1ـ ضمان دیه بر مباشر در قتل
[سؤال 11490] 6602
بسمه تعالی
محضر حضرت آیت الله العظمی خمینی، مدّ ظله العالی
1. آهنگر وقتی که کار می کند اگر آهن از زیر چکش بپرد به بدن کسی بخورد بمیرد یا جایی از بدن آن شخص بشکند آهنگر ضامن دیه است یا ضامن نیست؟ شما بیان فرمایید.
بسمه تعالی، موجب ضمان است.
2. بچه ای بچه ای را هل می دهد از روی بام به زمین یا از زمین میان چاه یا میان حوض یا میان دریا و یا از سر درخت یا از سنگ بلند بیندازد و بچه بمیرد، آیا ولی بچه ضامن است یا نه؟ شما بیان فرمایید.
بسمه تعالی، ولی ضامن نیست و دیه مقتول بر عاقله است و تفصیل عاقله در رساله ذکر شده است.
3. شخص شکسته بند هر جای آدم که شکست آن را می بندد اگر جای شکستگی پوسیده آن آدم مرد، شکسته بند ضامن است؟ شما بیان فرمایید.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 126
بسمه تعالی، اگر مردن مستند به فعل شکسته بند نباشد ضامن نیست و الاّ ضامن است.
4. شخصی تله می گذارد به زمین برای گرفتن شکار گرگ یا روباه یا آهو اگر اتفاقاً حیوان کسی در تله افتاد مرد یا پای آن حیوان شکست صاحب تله ضامن است یا نه؟ شما بیان فرمایید.
بسمه تعالی، اگر تله را در جایی گذاشته که محل رفت و آمد حیوانات است که در معرض این است که حیوانی در آن بیافتد ضامن است و در غیر این صورت ضامن نیست.
5. کسی لباسی را کرایه کند برای نماز خواندن، نماز که خوانده شد کرایه ندهد آن نماز صحیح است؟ شما بیان فرمایید.
بسمه تعالی، در صورتی که از اول قصد ندادن اجرت نداشته نماز صحیح است.
[سؤال 11491] 6603
بسمه تعالی 26 / 11 / 1361
محضر مبارک رهبر کبیر انقلاب، امام خمینی، روحی له الفداء
حسب نظر مبارک در تحریر، جلد 2، در جریان تصادف وسائط نقلیه، طرفین ضامن نصف دیه و نصف قیمت وسیلۀ نقلیه یکدیگر می باشند. در این فرض چنانچه یکی از طرفین یا هر دو مصدوم شوند، آیا در خصوص هزینۀ معالجات و نیز اگر یکی از مصدومین یا هر دو فوت کنند؛ هزینۀ کفن و دفن نیز به همین نسبت است یا در این دو مورد ضمان نیست؟
بسمه تعالی، نسبت به مخارج معالجات و یا مصارف کفن و دفن و یا تعمیر وسیلۀ نقلیه، ضمان ثابت نیست.
[سؤال 11492] 6604
بسمه تعالی
محضر حضرت آیت الله العظمی خمینی، مدّ ظله العالی
یک چشمه آب است، روی چشمه اتاقک درست کرده برای حفظ مردم که در آن جا غسل می کنند، یک مرد رفت به چشمه برای غسل کردن در تاریکی شب و زن همسایه هم رفت غسل کند و این مرد که در میان آب بود دید زن همسایه می آید از
استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 127
میان چشمه صدا کرد مادر فلانی نیا؛ چون شب و تاریک بود، این زن از صدای این ترسید یا مریضه شد و مرد یا حامله بود بچه سقط کرد و شوهر زن یقه این مرد را گرفت که باید تاوان زن یا بچه را بدهی جایز است؟
بسمه تعالی، ضامن نیست.
[سؤال 11493] ----> 6552
3. شخصی آدم کشته بعداً پشیمان شود و نتواند به وارث او ابلاغ کند، پول هم ندارد که دیه آن را بدهد، در دنیا چه کار باید کرد که شخص مقتول از قاتل راضی شود؟ شما بیان فرمایید.
بسمه تعالی، باید توبه کند و ذمه او مشغول است و در صورت تمکّن باید ورثه را راضی کند.
[سؤال 11494] ----> 2517
6. شخصی اظهار می دارد در سن بین چهارده تا شانزده سالگی برای یکی ـ دو ساعت از برادر صغیر خود که بعد از پدر به دنیا آمده بود، حدود شش تا هفت ماهه بود، محافظت می نموده، ولی از گریه ساکت نمی شد و به خیال این که بتواند او را از گریه ساکت کند، یک سیلی به آن طفل می زند. متأسفانه پس از دو ـ سه روز دیگر، طفل نامبرده جان را به جان آفرین تسلیم می نماید؛ آیا این شخص قاتل می باشد، با این که هیچ گونه اثر کبودی و یا غیر آن ملاحظه نشده؟
بسمه تعالی، اگر واقعاً شک دارد که سیلی او سبب مردن بچه شده یا نه، حکم قاتل را ندارد.
[سؤال 11495] ----> 3360
2. اگر به شخصی مشکوک شوند و او بفهمد و از ترس پا به فرار بگذارد و اشخاص پاسدار خیال کنند او منافق است که با دیدن شخص یا ماشین پاسدار فرار کرده و به سوی او تیراندازی کنند و او کشته شود و بعد معلوم شود که آن شخص
استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 128
کاره ای نبوده؛ آیا در این میان کسی گناهکار است؟ خواهشمندم کاملاً توضیح دهید.
بسمه تعالی، اگر بر طبق موازین قانونی عمل کرده، کسی گناهکار نیست؛ ولی دیه بر بیت المال ثابت است.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 129