هیأت های تحقیق در ادارات و ارگان ها
[سؤال 12372] 7157
بسمه تعالی 8 / 4 / 1361
خدمت مرجع عالی قدر و رهبر کبیرمان، امام خمینی، سلام عرض می کنیم. مسأله ای برایمان پیش آمده است، خواهشمندیم حکم شرعی آن را برایمان روشن بفرمایید.
مقدمه: همان طور که می دانید لایحۀ بازسازی در مجلس شورای اسلامی تصویب شده و بر اساس این قانون هیأت های بازسازی در ادارات ـ من جمله دانشگاه ها ـ تشکیل شد و هیأت های بدوی زیر نظر این ها با وظایف خاصی که قانون تعیین کرده، انجام وظیفه می نمایند. این هیأت های بدوی دارای یک سری گروه های تحقیق می باشند که وظایفشان طبق قانون به قرار زیر است.
الف. جمع آوری مدارک و تشکیل پروندۀ اتهامی؛
ب. تحقیقات محلی در مورد متهم؛
ج. مصاحبه با متهم؛
استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 547
د. تحقیق در مورد وضعیت متهم قبل و بعد از انقلاب در رابطه با انقلاب اسلامی و اظهار نظر دربارۀ آن ها؛
هـ . تحقیق دربارۀ وضع مالی و معیشت متهم و افراد تحت تکفل او در صورت لزوم؛
و. ارسال پروندۀ اتهامی به هیأت پس از تکمیل تحقیقات همراه با گزارش و خلاصۀ پرونده با امضای اکثریت اعضا و مهر گروه؛
ر. تحقیق و پیگیری در مورد این که تصمیمات اخذ شده از سوی هیأت ها به درستی توسط مقامات مسئول اجرا شده یا نه. با توجه به این که کار گروه های تحقیق تهیۀ اطلاعات و دادن آن ها به هیأت های بدوی می باشد. سپس آن هیأت ـ بر اساس این اطلاعات و بر طبق قانون ـ در مورد یک فرد قضاوت می کند و حکم صادر می کنند.
1. آیا از نظر شرعی یک دختر هم می تواند تحت عنوان عضو گروه تحقیق هیأت بدوی انجام وظیفه نماید؟
2. اگر جواب منفی و یا مثبت می باشد، آیا مربوط به تمام وظایف ذکر شده می باشد و یا شامل بعضی از آن ها است؟
3. برای اجرای این قانون در دانشگاه اگر فرد دیگری که هم شرایط گروه تحقیق را داشته باشد، و هم مذکر باشد، موجود نباشد؛ آیا یک دختر می تواند این مسئولیت را بپذیرد؟
بسمه تعالی، در انجام وظایف مزبوره ـ طبق مقررات دولت اسلامی ـ فرقی بین زن و مرد نیست. البته زن مکلف است در برخوردها حجاب واجب را مراعات کند.
[سؤال 12373]
4. اعضای گروه تحقیق طبق قانون باید دارای شرایط زیر باشند:
الف. مسلمان و عامل به احکام اسلام؛
استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 548
ب. متعهد و معتقد به انقلاب و جمهوری اسلامی ایران به رهبری امام امت؛
ج. فاقد هرگونه سابقه سوء بوده و وابستگی به رژیم گذشته نداشته باشد؛
د. متأهل باشد و کمتر از 25 سال تمام، سن نداشته باشد.
اگر بعضی از اعضای گروه تحقیق بند «د» (متأهل و بیش از 25 سال) را شامل نباشند، آیا با توجه به نزدیک بودن بازگشایی دانشگاه ها و ضرورت رسیدگی سریع به وضع استادان و کادر اداری، و کمبود نیروی انسانی در این زمینه، بدون داشتن شرایط این بند از قانون، تنها با دادن اختیار از طرف هیأت عالی و بدوی به این اعضا ـ به عنوان همکار، با تمام وظایف مذکور ـ مجوزی برای عدول از بند «د» این قانون هست یا خیر؟
بسمه تعالی، مراعات شرایط انتخاب گروه تحقیق، تابع مقررات دولت اسلامی است.
[سؤال 12374] 7158
بسمه تعالی 29 / 9 / 1361
سلام علیکم، پس از عرض سلام و درود بسیار بر شما رهبر الهی و عزیز، امام مستضعفان جهان، سلامتی و طول عمر حضرت عالی را از درگاه حق مسئلت می نماییم. نامۀ این جانب حاوی یک سری سؤالات است که در رابطه با کارمان می باشد که خدمت به جمهوری اسلامی است، البته اگر خدای تبارک و تعالی قبول بفرماید که البته بسیار ناچیز است، خصوصاً با این همه از خود گذشتگی های امّت و خصوصاً خدمات بسیار حضرت عالی:
1. با توجه به پیام مهم و اخیر حضرت عالی در رابطه با بازگو ننمودن بعضی از مسائل که در رابطه با سابقۀ شخصی افراد می باشد، این سوء تفاهم برای تحقیق کنندگان صلاحیت افراد محل خدمتمان پیش آمده که خدای نکرده کاوش و تلاششان در پی به دست آوردن سوابق یک فرد چه سیاسی و چه اخلاقی مخالف با پیام اخیر
استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 549
باشد، لطفاً در رابطه با این پیام و مسأله پی جویی برای کسب سابقه اخلاقی و سیاسی افراد و حد پی جویی در این رابطه توضیح بفرمایید.
بسمه تعالی، تحقیق در احوال شخصی افراد که به صورت پنهانی است، جایز نیست.
2. از دیگر مسأله های مطرح شده برای تحقیق کنندگان این قسمت از سپاه (پذیرش تهران)، مسأله رفت و آمدها در رابطه با کار است که ابتدا از محل زندگی ـ که بعضی مستأجر و بعضی نیز موطن شان می باشد ـ به محل پذیرش می آیند، که بعضی از آن ها محل زندگی شان در فاصله کمتر از 5 / 22 کیلومتر و بعضی بیشتر از این تا پذیرش می باشد، و سپس از آن جا به دنبال تحقیق به جاهای گوناگون مراجعه می کنند و گاهی اوقات هم پیش می آید که یک سره از محل زندگی دنبال تحقیق پرونده می روند، و به لحاظ کاری مسافت هایی که طی می شود در خطی مستقیم نبوده و گاهی چندین بار رفت و برگشت از یک مسیر را دارند، فرائض آنان به چه نحوی خواهد بود؟
بسمه تعالی، اگر کسی قسمتی از تهران وطن اوست، رفت و آمد تا کمتر از چهار فرسخ، حکم تمام بودن نماز را عوض نمی کند و کسی که متوطن نیست و نمی تواند در یک محله قصد اقامت ده روز نماید نماز او قصر است.
3. حال اگر فردی کارش به این نحو است که محل زندگیش تا پذیرش 5 / 22 کیلومتر فاصله دارد و کارش هم در پذیرش است نه بیرون؛ چون تحقیق است، در صورتی که مستأجر باشد فرائضش چگونه است؟ و اگر هم کارش در بیرون باشد آن وقت چگونه می باشد؟
بسمه تعالی، در فرض مسأله در غیر وطن حکم مسافر دارد.
4. خود این جانب مدت 11 سال است که ساکن تهران می باشم، البته مستأجر بوده و در جاهای مختلف تهران زندگی کرده ام. تا چندی پیش که مسأله قصد اقامت و توطن را متوجه شدم، از طریق فتواهای جدید نماز و فرائض دیگرم را به طور کامل به جا می آوردم، حال که مشخص شده که نمی توانسته ام قصد اقامت دایم کرده و وطن اختیار نمایم اعمال گذشته ام را چگونه باید به جا بیاورم؟ و اصلاً وظیفه ام در مورد اعمال گذشته ام چه نماز و چه روزه، چیست؟ در محل فعلی نیز که قرار شده دو سال اقامت نمایم، فرائضم چگونه است؟ و شرطی را که در مورد اختیار نمودن وطن فرموده اید که اگر عرف وطنتان را محل اقامتی که در آن هستید بدانند، می توانید آن جا را وطن اختیار نمایید این «عرف» چگونه است؟ و آیا با این دو سال از نظر عرف، محل اقامت، وطنم شناخته می شود؟
بسمه تعالی، اگر در یک محله قصد توطن نکرده اید حکم مسافر دارید و در قصد توطن قصد سکونت دائم معتبر است و قصد سکونت چند سال کافی نیست.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 550
5. از لحاظ شرع مقدس آیا افرادی که به لحاظ مأموریت و خدمت برای جمهوری اسلامی به شهرهایی دور از خانه و زندگی می روند و دور از همسر، آیا از لحاظ شرعی اشکالی دارد؟ در صورتی که این دوری طوری باشد که نتواند در ماه حداقل یک بار به خانه بیاید و با رضایت همسر هم نباشد، چه صورتی دارد؟
بسمه تعالی، در عمل به وظایف محوله رضایت همسر معتبر نیست.
[سؤال 12375] 7159
بسمه تعالی 6 / 5 / 1361
قم، دفتر محترم استفتائات امام خمینی، سلام علیکم
با آرزوی طول عمر از درگاه خداوند منّان برای آن مرجع و رهبر بزرگ اسلام، نظر حضرت عالی دربارۀ دو مسأله زیر چیست.
1. افرادی که می خواهند در نهادهای انقلابی و ارگان های دولتی وارد شوند، تحقیق کنندگان ارگان ها و نهادها در رابطه با بررسی سوابق افراد فوق الذکر با توجه به آیه یَا أیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا... وَلاَ تَجَسَّسُوا تا چه حد، مجاز به بررسی سوابق افراد می باشند؟
بسمه تعالی، تحقیق در فرض مرقوم، تا تحصیل اطمینان به صلاحیت شخص برای خدمت در نهادهای انقلاب، مشمول آیۀ شریفۀ مزبوره نیست.
2. آیا وجود شاهد و نوشته، در مسأله صیغۀ موقت ضروری است؟ و شرایط کلّی درست بودن صیغۀ موقت چیست؟
بسمه تعالی، اگر مقرراتی دولت اسلامی در این باره دارد، باید مراعات شود و شرایط صحت عقد در رساله مذکور است.
[سؤال 12376] ----> 227
2. بعد از فرمان هشت ماده ای حضرت امام، مراجعاتی از طرف سپاه و یا پلیس قضایی و... شده است و سؤالاتی در مورد افراد ـ به لحاظ سوابق و خصوصیات
استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 551
فردی و خانوادگی ـ می شود. وظیفه مقلد، در برخورد با این گونه پرسش ها چگونه باید باشد؟
بسمه تعالی، تابع مقررات دولت اسلامی و موازین شرعی است.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 552