تعریض جاده و خسارات وارده به افراد
[سؤال 12355] 7141
بسمه تعالی 15 / 9 / 1361
هیأت محترم استفتای دفتر امام خمینی، با احترام؛ تقاضا دارد فتوای حضرت امام خمینی در خصوص دو سؤال مطروحه را ذیلاً اعلام فرمایید:
1. چنانچه در اثر عملیات راه سازی و یا تعریض جاده و هرگونه عملیات دیگر، به باغ و یا خانۀ شخصی و مسکونی و یا سایر تأسیسات اشخاص خسارت وارد شود، وصول و دریافت خسارت وارده از وزارت راه شرعاً مجاز است یا خیر؟
بسمه تعالی، آنچه بر طبق قانون بابت خسارت داده می شود، گرفتن آن اشکال ندارد.
2. کسی که در حدود سی یا چهل سال قبل املاکی به موجب سند عادی یا رسمی خریداری کرده و در حال حاضر هم متصرف است و در آن به دفعات، عملیات عمرانی از قبیل باغ و قلمستان و کشاورزی انجام داده، آیا شرعاً فروشنده و یا سایر اشخاصی که نفعی در آن ندارند از روی اختلاف، مجاز به مزاحمت برای خریدار می باشند یا خیر؟
بسمه تعالی، با فرض تمامیت و صحت معامله، شرعاً کسی حق مزاحمت خریدار را ندارد و چنانچه اختلافی هست، باید در محکمۀ شرعیه حل و فصل شود.
[سؤال 12356] 7142
بسمه تعالی
اگر مصالح فرد و جامعه در تقابل قرار گیرد، فرضاً برای احداث جاده ای ضروری، لازم باشد که خانۀ مسکونی خراب شود و صاحب خانه به هیچ طریق به این کار،
استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 537
رضایت ندهد تکلیف چیست؟
بسمه تعالی، در تزاحم بین دو تکلیف، باید مراعات اهمّیت بشود و تشخیص وظیفه و اهمیت آن موکول به مقامات صالحه است.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 538