البحث الثالث
کمال الإیمان بحصول الیقین
فی تقدیم الـجارّ والـمجرور وإفادة حصر إیقانهم بالآخرة إشارة الـیٰ أنّ تمام إیقان الـمتّقین وکمال إیمان الـموقنین بحصول الـیقین بالآخرة، وکأنّهم لایتوجّهون الـیٰ غیر دار الآخرة، لایتوغّلون إلاّ فی الـعلم الإیقانی بالآخرة.
وقیل: إشارة الـیٰ أنّ هؤلاء الـموصوفین بالأوصاف الـسابقـة الـمختصّ بهم الـیقین، لیس علمهم وإیقانهم إلاّ متعلِّقاً بالآخرة؛ لأنّهم جعلوا الآخرة نصب أعینهم وغایـة همّهم، فلایلتفتون الـیٰ غیرها حتّیٰ یتعلّق یقینهم بـه، بخلاف غیرهم، فإنّهم جعلوا الـدنیا نصب أعینهم، ونبذوا الآخرة وراء ظهورهم، فلاتعلّق لعلمهم الـنفسانی بالآخرة؛ لأنّ علومهم مقصورة علیٰ الـدنیا وعلیٰ ما یلزم للعیش فیها، فهی نفسیّـات غیر موقنـة «یَعْلَمُونَ ظَاهِراً مِنَ الحَیَاةِ الدُّنْیَا وَهُمْ عَنِ الاْخِرَةِ هُمْ غَافِلُونَ» «ذَ ٰلِکَ مَبْلَغُهُمْ مِنَ الْعِلْمِ»، ولنعم ما اُفید بالـفارسیّـة:
کتابتفسیر القران الکریم: مفتاح أحسن الخزائن الالهیة (ج. 3)صفحه 50
اندر این سوراخ بنائی گرفت
در خور سوراخ دانایی گرفت
چون پی دانش نه بهرروشنی است
همچو طالب علم دنیای دنی است
طالب علم است بهر عام و خاص
نی که تا یابد از این عالم خلاص
همچو موشی هر طرف سوراخ کرد
چونک نورش راند از در گشت سرد
کتابتفسیر القران الکریم: مفتاح أحسن الخزائن الالهیة (ج. 3)صفحه 51