مسائل مستحدثه

خرید و فروش اجناس قاچاق

خرید و فروش اجناس قاچاق

[سؤال 12522]‏ ‏ ‏ 7246‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏حوزۀ محترم استفتائات امام خمینی، ضمن سلام و تقدیم ادب و احترام؛ تقاضای‏‎ ‎‏پاسخ مسائل شرعیه ذیل را دارد:‏

‏1. اگر کسی در بازار مسلمین به خرید و فروش اجناس خارجه نظیر شلوار و‏‎ ‎‏پیراهن و عطریات و امثال آن که از طریق جنوب کشور توسط مرزنشینان یا کسانی که‏‎ ‎‏شغل خود را خرید و حمل این گونه اجناس از بنادر و شهرهای مرزی به شهرهای‏‎ ‎‏مجاور و مرکزی قرار داده اند، مبادرت ورزد آیا شرعاً جایز است یا خیر؟ با توجه‏‎ ‎‏به  این که چنانچه برای حاکم شرع ثابت شود این اجناس در مقابل مقدار ارزی که‏‎ ‎‏به  طور غیر قانونی از کشور خارج شده، وارد گردیده ـ اگر چه با چندین واسطه به‏‎ ‎‏دست چنین شخص مشغول تجارت در بازار مسلمین رسیده ـ اقدام به توقیف آن‏‎ ‎‏می نماید؛ زیرا مال مجهول المالک، متعلق به دولت اسلامی است. ولی از آن جا که‏‎ ‎‏دادگاه انقلاب خود را موظف شرعی به تحقیق نمی داند و حمل بر صحت می نماید،‏‎ ‎‏کم و بیش در شهرها خرید و فروش اجناسی از این قبیل، خصوصاً باتوجه به‏‎ ‎‏مرغوبیت آن ها رواج دارد. ‏

‏ناگفته نماند که در شهر کرمان مدتی قبل از سوی کمیته امور صنفی اعلام گردید:‏‎ ‎‏«فروش و خرید این گونه اجناس تا مدت مقرر آزاد و پس از آن ممنوع می باشد»؛ ولی‏‎ ‎‏پس از چند روز حکم مذکور لغو گردید. ضمناً مالیات گمرکی که حضرت امام در‏‎ ‎‏کتاب کشف اسرار بدان اشاره فرموده اند، تبعاً در مورد چنین اجناسی پرداخت‏‎ ‎‏نمی شود.‏

‏آیا چنین شخص فروشنده ای که در ابتدا بدان اشارت رفت، موظف است تحقیق‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 618
‏کند جنسی را که برای او آورده اند از طریق دولت وارد کشور شده یا خیر؟ و اگر کسی‏‎ ‎‏فرضاً به شیراز برود و این قبیل اجناس را در بازار آزاد خریداری نموده و به شهر‏‎ ‎‏کرمان منتقل کند و به آن چنان فروشنده ای بفروشد؛ آیا فروشنده می تواند بدون تحقیق‏‎ ‎‏و با توجه به این که این جنس در بازار آزاد خریداری شده، اقدام به خرید و فروش آن‏‎ ‎‏بنماید؟ آیا موظف است تحقیق کند که مالیات گمرکی این جنس پرداخت شده یا‏‎ ‎‏خیر؟ مستدعی است چنانچه فروع دیگری به نظر مبارک می رسد با ذکر جواب مرقوم‏‎ ‎‏فرمایید. ‏

بسمه تعالی، بر فروشنده، تحقیق لازم نیست و مجاز در خرید و فروش است. مگر آن که از طرف دولت اسلامی ممنوع اعلام شود.

‏2. تکلیف شرعی اعضای خانواده چنین شخصی چیست؟ آیا موظفند در این خصوص تحقیق نمایند و‏‎ ‎‏بررسی کنند که سرپرست خانواده معاملاتش در غیر این مسأله، مثلاً از نظر شرایط کالا و خریدار و‏‎ ‎‏سایر احکام معاملات مطابق فتوای حضرت امام است یا خیر؟ با توجه به این که سرپرست خانواده‏‎ ‎‏خود را مقلد امام می داند. ‏

‏البته ناگفته نماند که سرپرست خانواده در کنار اجناس خارجه به آن صورت که تقریر یافت، اجناس‏‎ ‎‏ایرانی را نیز خرید و فروش می نماید و همچنین مقداری حقوق بازنشستگی از ارتش جمهوری‏‎ ‎‏اسلامی دریافت می دارد. اگر درآمد چنین شخصی، حلالِ مخلوط به حرام باشد اعضای خانواده‏‎ ‎‏می توانند خمس آن را بپردازند؟ اگر کسب سرپرست خانواده نامشروع است فرزندان و یا مادر چه‏‎ ‎‏وظیفه ای دارند؟ مضافاً به این که بخواهند از آثار وضعی و روانی چنین درآمدهایی مصون باشند.‏

بسمه تعالی، اعضای خانواده مکلف به تحقیق نیستند و تا یقین به وجود مال حرام در بین اموال حاصل نشود، تصرف مانع ندارد.

‏3. فرق معاملات باطل و حرام چیست؟ در رساله عملیه حضرت امام موارد معاملات باطل 5 مورد‏‎ ‎‏است و در رسالۀ نوین معاملات حرام 15 امر می باشد.‏

بسمه تعالی، به کتاب تحریر الوسیله مراجعه نمایید.

‏4. اگر جنسی را بخرد و بگوید: هر وقت تمکن پیدا کردم بهای جنس را می پردازم و فروشنده هم به این‏‎ ‎‏امر راضی گردد، معامله صحیح است یا خیر؟‏

بسمه تعالی، اگر مدت به نحو مضبوط تعیین نشود و نسیه معامله شود معامله باطل است.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 619
‏5. اگر شخصی به لحاظ امین بودن تاجری سرمایه ای را در اختیار او گذارد تا با سرمایه خود مخلوط‏‎ ‎‏کند و چنین تاجری بدون قرارداد ماهیانه مبلغی به او بپردازد شرعاً جایز است یا خیر؟ آیا در کل‏‎ ‎‏تجارت، با فرض حرام بودن، دخالت دارد به نحوی که اعضای خانواده تاجر نتوانند از چنین درآمدی‏‎ ‎‏استفاده کنند؟ لطفاً چنانچه فروعی برای مسأله قابل تصور و مورد ابتلا است مرقوم فرمایید.‏

بسمه تعالی، پول را اگر قرض کرده، تمام درآمد به خودش تعلق دارد و اگر به عنوان مضاربه قبول کرده، درآمد به نسبت سرمایه تقسیم می شود و در هر صورت معاملات و تصرفات اشکال ندارد.

‏6. شرایط خارج کردن ارز از کشور چیست؟ اگر بر خلاف شرایط عمل گردد و مالی خریداری شود؛ آیا‏‎ ‎‏حق تصرف در آن مال وجود دارد و فقط معصیتی انجام شده یا خیر؟‏

بسمه تعالی، تابع مقررات دولت اسلامی است.

‏7. اجناس خارجه با آن توضیحی که گذشت، تولیدی چه کشوری باشد حرام است؟ اگر از آن کشوری‏‎ ‎‏که خرید جنس از آن اشکال دارد، خریداری نشود؛ بلکه همان جنس از کشور دیگری خریداری شود‏‎ ‎‏چه حکمی دارد؟‏

بسمه تعالی، باید از مسئولین مربوطه سؤال شود و طبق مقررات عمل نمایند.

[سؤال 12523]‏ ‏ ‏ 7247‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 11 / 6 / 1358‏

‏قم، به نام خدا و یاری امام مهدی (عج)، دفتر امام خمینی‏

‏پیرو عریضه 17 / 5 / 1358 عده ای افراد سودجو شایع نموده اند: «اجناس قاچاق‏‎ ‎‏که معاملات آن غیر مجاز اعلام شده، منحصر به اسلحه، مواد مخدر و از این قبیل‏‎ ‎‏اجناس می باشد» و به همین علت معاملات سایر اجناس قاچاق از قبیل قماش،‏‎ ‎‏خرازی و غیره را مجاز می دانند. ‏

‏خواهشمند است نظریه حضرت آیت الله‌ امام خمینی را در این مورد اعلام‏‎ ‎‏فرمایید.‏

بسمه تعالی، فروش اجناس قاچاق باید با مقررات دولت اسلامی باشد و چنانچه دولت مزاحمتی ندارد و در بازار فروخته می شود مانع ندارد.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 620
[سؤال 12524]‏ ‏ ‏ 7248‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 13 / 2 / 1362‏

‏دفتر محترم امام خمینی، احتراماً؛ پس از طلب توفیق از خداوند برای شخص امام‏‎ ‎‏در جهت به ثمر رسانیدن انقلاب اسلامی‏

‏من در سه سال و اندی پیش، یک ماشین سواری از یکی از فروشگاه ها خریده ام.‏‎ ‎‏اکنون بعد از این مدت شخصی را که آن ماشین سواری را در آن مغازه فروخته،‏‎ ‎‏دستگیر کرده اند. معلوم شده است که یکی از موارد اتهامش تقلب در وسیل‏‏ۀ‏‏ نقلیه ای‏‎ ‎‏بوده است که من خریده ام. (البته به این صورت بوده است که ماشین قراض‏‏ۀ‏‏ دیگری‏‎ ‎‏خریده و مشخصات آن را روی این ماشین منتقل نموده است و فروخته است) در‏‎ ‎‏حال حاضر ماشینی که دست من بوده هیچ گونه مدعی خصوصی ندارد. به احتمال‏‎ ‎‏زیاد به صورت قاچاق از خارج وارد شده و این کارها برای فرار از پرداخت حقوق‏‎ ‎‏دولتی آن بوده است. خواهشمند است بفرمایید تکلیف من چیست؟ ‏

‏با توجه به سختی تهیه وسیلۀ نقلیه در چه صورتی می توانم ماشینم را پس بگیرم؟‏

بسمه تعالی، بر شما چیزی نیست و مراعات مقررات دولت اسلامی لازم است. 

[سؤال 12525]‏ ‏ ‏ 7249‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 21 / 10 / 1361‏

‏حضور محترم رهبر کبیر انقلاب اسلامی و قائد عظیم الشأن، امام خمینی، روحی‏‎ ‎‏لک الفداء، پس از اهدای سلام خالصانه، عرض می شود: اجناسی که به طور قاچاق از‏‎ ‎‏خارج وارد می شود و در بازارها به فروش می رسد ـ بالخصوص منطقه چابهار ـ آیا‏‎ ‎‏خرید این قبیل اجناس (پوشیدنی، تزییناتی و غیره) از نظر شرع اشکال دارد یا خیر؟‏

بسمه تعالی، اگر دولت اسلامی مقرراتی در آن دارد، باید مراعات شود و اگر مزاحمتی ندارد، خرید و فروش در بازار مانع ندارد.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 621
[سؤال 12526]‏ ‏ ‏ 7250‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏شخصی به زیارت ثامن الحجج می رود و در ضمن زیارت، چای پاکستان ـ که در‏‎ ‎‏هم‏‏ۀ‏‏ مغازه ها موجود است ـ خریداری و به تبریز می آورد، خرید و فروش چای را‏‎ ‎‏مرقوم فرمایید.‏

بسمه تعالی، باید مقررات دولت اسلامی را در این جهت مراعات کند.

[سؤال 12527]‏ ‏ ‏ 7251‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 20 / 9 / 1360‏

‏محضر مبارک حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی، دامت برکاته، محترماً به عرض‏‎ ‎‏می رسانم: در مورد مسأل‏‏ۀ‏‏ شرعی زیر خواهشمندم فتوای خویش را اعلام فرمایید:‏

‏این جانب در بازار به فروش لباس بچه مشغول هستم و چون خودم سرمایه ندارم،‏‎ ‎‏خانم هایی در منزل برای من کار می کنند و برای آن ها پارچ‏‏ۀ‏‏ تترون خارجی از بازار‏‎ ‎‏می خرم و آن ها در منزل، لباس پارچه ای نوزاد تولید می کنند و اغلب این خانم ها‏‎ ‎‏مستمند و احتیاج به کار دارند. می خواستم بفرمایید با شرایط موجود که اولاً نوع‏‎ ‎‏جنسی که من مصرف می کنم تولید داخلی ندارد و ثانیاً با توقف خرید پارچ‏‏ۀ‏‏ قاچاق،‏‎ ‎‏خانم هایی که در خانه کار می کنند و فقط از این راه امرار معاش می کنند بیکار‏‎ ‎‏گردیده اند، آیا من می توانم پارچ‏‏ۀ‏‏ خارجی قاچاق از بازار تهیه کنم یا خیر؟‏

بسمه تعالی، اگر خلاف مقررات دولت اسلامی نباشد و از طرف دولت منعی در خرید آن نباشد، اشکال ندارد.

[سؤال 12528]‏ ‏ ‏ 7252‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏محضر مقدس حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی، مدّ ظله‏

‏شخصی از ایران اجناس قاچاق از قبیل لباس و ظروف ملامین به پاکستان وارد‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 622
‏می کند. خریدن این قبیل اشیا چه صورت دارد؟‏

بسمه تعالی، هر عمل بر خلاف مقررات دولت اسلامی جایز نیست.

[سؤال 12529]‏ ‏ ‏ 7253‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 4 / 12 / 1361‏

‏محضر مستطاب رهبر کبیر انقلاب اسلامی، حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی،‏‎ ‎‏مدّ ظله العالی‏

‏پس از عرض سلام و آرزوی صحت و سلامت برای آن بزرگوار محترماً معروض‏‎ ‎‏می دارد: به طوری که اخیراً مسموع شده است دولت جمهوری اسلامی ورود بعضی از‏‎ ‎‏اجناس را توسط خلیج نشین ها آزاد نموده است از جمله ساعت و لوازمات آن، و‏‎ ‎‏به طوری که مطلع هستید عده ای هم این اجناس را به طور قاچاق وارد نموده و در‏‎ ‎‏بازار به فروش می رسانند. نظر مبارک حضرت عالی در مورد خرید و فروش این گونه‏‎ ‎‏اجناس چنانچه در بازار به طور مخلوط فروخته شود چگونه می باشد؟ ضمناً با توجه‏‎ ‎‏به فتوای حضرت عالی، نسبت به خرید قاچاق و فروش آن در حدود دو سال است که‏‎ ‎‏اقدام ننموده ام. صحت و طول عمر آن امام بزرگوار را تا انقلاب جهانی حضرت مهدی‏‎ ‎‏سلام الله‌ علیه از خداوند بزرگ مسئلت دارم.‏

بسمه تعالی، تابع مقررات دولت جمهوری اسلامی است، اگر قاچاق بودن آن معلوم نباشد و یا منعی از طرف دولت در خرده فروشی آن نباشد اشکال ندارد.

[سؤال 12530]‏ ‏ ‏ 7254‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏لطفاً بفرمایید که وارد کردن سیگار وینستون اشکال دارد یا بی اشکال است؟‏‎ ‎‏همچنین کسی که از این سیگار استفاده می کند تکلیفش چیست؟ همین طور کلاً‏‎ ‎‏کالاهای وارداتی امریکا که غیر  ضروری است چگونه است؟‏


استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 623
بسمه تعالی، در وارد کردن اجناس از خارج باید مقررات دولت اسلامی مراعات شود.

[سؤال 12531]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 1050

‏3. آیا مسلمان می تواند به جهت مرض، وسیله ای درمانی را که مثلاً در کشوری‏‎ ‎‏مانند امریکا وجود دارد، خریداری کند یا خیر؟ و در صورت خرید، آیا معصیت کرده؟‏

بسمه تعالی، بستگی به مقررات جمهوری اسلامی دارد.

[سؤال 12532]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 7192

‏2. اجناسی که از راه غیر مجاز از قبیل پارچه و چایی و شکر و کفش وارد کشور‏‎ ‎‏می نمایند، خرید و فروش این اجناس جایز است یا نه؟‏

بسمه تعالی، موقوف است به اجازۀ دولت اسلامی.

[سؤال 12533]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 451

‏2. در حالی که شیطان بزرگ (امریکا) ایران را در محاصر‏‏ۀ‏‏ اقتصادی قرار داده برای‏‎ ‎‏دانشجویان مجرد یا متأهل مسلمانی که پس از فراغت از تحصیل به ایران باز می گردند‏‎ ‎‏و بنا دارند که خانه و زندگی را از نو شروع کنند، خرید لوازم زندگی (از قبیل ظروف‏‎ ‎‏چینی و ... که در ایران گران است) برای مصرف شخصی چه حکمی دارد؟‏

بسمه تعالی، با مراعات مقررات جمهوری اسلامی اشکال ندارد.

‎ ‎

استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 624