خرید و فروش اجناس قاچاق
[سؤال 12522] 7246
بسمه تعالی
حوزۀ محترم استفتائات امام خمینی، ضمن سلام و تقدیم ادب و احترام؛ تقاضای پاسخ مسائل شرعیه ذیل را دارد:
1. اگر کسی در بازار مسلمین به خرید و فروش اجناس خارجه نظیر شلوار و پیراهن و عطریات و امثال آن که از طریق جنوب کشور توسط مرزنشینان یا کسانی که شغل خود را خرید و حمل این گونه اجناس از بنادر و شهرهای مرزی به شهرهای مجاور و مرکزی قرار داده اند، مبادرت ورزد آیا شرعاً جایز است یا خیر؟ با توجه به این که چنانچه برای حاکم شرع ثابت شود این اجناس در مقابل مقدار ارزی که به طور غیر قانونی از کشور خارج شده، وارد گردیده ـ اگر چه با چندین واسطه به دست چنین شخص مشغول تجارت در بازار مسلمین رسیده ـ اقدام به توقیف آن می نماید؛ زیرا مال مجهول المالک، متعلق به دولت اسلامی است. ولی از آن جا که دادگاه انقلاب خود را موظف شرعی به تحقیق نمی داند و حمل بر صحت می نماید، کم و بیش در شهرها خرید و فروش اجناسی از این قبیل، خصوصاً باتوجه به مرغوبیت آن ها رواج دارد.
ناگفته نماند که در شهر کرمان مدتی قبل از سوی کمیته امور صنفی اعلام گردید: «فروش و خرید این گونه اجناس تا مدت مقرر آزاد و پس از آن ممنوع می باشد»؛ ولی پس از چند روز حکم مذکور لغو گردید. ضمناً مالیات گمرکی که حضرت امام در کتاب کشف اسرار بدان اشاره فرموده اند، تبعاً در مورد چنین اجناسی پرداخت نمی شود.
آیا چنین شخص فروشنده ای که در ابتدا بدان اشارت رفت، موظف است تحقیق
استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 618
کند جنسی را که برای او آورده اند از طریق دولت وارد کشور شده یا خیر؟ و اگر کسی فرضاً به شیراز برود و این قبیل اجناس را در بازار آزاد خریداری نموده و به شهر کرمان منتقل کند و به آن چنان فروشنده ای بفروشد؛ آیا فروشنده می تواند بدون تحقیق و با توجه به این که این جنس در بازار آزاد خریداری شده، اقدام به خرید و فروش آن بنماید؟ آیا موظف است تحقیق کند که مالیات گمرکی این جنس پرداخت شده یا خیر؟ مستدعی است چنانچه فروع دیگری به نظر مبارک می رسد با ذکر جواب مرقوم فرمایید.
بسمه تعالی، بر فروشنده، تحقیق لازم نیست و مجاز در خرید و فروش است. مگر آن که از طرف دولت اسلامی ممنوع اعلام شود.
2. تکلیف شرعی اعضای خانواده چنین شخصی چیست؟ آیا موظفند در این خصوص تحقیق نمایند و بررسی کنند که سرپرست خانواده معاملاتش در غیر این مسأله، مثلاً از نظر شرایط کالا و خریدار و سایر احکام معاملات مطابق فتوای حضرت امام است یا خیر؟ با توجه به این که سرپرست خانواده خود را مقلد امام می داند.
البته ناگفته نماند که سرپرست خانواده در کنار اجناس خارجه به آن صورت که تقریر یافت، اجناس ایرانی را نیز خرید و فروش می نماید و همچنین مقداری حقوق بازنشستگی از ارتش جمهوری اسلامی دریافت می دارد. اگر درآمد چنین شخصی، حلالِ مخلوط به حرام باشد اعضای خانواده می توانند خمس آن را بپردازند؟ اگر کسب سرپرست خانواده نامشروع است فرزندان و یا مادر چه وظیفه ای دارند؟ مضافاً به این که بخواهند از آثار وضعی و روانی چنین درآمدهایی مصون باشند.
بسمه تعالی، اعضای خانواده مکلف به تحقیق نیستند و تا یقین به وجود مال حرام در بین اموال حاصل نشود، تصرف مانع ندارد.
3. فرق معاملات باطل و حرام چیست؟ در رساله عملیه حضرت امام موارد معاملات باطل 5 مورد است و در رسالۀ نوین معاملات حرام 15 امر می باشد.
بسمه تعالی، به کتاب تحریر الوسیله مراجعه نمایید.
4. اگر جنسی را بخرد و بگوید: هر وقت تمکن پیدا کردم بهای جنس را می پردازم و فروشنده هم به این امر راضی گردد، معامله صحیح است یا خیر؟
بسمه تعالی، اگر مدت به نحو مضبوط تعیین نشود و نسیه معامله شود معامله باطل است.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 619
5. اگر شخصی به لحاظ امین بودن تاجری سرمایه ای را در اختیار او گذارد تا با سرمایه خود مخلوط کند و چنین تاجری بدون قرارداد ماهیانه مبلغی به او بپردازد شرعاً جایز است یا خیر؟ آیا در کل تجارت، با فرض حرام بودن، دخالت دارد به نحوی که اعضای خانواده تاجر نتوانند از چنین درآمدی استفاده کنند؟ لطفاً چنانچه فروعی برای مسأله قابل تصور و مورد ابتلا است مرقوم فرمایید.
بسمه تعالی، پول را اگر قرض کرده، تمام درآمد به خودش تعلق دارد و اگر به عنوان مضاربه قبول کرده، درآمد به نسبت سرمایه تقسیم می شود و در هر صورت معاملات و تصرفات اشکال ندارد.
6. شرایط خارج کردن ارز از کشور چیست؟ اگر بر خلاف شرایط عمل گردد و مالی خریداری شود؛ آیا حق تصرف در آن مال وجود دارد و فقط معصیتی انجام شده یا خیر؟
بسمه تعالی، تابع مقررات دولت اسلامی است.
7. اجناس خارجه با آن توضیحی که گذشت، تولیدی چه کشوری باشد حرام است؟ اگر از آن کشوری که خرید جنس از آن اشکال دارد، خریداری نشود؛ بلکه همان جنس از کشور دیگری خریداری شود چه حکمی دارد؟
بسمه تعالی، باید از مسئولین مربوطه سؤال شود و طبق مقررات عمل نمایند.
[سؤال 12523] 7247
بسمه تعالی 11 / 6 / 1358
قم، به نام خدا و یاری امام مهدی (عج)، دفتر امام خمینی
پیرو عریضه 17 / 5 / 1358 عده ای افراد سودجو شایع نموده اند: «اجناس قاچاق که معاملات آن غیر مجاز اعلام شده، منحصر به اسلحه، مواد مخدر و از این قبیل اجناس می باشد» و به همین علت معاملات سایر اجناس قاچاق از قبیل قماش، خرازی و غیره را مجاز می دانند.
خواهشمند است نظریه حضرت آیت الله امام خمینی را در این مورد اعلام فرمایید.
بسمه تعالی، فروش اجناس قاچاق باید با مقررات دولت اسلامی باشد و چنانچه دولت مزاحمتی ندارد و در بازار فروخته می شود مانع ندارد.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 620
[سؤال 12524] 7248
بسمه تعالی 13 / 2 / 1362
دفتر محترم امام خمینی، احتراماً؛ پس از طلب توفیق از خداوند برای شخص امام در جهت به ثمر رسانیدن انقلاب اسلامی
من در سه سال و اندی پیش، یک ماشین سواری از یکی از فروشگاه ها خریده ام. اکنون بعد از این مدت شخصی را که آن ماشین سواری را در آن مغازه فروخته، دستگیر کرده اند. معلوم شده است که یکی از موارد اتهامش تقلب در وسیلۀ نقلیه ای بوده است که من خریده ام. (البته به این صورت بوده است که ماشین قراضۀ دیگری خریده و مشخصات آن را روی این ماشین منتقل نموده است و فروخته است) در حال حاضر ماشینی که دست من بوده هیچ گونه مدعی خصوصی ندارد. به احتمال زیاد به صورت قاچاق از خارج وارد شده و این کارها برای فرار از پرداخت حقوق دولتی آن بوده است. خواهشمند است بفرمایید تکلیف من چیست؟
با توجه به سختی تهیه وسیلۀ نقلیه در چه صورتی می توانم ماشینم را پس بگیرم؟
بسمه تعالی، بر شما چیزی نیست و مراعات مقررات دولت اسلامی لازم است.
[سؤال 12525] 7249
بسمه تعالی 21 / 10 / 1361
حضور محترم رهبر کبیر انقلاب اسلامی و قائد عظیم الشأن، امام خمینی، روحی لک الفداء، پس از اهدای سلام خالصانه، عرض می شود: اجناسی که به طور قاچاق از خارج وارد می شود و در بازارها به فروش می رسد ـ بالخصوص منطقه چابهار ـ آیا خرید این قبیل اجناس (پوشیدنی، تزییناتی و غیره) از نظر شرع اشکال دارد یا خیر؟
بسمه تعالی، اگر دولت اسلامی مقرراتی در آن دارد، باید مراعات شود و اگر مزاحمتی ندارد، خرید و فروش در بازار مانع ندارد.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 621
[سؤال 12526] 7250
بسمه تعالی
شخصی به زیارت ثامن الحجج می رود و در ضمن زیارت، چای پاکستان ـ که در همۀ مغازه ها موجود است ـ خریداری و به تبریز می آورد، خرید و فروش چای را مرقوم فرمایید.
بسمه تعالی، باید مقررات دولت اسلامی را در این جهت مراعات کند.
[سؤال 12527] 7251
بسمه تعالی 20 / 9 / 1360
محضر مبارک حضرت آیت الله العظمی امام خمینی، دامت برکاته، محترماً به عرض می رسانم: در مورد مسألۀ شرعی زیر خواهشمندم فتوای خویش را اعلام فرمایید:
این جانب در بازار به فروش لباس بچه مشغول هستم و چون خودم سرمایه ندارم، خانم هایی در منزل برای من کار می کنند و برای آن ها پارچۀ تترون خارجی از بازار می خرم و آن ها در منزل، لباس پارچه ای نوزاد تولید می کنند و اغلب این خانم ها مستمند و احتیاج به کار دارند. می خواستم بفرمایید با شرایط موجود که اولاً نوع جنسی که من مصرف می کنم تولید داخلی ندارد و ثانیاً با توقف خرید پارچۀ قاچاق، خانم هایی که در خانه کار می کنند و فقط از این راه امرار معاش می کنند بیکار گردیده اند، آیا من می توانم پارچۀ خارجی قاچاق از بازار تهیه کنم یا خیر؟
بسمه تعالی، اگر خلاف مقررات دولت اسلامی نباشد و از طرف دولت منعی در خرید آن نباشد، اشکال ندارد.
[سؤال 12528] 7252
بسمه تعالی
محضر مقدس حضرت آیت الله العظمی امام خمینی، مدّ ظله
شخصی از ایران اجناس قاچاق از قبیل لباس و ظروف ملامین به پاکستان وارد
استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 622
می کند. خریدن این قبیل اشیا چه صورت دارد؟
بسمه تعالی، هر عمل بر خلاف مقررات دولت اسلامی جایز نیست.
[سؤال 12529] 7253
بسمه تعالی 4 / 12 / 1361
محضر مستطاب رهبر کبیر انقلاب اسلامی، حضرت آیت الله العظمی امام خمینی، مدّ ظله العالی
پس از عرض سلام و آرزوی صحت و سلامت برای آن بزرگوار محترماً معروض می دارد: به طوری که اخیراً مسموع شده است دولت جمهوری اسلامی ورود بعضی از اجناس را توسط خلیج نشین ها آزاد نموده است از جمله ساعت و لوازمات آن، و به طوری که مطلع هستید عده ای هم این اجناس را به طور قاچاق وارد نموده و در بازار به فروش می رسانند. نظر مبارک حضرت عالی در مورد خرید و فروش این گونه اجناس چنانچه در بازار به طور مخلوط فروخته شود چگونه می باشد؟ ضمناً با توجه به فتوای حضرت عالی، نسبت به خرید قاچاق و فروش آن در حدود دو سال است که اقدام ننموده ام. صحت و طول عمر آن امام بزرگوار را تا انقلاب جهانی حضرت مهدی سلام الله علیه از خداوند بزرگ مسئلت دارم.
بسمه تعالی، تابع مقررات دولت جمهوری اسلامی است، اگر قاچاق بودن آن معلوم نباشد و یا منعی از طرف دولت در خرده فروشی آن نباشد اشکال ندارد.
[سؤال 12530] 7254
بسمه تعالی
لطفاً بفرمایید که وارد کردن سیگار وینستون اشکال دارد یا بی اشکال است؟ همچنین کسی که از این سیگار استفاده می کند تکلیفش چیست؟ همین طور کلاً کالاهای وارداتی امریکا که غیر ضروری است چگونه است؟
استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 623
بسمه تعالی، در وارد کردن اجناس از خارج باید مقررات دولت اسلامی مراعات شود.
[سؤال 12531] ----> 1050
3. آیا مسلمان می تواند به جهت مرض، وسیله ای درمانی را که مثلاً در کشوری مانند امریکا وجود دارد، خریداری کند یا خیر؟ و در صورت خرید، آیا معصیت کرده؟
بسمه تعالی، بستگی به مقررات جمهوری اسلامی دارد.
[سؤال 12532] ----> 7192
2. اجناسی که از راه غیر مجاز از قبیل پارچه و چایی و شکر و کفش وارد کشور می نمایند، خرید و فروش این اجناس جایز است یا نه؟
بسمه تعالی، موقوف است به اجازۀ دولت اسلامی.
[سؤال 12533] ----> 451
2. در حالی که شیطان بزرگ (امریکا) ایران را در محاصرۀ اقتصادی قرار داده برای دانشجویان مجرد یا متأهل مسلمانی که پس از فراغت از تحصیل به ایران باز می گردند و بنا دارند که خانه و زندگی را از نو شروع کنند، خرید لوازم زندگی (از قبیل ظروف چینی و ... که در ایران گران است) برای مصرف شخصی چه حکمی دارد؟
بسمه تعالی، با مراعات مقررات جمهوری اسلامی اشکال ندارد.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 624