیز و به امید پیروزی تمام مسلمین جهان. ای امام عزیز، من از‏‎ ‎‏دست منافقین جگرم خون شد.‏

‏‏بسمه تعالی، بیرون رفتن زن از خانۀ شوهر در غیر واجبات باید با اجازۀ‏‎ ‎‏شوهر باشد و شما تا علم ندارید که در آنچه از شوهر برای شما از لباس و‏‎ ‎‏غذا و غیره تهیه می شود خمس هست، برای شما حلال است و شما در‏‎ ‎‏اموال خود اختیار دارید و شوهر شما حق دخالت در آن را ندارد.‏

‏‏[سؤال 10692]‏‏ ‏ ‏ 6050‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏من یک دختر دیپلمه هستم که چند ماه است به عقد برادر پاسداری در آمده ام و‏‎ ‎‏بسیار مایلم که به شغل شریف معلّمی بپردازم و در جهت اسلام گامی بردارم. به همین‏‎ ‎‏منظور، در تربیت معلم شرکت کرده و قبول شده ام؛ حالا ایشان راضی نیست که من در‏‎ ‎‏شهر دیگری یا روستا به تحصیل و یا خدمت مشغول شوم. البته باید متذکر شوم که‏‎ ‎‏پدر من راضی است و صحبت تحصیل من در زمان نامزدی، بین پدر و مادر ما بوده‏‎ ‎‏است؛ ولی مستقیماً بین ما قراری نشده است. حال وظیفۀ من چیست؟ آیا اجازۀ شوهر‏‎ ‎‏در زمان عقد برای تحصیل، شرط است؟‏

‏‏بسمه تعالی، برای خارج شدن از منزل باید شوهر اجازه دهد.‏

‏
‏‎

‎‏[سؤال 10693]‏‏ ‏ ‏ 6051‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 3 / 12 / 1361‏

‏‏محضر مبارک رهبر کبیر انقلاب اسلامی، نایب الامام، امام خمینی، دامت افاضاته‏

‏‏1. احتراماً؛ نظر مبارک آن مرجع عالی قدر در مورد ارتباط کارمندان زن ـ به طور‏‎ ‎‏کلی ـ با مسئولین مرد، خصوصاً در آموزش و پرورش چه می باشد؟ با در نظر گرفتن‏‎ ‎‏تجرد و تأهل و داشتن فرزند و رضایت شوهر و شرایط کنونی جامعه، سخنان فوق چه‏‎ ‎‏صورتی پیدا می کند؟ در تمامی موارد آیا کار کردن در بیرون جایز است؟ کدام یک‏‎ ‎‏مستحب و خدا پسندانه تر است؟ در صورت مجاز نبودن کار برای زن در بیرون در‏‎ ‎‏برخورد با مسئولین، آیا حقوقی که تا کنون دریافت نموده حلال است یا خیر؟ در‏‎ ‎‏صورت حلال نبودن خمس آن از چه طریقی باید پرداخت گردد؟‏

‏‏بسمه تعالی، زن بدون رضایت شوهر نباید از منزل خارج شود، و در هر‏‎ ‎‏صورت، اجرت کار او حلال است و خمس دارد.‏

‏‏2. در صورت باقیماندن دو سال به پایان تحصیلات، حضور در دانشکده، بعد از انقلاب فرهنگی ـ با‏‎ ‎‏توجه به تعهدی که قبلاً برای خدمت در آموزش و پرورش داده شده ـ برای تکمیل دورۀ لیسانس، چه‏‎ ‎‏حکمی دارد؟ ‏

‏‏بسمه تعالی، چنانچه بر خلاف قرار و مقررات نباشد مانع ندارد.‏

‏‏[سؤال 10694]‏‏ ‏ ‏ 6052‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 17 / 11 / 1361‏

‏‏محضر مبارک مرجع عالی قدر تقلید، امام خمینی، أیّده الله‌ تعالی، سلام علیکم‏

‏‏1. خواهشمند است نظر شریف را در رابطه با تقدم هر یک از وظایف زیر‏‎ ‎‏مشخص فرمایید.‏

‏‏الف. تقدم بین وظایف تربیت فرزند و ادامۀ تحصیلات دانشگاهی برای خواهرانی‏‎ ‎‏که قبل از ازدواج به دانشگاه می رفته اند؟‏

‏‏بسمه تعالی، موارد مختلف است، و خروج زن از منزل باید با اجازۀ شوهر‏
‏‎

‎‏باشد، و چنانچه فرزند سرپرستی ندارد، گاهی نگهداری او بر مادر لازم‏‎ ‎‏می شود.‏

‏‏[سؤال 10695]‏

‏‏ب. تقدم بین وظایف تربیت فرزند و تدریس در مدارس دخترانه برای خواهرانی‏‎ ‎‏که قبلاً تدریس می کرده اند؟‏

‏‏بسمه تعالی، در حکم مسأله قبل است.‏

‏‏2. لطفاً وظیفۀ شرعی یک زن متأهل را در برابر پدر و مادرش بیان فرمایید؟‏

‏‏بسمه تعالی، وظیفۀ خاصی ندارد و برای خارج شدن از منزل باید شوهر راضی باشد.‏

‏‏3. آیا خلف وعدۀ مرد به زن و دروغ گفتن به او جایز است؟ در چه صورت؟‏

‏‏بسمه تعالی، خلف وعده حرام نیست؛ و دروغ گفتن جایز نیست.‏

‏‏[سؤال 10696]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 708‏

‏‏6. آیا بدون اجازه شوهرم می توانم به مسجد یا به دعای کمیل یا نماز جمعه یا‏‎ ‎‏زیارت یا بهشت زهرا و امثال این ها بروم؟ اگر رضایت نداشته باشد اشکال دارد؟‏

‏‏بسمه تعالی، خارج شدن زن شوهردار از منزل باید با اجازه شوهر باشد.‏

‏‏[سؤال 10697]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 6039‏

‏‏3. آیا شوهر می تواند با تشخیص دادن دخالت غیر منطقی اطرافیان همسرش، وی‏‎ ‎‏را از معاشرت با آنان منع نماید؟‏

‏‏بسمه تعالی، اگر مستلزم خارج شدن زن از منزل یا ورود دیگران در خانه‏‎ ‎‏شوهر است، می تواند از خروج زن از خانه و ورود دیگران ممانعت نماید.‏

‏‏[سؤال 10698]‏‏ ‏ ‏ 6053‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 20 / 2 / 1361‏

‏‏محضر مبارک زعیم عالی قدر، حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی، دام عمره‏

‏‏مصدعاً؛ به عرض می رساند: این جانبه زن شوهرداری هستم که به لحاظ قلت‏
‏‎

‎‏معیشت و داشتن وام بانکی درآمدمان تکافوی مخارج روزانه را نمی نماید. با توجه به‏‎ ‎‏این که فعلاً امکانات استخدام برایم موجود است، تقاضا دارد اعلام فرمایند که آیا از‏‎ ‎‏نظر شرعی بلامانع است یا خیر؟ ‏

‏‏والسلام علیکم ورحمة الله‌ وبرکاته‏

‏‏بسمه تعالی، استخدام بلامانع است؛ ولی با اجازه شوهر باید از منزل خارج‏‎ ‎‏شوید.‏

‏‏[سؤال 10699]‏‏ ‏ ‏ 6054‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏برادران عزیز دفتر امام خمینی، مدّ ظله العالی، سلام علیکم‏

‏‏می دانم که این نامه خدمت امام بزرگمان نخواهد رفت، لذا از قلم فرسایی در مورد‏‎ ‎‏عظمت و بزرگی ایشان و ابراز ارادت و کوچکی خودم نسبت به وی صرف نظر‏‎ ‎‏می کنم. گرچه قلم من که سهل است، زبان و قلم بزرگان امت ما نیز از این مطلب قاصر‏‎ ‎‏و ناتوان است. لذا با دعا برای طول عمر ایشان تا ظهور حضرت مهدی (عج) و آرزوی‏‎ ‎‏این که بتوانم شاگرد و سرباز کوچکی در خط ایشان باشم مسائلم را مطرح می کنم تا‏‎ ‎‏ان  شاء الله‌ وقت شما عزیزان را نیز نگیرم. ولی تقاضا می کنم سلام مرا به امام‏‎ ‎‏بزرگوارمان برسانید و از ایشان بخواهید تا برای من و خانواده ام دعای خیر بفرمایند.‏

‏‏1. با توجه به پیام تاریخی امام به مناسبت بازگشایی مدارس که تک تک آحاد مردم‏‎ ‎‏را مسئول دانستند؛ آیا مرد می تواند از کار همسرش به عنوان کارمند شاغل در وزارت‏‎ ‎‏آموزش و پرورش به دلایل نزدیک بودن وضع حملش و این که به زودی مسئول‏‎ ‎‏بچه داری و خانه داری خانواده وی خواهد شد جلوگیری کند؟ اگر استعفای زن باعث‏‎ ‎‏کمبود کادر مسلمان و مؤمن و متخصص آموزش و پرورش شهرستان محل‏‎ ‎‏سکونتشان شود و با توجه به این که خود زن نیز به استعفا رضایت دارد، چه باید بکند؟‏

‏‏بسمه تعالی، خروج زن از خانۀ شوهر موکول به اجازۀ شوهر است.‏

‏
‏‎

‎‏2. آیا شخص می تواند وسیله ای مثل موتور سیکلت را که از طریق مساجد و با نرخ دولتی خریداری‏‎ ‎‏کرده، به دلیل بی پول شدن و نیاز به پول پیدا کردن، در بازار مسلمین به نرخی بیش از آنچه که خریده‏‎ ‎‏بفروشد؟ مثلاً ده هزار تومان خریده، هجده هزار تومان بفروشد؟ با توجه به این که خریدار راضی بوده،‏‎ ‎‏حتی بیست هزار تومان بدهد و نیز با توجه به این که اصولاً در بازار کمتر از این نرخ خرید و فروش‏‎ ‎‏نمی شده است، اگر نه، تکلیف کسی که این کار را کرده است چیست؟‏

‏‏بسمه تعالی، اگر به حد اجحاف نرسد با مراعات مقررات دولت اسلامی مانع ندارد.‏

‏‏[سؤال 10700]‏‏ ‏ ‏ 6055‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 17 / 4 / 1361‏

‏‏پیشگاه قائد عظیم الشأن و نایب الامام، دامت برکاته، سلام علیکم‏

‏‏اماما! قائدا! این جانب بانویی هستم 27 ساله و کارمند آموزش و پرورش، دارای‏‎ ‎‏همسر و یک دختر 5 / 2 ساله، که همسرم نیز کارمند آموزش و پرورش می باشد.‏‎ ‎‏چندی قبل به دنبال دعوت ستاد جذب نیرو از کلیۀ داوطلبین اعزام به کردستان، در‏‎ ‎‏یک سمینار یک روزه شرکت کردم و تا حدودی به موقعیت حساس و نیاز مبرم استان‏‎ ‎‏کردستان به نیروهای فرهنگی ـ که تا حدودی بتوانند انقلاب فرهنگی را به مردم‏‎ ‎‏غم دیده و ماتم زده و اسیر دست گروهک های دمکرات، کومله و فدایی و منافقین‏‎ ‎‏انتقال دهند ـ پی بردم و در پایان سمینار، موافقت خود را جهت همکاری اعلام داشتم،‏‎ ‎‏به این امید که حتماً موافقت همسرم را نیز می توانم جلب نمایم، و حتی در امتحانی که‏‎ ‎‏مدتی بعد از داوطلبین گرفته شد شرکت کردم؛ و لیکن بعد از آن، نه رئیس ادارۀ‏‎ ‎‏آموزش و پرورش ناحیه حاضر شد با من مصاحبه کند ـ به بهانۀ این که فعلاً در اصفهان‏‎ ‎‏به شما نیاز بیشتری هست ـ و نه همسرم با رفتنم موافقت نمود و من ماندم بر سر‏‎ ‎‏دوراهی که چه کنم؟ از یک طرف، نیاز کردستان و دعوت مکرر ستاد برای اعزام نیرو و‏‎ ‎‏ندای هل من ناصرٍ ینصرنی شهیدان در خاک و خون غلطیدۀ کردستان، و از طرف‏‎ ‎‏دیگر مخالفت همسرم؛ و چون نتوانستم وظیفه را بشناسم، بنا را بر این نهادم که مطلب‏‎ ‎‏را با شما در میان گذاشته تا هر گونه که شما تکلیف نمایید، همان گونه عمل نمایم.‏
‏‎

‎‏باشد که بدین وسیله خشنودی ورضایت الله‌ و رستگاری دنیوی و اخروی خود را‏‎ ‎‏تأمین نمایم. ‏

‏‏بسمه تعالی، اگر شوهر شما موافقت نکند و مسئول امور آموزش و پرورش‏‎ ‎‏دستوری در این باره صادر نکرده باشد، شما تکلیفی در رفتن به کردستان‏‎ ‎‏ندارید؛ بلکه با مخالفت شوهر جایز نیست.‏

‏‏[سؤال 10701]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 5985‏

‏‏2. وظیفه شرعی یک زن در برابر شوهرش که با استفاده از احکام اسلام مبنی بر‏‎ ‎‏اطاعت زن از شوهر، همسر را از دیدار بستگانش و آشنایانش باز می دارد ـ به این دلیل‏‎ ‎‏که آن ها اثراتی می گذارند که باعث می شود علاقه زن به آن ها زیاد شود و به خاطر این‏‎ ‎‏علاقه نتواند برخی از حرف هایشان را رد کند، در حالی که آن ها مسلمانند و کافر هم‏‎ ‎‏نیستند و نماز و روزه شان هم سرجایش است ـ چه می باشد؟‏

‏‏بسمه تعالی، خروج زن از منزل شوهر برای غیر واجبات، منوط به اجازۀ‏‎ ‎‏شوهر است.‏

‏‏[سؤال 10702]‏‏ ‏ ‏ 6056‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏خدمت مرجع عالی قدر، حضرت امام خمینی، دام ظله العالی‏

‏‏خانمی هستم که قبل از انقلاب فرهنگی، در یکی از دانشکده های فنی تهران در‏‎ ‎‏رشتۀ مهندسی مکانیک به تحصیل مشغول بوده ام و در حدود 90 واحد از 140 واحد‏‎ ‎‏آن موقع را گذرانده ام. هم اکنون متأهل و دارای فرزندی نیز هستم. با توجه به‏‎ ‎‏بازگشایی دانشگاه ها و امکان ادامۀ تحصیل در رشته های مفیدتر برای خواهران، لطفاً‏‎ ‎‏نظر مبارک را در رابطه با ادامۀ تحصیل و یا رها کردن تحصیل بیان فرمایید.‏

‏‏بسمه تعالی، زن برای خارج شدن از منزل باید از شوهر اجازه بگیرد و‏‎ ‎‏چنانچه اجازه بدهد، ادامۀ تحصیل مانع ندارد.‏

‏
‏‎

‎‏[سؤال 10703]‏‏ ‏ ‏ 6057‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 25 / 9 / 1361‏

‏‏خانم من که به خان‏‏ۀ‏‏ من آمد ـ در حدود بیست سال پیش ـ بزرگ شد‏‏ۀ‏‏ تهران و‏‎ ‎‏خیلی معتقد نبود. با زحمت زیاد هدایتش کردم. فعلاً نتیج‏‏ۀ‏‏ ازدواجمان شش اولاد‏‎ ‎‏است (سه تا بزرگ ـ پسرها پاسدار و یک دختر بزرگم بحمدالله‌ مکتبی هستند ـ و سه تا‏‎ ‎‏کوچک از سه ساله تا سیزده سال داریم). خودم دو مرتبه به جبهه رفتم و بدون تظاهر،‏‎ ‎‏آنچه از دستم بر می آید تبلیغ می کنم. پنج ماه است خانم، زندگی را برایم حرام کرده.‏‎ ‎‏آزادی زن در رژیم سابق اثر گذاشته بود. می گویم این کار را نکن؛ می گوید: آزادم؛‏‎ ‎‏پیغمبر صلی الله علیه و آله و رهبر، آزادم کرده. برای کمک به جبهه، به کمیته می رود و به من نمی گوید‏‎ ‎‏و بچ‏‏ۀ‏‏ کوچک در میان آب و آتش می ماند. من که مجبورم به سر کار بروم؛ می گویم من‏‎ ‎‏اجازه ندادم بیرون بروی. جواب می گوید: تو شوهر من نیستی. آیا شرعاً جایز است‏‎ ‎‏بدون اجاز‏‏ۀ‏‏ من ـ نسبت به عرایض فوق ـ بیرون برود یا نه؟ لطفاً جواب را در ذیل نامه‏‎ ‎‏بفرمایید. ‏

‏‏بسمه تعالی، زن بدون اجازۀ شوهر حق ندارد از منزل خارج شود.‏

‏‏[سؤال 10704]‏‏ ‏ ‏ 6058‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 13 / 9 / 1361‏

‏‏حضور محترم رهبر و مرجع و بنیان گذار جمهوری اسلامی ایران، حضرت امام‏‎ ‎‏خمینی، مدّ ظله، با سلام فراوان‏

‏‏خواهشمند است فتوای آن حضرت را راجع به شاغل بودن زن با نارضایتی‏‎ ‎‏همسرش، با عنایت به این که زن، تعهد کار کردن در زمان ستم شاهی سابق به آن دولت‏‎ ‎‏غیر قانونی را داده است، ذیل این ورقه مرقوم بفرمایید. ‏

‏‏بسمه تعالی، خارج شدن زن از منزل باید با رضایت شوهر باشد، مگر‏‎ ‎‏این که در وقت عقد شرط کرده باشند.‏

‏
‏‎

‎‏[سؤال 10705]‏‏ ‏ ‏ 6059‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏شخصی دختری را به عقد نکاح دائم ازدواج نموده، ولی در خانۀ پدرش هست و‏‎ ‎‏شوهر، او را به خانۀ خود نبرده و تصرّف نکرده و بکر است و آن دختر می خواهد‏‎ ‎‏مدرسه برود برای تحصیل علم، و شوهر اجازه نمی دهد. آیا جایز است دختر،‏‎ ‎‏بی اجازۀ شوهر برای دانش آموزی به مدرسه برود یا خیر؟‏

‏‏بسمه تعالی، برای خارج شدن از منزل باید از شوهر اجازه بگیرد، مگر‏‎ ‎‏این که در متن عقد شرط شده باشد.‏

‏‏[سؤال 10706]‏‏ ‏ ‏ 6060‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 26 / 7 / 1361‏

‏‏محضر مقدس رهبر مستضعفان جهان، آیت الله‌ العظمی امام خمینی، مدّ ظله العالی‏

‏‏احتراماً؛ نظر مبارک امام را در این مسأله بیان فرمایید: ‏

‏‏عقد پسرودختری به صورت عادی خوانده شده است. عاقد قبل از اجرای صیغه‏‎ ‎‏گفتند: چون امام فرموده اند: ازدواج غیر رسمی خلاف مقررات دولت است، باید‏‎ ‎‏رسمی کنید و احتیاطاً قبل از عروسی رسمی کنید و چون سن پسر از لحاظ شناسنامه‏‎ ‎‏به حد قانونی نرسیده، محضر عقد رسمی جاری نمی کند. استدعا دارد بیان فرمایید که‏‎ ‎‏باید حتماً عقد رسمی جاری شود یا این که اگر عروس به خانۀ شوهر برود و هر موقع‏‎ ‎‏سن آن ها به حد قانونی رسید، سند محضری رسمی جاری شود کفایت می کند؟ ‏

‏‏بسمه تعالی، اگر عقد خوانده شده، زن و شوهر هستند و با مطالبۀ شوهر، زن‏‎ ‎‏باید به خانۀ شوهر برود.‏

‏‏[سؤال 10707]‏‏ ‏ ‏ 6061‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏حضرت مستطاب، زعیم عالی قدر و امام امت و رهبر رشید انقلاب مقدس اسلامی‏‎ ‎‏ایران، امام خمینی، دامت برکاته‏

‏
‏‎

‎‏با کمال احترام، معروض می دارد این جانب در چند سال قبل دختری را به همسری‏‎ ‎‏برگزیدم و مهریه و خطبۀ عقد آن دختر با اجازۀ پدرش، به وسیلۀ یکی از روحانیون‏‎ ‎‏خوانده شد. در حال حاضر که می خواهم عیالم را به منزل خود ببرم، پدرش امتناع‏‎ ‎‏می ورزد و می گوید: من عقد آخوندی را قبول ندارم. تقاضا دارم اگر این دختر خانم،‏‎ ‎‏همسر قانونی و شرعی حقیر است و پدرش حق ندارد چنین مطلبی را بیان دارد، نظریه‏‎ ‎‏حضرت معظم را در این باره بیان نمایید.‏

‏‏بسمه تعالی، در فرض مذکور دختر شرعاً زن شما است و حق دارید او را‏‎ ‎‏به خانه خود ببرید، ولی در مقابل، دختر حق دارد مهریه خود را از شما‏‎ ‎‏مطالبه کند و یا برای محکم کاری، مطالبۀ محضری شدن عقد و مهریه‏‎ ‎‏خودش را بنماید.‏

‏‏[سؤال 10708]‏‏ ‏ ‏ 6062‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏1. آیا زن تابع مرد است یا مرد باید از زن تبعیت نماید؟‏

‏‏بسمه تعالی، عنوان تبعیت در بین نیست و هر یک بر دیگری حقوقی دارد‏‎ ‎‏که باید مراعات شود. ‏

‏‏[سؤال 10709]‏

‏‏2. زن می تواند بدون اجازه شوهر مسافرت برود و یا زیارت ائمه برود و ادعا کند‏‎ ‎‏من مخارج از شوهر نمی گیرم و لازم به اجازه شوهر نیست و بدون اجازه گرفتن از‏‎ ‎‏شوهر هر کجا بخواهم می توانم بروم. آیا درست است یا خیر؟ و همین طور آیا زن‏‎ ‎‏بدون اجازه شوهر می تواند در مجالس روضه و مسجد یا مجالس مذهبی دیگر‏‎ ‎‏شرکت نماید یا خیر؟‏

‏‏بسمه تعالی، زن بدون اذن شوهر نباید از منزل خارج شود، مگر در‏‎ ‎‏واجبات.‏

‏
‏‎

‎‏[سؤال 10710]‏

‏‏3. اگر زنی مدت ده سال یا بیشتر از شوهر در هیچ امری اطاعت ننمود، تکلیف آن‏‎ ‎‏مرد چیست؟ در صورتی که مرد در هر امری با او حاضر است زندگی کند، حد شرعی‏‎ ‎‏آن را توضیح فرمایید.‏

‏‏بسمه تعالی، اگر از حقوق واجبۀ مرد سرپیچی نموده ناشزه است و‏‎ ‎‏استحقاق نفقه ندارد.‏

‏‏[سؤال 10711]‏‏ ‏ ‏ 6063‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏محضر مبارک امام خمینی، سلام علیکم، این جانب به عرض می رسانم:‏

‏‏مدت سه سال است ازدواج کرده ام و عیالم به من حریف است و یک پسر هم‏‎ ‎‏دارم؛ این عیال در خانه با من سازگار نیست و از فرمان من سرپیچی می کند و حتی اگر‏‎ ‎‏میلش نباشد، غذا هم برایم درست نمی کند؛ از شما امام می خواهم سؤال کنم که آیا‏‎ ‎‏می توانم این زن را بدون طلاق رهایش کنم یا نه؟ اماما! می دانم گرفتاریت زیاد است،‏‎ ‎‏لیکن از شما می خواهم مرا راهنمایی فرمایید. ‏

‏‏لازم به توضیح است که خودم هم لکنت زبان دارم و بر اثر این سرنوشت، مبتلا به‏‎ ‎‏مرض سردرد شده ام. اماما! پیش از این که این زن را عقد کنم، به ما نگفتند این دختر‏‎ ‎‏ضعف اعصاب دارد، و ما گفتیم که بنده لکنت زبان دارم، و از طرفی برای این که ما‏‎ ‎‏نفهمیم، دختر را هرچه زودتر به عقد ما درآوردند و بنده آدم ضعیف و لاغری هستم‏‎ ‎‏که توانایی کار کردن ندارم؛ از شما می خواهم مرا راهنمایی فرمایید.‏

‏‏از خداوند متعال، توفیق و عمر بیشتر امام کبیر را مسئلت دارم‏

‏‏بسمه تعالی، بدون طلاق، زوجیت به حال خود باقی است و باید از عهدۀ‏‎ ‎‏وظایف زن و شوهری برآیید و هرکدام به وظیفه ای که نسبت به دیگری‏‎ ‎‏دارید عمل کنید.‏

‏
‏‎

‎‏[سؤال 10712]‏‏ ‏ ‏ 6064‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏اگر شخصی دختری را به عقد خود درآورده و بنا بر این باشد که دختر مدت یک‏‎ ‎‏سال در خانۀ پدر بماند، در این صورت حق شوهری از گردن دختر برداشته می شود یا‏‎ ‎‏خیر؟ و در این صورت، امر شوهر واجب تر است یا پدر و مادر، در حالی که نفقه خور‏‎ ‎‏پدر است؟ والسلام علیکم ورحمة الله‌‏

‏‏بسمه تعالی، تمام حقوق زوجیت ثابت است و در غیر آن، اختیار با خود‏‎ ‎‏دختر است.‏

‏‏[سؤال 10713]‏‏ ‏ ‏ 6065‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏مگر اسلام برای زن و مرد آزادی یکسانی مقرر نکرده؛ چطور مرد هر کجا که‏‎ ‎‏می خواهد برود می رود ولی زن باید از او اجازه بگیرد، اگرچه دربارۀ برنامه اسلامی و‏‎ ‎‏برای اسلام باشد. ‏

‏‏بسمه تعالی، خارج شدن زن شوهردار از خانه باید با اجازۀ شوهر باشد،‏‎ ‎‏مگر در واجبات و در مقابل، مرد وظایفی راجع به زن خود دارد که زن آن‏‎ ‎‏وظایف را ندارد.‏

‏‏[سؤال 10714]‏‏ ‏ ‏ 6066‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 4 / 10 / 1361‏

‏‏حضور مستطاب مرجع عالی قدر، امام خمینی‏

‏‏توقیراً؛ استدعا دارد جواب فرمایید: آیا زنی که احتیاج مبرم به شرکت در جلسات‏‎ ‎‏مذهبی دارد تا مسائل ضروری خود را یاد بگیرد و مواجه با عدم رضایت همسر‏‎ ‎‏گردید، آیا می تواند بدون کسب رضایت همسر خود شرکت کند یا خیر؟ ‏

‏‏بسمه تعالی، زن برای خارج شدن از منزل باید از شوهر اجازه بگیرد، مگر‏‎ ‎‏در واجبات.‏

‏
‏‎

‎‏[سؤال 10715]‏‏ ‏ ‏ 6067‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 1 / 3 / 1361‏

‏‏حضور محترم آیت الله‌ العظمی امام خمینی‏

‏‏لطفاً توضیح فرمایید که آیا با وجود آن که صلۀ رحم در اسلام واجب می باشد اگر‏‎ ‎‏شوهری به زنش اجازۀ صلۀ رحم ندهد تکلیف آن زن چیست؟‏

‏‏بسمه تعالی، زن بدون اجازۀ شوهر نمی تواند از منزل خارج شود و اگر صلۀ‏‎ ‎‏رحم موقوف بر خارج شدن از منزل نباشد اجازۀ شوهر لازم نیست و صلۀ‏‎ ‎‏رحم واجب را نمی تواند جلوگیری و زن برای آن می تواند خارج شود.‏

‏‏[سؤال 10716]‏‏ ‏ ‏ 6068‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 4 / 7 / 1361‏

‏‏حضور محترم رهبر کبیر انقلاب، آیت الله‌ العظمی جناب آقای حاج سید روح الله‌‏‎ ‎‏خمینی، دام بقاؤه، پس از تبلیغ سلام و عرض ادب‏

‏‏زن و شوهری هستیم که دارای چهار فرزند پسر بودیم که یکی از آن ها در حملۀ‏‎ ‎‏فتح المبین شهید شد و شوهر من اجازه داده بود که من برای کمک به جنگ زده ها و‏‎ ‎‏برای جبهه، نصف روز بروم در محلی که برای دوخت لباس جنگ زده ها و جبهه اقدام‏‎ ‎‏می نمایند کمک کنم و در بعضی اوقات در مراسم شهدا شرکت کنم و مدتی است که‏‎ ‎‏مشغول این عمل می باشم. اخیراً شوهرم می گوید که دیگر راضی نیستم خانه داری را‏‎ ‎‏رها کنی و بروی. آیا اطاعت از شوهرم واجب است؟ و در صورت وجوب، اگر در‏‎ ‎‏خانه تنها بمانم فکر شهادت فرزندم مرا رنج می دهد و ممکن است برای سلامتی من‏‎ ‎‏مضر باشد. آیا در این صورت هم اطاعت از او لازم است؟ ‏

‏‏بسمه تعالی، در غیر واجبات، خروج زن از منزل منوط به اجازۀ شوهر‏‎ ‎‏است، و با امید بستن به الطاف خداوند متعال نسبت به شهید و بازماندگان‏‎ ‎‏او خاطر خود را تسلی دهید. ان شاء الله‌ موفق باشید.‏

‏
‏‎

‎‏[سؤال 10717]‏‏ ‏ ‏ 6069‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 8 / 12 / 1358‏

‏‏محضر مقدس رهبر کبیر انقلاب اسلامی، حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی،‏‎ ‎‏ادام الله‌ عمره الشریف، محترماً معروض می دارد:‏

‏‏زن مسلمانی که در آموختن مسائل دین احساس مسئولیت می نماید، آیا می تواند‏‎ ‎‏بدون رضایت شوهر خود، برای یادگیری مسائل و معارف اسلام از منزل خارج شود؟‏

‏‏بسمه تعالی، اگر از مسائلی باشد که تحصیل آن بر زن واجب است و‏‎ ‎‏یادگرفتن منوط به خروج از منزل باشد، اجازه لازم نیست، و در غیر این‏‎ ‎‏صورت باید اجازه بگیرد.‏

‏‏[سؤال 10718]‏‏ ‏ ‏ 6070‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏سلام علیکم، خواهش می کنم به این سؤالات پاسخ دهید:‏

‏‏1. اطاعت کردن از شوهر در چه مواقعی لازم و ضروری است و در چه موقع،‏‎ ‎‏ضروری و واجب نیست؟‏

‏‏بسمه تعالی، اطاعت واجب فقط در امور مربوط به استمتاع است و بدون‏‎ ‎‏اجازۀ شوهر نباید از خانه خارج شود، مگر این که در ضمن عقد شرط کرده‏‎ ‎‏باشد یا برای کار واجبی بخواهد از منزل خارج شود.‏

‏‏2. اگر گناهی از شوهر سر بزند و همسر او بخواهد او را راهنمایی کند، آیا این حق را دارد یا ندارد؟ و‏‎ ‎‏اگر زن را به کار خطا دعوت کند، آیا این جا زن باید از شوهرش اطاعت کند یا نه؟ آیا زن باید آنچه که‏‎ ‎‏اسلام می گوید انجام دهد یا هرچه شوهر می گوید باید انجام دهد؟ و اگر همسر آمد شوهرش را امر به‏‎ ‎‏معروف کرد و شوهر بگوید که تو نباید کاری به کار من داشته باشی و خودم می دانم و بس، وظیفۀ زن‏‎ ‎‏در این جا چه می باشد؟‏

‏‏بسمه تعالی، با شرایط باید او را امر به معروف و نهی از منکر نماید.‏

‏‏3. آیا گناهانی که زن انجام می دهد، بر گردن شوهر او است؛ یعنی روز قیامت زن باید جواب‏
‏‎

‎‏گناهانش  را بدهد یا نه شوهر باید جواب بدهد؟‏

‏‏بسمه تعالی، بر عهدۀ خود زن است.‏

‏‏[سؤال 10719]‏

‏‏4. اگر شوهر به زن بگوید: بیا برویم مهمانی و زن یک بار که به مهمانی رفت و دید‏‎ ‎‏مجلس و مهمانی، مجلس گناه است، به شوهر بگوید که دفعۀ بعد اگر بخواهی به چنین‏‎ ‎‏مهمانی ها و مجلس هایی بروی من با تو نمی آیم و این جا شوهر بگوید که نه تو باید هر‏‎ ‎‏کجا من گفتم بیایی، زن در این جا چه وظیفه ای دارد؟ آیا باید در مجلس مهمانی که پر‏‎ ‎‏از گناه است، به خاطر اطاعت کردن از شوهر برود یا نه؛ این جا شوهر مطرح نیست و‏‎ ‎‏خدا مطرح است که زن به عنوان این که در مقابل خداوند مسئول است، در آن‏‎ ‎‏مجلس ها شرکت نکند؛ چون دستور خداوند است که از گناه دوری کنید و تقوا را پیشۀ‏‎ ‎‏خود سازید؟‏

‏‏بسمه تعالی، در فرض مرقوم، نباید از شوهر اطاعت کند و جایز نیست به‏‎ ‎‏مهمانی مزبور برود.‏

‏‏5. هنگامی که شوهرم برای خواستگاری من آمده بودند، قرار بر این شد که اجازه بدهند من درس علوم‏‎ ‎‏اسلامی را بخوانم و حالا بعد از یک سال و چند ماه که از ازدواجمان می گذرد می گویند: نه تو نباید‏‎ ‎‏درس بخوانی. این جا تکلیف من چیست؟ و هدف از درس خواندن من، آگاهی پیدا کردن به اسلام و‏‎ ‎‏عمل کردن به آن است؛ ان شاء الله‌.‏

‏‏بسمه تعالی، با فرض این که شرط شده، زن می تواند به درس خواندن خود ادامه دهد.‏

‏‏[سؤال 10720]‏‏ ‏ ‏ 6071‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 14 / 2 / 1361‏

‏‏محضر مبارک امام امت، مرجع عالی قدر شیعه، أدام الله‌ ظله العالی، ان شاء الله‌،‏‎ ‎‏سلام علیکم، قبلاً از پیشگاه با عظمت و پربرکت و با شکوه آن رهبر عزیز، به خاطر‏‎ ‎‏فراهم نمودن اسباب تصدیع پوزش می طلبم؛ چون ناچار بودم که سؤالات را به علت‏‎ ‎‏حساسیت جو، فقط از آن امام بزرگوارم جویا شوم.‏

‏
‏‎

‎‏1. آیا زن مجاز است بدون اجازۀ شوهر از منزل خارج شود و یا به میهمانی و‏‎ ‎‏گردش و یا حتی برای خرید بیرون برود؟‏

‏‏بسمه تعالی، جایز نیست، مگر در واجبات.‏

‏‏[سؤال 10721]‏

‏‏2. آیا زن می تواند وقتی شوهر اجازۀ صحبت و برخورد و غذا خوردن زن را در‏‎ ‎‏سر یک سفره با نامحرم نمی دهد شرکت کند؟‏

‏‏بسمه تعالی، اگر زن مواظب وظایف شرعی خود باشد، شوهر نمی تواند او‏‎ ‎‏را منع کند.‏

‏‏[سؤال 10722]‏

‏‏3. صحبت و شوخی و خندیدن با مردی که با مادر آن زن شوهردار صیغۀ محرمیت‏‎ ‎‏خوانده اند، در صورتی که شوهر زن راضی نباشد چه صورت دارد؟‏

‏‏بسمه تعالی، رضایت شوهر در این جهت اعتبار ندارد؛ ولی زن باید‏‎ ‎‏مراعات وظیفۀ شرعی خود را بکند.‏

‏‏4. پوشیدن جوراب نازک که از زانو به پایین کاملاً حجم و زیبایی پا دیده می شود ـ چه مشکی و چه به‏‎ ‎‏رنگ بدن که نازک است ـ در خیابان و یا کلاس درس که نامحرم است چه صورت دارد؟‏

‏‏بسمه تعالی، اگر بدن او را نامحرم می بیند جایز نیست.‏

‏‏[سؤال 10723]‏

‏‏5. آیا زن شوهردار که قبلاً با مردی محرم شده، یعنی صیغۀ پدرش شده تا به او‏‎ ‎‏محرم باشد، در صورتی که شوهرش راضی نیست می تواند با پیدا بودن موی سر و‏‎ ‎‏گردن و مقداری از بدن و زانو به پایین، در جلوی آن مرد ظاهر شده و بنشیند و بگویند‏‎ ‎‏و بخندند؟‏

‏‏بسمه تعالی، حکم این مسأله ظاهر شد از مسائل قبل؛ ولی زن باید ملاحظه‏‎ ‎‏کند که مفسده ایجاد نشود.‏

‏
‏‎

‎‏6. مسأله 2437 در مورد نگاه کردن ـ «مرد و زنی که با یکدیگر محرمند، اگر قصد لذت نداشته باشند،‏‎ ‎‏می توانند غیر از عورت به تمام بدن یکدیگر نگاه کنند» ـ در مورد کدام محرم است؟ آیا با توجه به‏‎ ‎‏سؤال پنجم، این مسأله در مورد زنی که مشخصاتش را در سؤال پنجم مطرح کردم با آن مرد، مصداق‏‎ ‎‏دارد؟‏

‏‏بسمه تعالی، بین محارم در این جهت فرقی نیست.‏

‏‏[سؤال 10724]‏

‏‏7. امر و نهی به زنی که شوهرش راضی نیست چه صورت دارد؟ آیا زنی که‏‎ ‎‏می داند وقتی مردی به او دستور می دهد که مثلاً فلان کار را انجام بدهید، شوهرش‏‎ ‎‏راضی نیست، می تواند انجام بدهد یا نه؟ مثلاً اگر مردی به زن من دستور می دهد که‏‎ ‎‏برو و برایم فلان چیز را بخر و من راضی نیستم، زن مجاز است از آن مرد اطاعت کند؟‏

‏‏بسمه تعالی، رضایت شوهر در این جهت معتبر نیست؛ ولی زن برای‏‎ ‎‏خارج شدن از منزل باید از شوهر اجازه بگیرد.‏

‏‏[سؤال 10725]‏‏ ‏ ‏ 6072‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 20 / 8 / 1361‏

‏‏تهران، مسئول دفتر امام در جماران، دامت توفیقاته، سلام علیکم‏

‏‏احتراماً؛ به عرض می رساند:‏

‏‏آیا زن در منزل شوهر در اطاعت شوهر نمی باشد؟ آیا بدون اجازۀ شوهر در نماز‏‎ ‎‏جمعه می تواند شرکت کند یا خیر؟ نتیجه را اعلام فرمایید. مزید تشکر است‏

‏‏بسمه تعالی، خروج زن از خانه، در غیر واجبات باید با اذن شوهر باشد.‏

‏‏[سؤال 10726]‏‏ ‏ ‏ 6073‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 23 / 8 / 1361‏

‏‏محضر مقدس رهبر عالی قدر انقلاب، پس از عرض سلام، تقاضامندم به سؤالات‏‎ ‎‏ذیل جواب بدهید.‏

‏
‏‎

‎‏1. شرکت زن ها در مسائل اجتماعی ـ مثل عضو سپاه پاسداران شدن یا شرکت در‏‎ ‎‏راهپیمایی ها و در نماز جمعه و انتخابات ـ چه حکمی دارد و به حد وجوب هم‏‎ ‎‏می رسد؟ و در صورتی که به حد وجوب برسد، با نهی شوهر چگونه می شود؟ و آیا‏‎ ‎‏فرقی بین این موضوعات از جهت حکم هست یا نه و اگر فرق دارد معیّن کنید؟‏

‏‏بسمه تعالی، موارد مختلف است و به حسب حال اشخاص هم ممکن‏‎ ‎‏است فرق کند و اگر در موردی به موجب اقتضای ضرورت واجب شد،‏‎ ‎‏نهی شوهر مانع نیست.‏

‏‏[سؤال 10727]‏

‏‏2. اصولاً اطاعت زن از شوهر خود تا چه حدودی هست؟ مثلاً اگر مردی به زن‏‎ ‎‏خود هیچ گونه اجازۀ خروج از منزل را ندهد و از روی خودخواهی یا عدم اطلاع از‏‎ ‎‏دین، به زن خود امر و نهی کند، زن در این گونه موارد چه وظیفه ای دارد؟ و باز وظیفه‏‎ ‎‏زن در قبال شوهر ضد انقلاب خود چیست؟‏

‏‏بسمه تعالی، خروج زن از منزل در غیر موارد وجوب منوط به اذن شوهر‏‎ ‎‏است و در غیر استمتاعات و امور مربوطۀ به آن واجب نیست دستورات‏‎ ‎‏شوهر را اطاعت کند و اگر شوهر مرتکب خلافی می شود، زن غیر از امر به‏‎ ‎‏معروف و نهی از منکر وظیفه ای ندارد.‏

‏‏[سؤال 10728]‏‏ ‏ ‏ 6074‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 12 / 2 / 1358‏

‏‏حضرت حجت الاسلام و المسلمین امام خمینی، مدّ ظله العالی، محترماً؛ به عرض‏‎ ‎‏می رساند:‏

‏‏عیال این جانب مدت هشت ماه است که این جانب را در سن کهولت با حال‏‎ ‎‏مریضی بدون اجازه ترک نموده است. به اتکای آن که من باید در حسینیه و مجالس‏‎ ‎‏روضه بروم؛ آیا شرعاً عیال عقدی این جانب می تواند بدون اجازه و رضایت این جانب‏
‏‎

‎‏که شوهر شرعی او می باشم خانه را ترک نماید یا آن که بدون اجازه این جانب به‏‎ ‎‏زیارت اماکن مقدسه برود؟ تمنا دارم برای روشن شدن ذهن عیال این جانب، مسأله و‏‎ ‎‏دستور شرعی آن را مرقوم فرمایید.‏

‏‏بسمه تعالی، خروج زن از منزل و لو برای زیارات مستحبه باید با اذن‏‎ ‎‏شوهر باشد و در واجبات اذن شوهر معتبر نیست.‏

‏‏[سؤال 10729]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 7407‏

‏‏6. خروج زن از منزل بدون اجازۀ شوهر در چه مواردی جایز است؟ و آیا شوهر‏‎ ‎‏می تواند مانع خروج زن پزشک خود که متخصّص زنان و زایمان است و برای معالجۀ‏‎ ‎‏بیماران مجبور است در بعضی از شب ها خانۀ خود را ترک نماید، بشود؟‏

‏‏بسمه تعالی، کار کردن زن در بیرون منزل اگر منافی با حقوق زناشویی‏‎ ‎‏شوهر نباشد، با حفظ حجاب، اشکال ندارد ولی خروج زن از منزل برای‏‎ ‎‏غیر واجبات منوط به اجازۀ شوهر است و در موردی که معالجۀ بیمار در‏‎ ‎‏بیرون منزل بر پزشک زن واجب شود، شوهر او حق ممانعت او را ندارد.‏

‏‏[سؤال 10730]‏‏ ‏ ‏ 6075‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏تهران، دفتر امام خمینی، بعد از سلام؛ آیا از نظر شرعی و قانونی کار کردن خانم‏‎ ‎‏کارمند در اداره بدون رضایت شوهرش جایز است یا نه؟‏

‏‏بسمه تعالی، اشتغال به کار با مراعات حجاب شرعی برای زن اشکال‏‎ ‎‏ندارد؛ ولی خروج زن از خانه منوط به اجازۀ شوهر است.‏

‏‏[سؤال 10731]‏‏ ‏ ‏ 6076‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 11 / 5 / 1361‏

‏‏با سلام به محضر دفتر مبارک امام، ادام الله‌ ظله‏

‏‏اول: با توجه به این که وظیفه و مسئولیت زن در جامعه و نظام اسلامی شیعی،‏
‏‎

‎‏تربیت فرزند و نسلی مهذب و ادارۀ خانواده است، آیا در حال حاضر، با توجه به‏‎ ‎‏نیازهای جامعه، ضروری است که در کنار این وظیفه، در مراکز فرهنگی و درمانی‏‎ ‎‏مشغول به خدمت شود ـ مانند دبیری و معلمی یا پرستاری و پزشکی که لازمه اش‏‎ ‎‏رفتن به دانشگاه و غیره می باشد ـ یا خیر؟‏

‏‏دوم: این که رفتن به جبهه برای کارهای امدادی و فرهنگی ـ در صورت نیاز ـ دارای‏‎ ‎‏اشکالی نیست؟ با تشکر‏

‏‏بسمه تعالی، شرکت زن در خدمات فرهنگی و اجتماعی و رفتن به‏‎ ‎‏دانشگاه، با مراعات کامل حجاب شرعی مانع ندارد؛ ولی خروج زن‏‎ ‎‏شوهردار از منزل، منوط به اجازۀ شوهر است.‏

‏‏[سؤال 10732]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 5546‏

‏‏2. آیا زن بدون توافق مرد، می تواند در ارگان های انقلابی فعالیت کند؟‏

‏‏بسمه تعالی، اصل کار با مراعات حجاب واجب و سایر ضوابط شرعی،‏‎ ‎‏مانع ندارد، ولی خروج زن از منزل، منوط به اجازۀ شوهر است.‏

‏‏[سؤال 10733]‏‏ ‏ ‏ 6077‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 13 / 10 / 1361‏

‏‏حضرت امام خمینی، دامت برکاته‏

‏‏محترماً این جانب مدت پنج سال است که با خانمی ازدواج نموده ام؛ زمانی که با‏‎ ‎‏هم ازدواج کردیم، ایشان شاغل بودند ولی حالا به دلیل داشتن دو فرزند خردسال‏‎ ‎‏و  همچنین داشتن امکانات مالی مخالف کار ایشان در خارج از منزل می باشم؛ لذا‏‎ ‎‏آیا  شرعاً این جانب می توانم از کار ایشان در خارج از خانه، ممانعت به عمل آورم‏‎ ‎‏یا  خیر؟‏

‏‏بسمه تعالی، خارج شدن زن از منزل شوهر باید با اجازه شوهر باشد مگر‏‎ ‎‏این که در ضمن عقد شرط کرده باشند که زن بتواند خارج شود.‏

‏
‏‎

‎‏[سؤال 10734]‏‏ ‏ ‏ 6078‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏حوزۀ علمیه قم، استدعا دارد مسأله زیر را از نظر شرع مقدس اسلام حل و در‏‎ ‎‏صورت امکان و داشتن فتوای شرعی اعلام فرمایید.‏

‏‏این جانب فرد مسلمانی هستم. همسرم شاغل است، لیکن بنده با کار کردن ایشان‏‎ ‎‏مخالف هستم و ایشان نمی پذیرد. آیا می توانم شرعاً از کار کردن ایشان جلوگیری‏‎ ‎‏نمایم؟‏

‏‏بسمه تعالی، خارج شدن زن از منزل باید با اجازۀ شوهر باشد، مگر این که‏‎ ‎‏در ضمن عقد شرط کرده باشند که زن بتواند خارج شود.‏

‏‏[سؤال 10735]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 3387‏

‏‏6. اگر زنی و یا دختری میل به تحصیل و یادگیری فنون دیگر را داشته باشد، آیا‏‎ ‎‏راضی نبودن شوهر و یا پدر به این امور، مانع از انجام آن ها خواهد بود؟‏

‏‏بسمه تعالی، تحصیل علم یا فنون دیگر مانع ندارد؛ ولی زن بدون اذن‏‎ ‎‏شوهر نمی تواند از خانه خارج شود.‏

‏‏[سؤال 10736]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 6039‏

‏‏2. با آن که زن کار می کند و بعضی از مشکلات زندگی را با پول خود برطرف‏‎ ‎‏می نماید؛ آیا حق دارد که سهمی از اختیارات شوهرش را در امور اخلاقی و مدیریت‏‎ ‎‏خانوادگی سلب نماید؟‏

‏‏بسمه تعالی، حقوق شوهر سلب نمی شود.‏

‏‏[سؤال 10737]‏‏ ‏ ‏ 6079‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏در مورد این مسأله که زن باید در عمل زناشویی از شوهر خود تمکین کند، آیا این‏‎ ‎‏موضوع حدی دارد یا این که به طور نامحدود ـ البته در مواقعی که عذر شرعی نداشته‏
‏‎

‎‏باشد ـ هر گاه شوهر خواست، زن باید انجام دهد؟‏

‏‏بسمه تعالی، هر گاه شوهر بخواهد زن باید تمکین کند.‏

‏‏[سؤال 10738]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 708‏

‏‏4. در مورد خرجی که شوهرم به من می دهد، سؤالی دارم. او ماهی 13 هزار تومان‏‎ ‎‏درآمد دارد و ماهی 1200 تومان به من می دهد. البته بیشتر چیزها را خودش می خرد و‏‎ ‎‏بعضی از چیزهای متفرقه را من می خرم. مطابق اسلام چقدر باید به من بدهد؟ آیا‏‎ ‎‏می شود بدون اجازه شوهر پول یا کمکی به جبهه یا به کسی بکنم؟ اگر او بفهمد یا اگر‏‎ ‎‏یادم رفت به او بگویم اشکالی دارد؟‏

‏‏بسمه تعالی، در مالی که شوهر به شما می دهد، باید با اجازۀ او تصرف شود.‏

‏‏[سؤال 10739]‏‏ ‏ ‏ 6080‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏محضر مبارک رهبر انقلاب اسلامی‏

‏‏ضمن عرض سلام، سؤالی داشتم که امید پاسخ گویی از آن جناب را دارم. ‏

‏‏آیا زن که به خانۀ شوهر رفته، می تواند از خرج خانه ای که شوهر به وی می دهد و‏‎ ‎‏او اضافه می آورد، به کسی دیگر یا پدر و مادر خود بدهد البته بدون آن که شوهرش‏‎ ‎‏بفهمد؟ متشکرم‏

‏‏بسمه تعالی، اگر شوهر به او آن را تملیک نکرده، بدون اجازۀ شوهر‏‎ ‎‏نمی تواند به دیگران بدهد.‏

‏‏[سؤال 10740]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 4805‏

‏‏3. آیا زن حق دارد بدون اجازۀ شوهر، تصمیمات خانوادگی در مورد اطرافیان‏‎ ‎‏خود بگیرد و بدون اجازۀ شوهر به مرحلۀ اجرا گذارد؟‏

‏‏بسمه تعالی، اختیار خانه و اموال شوهر و ولایت بر اولاد با شوهر است.‏

‏
‏‎

‎‏[سؤال 10741]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 708‏

‏‏5. آیا می توانم بدون اجازه شوهرم برنج یا حبوبات یا نظیر آن ها به جبهه یا به‏‎ ‎‏کسی  کمک کنم یا طلایی که مال من است می توانم بفروشم و پولش را برای خودم‏‎ ‎‏بردارم یا این که بخواهم طلایم را به جبهه بدهم؟ اگر او رضایت نداشته باشد؛ آیا‏‎ ‎‏اشکال دارد؟‏

‏‏بسمه تعالی، در اموال خودتان می توانید تصرف کنید؛ ولی تصرف در‏‎ ‎‏اموال شوهر باید با اجازه او باشد. ‏

‏‏[سؤال 10742]‏‏ ‏ ‏ 6081‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 27 / 6 / 1361‏

‏‏حضور محترم عزیز عزیزان و افتخار فقیهان و نور چشم عالمان و مرجع تقلید‏‎ ‎‏شیعیان و رهبر انقلاب اسلامی ایران و امید محرومان و مستضعفان جهان، حضرت‏‎ ‎‏آیت الله‌ العظمی امام خمینی، مدّ ظله العالی‏

‏‏محترماً به استحضار می رساند: این جانب دارای مقادیری سکه و زینت آلات طلا‏‎ ‎‏می باشم که مقداری از آن ها از جمله تعدادی از سکه های طلا و چند زنجیر و‏‎ ‎‏مدال های کوچک را خانوادۀ همسرم و بقیۀ طلاها را پدر و مادرم هنگام عقد ازدواج به‏‎ ‎‏من هدیه کرده اند. مقداری را نیز هنگام تولد فرزندانم، اقوام اهدا کرده اند. اکنون مایل‏‎ ‎‏هستم آن ها را تقدیم حضور مرجع و امامم بنمایم تا به نحو احسن در جهت انقلاب به‏‎ ‎‏مصرف برسد. عنایت فرموده بفرمایند: اگر در این زمینه با همسرم مشورت نکنم و یا‏‎ ‎‏در صورت مشورت، با مخالفت ایشان روبه رو گردم، آیا شرعاً اجازه دارم اقدام نمایم؟‏

‏‏محترماً به عرض می رساند که من و همسرم شاغل هستیم و خانواده های ما از‏‎ ‎‏لحاظ مادی تأمین هستند.‏

‏‏در پایان، با تشکر فراوان تقاضامندم مفتخر فرموده پاسخ نامه را با خط مبارکشان‏‎ ‎‏مرقوم فرمایند. والسلام علی عباد الله‌ الصالحین، در صورتی که جواب مثبت بود،‏
‏‎

‎‏مرقوم بفرمایند این طلاجات از چه طریق ارسال گردد؟‏

‏‏بسمه تعالی، طلاجات و زینت آلاتی که ملک زن است، اختیار آن با خود‏‎ ‎‏زن است و اجازۀ شوهر شرط نیست.‏

‏‏[سؤال 10743]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 7314‏

‏‏8. زن از اموال خودش بدون اذن شوهر می تواند چیزی را بخرد و یا بفروشد؟‏

‏‏بسمه تعالی، زن می تواند با مال خودش خرید و فروش نماید.‏

‏‏[سؤال 10744]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 1350‏

‏‏4. حدود کمک به همسر در منزل چقدر است؟ آیا همسر می تواند انتظار داشته‏‎ ‎‏باشد که شوهر، بچه داری و آشپزی هم بکند، با توجه به سلامت جسمی همسر؟‏

‏‏بسمه تعالی، حدود وظایف زن و شوهر در رساله ذکر شده است.‏

‏‏[سؤال 10745]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 7011‏

‏‏3. آیا کوتاه کردن مو برای خواهران به دلیل جلوگیری از ریزش مو و رفع موخوره‏‎ ‎‏و در کل برای بهتر رعایت کردن اصول بهداشتی، از نظر شرعی اشکال دارد یا خیر؟‏

‏‏بسمه تعالی، اشکال ندارد در فرض مرقوم.‏

‏‏[سؤال 10746]‏‏ ‏ ‏ 6082‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏دفتر محترم حضرت امام خمینی، دام ظله العالی ‏

‏‏محترماً به عرض می رساند: جوانی با دختری عقد دائم نموده؛ پس از عقد و قبل از‏‎ ‎‏این که دختر را به خانه بیاورد، تحت تأثیر عواملی سوء ظن برایش حاصل شده که این‏‎ ‎‏دختر باکره نیست.از جایی که مسأله ناموس از همه چیز مهم تر و انسان را بیشتر تحت‏‎ ‎‏تأثیر قرار می دهد، موضوع را در نامه ای محرمانه برای پدر خانمش می فرستد که این‏‎ ‎‏دختر این عیب را دارد و ادامۀ زندگی ما امکان پذیر نیست. از طرفی پدر خانم، این نامۀ‏‎ ‎‏محرمانه که به او می رسد نمی تواند طاقت بیاورد و پس از چند روزی آن را افشا کرده‏
‏‎

‎‏و با خویشان خود در میان می گذارد. بعداً جلسه ای از معتمدین تشکیل می گردد و‏‎ ‎‏جوان، خواستار روشن شدن مسأله می شود؛ پدرخانم در جلسه حاضر نگردیده است.‏‎ ‎‏جریان به دادگاه می کشد، پس از دادخواست و دادنامه ها، به وسیلۀ پزشک متخصص‏‎ ‎‏معلوم می شود که سوء ظن جوان بی جا بوده است. از آن تاریخ جوان به وسیلۀ اقوام و‏‎ ‎‏معتمدین محل، از پدرخانم تقاضای تشکیل زندگی و ادامۀ آن را می نماید؛ پدرخانم به‏‎ ‎‏طور کدخدامنشی حاضر نمی شود؛ ناچار به صورت اظهارنامه، از طریق دادگاه صلح‏‎ ‎‏مکرراً از پدرخانم تقاضای تشکیل زندگی را می نماید. باز هم چون پدرخانم کارمند‏‎ ‎‏دادگاه می باشد، حاضر نمی شود؛ بلکه اظهار می دارد تا خاتمۀ پرونده و حتی حکم‏‎ ‎‏شرعی به هیچ وجه حاضر نمی شوم.‏

‏‏چون این دختر در روستا بدون سرپرست مشغول خدمت آموزگاری می باشد و‏‎ ‎‏برای این جوان خوشایند نیست، تقاضامند است تکلیف شرعی این دختر و پسر و پدر‏‎ ‎‏دختر را به طور واضح ذیلاً مرقوم فرمایند. و آیا با این که این جوان از نامۀ محرمانۀ‏‎ ‎‏خود پشیمان و حاضر بر ادامۀ زندگی می باشد، شامل مجازات می شود یا خیر؟ کیفیت‏‎ ‎‏آن را مرقوم فرمایند. آیا پدرخانم می تواند از تشکیل زندگی آن ها جلوگیری کند یا‏‎ ‎‏خیر؟ مجدداً از محضر مبارک استدعا دارد جواب را به طور واضح، ذیلاً مرقوم‏‎ ‎‏فرمایند.‏

‏‏بسمه تعالی، اگر عقد واقع شده، شوهر می تواند زن خود را به منزلش ببرد و‏‎ ‎‏پدردختر حق مزاحمت ندارد؛ و رسیدگی به اتهام اگر باشد، موکول به‏‎ ‎‏دادگاه است و ربطی به پدر دختر ندارد.‏

‏‏[سؤال 10747]‏‏ ‏ ‏ 6083‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏این جانب دانشجوی رشتۀ پرستاری سال اول هستم، هنوز یک ترم بیشتر نگذرانده‏‎ ‎‏بودم که انقلاب فرهنگی شد و دانشگاه تعطیل گشت. فعلاً شوهر کرده و صاحب یک‏‎ ‎‏دختر هستم، همسرم با درس خواندن من موافق نیست و می گوید «این امر واجب‏
‏‎

‎‏کفایی است، و اگر نُه ماه آینده کنکور انجام شود به اندازۀ کافی نیرو استخدام می شود»‏‎ ‎‏ولی شنیده ام «یکی از بزرگان» دانشجویان شاخۀ پزشکی و پرستاری را به بهانۀ بچه دار‏‎ ‎‏بودن از ترک تحصیل نهی کرده اند. خواهشمند است نظر حضرت امام را در این مورد‏‎ ‎‏بفرمایید؟‏

‏‏بسمه تعالی، اگر در ضمن عقد شرط نکرده اند که زن به درس خواندن ادامه‏‎ ‎‏دهد باید برای خارج شدن از منزل برای درس از شوهر اجازه بگیرد، و‏‎ ‎‏بدون اذن شوهر نمی تواند خارج شود.‏

‏‏[سؤال 10748]‏‏ ‏ ‏ 6084‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏شوهر من مردی است نا آگاه که با تمام خوبی هایش احساس مسئولیت نمی کند،‏‎ ‎‏ولی من که مشتاق فرمان امام هستم، آیا می توانم به بهانه هایی که او راضی شود (مثل‏‎ ‎‏خرید و صلۀ رحم) به جهاد سازندگی بروم. این کار از نظر شرعی چه صورتی دارد؟‏

‏‏بسمه تعالی، این کار را نباید بکنید.‏

‏‏[سؤال 10749]‏‏ ‏ ‏ 6085‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏آیا زن با ادّعاء تنفّر از شوهر می تواند خانه را ترک گوید یا خیر؟‏

‏‏بسمه تعالی، بدون إذن یا رضای شوهر نمی تواند خانه را ترک گوید.‏

‏‏[سؤال 10750]‏‏ ‏ ‏ 6086‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏من دختری را عقد کرده ام، او هنوز در خانۀ پدرش می باشد و قالی بافی می کند،‏‎ ‎‏ولی امکان دارد در اثر زیادی کار عقیم بشود. آیا می توانم شرعاً مانع کار او بشوم یا‏‎ ‎‏خیر؟‏

‏‏بسمه تعالی، می توانید او را به منزل خود ببرید.‏

‏
‏‎

‎‏[سؤال 10751]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 6158‏

‏‏2. آیا شوهر مجاز است که همسر و فرزند خود را به مدت دو سال در شهر دیگری‏‎ ‎‏بدون سرپرست رها کند و خود به علت شغل اداری در شهر دیگری به کار اشتغال‏‎ ‎‏ورزد؟ و آیا با سالی سه و یا چهار بار سرکشی به آنان و ارسال نفقه و خرجی، شوهر‏‎ ‎‏هیچ گونه تکلیف و وظیفۀ شرعی دیگری در قبال همسر و فرزندش ندارد و ادامه این‏‎ ‎‏وضعیت از نظر احکام الهی و شرع مقدس، جایز می باشد؟‏

‏‏بسمه تعالی، اگر نفقه و امنیت عائله را تأمین نماید، اشکال ندارد خود به‏‎ ‎‏مسافرت برود؛ ولی حق ندارد زن را تنها به حال خود مدتی واگذارد به‏‎ ‎‏نحوی که زن، نه به صورت زن با شوهر درآید و نه به صورت زن بی شوهر و‏‎ ‎‏مطلّقه. ‏

‏‏[سؤال 10752]‏‏ ‏ ‏ 6087‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 5 / 11 / 1360‏

‏‏محضر مبارک رهبر کبیر انقلاب اسلامی حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی،‏‎ ‎‏مدّ  ظله العالی‏

‏‏مردی با زنی ازدواج می کند و می داند که کارمند است و در قبالۀ نکاح هم که‏‎ ‎‏معمولاً شغل زوجین نوشته می شود، نوشته که زوجه کارمند است. آیا همین توجه‏‎ ‎‏زوج به کارمند بودن زوجه و ذکر شدن در قبالۀ نکاح در تحقق شرط ضمن عقد‏‎ ‎‏کفایت نمی کند؟ و آیا این شرط و اشتراط نیست؟‏

‏‏بسمه تعالی، کفایت نمی کند.‏

‏‏[سؤال 10753]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 5982‏

‏‏2. آیا شوهر می تواند با اجازۀ زن، برای مدتی ـ مثلاً یک سال ـ زنی دیگر را صیغه‏‎ ‎‏یا عقد نماید؟ این سؤال را از آن جهت مطرح نمودم که در واقع، برای مرد اتمام‏‎ ‎‏حجت شده باشد.‏

‏
‏‎

‎‏بسمه تعالی، ازدواج زن دیگر ـ موقت یا دائم ـ جایز است و باید رعایت‏‎ ‎‏مقررات دولت اسلامی بشود.‏

‏‏[سؤال 10754]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 5982‏

‏‏3. اگر زن با میل خود، خواست کما فی السابق، با توجه به این که می داند از شوهر،‏‎ ‎‏فرزنددار نخواهد شد بنشیند و به زندگی خود ادامه دهد، در این جا مسأله شرعی این‏‎ ‎‏موضوع چگونه خواهد بود؟ آیا زن، گناهکار نخواهد بود؛ با توجه به این که اگر طلاق‏‎ ‎‏بگیرد، می تواند از شوهر دیگر ـ ان شاء الله‌ ـ بچه دار شود و مرتکب معصیت نخواهد‏‎ ‎‏بود در دنیا و آخرت؟ و در واقع، مسأله آخرتی مطلب چگونه خواهد بود؟‏

‏‏بسمه تعالی، صبر زن با شوهر مذکور اشکال ندارد.‏

‏‏[سؤال 10755]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 7277‏

‏‏5. شخصی زن و بچه دارد، علاقه دارد یک خانوادۀ بی سرپرست را اداره کند به‏‎ ‎‏خاطر این که به فساد کشیده نشوند؛ در صورتی که بتواند آن دو خانه را اداره کند و‏‎ ‎‏عدالت را تا سرحد امکان رعایت کند، اگر زن اول از این کار ناراضی باشد، از نظر‏‎ ‎‏شعائر اسلام: الف. گناه است؟ ب. مکروه است؟ ج. اشکال ندارد؟ توضیح این که آن‏‎ ‎‏خانواده دو فرزند پسر کوچک دارند و یک دختر بزرگ که شوهر کرده است.‏

‏‏بسمه تعالی، لازم است مقررات دولت اسلامی در این باره مراعات شود.‏

‏‏[سؤال 10756]‏‏ ‏ ‏ 6088‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 13 / 1 / 1361‏

‏‏با عرض معذرت و پوزش از این که وقت عزیز و شریف امام بزرگوار را می گیرم،‏‎ ‎‏استدعا دارد با پاسخ به مشکل زندگی این جانب، مرا از لغزش و نگرانی نجات دهید.‏

‏‏این جانب مدت سه سال است با خانمی ازدواج نموده ام. از ابتدای امر متوجه‏‎ ‎‏غیرطبیعی بودن همسرم شدم و بلادرنگ به پزشک متخصص مراجعه نمودم. پس از‏‎ ‎‏معاینات مکرر و حتی در اتاق عمل، زیر بی هوشی اعلام کردند که همسرم فاقد مهبل و‏
‏‎

‎‏فاقد رحم می باشد و اگر مایل به ادامۀ زندگی هستید می بایستی یک عمل جراحی‏‎ ‎‏پلاستیک نیز انجام گیرد. این جانب پس از مذاکره با پدر و مادر دختر به آن ها قول دادم‏‎ ‎‏که از برهم پاشیده شدن زندگی، که با هزار امید و آرزو تشکیل یافته جلوگیری نمایم و‏‎ ‎‏امید و آرزوی او را به باد ندهم و خدای ناکرده سرافکنده نگردد؛ چون هرچه باشد‏‎ ‎‏رضای خداوند در این امر بوده است. ولی با آن ها شرط نمودم که چون تنها فرزند‏‎ ‎‏خانواده ام هستم، ناچارم برای باقیماندن نسل پدری جبراً اقدام به ازدواج نمایم و‏‎ ‎‏ایشان قبول کردند. تذکر می دهم این مسأله برای دومین بار در این خانواده واقع شده‏‎ ‎‏است. اکنون بعد از دو سال زندگی کاذب زناشویی ـ که بنا به تشخیص پزشک برای‏‎ ‎‏ادامۀ زندگی بایستی جبراً عمل جراحی پلاستیک انجام گیرد تا روابط زناشویی امکان‏‎ ‎‏یابد ـ چنان با این جانب رفتار می کند مثل این که اشکال، از جانب من می باشد. بنده تنها‏‎ ‎‏برای رضای خاطر پروردگار هیچ گونه اعتراضی ننمودم و از خداوند شرمنده بودم اگر‏‎ ‎‏این دختر مظلوم قرار گیرد، و همیشه احترام او را داشته ام؛ خدا شاهد است.‏

‏‏اکنون بعد از مدت دو سال ناچاراً برای احراز حق شرعی و قرآنی خود برآمده و به‏‎ ‎‏دادگستری مراجعه نموده ام که اجازۀ ازدواج مجدد دریافت دارم؛ ولی متأسفانه‏‎ ‎‏همسرم برخلاف قول خود گفته است که اجازه نمی دهم و به رئیس دادگاه می گوید:‏‎ ‎‏حق مرا بدهد و مرا طلاق دهد؛ در صورتی که به هیچ وجه حاضر نبوده ام او را طلاق‏‎ ‎‏دهم که خدای ناکرده وضعی برایش پیش آید که ناامید و سرافکنده شود. با این وجود،‏‎ ‎‏امام بزرگوار! خواهش می کنم بفرمایید با وصف این که خود این خانم و پدر و مادرش‏‎ ‎‏از ابتدا به این مسأله علم داشته اند و خود دختر اعتراف نموده که هیچ وقت عادت‏‎ ‎‏ماهانه در خود ندیده و این مسأله برای دومین بار در خانواده اتفاق افتاده، یعنی دختر‏‎ ‎‏دوم و خانم من که دختر پنجم است رابطه جنسی با او امکان ندارد چون فاقد مهبل و‏‎ ‎‏رحم می باشد، آیا این عقد نکاح درست است و ایشان نسبت به مهریه خود محق‏‎ ‎‏می باشد که درخواست حق خود را نموده و اگر به بنده اجازه ازدواج مجدد ندهد، آیا‏
‏‎

‎‏طلاق دادن ایشان برای بنده اشکال شرعی دارد یا خیر؟‏

‏‏بسمه تعالی، عقد صحیح است و زن حق مطالبۀ مهریۀ خود را دارد و‏‎ ‎‏اختیار طلاق با شوهر است و در مفروض سؤال، اشکال ندارد و تجدید‏‎ ‎‏ازدواج با مراعات مقررات دولت اسلامی بلامانع است.‏

‏‏[سؤال 10757]‏‏ ‏ ‏ 6089‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏محضر مبارک حضرت آیت الله‌ امام خمینی، دامت برکاته‏

‏‏مردی اظهار داشته عیال ندارم و زنی را صیغه نموده است. بعد معلوم شده دروغ‏‎ ‎‏گفته است. عیال قبلی او از کسی که صیغه را خوانده شکایت کرده است. آیا از نظر‏‎ ‎‏شرع و قانون جرم و گناهی دارد. در حالی که زن صیغه ای ادعای خرجی و معاش‏‎ ‎‏زندگی را ندارد. حتی دربارۀ فرزند؛ چون بعضی از مردم و اداره ها پاک سازی نشده، به‏‎ ‎‏حال قبلی باقی می باشد. جواب مسأله را مرقوم فرمایید. اجرکم علی الله‌‏

‏‏بسمه تعالی، دروغ مرد جایز نبوده، ولی عقد دوم صحیح است و مجری‏‎ ‎‏صیغه مجرم نیست و زن اول حق مزاحمت ندارد. ‏