مسائل مستحدثه

حکم آهنگ‏ ها و سرودهای پخش شده از صدا و سیما

حکم آهنگ ها و سرودهای پخش شده از صدا و سیما

[سؤال 12060]‏ ‏ ‏ 6981‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏اگر در تلویزیون رِنگی بزند که هیچ لذتی در آن نباشد آیا حرام است؟‏

بسمه تعالی، اگر موسیقی مطرب است حرام است، و صداهای مشکوک مانع ندارد.

[سؤال 12061]‏ ‏ ‏ 6982‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏شنیدن موسیقی ای که در سرودها و فیلم ها و تئاترهای رادیو و تلویزیون هست چه‏‎ ‎‏صورتی دارد؟‏

بسمه تعالی، اگر موسیقی مطرب است حرام است.

[سؤال 12062]‏ ‏ ‏ 6983‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏مسئولان محترم دفتر امام خمینی؛ سلام بر همگی شما‏

‏پس از عرض سلام و آرزوی موفقیت برای تمامی سرورانم، خواستم مسأله ای‏‎ ‎‏شرعی را از امام پرسیده و جواب آن را جهت اطلاع مسئولین امر در صدا و سیما،‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 408
‏کتباً  برایمان ارسال فرمایید.‏

‏ما مسئول برنام‏‏ۀ‏‏ صبح جمع‏‏ۀ‏‏ صدای جمهوری هستیم و در مدت یک ساعت از‏‎ ‎‏برنامه مان، یک مسابق‏‏ۀ‏‏ تفریحی داریم که طی آن، دو برادر و دو خواهر شرکت کننده‏‎ ‎‏داریم و از آن ها سؤالاتی شده و آن ها پاسخ می دهند و هر یک امتیاز بیشتری بیاورند،‏‎ ‎‏برند‏‏ۀ‏‏ مسابقه هستند؛ و شاید شنیده باشید که اکثر سؤال های ما عقیدتی، علمی و‏‎ ‎‏سازنده است و از جهات زیادی آگاهی بخش است و ما برآنیم که جهت تشویق‏‎ ‎‏شرکت کنندگان برنامه، از ناظرین در استودیو بخواهیم که کف بزنند. لطف فرموده ما را‏‎ ‎‏راهنمایی کنید که آیا این کف زدن از جهت شرعی ایرادی دارد یا نه؟ متشکرم‏

بسمه تعالی، اشکال ندارد.

[سؤال 12063]‏ ‏ ‏ 6984‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏1. با توجه به این چهار فتوای حضرت امام، مدّ ظله العالی که موسیقی را در‏‎ ‎‏صورت مناسبت با مجالس لهو و لعب حرام؛ موسیقی مطرب حرام؛ و در جایی دیگر‏‎ ‎‏موسیقی را مطلقاً حرام دانسته اند، خواهشمند است توضیح کافی بیان فرموده و حکم‏‎ ‎‏امام را در این مورد (موسیقی) بیان فرمایید. و اگر آهنگ های رادیو تلویزیون جزء‏‎ ‎‏موسیقی بوده و موسیقی مطلقاً حرام باشد، پس چرا پخش می گردد؟!‏

بسمه تعالی، موسیقی مطرب حرام است و صداهای مشکوک مانع ندارد، و منظور از تعبیرات ذکر شده، یکی است و اختلاف در تعبیر است.

‏2. آیا سجده بر روی تسبیح صحیح است؟‏

بسمه تعالی، اگر از چیزهایی باشد که سجده بر آن ها صحیح است مانع ندارد.

‏3. آیا داروهایی که دارای الکل می باشد پاک است؟‏

بسمه تعالی، حکم خود الکل را دارد که در رساله است.

‏4. در حال حاضر نام خداوند متعال و پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم و ائمه معصومین علیهم السلام و آرم جمهوری اسلامی‏‎ ‎‏در  اکثر روزنامه ها و مجلات و کاغذهای اداری و... مشهود است و معمولاً رعایت در حفظ‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 409
‏احترام  آن  نمی گردد، حکم چیست؟‏

بسمه تعالی، از انداختن آن ها در مواضع هتک آمیز اجتناب شود.

‏5. آیا صحبت کردن یا برگرداندن صورت به اطراف، در هنگام خطبه های نماز جمعه اشکالی در نماز‏‎ ‎‏ایجاد می کند یا خیر؟‏

بسمه تعالی، اگر موجب فوات فایده خطبه نباشد، اشکال ندارد.

‏6. اگر انسان قبل از وضو دست ها را تا مرفق بشوید، خشک کردن آن برای وضو لازم است یا نه؟‏

بسمه تعالی، لازم نیست.

[سؤال 12064]‏ ‏ ‏ 6985‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏دفتر محترم حضرت امام خمینی، مدّ ظله، لطفاً به این دو سؤال جواب مرحمت‏‎ ‎‏فرمایید.‏

‏1. این جانب کارمند بازنشست‏‏ۀ‏‏ راه آهن هستم. حقوق ماهان‏‏ۀ‏‏ من 33000 ریال‏‎ ‎‏است. دارای عیال و شش اولاد محصل هستم. ضمناً از کودکی افتخار خواندن قرآن و‏‎ ‎‏اشعار و مدح و منقبت و مصیبت خاندان طهارت علیهم السلام را داشته ام. اکنون نیز کسری‏‎ ‎‏هزین‏‏ۀ‏‏ زندگی ام تا مقداری از این محل تأمین می شود. پس از پیروزی انقلاب، بعضی‏‎ ‎‏اوقات بدون دریافت وجهی (افتخاری) در صدا و سیمای انقلاب اسلامی می خوانم.‏‎ ‎‏چنانچه اشکال شرعی ندارد، اجازه بفرمایید. در صدا و سیمای انقلاب، اشعار عرفانی،‏‎ ‎‏حماسی، غزلیات و غیره و اشعار تعزیه را طبق رسوم گذشته بنا به تقاضای متصدیان‏‎ ‎‏صدا و سیمای انقلاب همراه با موزیک های عزا و آلاتی از قبیل نی، عود، فلوت‏‎ ‎‏می خوانند. این جانب مجاز هستم یا خیر؟ خواندن با این گونه آلات که از قدیم مرسوم‏‎ ‎‏بوده و مورد استفاده قرار می گرفته، چه صورتی دارد؟‏

بسمه تعالی، موضوع حرام، غنا و موسیقی است. و خواندن به غیر آن نحو حرام نیست. و موارد مشکوک که محکوم به حلیت است مانع ندارد.

‏2. خوانندگان مذهبی که حق القدم خود را قرار می گذارند چه صورتی دارد؟‏

بسمه تعالی، مانع ندارد.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 410
[سؤال 12065]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 541

‏3. شنیدن و نواختن موسیقی که امروز به نام سرودهای انقلابی از صدا و سیمای‏‎ ‎‏جمهوری اسلامی ایران پخش می شود چه صورتی دارد؟ و در صورت داشتن‏‎ ‎‏مجوز‏‎ ‎‏شرعی موسیقی فوق، تعلیم و تعلم موسیقی و نیز خرید و فروش آلات موسیقی به‏‎ ‎‏منظور فوق چه صورتی دارد؟‏

بسمه تعالی، شنیدن و نواختن موسیقی مطرب حرام است و صداهای مشکوک مانع ندارد و خرید و فروش آلات مختص به لهو جایز نیست و در آلات مشترکه اشکال ندارد.

[سؤال 12066]‏ ‏ ‏ 6986‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏محضر مبارک حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی، مدّ ظله‏

‏1. در مورد آهنگ هایی که اخیراً در رادیو و تلویزیون پخش می شود مانند سرود و‏‎ ‎‏فیلم های متحرک و غیره، نظرتان چیست؟‏

بسمه تعالی، موسیقی حرام است و صداهای مشکوک مانع ندارد.

‏2. جزوه ای که با نام بعض الاحکام منتشر شده؛ آیا عمل به مقتضای آنچه در آن است؛ اگر چه مخالف با‏‎ ‎‏رسالۀ عملیه فارسی یا تحریر الوسیله باشد؛ مجزی است؟‏

بسمه تعالی، موارد اختلاف را استفتا کنند.

‏3. در مواردی که قوانین دولتی با قوانین شرعی تعارض پیدا می کند وظیفه چیست؟ مانند تعارض ملک‏‎ ‎‏شخصی با مالیات، جریمه، عوارض و غیره؛ چون دولت دادن آن ها را لازم می داند و اسلام رضایت را‏‎ ‎‏شرط می داند؟‏

بسمه تعالی، مقررات دولت اسلامی باید مراعات شود.

[سؤال 12067]‏ ‏ ‏ 6987‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏با سلام به پیشگاه ولی عصر (عج) و نایب بر حقش امام خمینی، سخن خویش را‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 411
‏آغاز می نمایم. و با سلامی دیگر به اعضای دفتر امام خمینی، چند سؤالی را که برای‏‎ ‎‏این حقیر مطرح شده، می خواهم از آن جناب سؤال‏‎ ‎‏نمایم.‏

‏بعضی از سرودهایی که از صدا و سیمای جمهوری اسلامی پخش می شود‏‎ ‎‏آهنگ های تندی دارد که بعضی حتی از حالت طبیعی انسان را خارج می نماید. شنیدن‏‎ ‎‏این جور سرودها چه حکمی دارد؟ و آیا شنیدن کلی‏‏ۀ‏‏ آهنگ هایی که از رادیو پخش‏‎ ‎‏می شود موافق شرع است؟ و دیگر این که نواختن آهنگ برای نوازنده چه حکمی‏‎ ‎‏دارد؟ مثلاً شخصی که آهنگ «ای شهید مطهّر» را می نوازد ـ که غم انگیز است ـ این چه‏‎ ‎‏حکمی دارد؟‏

‏در پایان سلامتی و طول عمر آن رهبر عزیز را از درگاه خداوند متعال خواهانم و‏‎ ‎‏خواهشمندم در این مورد مرا راهنمایی فرمایید. ‏

بسمه تعالی، موسیقی مطرب حرام است و صداهای مشکوک مانع ندارد.

[سؤال 12068]‏ ‏ ‏ 6988‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏مرجع تقلید مسلمین جهان اسلام، حضرت آیت الله‌ العظمی، امام خمینی، ادام الله‌‏‎ ‎‏ظلّک علی رؤوس المسلمین، پس از ابلاغ سلام؛ با چند سؤال دینی مصدّع اوقات‏‎ ‎‏شریف می شوم. متمنّی است در ذیل، جواب مرقوم فرمایید. متشکرم. ‏

‏1. آهنگ هایی که با سرود، در رادیو و تلویزیون پخش می شود چه صورت دارد؟‏‎ ‎‏حرام است یا خیر؟‏

بسمه تعالی، موسیقی مطرب حرام است و صداهای مشکوک مانع ندارد. 

‏2. فیلم هایی که در تلویزیون پخش می شود که زن های بی حجاب و بدون پوشش اسلامی داخل آن‏‎ ‎‏هستند. نظر کردن به این فیلم ها چگونه است؟‏

بسمه تعالی، در صورت عدم مفسده، مانع ندارد. 

‏3. نام گذاری به نام های «رحمان»، «اله»، «الله‌» و «الهه» برای انسان چه صورت دارد؟‏

بسمه تعالی، این کار را نکنند و از اسامی انبیا و معصومین برای نام گذاری استفاده نمایند.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 412
[سؤال 12069]

‏4. آهنگ هایی که در تلویزیون و رادیو در گزارش ها به طور کلی پخش می شود چه‏‎ ‎‏صورت دارد؟‏

بسمه تعالی، حکم این مسأله گذشت.

[سؤال 12070]‏ ‏ ‏ 6989‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏ساحت قدسی حضرت امام خمینی! سلام و درود فراوان، پس از سلام، احتراماً؛ از‏‎ ‎‏حضرت عالی تقاضا دارم که در مورد این مسأله مرا روشن بفرمایید:‏

‏ما مسئولان برنام‏‏ۀ‏‏ صبح جمعه هستیم و در برنامه گه گاهی قطعات کوتاه شعر و‏‎ ‎‏قطعات کوتاه ادبی خوانده می شود و برای این که این قسمت از برنامه به صورتی‏‎ ‎‏خشک اجرا نگردد ما از یک نوع قطعات موزیک، در فواصل و در زیر صدای گوینده‏‎ ‎‏استفاده می کنیم که در اصطلاحِ واحد موزیک صدای جمهوری ایران، به آن ها‏‎ ‎‏«سازِسُلُو» ـ که به معنای ساز تنها است ـ گفته می شود. این قطعات اکثراً از میان آثار‏‎ ‎‏موسیقی دان های به نام و خوب می باشد و محتوای اکثر آن ها دور از ابتذال و طرب‏‎ ‎‏است. بفرمایید: آیا استفاده و پخش این چنین قطعات موزیک، توأم با مطلب و شعر‏‎ ‎‏اشکال شرعی دارد یا نه؟‏

بسمه تعالی، موسیقی مطرب حرام است و صداهای مشکوک مانع ندارد.

[سؤال 12071]‏ ‏ ‏ 6990‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏حضور محترم دفتر استفتائات امام، خواهشمند است لطف نموده، سؤالات شرعیه‏‎ ‎‏زیر را از نظر امام خمینی پاسخ دهید:‏

‏1. آیا سرودهایی که هم اکنون از صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران پخش‏‎ ‎‏می شوند، با اصول شرعیه اسلامی منافاتی دارند؟‏

بسمه تعالی، موسیقی مطرب حرام است، و صداهای مشکوک مانع ندارد.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 413
‏2. در مورد جبهه: در حال حاضر رفتن به جبهه لازم تر از ادامه تحصیل است یا نه؟ اگر جواب مثبت‏‎ ‎‏است آیا اجازۀ پدر و مادر شرط است؟ (در موقعی که به نیرو احتیاج داشته باشند)‏

بسمه تعالی، بستگی به نیاز جبهه ها دارد و تشخیص آن با مسئولین است.

‏3. در مورد جمع آوری تمبر: اگر تمبرهای پستی را به قصد فروش خریده و بعد از مدتی به قیمت‏‎ ‎‏گران تر بفروشیم، اشکالی دارد؟ و آیا نگهداری تمبر، خمس می گیرد یا نه؟‏

بسمه تعالی، مانع ندارد و خمس دارد.

‏4. آیا رفتن به نماز جمعه، واجب کفایی است یا بر همه واجب است؟‏

بسمه تعالی، واجب کفایی است بنابر احتیاط.

[سؤال 12072]‏ ‏ ‏ 6991‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 25 / 7 / 1361‏

‏محضر مبارک حضرت امام خمینی، دامت برکاته، پس از عرض سلام و‏‎ ‎‏درخواست طول عمر و سلامتی از خداوند برای آن حضرت‏

‏خواهشمند است حکم صداهایی که از صدا و سیما پخش می شود و بعضی از‏‎ ‎‏آن ها در زمان طاغوت نیز پخش می شد و بعض دیگر موزیک متن فیلم های خارجی‏‎ ‎‏است و بعضی موسیقی بدون صدای خوانندگان زمان طاغوت است و موارد مباح و‏‎ ‎‏حرام آن ها را بیان فرمایید. والسلام علی من اتّبع الهدی‏

بسمه تعالی، موسیقی مطرب حرام است و صداهای مشکوک مانع ندارد.

[سؤال 12073]‏ ‏ ‏ 6992‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏محضر مبارک حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی مدّ ظله، لطفاً پاسخ سؤالات‏‎ ‎‏ذیل را مرقوم فرمایید:‏

‏1. آیا موزیک نظامی و سرودهایی که از رادیو و تلویزیون پخش می شود و‏‎ ‎‏همچنین سرودهایی که به وسیله خانم ها در حضور مردها می خوانند، شرعاً جایز‏‎ ‎‏هستند یا خیر؟‏

بسمه تعالی، اشکال ندارد، مگر محرز باشد که موسیقی مطرب است.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 414
‏2. مرغ هایی که به تعداد حدود 80000 در روز در کشتارگاه شهر کرج کشته می شوند، بنا به تأیید آقایان‏‎ ‎‏علمای کرج، اولاً: رو به قبله نیست و ثانیاً: در موقع ذبح نیز بسم الله‌ الرحمن الرحیم گفته نمی شود. این‏‎ ‎‏مسأله چند بار به مسئولان کشتارگاه تذکر داده شده است؛ اما ترتیب اثری داده نشده است. تکلیف ما‏‎ ‎‏در این مورد چیست؟‏

بسمه تعالی، حلال و پاک است. مگر آن که یقین کند که خلاف طریق شرعی ذبح شده است.

‏3. شخصی مغازه ای را ده ساله به زید نامی اجاره داده است و طرفین موافقت نموده اند که سرقفلی آن‏‎ ‎‏متعلق به مستأجر باشد، در صورتی که مالک در موقع عقد قرارداد چیزی جز حق الاجاره نگرفته است‏‎ ‎‏و مدت ده سال تمام شده است. فعلاً مالک ادعای تخلیه نموده و مستأجر از تخلیه امتناع می نماید و‏‎ ‎‏اظهار می دارد که باید سرقفلی مغازه را به من بدهی تا آن را تخلیه نمایم؛ آیا حق گرفتن سرقفلی از‏‎ ‎‏مالک را دارد یا خیر؟‏

بسمه تعالی، اگر در ضمن عقد لازم، سرقفلی به مستأجر واگذار شده یا عقد مبنی بر آن بوده، حق سرقفلی دارد.

[سؤال 12074]‏ ‏ ‏ 6993‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 5 / 5 / 1361‏

‏محضر مقدس و مبارک حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی، روحی له الفداء،‏‎ ‎‏محترماً معروض می دارد:‏

‏دانشجوی مسلمانی است که معتقد و متعهد به اسلام فقاهتی و انقلاب اسلامی‏‎ ‎‏بوده و از اعضای انجمن اسلامی دانشکد‏‏ۀ‏‏ خود می باشد. این فرد تصمیم دارد برای فرا‏‎ ‎‏گرفتن موسیقی به محلی به نام «مرکز حفظ و اشاع‏‏ۀ‏‏ موسیقی ایرانی» که زیر نظر دولت‏‎ ‎‏جمهوری اسلامی اداره می شود، مراجعه کند و نواختن یکی از آلات موسیقی را فرا‏‎ ‎‏گیرد. استدلال او در نزد برادران و دوستانش برای انجام این عمل این است که او و‏‎ ‎‏امثال او که معتقد به مبانی اسلام و جمهوری اسلامی هستند، بایستی در آینده جانشین‏‎ ‎‏معدودی از افراد غیر متعهد و غیر مسئولی بشوند که هم اکنون برای صدا و سیمای‏‎ ‎‏جمهوری اسلامی سرود و آهنگ می سازند و ساخته های آنان نیز که ظاهراً مباینتی با‏‎ ‎‏اسلام ندارد از صدا و سیما پخش می شود.‏


استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 415
‏حکم شرعی در این مورد چیست؟ و آیا فرد مذکور شرعاً مجاز است برای هدف‏‎ ‎‏مشخصی که دارد این کار را انجام دهد یا خیر؟‏

بسمه تعالی، موسیقی مطرب حرام است و یادگرفتن و یاد دادن آن جایز نیست و در غیر مطرب اشکال ندارد.

[سؤال 12075]‏ ‏ ‏ 6994‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏سلام بر رهبر کبیر و یاری کنندۀ مستضعفان و سلام بر وارث انبیا و امامان، حضرت‏‎ ‎‏آیت الله‌ امام خمینی ‏

‏ای امام امت! فرزند کوچک شما سؤالی دارد.‏

‏آیا این سرودهایی که در رادیو تلویزیون خوانده می شود و با آهنگ است، حرام‏‎ ‎‏است یا حلال؟ می گویند آهنگ ها همان آهنگ هایی است که در رژیم طاغوت بوده،‏‎ ‎‏ولی سرودهایش فرق می کند؛ و در قرآن هم آیاتی ندیده ایم که‏‎ ‎‏نوشته باشد آهنگ،‏‎ ‎‏حلال است. لطفاً به این سؤال جواب دهید. ‏

بسمه تعالی، موسیقی مطرب حرام است و صداهای مشکوک مانع ندارد.

[سؤال 12076]‏ ‏ ‏ 6995‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏دفتر امام خمینی، با اهدای سلام‏

‏این جانب می خواستم سؤال کنم که به فتوای امام، گوش دادن به سرودهایی که از‏‎ ‎‏رادیو پخش می شود اشکال دارد یا خیر؟ لطفاً جواب را به آدرس فوق ارسال دارید.‏

بسمه تعالی، موسیقی مطرب حرام است و صداهای مشکوک مانع ندارد.

[سؤال 12077]‏ ‏ ‏ 6996‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 12 / 9 / 1361‏

‏حضور رهبر عزیزم و نور چشم مستضعفان جهان، سلام عرض می کنم، پس از‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 416
‏عرض سلام، امیدوارم حالتان خوب باشد و در زیر سای‏‏ۀ‏‏ حضرت ولی عصر(عج) و با‏‎ ‎‏امید حق تعالی در کارهای خیری که پیش می گیرید موفق و مؤید باشید.‏

‏سرودهای انقلابی که در رادیو می گذارند، آهنگ دارد؛ آیا به نظر شما اشکال‏‎ ‎‏ندارد؟ چون ما که در جبهه هستیم بچه های هم سنگرم می گویند گناه دارد.‏

‏جواب این سؤال را به قلم خودتان بنویسید. به آقای منتظری، آقای خامنه ای، آقای‏‎ ‎‏رفسنجانی سلام برسانید و بگویید رزمندگان اسلام همیشه دعاگوی شما هستیم و‏‎ ‎‏برای دیداری تازه کردن، به جبهه ها بیایید.‏

بسمه تعالی، موسیقی مطرب حرام است و صداهای مشکوک مانع ندارد.

[سؤال 12078]‏ ‏ ‏ 6997‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 9 / 10 / 1361‏

‏از حضرت امام خمینی، فقیه عالی قدر و رهبر کبیر انقلاب، به عنوان مقلدینی کم‏‎ ‎‏ارزش طلب فتوا می کنیم که:‏

‏صدای ساز (صدای آلات موسیقی) که همراه با سرودهای مختلف و یا همراه با‏‎ ‎‏فیلم های خارجی یا داخلی و یا به طور مطلق (ساده) از رادیو و تلویزیون پخش‏‎ ‎‏می شود و یا در غیر از رادیو و تلویزیون به همان صورت مطلق ـ مثلاً در نوارهای‏‎ ‎‏ضبط شده ـ استفاده می شود چه حکمی دارد؟ آیا همه یک حکم دارند یا هریک حکم‏‎ ‎‏جداگانه ای دارد؟‏

بسمه تعالی، موسیقی مطرب حرام است و صداهای مشکوک مانع ندارد.

[سؤال 12079]‏ ‏ ‏ 6998‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏پس از عرض سلام و دعا به جان امام و تمامی دست اندرکاران برای پیشبرد‏‎ ‎‏انقلاب، از شما خواهشمندم به سؤالات بنده به طور اجمال جواب داده شود.‏

‏1. آیا موسیقی رادیو و تلویزیون، مطابق با قوانین شرع اسلامی است، با توجه به‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 417
‏این مسأله که در سرودها، از انواع وسایل موسیقی استفاده می شود؟‏

بسمه تعالی، موسیقی مطرب حرام است و صداهای مشکوک مانع ندارد.

‏2. در دبیرستان که بنده تحصیل می کنم، در نماز جماعت پیشنماز، شخصی از معلمین هستند و با این‏‎ ‎‏موضوع من اطمینان ندارم که شرایط پیشنماز را داشته باشد؛ بدین منظور برای اجتماع بیشتر در نماز‏‎ ‎‏شرکت می کنم و حمد و سوره را خودم خوانده و خودم را هماهنگ با امام طوری می کنم که کسی نیز‏‎ ‎‏برداشت بد نکند. خواهشمندم که مرا در این مسأله یاری فرمایید.‏

بسمه تعالی، در فرض مرقوم، اشکال ندارد.

‏3. آیا استفاده از وسایل کسب علم در مدارس مانند گچ و تخته و... برای استفادۀ شخصی جایز است، با‏‎ ‎‏توجه به این که در جهت کسب علم بوده و نه استفادۀ دیگر؟‏

بسمه تعالی، تابع مقررات مدارس و اجازۀ مسئولین مربوطه است.

‏4. اگر پدر و مادر از گوش دادن به رادیو و موسیقی های آن نهی کنند آیا مخالفت با والدین جایز است؟‏

بسمه تعالی، حفظ احترام والدین در ترک مخالفت آنان مطلوب است.

‏5. در آزمایشگاه شیمی گروهی هستیم که با اجازه و اطلاع مدیر دبیرستان و زیر نظر معلم شیمی‏‎ ‎‏آزمایش هایی برای تحقیق بیشتر انجام می دهیم. آیا استفاده از مواد و احیاناً از بین رفتن بعضی از‏‎ ‎‏وسایل در موقع آزمایش برای یک گروه چند نفره جایز است یا نه؟‏

بسمه تعالی، تابع مقررات دبیرستان و اجازۀ مدیر است و چنانچه بدون اجازه، استفاده نمایند و یا آن که وسایل به دست آنان از بین برود، ضامن هستند.

‏6. خانه ای که متعلق به یکی از افرادی است که در خارج کشور به سر می برد، آیا در این خانه برای‏‎ ‎‏خانواده ای که در آن به سر می برند و قبل از انقلاب نیز بوده اند و در نظر هست که از آن جا بروند ـ البته‏‎ ‎‏نه به خاطر قاعدۀ شرعی بلکه به دلیل دیگر ـ نماز دارد یا نه؟ یا به عبارت دیگر، این محل غصبی است‏‎ ‎‏یا نه؟‏

بسمه تعالی، اگر با اجازۀ مسئولین تصرف کردند و علم به غصب بودن ندارند اشکال ندارد.

‏7. اگر به یکی از دلایل شرعی، صبح برای غسل واجب (جنابت) تیمم بدل از غسل کرده ایم و حال به‏‎ ‎‏دلیلی دیگر یا به همان دلیل، مجبور به گرفتن تیمم شدیم بدون آن که غسل کرده باشیم، آیا غسل بدل از‏‎ ‎‏وضو کافی است و یا باز باید تیمم بدل از غسل کنیم؟‏

بسمه تعالی، اگر عذر مجوز تیمم بدل از غسل به حال خود باقی باشد، تنها تیمم بدل از وضو کافی است.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 418
[سؤال 12080]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 1536

‏2. اکنون از رادیو و تلویزیون سرودهایی با آهنگ های مختلف پخش می شود (البته‏‎ ‎‏منظور، رادیو و تلویزیون ایران است )، گوش کردن به آن سرودها چگونه است؟‏

بسمه تعالی، موسیقی مطرب حرام است و صداهای مشکوک مانع ندارد.

[سؤال 12081]‏ ‏ ‏ 6999‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏حضور محترم دفتر امام خمینی، در زیر چند سؤال مطرح می شود که خواهشمندم‏‎ ‎‏به آن ها پاسخ گویید:‏

‏1. آیا گوش دادن به سرودهایی که از رادیو و تلویزیون پخش می شود و همراه با‏‎ ‎‏موسیقی می باشد حرام است؟‏

بسمه تعالی، موسیقی مطرب حرام است و صداهای مشکوک مانع ندارد.

‏2. اجرای سرودهای دسته جمعی (بدون موسیقی) برای خواهران در جاهایی که نامحرم می باشد،‏‎ ‎‏اشکال دارد؟‏

بسمه تعالی، اگر مفسده ای بر آن مترتّب نباشد اشکال ندارد.

‏3. آیا نگاه کردن به صورت یا بدن مرد نامحرم اگر به صورت عکس یا فیلم باشد اشکال دارد؟‏

بسمه تعالی، حکم نظر به اجنبی را ندارد.

‏4. اگر در میان خویشاوندان خود، افرادی داریم که ضد انقلاب هستند، باید با آن ها چگونه رفتار کنیم؟‏

بسمه تعالی، با مراعات شرایط مقرّره، ارشاد و امر به معروف و نهی از منکر نمایید.

[سؤال 12082]‏ ‏ ‏ 7000‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 26 / 7 / 1361‏

‏سلام علیکم، امیدوارم خداوند توفیق بیشتری به شما عنایت فرماید جهت تبلیغ‏‎ ‎‏احکام خدا. از آن برادران که در دفتر امام مشغول خدمت هستند خواهشمندم نظر امام‏‎ ‎‏را باصراحت راجع به سرودهایی که در رادیو و تلویزیون پخش می شود، برایم بنویسید.‏

بسمه تعالی، موسیقی مطرب حرام است و صداهای مشکوک اشکال ندارد.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 419
[سؤال 12083]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 2388

‏6. آیا آهنگ هایی که توسط صدا و سیما (در سرودها، گفتارها، احیاناً در فیلم ها)‏‎ ‎‏نواخته می شوند، بلااشکال است؟‏

بسمه تعالی، موسیقی مطرب حرام است و صداهای مشکوک مانع ندارد.

[سؤال 12084]‏ ‏ ‏ 7001‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏خدایا، خدایا، تا انقلاب مهدی، خمینی را نگهدار‏

‏سلام علیکم، برادران زحمت کش و متعهد و کوشا در دفتر امام؛ امیدوارم صحت‏‎ ‎‏کامل با توجهات حضرت حق تعالی برای هم‏‏ۀ‏‏ شما حاصل باشد و زیر سای‏‏ۀ‏‏ امام‏‎ ‎‏بزرگوارمان همواره در راه خدمت به ملت مسلمان موفق باشید. با توجه به نزدیک‏‎ ‎‏بودن شما به حضرت امام خواهشمندم به چند سؤال خواهرتان جواب فرمایید:‏

‏اولاً: در مورد سرودها و آهنگ هایی که در صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران‏‎ ‎‏پخش می گردد، خواهشمندم در پاسخ اعلام فرمایید که آن ها نیز غنا محسوب می شود‏‎ ‎‏یا خیر؟‏

‏ثانیاً: به کارمندان بانک ها در آخر هر سال، مشتریان مبلغی وجه نقد یا هدیه ای‏‎ ‎‏جنسی به عنوان عیدی می دهند و خودشان اظهار می دارند به خاطر قدردانی از‏‎ ‎‏زحمات شما است، اگر این هدیه یا عیدی اثری در کارکرد کارمندان به عنوان فرق‏‎ ‎‏گذاشتن بین مشتریان نداشته باشد آیا باز هم رشوه حساب می شود یا خیر؟ و اگر‏‎ ‎‏رشوه است، آن چیزی که تا به حال دریافت داشته اند و فراموش شده است چه‏‎ ‎‏حکمی  دارد؟‏

‏والسلام علیکم ورحمة الله‌ وبرکاته‏

بسمه تعالی، موسیقی مطرب حرام است و صداهای مشکوک مانع ندارد و عیدی که به کارمند داده می شود حلال است.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 420
[سؤال 12085]‏ ‏ ‏ 7002‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏محضر مقدس جناب آیت الله‌ العظمی امام خمینی، مدّ ظله، السلام علیکم ورحمة‏‎ ‎‏الله‌، امیدوارم دربارۀ مسائل ذیل، فتوای آن مرجع عالی قدر را روشن فرمایید:‏

‏1. بعد از انقلاب پرشکوه ایران غالباً مؤمنین، اخبار جمهوری اسلامی را مستقیماً‏‎ ‎‏از رادیو ایران گوش می کنند، ضمناً سرودهای انقلابی و مذهبی را هم گوش می کنند،‏‎ ‎‏آیا موسیقی و ساز و مزامیری که غالباً سرودها بدون آن شنیده نمی شود، گوش کردن‏‎ ‎‏این سازها فقط که آهنگ و وزن خود سرود را دارد، یا گوش کردن سرودهایی با‏‎ ‎‏مزامیر و ساز جایز است یا خیر؟‏

بسمه تعالی، موسیقی مطرب حرام است و صداهای مشکوک محکوم به حلّیت است.

[سؤال 12086]

‏2. گوش کردن سرودهای انقلابی و مذهبی، از هر کجا باشد و به هر لغتی باشد که‏‎ ‎‏آن بدون ساز و مزامیر نباشد، جایز است یا خیر؟‏

بسمه تعالی، حکم آن از جواب سؤال بالا معلوم می شود.

‏3. ورزش های بدنی امروزی، مثل توپ بازی (فوتبال) یا والیبال و کریکت و هاکی بازی، که مقصود‏‎ ‎‏چیزی غیر از تفریح و راحتی و خوش گذرانی نیست، این چنین ورزش هایی جایز است یا خیر؟‏

بسمه تعالی، اشکال ندارد؛ مگر آن که مستلزم عمل محرّمی باشد.

‏4. اگر مقصود از این ورزش ها فایدۀ عقلایی باشد ـ مثل ورزش بدن و محکم شدن و صحت و‏‎ ‎‏استواری جسم ـ رجحانی دارد یا فقط جواز؟‏

بسمه تعالی، گذشت که در هر صورت اشکال ندارد.

‏5. معلوم است که سبق و رمایه از سنّت های اسلامی است، آیا در این زمان به عوض اسب، با ماشین و‏‎ ‎‏غیره مسابقه بدهد یا به عوض تیر، یک چیزی را هدف قرار بدهد و با تفنگ و غیره به نشانه بزند‏‎ ‎‏رجحانی دارد یا نه؟‏

بسمه تعالی، این گونه مسابقات داخل سبق و رمایۀ مشروع نیست.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 421
‏6. اگر مقصود از مسابقه های مذکور، جز همین بازی و تفریح چیزی دیگر نباشد، این چنین بازی و‏‎ ‎‏مسابقه جایز است یا خیر؟‏

بسمه تعالی، بدون برد و باخت اشکال ندارد.

‏7. اگر در جایی دولت کاملاً اسلامی نباشد، اموالی که بدون اجازۀ دولت ـ یعنی بدون اجازه مسئولین‏‎ ‎‏همان شعبه ـ گرفته حکم این اموال، حکم مجهول المالک یا معلوم المالک را دارد؟ بیان بفرمایید.‏

بسمه تعالی، باید به همان شعبه رد کند یا از مسئولین مربوطه کسب اجازه نماید.

‏8. شخصی در فرودگاه کار می کند و احیاناً از مسافرین، مالی آن جا می ماند؛ طبق قانون این اموال در‏‎ ‎‏مدت معیّنه ـ مثلاً چند ماه ـ اگر مالک نیامد، قانون خاصی دارد؛ آیا این شخص که مسئول این چنین‏‎ ‎‏امور می باشد، طبق موازین شرعیه تا مدت یک سال اعلام بکند یا به همان قانون عمل بنماید؟ و‏‎ ‎‏ممکن است در صورت عدم عمل به قانون مجازات یا سؤال از او شود.‏

بسمه تعالی، موقوف بر اجازۀ حاکم شرع است.

‏9. اخیراً شنیده شده است که فتوای آن محترم دربارۀ نماز عیدین که احتیاط واجب و با جماعت‏‎ ‎‏نخواندن بود، تبدیل شده است؛ اگر تبدیلی شده است بیان بفرمایید.‏

بسمه تعالی، اگر فقیه جامع الشرایط یا منصوب از طرف او اقامه کند، اشکال ندارد و گر نه به قصد رجا جماعت مانع ندارد.

‏10. در احکام نماز احیاناً دیده می شود که با جهل به مسأله، در چیزهایی که رکن نماز باطل نمی شود،‏‎ ‎‏مثل این که شخصی با ندانستن مسأله، سر ابهام پاها را به زمین متصل ننماید و با ناخن بلند و یا با دامن‏‎ ‎‏پا، نماز خوانده است؛ در توضیح المسائل است که «اگر با جهل به مسأله باشد نمازش صحیح است»؛‏‎ ‎‏آیا قانونی دارد در امثال این امور که اگر شرایط یا اجزای نماز به سبب جهل مسأله مطابق حکم شرعی‏‎ ‎‏انجام نشده باشد نماز صحیح باشد مگر در چند جا، یا قانون این جور باشد: هرچه از اجزای نماز یا‏‎ ‎‏شرایط آن با جهل به مسأله مطابق حکم شرعی نباشد باطل است؛ مگر در چند جا؛ یا این که هیچ‏‎ ‎‏قانونی کلی ندارد؟‏

بسمه تعالی، موارد مختلف است، در هر مورد به رساله مراجعه کنید.

[سؤال 12087]‏ ‏ ‏ 7003‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 19 / 12 / 1361‏

‏حضور مبارک رهبر مستضعفان جهان، حضرت امام خمینی، روحی له الفداء،‏‎ ‎‏خواهشمند است بفرمایید:‏


استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 422
‏استفاده از نحو‏‏ۀ‏‏ آوازخوانی و موسیقی به شکلی که در زمان طاغوت کم و بیش‏‎ ‎‏متداول بوده است و در رادیو و تلویزیون شاه از آن ها استفاده می شده، در حال حاضر‏‎ ‎‏چه صورتی دارد؟‏

بسمه تعالی، غنا و موسیقی مطرب حرام است و صداهای مشکوک مانع ندارد.

[سؤال 12088]‏ ‏ ‏ 7004‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏حضور محترم آیت الله‌ العظمی امام خمینی، دامت برکاته، پس از عرض سلام و‏‎ ‎‏آرزوی موفقیت برای آن جناب، محترماً به عرض می رسانم که من پسر 17 ساله ای‏‎ ‎‏هستم. خواهشمندم به سؤال شرعی من پاسخ دهید.‏

‏آیا از نظر شما اشکالی ندارد که من موسیقی ها و سرودهایی که ارتش جمهوری‏‎ ‎‏اسلامی و قسمت رادیو و تلویزیون، در جهت مملکت اسلامی اجرا می کنند تمرین‏‎ ‎‏کنم و سرودها و آهنگ هایی را نیز که در قسمت جهاد سازندگی اجرا می کنند، با یکی‏‎ ‎‏از وسایل موسیقی تمرین کنم؛ با توجه به آن که به مسائل دینی شرع اسلام عمل‏‎ ‎‏می کنم؟‏

بسمه تعالی، اگر موسیقی مطرب باشد، جایز نیست و در غیر آن و همچنین در صداهای مشکوک، مانع ندارد.

[سؤال 12089]‏ ‏ ‏ 7005‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 10 / 5 / 1361‏

‏درود بر شهیدان به خون خفتۀ انقلاب اسلامی که تبلور عینی و جامعش، امام‏‎ ‎‏خمینی می باشد و درود بر سپاهیان اسلام (پاسدار، بسیج، ارتش).‏

‏خواهشمند است مسأله ای را که در ذیل مطرح می شود با کمال دقت و روشن‏‎ ‎‏جواب دهید و کوچک و ناچیز نشمارید:‏


استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 423
‏آیا سرودهای انقلابی که از صدا و سیمای جمهوری اسلامی پخش می شود، گوش‏‎ ‎‏کردنش جایز است یا خیر؟ عده ای معتقدند که جایز نیست! طرح این سؤال با توجه به‏‎ ‎‏اعتقاد و اعتمادی که از صدا و سیما داریم ما را بین دو راهی، و مشکک و مردّد نموده؛‏‎ ‎‏نمی دانیم شاید صادق باشد و ما مطلع نیستیم و یا شاید ناآگاهانه باشد و یا به اصطلاح،‏‎ ‎‏کاس‏‏ۀ‏‏ داغ تر از آش شده اند و یا با مطرح کردن مسائل عوام فریبانه می خواهند خود را در‏‎ ‎‏جامعه مطرح کنند و یا حکومت را بدبین کنند؟‏

بسمه تعالی، موسیقی مطرب حرام است و صداهای مشکوک مانع ندارد.

[سؤال 12090]‏ ‏ ‏ 7006‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏دفتر استفتائات حضرت امام خمینی، لطفاً فتوای حضرت امام را در مورد سؤالات‏‎ ‎‏ذیل مرقوم فرمایید:‏

‏1. آیا گوش کردن به آهنگ ها یا به قولی سرودهایی که از صدا و سیمای جمهوری‏‎ ‎‏اسلامی ایران پخش می شود، اشکال ندارد؟‏

بسمه تعالی، سرودها اشکال ندارد و آهنگ ها اگر معلوم نباشد که موسیقی مطرب است یا نه، اشکال ندارد ولی گوش دادن به موسیقی مطرب جایز نیست.

‏2. اگر کسی نیمه شب از حیض پاک شد و دسترسی به آب نداشت چه باید بکند؟‏

بسمه تعالی، در وقت نماز اگر دسترسی به آب پیدا نکرد، باید تیمم کند.

‏3. چیزهایی که انسان در خواب می بیند چه صورتی دارد؟‏

بسمه تعالی، گذشت که خواب حجیت ندارد.

‏4. آیا می شود برای دیگری صدقه داد یا از طرف دیگری نذر کرد؟‏

بسمه تعالی، صدقه و نذر برای دیگری مانع ندارد.

‏5. نماز مغرب کی قضا می شود؛ چه ساعتی؟‏

بسمه تعالی، نباید تا نصف شب به تأخیر افتد و در صورت تأخیر، تا پیش از اذان صبح به قصد ما فی الذمّه باید خوانده شود.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 424
‏6. چرا بعضی از نمازها را بلند و بعضی دیگر را آهسته می خوانیم؟‏

بسمه تعالی، حکم شرع مطهّر است؛ باید از آن پیروی نمود.

‏7. اگر کسی معنی نماز را نداند آیا نماز او درست است؟‏

بسمه تعالی، نماز صحیح است.

‏8. آیا می توان تسبیحات اربعه را یک یا دو بار بگوییم؟‏

بسمه تعالی، اشکال ندارد.

‏9. اگر در نماز جماعت، امام رکعت سوم بود و ما رسیدیم و قامت بستیم، باید حمد و سوره بخوانیم یا‏‎ ‎‏تسبیحات امام کفایت می کند؟‏

بسمه تعالی، تسبیحات امام کافی نیست و مأموم باید حمد و سوره بخواند و اگر در رکوع امام، مأموم ملحق شود، حمد و سوره در آن رکعت ساقط است.

‏10. آیا درجه گذاشتن در دهان، روزه را باطل می کند؟‏

بسمه تعالی، در صورتی که خشک باشد مانع ندارد.

‏11. اگر کسی طلا بخرد به قصد این که هر وقت گران شد بفروشد اشکال دارد؟‏

بسمه تعالی، باید مقررات دولت جمهوری اسلامی را رعایت کند.

‏12. آیا موقع نماز می شود چادر را روی صورت بکشیم و نماز بخوانیم؟‏

بسمه تعالی، در صورتی که مانع قرائت نشود اشکال ندارد.

‏13. در سجده های واجب قرآن اگر کسی نبود که دعا را بخواند، می توانیم مهر را روی دست بگذاریم و‏‎ ‎‏بالا نگه داریم تا بتوانیم سجده را به جا آوریم؟‏

بسمه تعالی، باید برای سجده پیشانی بر زمین بگذارد و دعا مستحب است؛ اگر یاد ندارد لازم نیست.

‏14. اگر در موقع نماز، چیزی کنار دهان باشد ـ مانند آدامس یا شکلات ـ می توان نماز خواند به طوری‏‎ ‎‏که نخورد؟‏

بسمه تعالی، در صورتی که آب نشود و به حلق وارد نگردد و مانع قرائت نشود اشکال ندارد.

‏15. کسی که شغل او آرایشگری است می تواند خانم های بی حجاب را نیز آرایش کند؟ آیا پول او‏‎ ‎‏حلال  است؟‏

بسمه تعالی، از آرایش زنان بی حجابی که خود را از نگاه نامحرم نمی پوشانند، باید خودداری کند.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 425
‏16. آیا زن حامله باید دو فطریه بدهد؟‏

بسمه تعالی، حمل تا متولد نشده فطریه ندارد.

‏17. اگر کسی بدون سحری بماند، می تواند روزه اش را بخورد؟‏

بسمه تعالی، افطار جایز نیست؛ مگر آن که ادامۀ روزه حرجی شود.

‏18. آیا بدون جوراب می توان جلوی نامحرم راه رفت؛ یعنی از مچ پا به پایین معلوم باشد؟‏

بسمه تعالی، غیر از وجه و کفّین، بقیۀ بدن باید از نظر نامحرم پوشانده شود.

[سؤال 12091]‏ ‏ ‏ 7007‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 16 / 12 / 1361‏

‏دفتر استفتای مرجع عالی قدر، امام امت، دام عزّه، السلام علیکم ورحمة الله‌، متمنّی‏‎ ‎‏است فتوای امام را در مورد سؤالات زیر مرقوم فرمایید:‏

‏1. آیا موسیقی هایی که در حال حاضر در رادیو و تلویزیون نواخته و خوانده‏‎ ‎‏می شود مجاز است؟‏

‏2. آیا یادگیری آلات موسیقی به عنوان نواختن و همراهی سرودهای انقلابی و‏‎ ‎‏مذهبی و عرفانی مجاز است؟‏

بسمه تعالی، 1 و 2. موسیقی مطرب حرام است و صداهای مشکوک مانع ندارد و یادگیری هم حکم اصل آن را دارد.

[سؤال 12092]‏ ‏ ‏ 7008‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 28 / 3 / 1361‏

‏حضور مبارک رهبر انقلاب اسلامی ایران و بنیان گذار جمهوری اسلامی‏

‏آیا سرودهایی که در ایران توسط صدا و سیمای جمهوری اسلامی پخش‏‎ ‎‏می شود  که آغشته با آهنگ های متنوع است، از لحاظ شرعی مرقوم فرمایید که جایز‏‎ ‎‏است یا نه؟‏

‏به امید پیروزی اسلام عزیز و برافراشته تر شدن پرچم آسمانی الهی در کرۀ زمین.‏

بسمه تعالی، موسیقی مطرب حرام است و صداهای مشکوک مانع ندارد.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 426
[سؤال 12093]‏ ‏ ‏ 7009‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 27 / 6 / 1360‏

‏خدمت حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی، سلام عرض می کنم و طول عمر‏‎ ‎‏جناب عالی را از درگاه خداوند متعال خواستارم. احتراماً؛ به عرض می رسد که‏‎ ‎‏این جانب پاسدار انقلاب اسلامی و مقلد شما هستم. ضرورت ایجاب می کرد که‏‎ ‎‏بدین وسیله از نظر شما در مورد سرودها و آهنگ هایی که به وسیلۀ رادیو و تلویزیون‏‎ ‎‏پخش می گردد با اطلاع باشم و در ضمن، مرقوم بفرمایید منظور از هم نوع بودن‏‎ ‎‏سرودها با سرود آیت الله‌ شهید مطهری چیست؟ والسلام علی من اتّبع الهدی‏

بسمه تعالی، موسیقی مطرب حرام است و صداهای مشکوک مانع ندارد.

[سؤال 12094]‏ ‏ ‏ 7010‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 18 / 6 / 1361‏

‏خواهش دارم نظر مبارکتان را در مورد گوش دادن به ترانه ها و رادیوهای بیگانه و‏‎ ‎‏سرودهای اسلامی کنونی با توضیح بیان فرمایید. والسلام علیکم ورحمة الله‌ وبرکاته‏

بسمه تعالی، موسیقی مطرب حرام است و صداهای مشکوک مانع ندارد.

[سؤال 12095]‏ ‏ ‏ 7011‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏با سلام و درود فراوان بر شما خواهران و برادرانی که شبانه روز در راه خدا کار‏‎ ‎‏می کنند و خسته نمی شوند و با درود بر امام عظیم الشأنمان، خمینی بت شکن و درود‏‎ ‎‏بیکران بر پیکارکنندگان در راه خدا و شهیدان به خون خفته، از صدر اسلام تا به امروز.‏

‏خواهر یا برادری که این نامه را می خوانید! من از طرف چند نفر از خواهران‏‎ ‎‏انجمن اسلامی در شهرستان بندر انزلی، سؤالاتی که برای ما مطرح شده و مبهم‏‎ ‎‏می باشد، سؤال می کنم و امیدوارم با پاسخ دادن هرچه زودتر، ما را از ابهام خارج کنید؛‏‎ ‎‏قبلاً از زحمات شما تشکر و قدردانی می کنیم:‏


استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 427
‏1. آیا گوش دادن به سرودهایی که امروزه از صدا و سیمای جمهوری اسلامی‏‎ ‎‏ایران پخش می شود جایز است؟ زیرا بسیاری از آن ها با وسایلی نظیر ارگ، جاز، پیانو‏‎ ‎‏و... نواخته می شود. البته ناگفته نماند که محتوای سرودها بسیار خوب است؛ اما ما‏‎ ‎‏مردّد هستیم که به آن ها گوش بدهیم یا خیر؟‏

بسمه تعالی، موسیقی مطرب حرام است و صداهای مشکوک مانع ندارد.

‏2. خود من گاهی وقت ها برای خرید ـ که کنترل چادر مشکل است ـ با مانتوی گشاد و بلند و شلوار و‏‎ ‎‏جوراب کلفت و روسری که تا روی شانه را می پوشاند، بیرون می روم؛ اما بعضی از خواهران قبول‏‎ ‎‏ندارند. این سؤال برای ما مطرح شده که آیا درست است یک خواهر حزب اللهی در این شرایط با‏‎ ‎‏مانتوی اسلامی بیرون برود یا خیر؟‏

بسمه تعالی، در حجاب واجب از نامحرم، لباس به خصوصی معتبر نشده است؛ اگر چه بهتر است چادر بپوشند.

‏3. آیا کوتاه کردن مو برای خواهران به دلیل جلوگیری از ریزش مو و رفع موخوره و در کل برای بهتر‏‎ ‎‏رعایت کردن اصول بهداشتی، از نظر شرعی اشکال دارد یا خیر؟‏

بسمه تعالی، اشکال ندارد در فرض مرقوم.

‏4. سؤال شخصی بندۀ حقیر در مورد نماز شب است؛ در قنوت وتر باید در حق چهل مؤمن دعا کرد.‏‎ ‎‏موضوع این جا است که ما نمی دانیم در حق چه کسانی باید دعا کرد؛ اگر امکان دارد نام چهل مؤمن را‏‎ ‎‏ذکر کنید.‏

بسمه تعالی، می تواند برای هر فرد مؤمنی که انسان بخواهد دعا نماید.

[سؤال 12096]‏ ‏ ‏ 7012‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 21 / 1 / 1361‏

‏حضور محترم مسئولین دفتر امام خمینی سلام عرض می کنم؛ از محضرتان‏‎ ‎‏تقاضای پاسخ به چند سؤال را داشتم:‏

‏1. آیا از لحاظ شرعی گوش کردن به موسیقی رادیو و تلویزیون اشکال دارد یا نه؟‏‎ ‎‏اگر آری، پس چه نوع از آن گوش کردنش جایز است؟‏

بسمه تعالی، موسیقی مطرب حرام است و صداهای مشکوک مانع ندارد.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 428
‏2. آیا فرزند پسر می تواند بدون اجازۀ پدرش به نماز جماعت حاضر شود؟‏

بسمه تعالی، اشکال ندارد.

‏3. آیا فرزند پسر می تواند بدون اجازۀ پدرش در نماز جمعه شرکت کند؟‏

بسمه تعالی، مانع ندارد.

[سؤال 12097]‏ ‏ ‏ 7013‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 19 / 6 / 1361‏

‏پسری هستم 15 ساله که در کلاس سوم راهنمایی مشغول تحصیلم. از موقعی که‏‎ ‎‏انقلاب شده و سرودهای انقلابی از رادیو پخش می شود و رهبر عظیم الشأن انقلاب‏‎ ‎‏فرمودند که شنیدن آن اشکالی ندارد، من در روز 10 الی 15 دقیقه اختصاصاً وقت خود‏‎ ‎‏را صرف شنیدن سرود می نمایم؛ ولی پدرم مانع می شود و می گوید: شنیدن آن به این‏‎ ‎‏شکل خالی از اشکال نیست؛ می خواستم نظر رهبر معظّم انقلاب اسلامی ایران را در‏‎ ‎‏این مورد بدانم تا به تکلیف شرعی خود عمل نمایم. با تقدیم احترام‏

بسمه تعالی، موسیقی مطرب حرام است و صداهای مشکوک مانع ندارد.

[سؤال 12098]‏ ‏ ‏ 7014‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏با عرض سلام به پیشگاه محترم فقیه عالی قدر و رهبر کبیر و آگاه انقلاب اسلامی،‏‎ ‎‏امام خمینی و با عرض سلام به خدمتگزاران اسلام در دفتر امام. با امید و آرزوی‏‎ ‎‏فراوان، پیروزی انقلاب اسلامی به رهبری امام امت و پدر بزرگوار تمامی شیعیان‏‎ ‎‏جهان را خواستارم و از پیشگاه ولی عصر، امام زمان ـ عجّل الله‌ تعالی فرجه ـ نابودی و‏‎ ‎‏شکست دشمنان دین و اسلام را عاجزانه خواستار می باشم. باری با عرض معذرت از‏‎ ‎‏گرفتن وقت گران بهای شما، خواهشمندم به چند سؤال من جواب دهید.‏

‏1. آیا این سرودهای انقلابی را که در رادیو و تلویزیون پخش می کنند؛ چون با‏‎ ‎‏موسیقی توأم است گوش کردن آن ها حرام یا گناهی را شامل می شود یا خیر؟‏

بسمه تعالی، موسیقی حرام است و صداهای مشکوک مانع ندارد.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 429
‏2. من شنیده ام می گویند آن ها که از فلان شخص تقلید می کنند، هم تلویزیون برای آن ها حرام است و‏‎ ‎‏هم نماز جمعه که می خوانند جای نماز ظهر را نمی گیرد و باید نماز ظهر را هم بخوانند. ولی پدرم‏‎ ‎‏می گوید می شود این دو مسأله را به امام خمینی رجوع کرد، آیا می شود یا خیر؟ و آیا اگر به امام خمینی‏‎ ‎‏رجوع کردم نماز ظهر را هم باید بخوانم یا خیر؟‏

بسمه تعالی، رجوع جایز است و نماز جمعه کفایت از ظهر می کند.

‏3. فیلم هایی که در تلویزیون پخش می شود، آیا تماشا کردن آن ها گناهی دربردارد یا خیر؟‏

بسمه تعالی، اشکال ندارد.

[سؤال 12099]

‏4. آیا اگر کسی شعر بگوید و یا داستان بنویسد و آن را برای رادیو و تلویزیون‏‎ ‎‏بفرستد که پخش شود، گناهی دارد یا خیر؟‏

بسمه تعالی، اشکال ندارد.

[سؤال 12100]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 244

‏3. شنیدن سرودهایی که از صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران پخش می شود‏‎ ‎‏چه حکمی دارد؟‏

بسمه تعالی، موسیقی مطرب حرام است و صداهای مشکوک مانع ندارد.

[سؤال 12101]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 1745

‏2. موسیقی ای که فعلاً از صدا و سیمای جمهوری اسلامی پخش می شود اشکال‏‎ ‎‏دارد یا خیر؟‏

بسمه تعالی، موسیقی حرام است و صداهای مشکوک مانع ندارد.

[سؤال 12102]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 7314

‏4. در تلویزیون یا رادیو سرودهای انقلابی پخش می شود، ولی انسان نمی داند‏‎ ‎‏حرام است یا خیر و شاید در آن ها تار و نی و مانند آن ها باشد، استماع آن حرام است یا‏‎ ‎‏خیر؟‏

بسمه تعالی، موسیقی مطرب حرام است و صداهای مشکوک اشکال ندارد.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 430
[سؤال 12103]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 2085

‏6. سرودهایی که معمولاً رادیو می گذارد و همراه با آهنگ است چه حکمی دارند؟‏

بسمه تعالی، موسیقی مطرب حرام است و صداهای مشکوک اشکال ندارد.

[سؤال 12104]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 5952

‏2. حکم موسیقی هایی که الآن از رادیو و تلویزیون پخش می شود را بفرمایید.‏

بسمه تعالی، موسیقی مطرب حرام است و صداهای مشکوک مانع ندارد.

[سؤال 12105]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 6865

‏3. حکم موسیقی مطرب چیست؟ و به چه نوع موسیقی گفته می شود؟ و با صدای‏‎ ‎‏مشکوک چه فرقی می کند؟ و آیا آهنگ هایی که رادیو و تلویزیون پخش می کنند از نظر‏‎ ‎‏شرعی اشکال دارد؟‏

بسمه تعالی، موسیقی مطرب حرام است و صداهای مشکوک مانع ندارد و تشخیص با عرف است.

[سؤال 12106]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 5729

‏3. آیا گوش دادن به آهنگ هایی (سرودها) که در حال حاضر در رادیو و تلویزیون‏‎ ‎‏اجرا می شود، فعل حرام است؟ چون به هر حال موسیقی در آن ها به کار رفته؛ مثلاً‏‎ ‎‏برنام‏‏ۀ‏‏ خانواده را که از رادیو گوش می دهیم، برنام‏‏ۀ‏‏ تربیتی دارد، آشنایی با قرآن و‏‎ ‎‏تفسیر و حدیث و... که برنامه های خوبی هستند و شنیدنشان مفید است ولی در بین‏‎ ‎‏پخش این برنامه ها، موسیقی و آهنگ است؛ اگر تماماً بشنویم، فعل حرام است و اگر‏‎ ‎‏در موقع موسیقی و شعار که توأم با موسیقی است خاموش کنیم، بعد یادمان می رود‏‎ ‎‏دوباره روشن کنیم و از شنیدن آن مطالب محروم می گردیم؛ تکلیف چیست؟ چرا باید‏‎ ‎‏هنوز این موسیقی و غنا از رادیو و تلویزیون جمهوری اسلامی پخش شود؟ آیا کسی‏‎ ‎‏نیست رسیدگی کند؟‏

بسمه تعالی، موسیقی مطرب حرام است و صداهای مشکوک مانع ندارد.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 431
[سؤال 12107]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 5525

‏2. تمام سرودهای انقلابی که موسیقی به همراه دارد، شنیدن آن ها درست است یا‏‎ ‎‏نه، و آیا باید از شنیدن موزیک هایی که گاه به گاه در لابه لای برنامه های تلویزیون شنیده‏‎ ‎‏می شود، پرهیز کرد؟ ‏

بسمه تعالی، موسیقی مطرب، حرام و صداهای مشکوک مانع ندارد.

[سؤال 12108]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 1625

‏2. آیا گوش کردن به تمام موسیقی هایی که از صدای جمهوری اسلامی پخش‏‎ ‎‏می شود حلال است؛ حتی آن موسیقی های غربی که به عنوان انقلابی بودن در‏‎ ‎‏برنامه هایی از جمله برنامه ای به نام «جهانی در انقلاب» که قبل از اخبار ساعت 8‏‎ ‎‏پخش می شود؟‏

بسمه تعالی، موسیقی مطرب حرام است و صداهای مشکوک مانع ندارد.

[سؤال 12109]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 3255

‏5. سازی که از رادیو ایران پخش می شود، شنیدن آن چطوری است؟ عده ای‏‎ ‎‏می گویند که ساز غنا است.‏

بسمه تعالی، موسیقی مطرب حرام است و صداهای مشکوک مانع ندارد.

[سؤال 12110]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 4988

‏2. گوش کردن به موسیقی هایی که از رادیو و تلویزیون جمهوری اسلامی به هنگام‏‎ ‎‏پخش سرودها و یا در بین برنامه ها پخش می شود حلال است یا حرام؟‏

بسمه تعالی، موسیقی مطرب حرام است و صداهای مشکوک مانع ندارد.

[سؤال 12111]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 7360

‏4. گوش دادن به سرودهای آهنگ دار چه صورتی دارد؟ (آن هایی که در رادیو و‏‎ ‎‏تلویزیون پخش می کنند)‏

بسمه تعالی، موسیقی مطرب حرام است و صداهای مشکوک اشکال ندارد.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 432
[سؤال 12112]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 1922

‏4. گوش دادن به چه نوع موسیقی حلال است و این صداهایی که از رادیو پخش‏‎ ‎‏می شود ـ اگرچه طرب انگیز یا صدای زن نامحرم هم باشد ـ حلال است؟ یا وظیف‏‏ۀ‏‏ ما‏‎ ‎‏گوش ندادن است؟‏

بسمه تعالی، موسیقی مطرب حرام و صداهای مشکوک مانع ندارد.

[سؤال 12113]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 5981

‏3. زیاد سؤال می کنند که این آوازهای رادیو و تلویزیون، هم‏‏ۀ‏‏ آن ها‏‎ ‎‏استماعش‏‎ ‎‏اشکال ندارد و هیچ کدام موسیقی نیست و ما می توانیم هم‏‏ۀ‏‏ این صداها و آهنگ ها را‏‎ ‎‏گوش دهیم؟‏

بسمه تعالی، موسیقی مطرب حرام است و صداهای مشکوک، مانع ندارد.

[سؤال 12114]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 1685

‏6. در سرودهایی که در حال حاضر از رادیو و تلویزیون ایران پخش می شود به‏‎ ‎‏قدر زیادی از موسیقی استفاده می شود و حتی می توان گفت با ترانه، از نظر حرف ها‏‎ ‎‏فرق دارد، با در نظر گرفتن حرمت موسیقی، گوش کردن به این نوع سرودها چگونه‏‎ ‎‏است؟‏

بسمه تعالی، موسیقی مطرب حرام است و صداهای مشکوک مانع ندارد. 

[سؤال 12115]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 5009

‏3. آیا سرودهایی که اکثراً با آهنگ در رادیو و تلویزیون جمهوری اسلامی پخش‏‎ ‎‏می شود حکم موسیقی مطرب را دارد یا از صداهای مشکوک می باشد؟‏

بسمه تعالی، میزان، تشخیص عرف است.

[سؤال 12116]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 5597

‏3. آهنگی که تلویزیون می زند، اگر هیچ لذتی در آن نباشد، آیا حرام است؟‏

بسمه تعالی، اگر موسیقی است حرام است و صداهای مشکوک مانع ندارد.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 433
[سؤال 12117]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 4417

‏7. گوش کردن به آهنگ هایی که اکنون در رادیو و تلویزیون وجود دارد، چه صورت‏‎ ‎‏دارد؟ (در سرود یا غیره) و اگر کسی شک کند موسیقی هست یا نه، چه صورت دارد؟‏

بسمه تعالی، موسیقی حرام است و صداهای مشکوک مانع ندارد.

[سؤال 12118]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 6425

‏2. در رادیو تواشیح توالی، مدح ائمه طاهرین علیهم السلام یا واقع‏‏ۀ‏‏ کربلا را با وزن و ساز و‏‎ ‎‏طرب و با لحن خوب می خوانند. آیا استماعش جایز است یا خیر؟‏

بسمه تعالی، اگر غنا و موسیقی نباشد مانع ندارد.

[سؤال 12119]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 1570

‏3. گوش دادن به آهنگ ها و صداهایی که در سرودهای رادیو یا در برنامه های‏‎ ‎‏کودک و فیلم های سینمایی تلویزیون می گذارند چه صورت دارد؟ ‏

بسمه تعالی، موسیقی مطرب حرام است و صداهای مشکوک مانع ندارد. 

[سؤال 12120]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 1629

‏3. آیا استماع تمام موسیقی هایی که از صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران‏‎ ‎‏پخش می شود جایز است؟‏

بسمه تعالی، موسیقی مطرب حرام است و صداهای مشکوک مانع ندارد.

[سؤال 12121]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 3165

‏10. شنیدن سرودها و شعرهایی که توأم با آهنگ و موسیقی است و از رادیو پخش‏‎ ‎‏می شود، حکمش چیست؟ ‏

بسمه تعالی، موسیقی مطرب حرام است و صداهای مشکوک مانع ندارد. 

[سؤال 12122]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 2140

‏2. آیا شنیدن موسیقی و یا سرودهایی که از صدا و سیمای جمهوری اسلامی پخش‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 434
‏می شود اشکالی ندارد؟ بعضی مواقع از رادیو مشهد، موسیقی محلی به نام تران‏‏ۀ‏‎ ‎‏انقلابی پخش می شود؛ شنیدن آن چگونه می باشد؟ خواهشمندم توضیح بیشتر دهید.‏

بسمه تعالی، موسیقی مطرب حرام است و صداهای مشکوک مانع ندارد. 

[سؤال 12123]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 1605

‏3. مارش های نظامی که جنبۀ حماسی دارد و سمفونی بتهون، از نظر شرعی چه‏‎ ‎‏حکمی دارد؟‏

‏4. لطفاً مشخص بفرمایید از آهنگ هایی که از رادیو و تلویزیون ایران پخش‏‎ ‎‏می شود کدام آهنگ ها از نظر شرعی بلااشکال است با ذکر اسم؟‏

بسمه تعالی، موسیقی مطرب حرام است و صداهای مشکوک مانع ندارد.

[سؤال 12124]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 5446

‏4. صداهایی که به وسیل‏‏ۀ‏‏ آلات لهو ایجاد می شود، مانند انواع صداهایی که در‏‎ ‎‏رادیو پخش می شود، از جمله صدایی که قبل از خلاص‏‏ۀ‏‏ اخبار زده می شود، جایز است‏‎ ‎‏گوش داد یا خیر؟‏

بسمه تعالی، موسیقی مطرب حرام است و اگر مطرب بودن صدا، مشکوک باشد استماع آن جایز است.

[سؤال 12125]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 2415

‏2. سرودهایی که از رادیو و تلویزیون به طور مطلق پخش می شود مطلقاً چه‏‎ ‎‏اشکالی دارد و آیا جزء موسیقی به حساب می آید یا خیر؟‏

بسمه تعالی، موسیقی مطرب حرام است و صداهای مشکوک مانع ندارد.

[سؤال 12126]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 5576

‏4. سرودهای صدا و سیمای جمهوری اسلامی که اکثراً موسیقی دارند آیا اشکال‏‎ ‎‏دارد؟‏

بسمه تعالی، موسیقی مطرب حرام است و صداهای مشکوک مانع ندارد.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 435
[سؤال 12127]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 494

‏6. سرودها و آهنگ هایی که در تلویزیون و رادیو خوانده می شود چه حکمی‏‎ ‎‏دارند و همچنین خرید و فروش آلات موسیقی در رابطه با آن؟‏

بسمه تعالی، موسیقی مطرب حرام است و صداهای مشکوک مانع ندارد. خرید و فروش و استعمال آلات لهو حرام است.

[سؤال 12128]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 7424

‏3. ما حکم السماع و الاستماع إلی الأناشید المذاعة من رادیو الجمهوریة الإسلامیة،‏‎ ‎‏أم هناک استثناء؟‏

بسم الله‌ تعالی، یحرم الاستماع إلی ما اُحرز أ نّه من الموسیقی المطرب و یجوز فیما سوی ذلک.

[سؤال 12129]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 3668

‏4. شنیدن غنا و دیدن فیلم های تلویزیونی و داخل شدن در امکنه ای که می داند‏‎ ‎‏قهراً نگاهش به نامحرم می افتد با عدم وجود شرایط امر به معروف چه حکمی دارد و‏‎ ‎‏آیا در حکم شرع بین قوای سه گان‏‏ۀ‏‏ بصر و سمع و لمس فرق است؟‏

بسمه تعالی، جایز نیست و برای هر یک از قوای سه گانه وظیفۀ جداگانه است.

‎ ‎

استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 436