اقسام قتل

‏‏اقسام قتل‏

‏‏[سؤال 11462]‏‏ ‏ ‏ 6583‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏تهران، دفتر رهبر عظیم الشأن اسلامی تمام جهان ‏

‏‏حجت الاسلام والمسلمین، پدر مستضعفین و معلولین، حضرت آقای امام خمینی ‏

‏‏این جانب عاجزانه به عرض می رسانم: در 16 / 4 / 1360 نزاعی در قریه ای به‏‎ ‎‏وقوع پیوست، ولی قتلی واقع نشد. مأمورین ژاندارمری محل ما را به زندان آوردند، و‏‎ ‎‏شب در زندان بودیم. روز 17 / 4 / 1360 شخصی با دوازده نفر مسلحانه از چند‏‎ ‎‏کیلومتری، به قصد غارت به قریه می آید و در بین راه درگیری به عمل می آید و دو نفر‏‎ ‎‏به قتل می رسند؛ آیا مهاجم حقّ دیه دارد یا ندارد؟ ‏

‏
‏‎

‏‏بسمه تعالی، رسیدگی موکول است به دادگاه های مربوطه در دولت اسلامی.‏

‏‏[سؤال 11463]‏‏ ‏ ‏ 6584‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 8 / 4 / 1361‏

‏‏دفتر محترم امام، محترماً؛ خواهشمندم حکم شرعی سؤالی را که در ذیل عنوان‏‎ ‎‏می کنم، بفرمایید:‏

‏‏برادر این جانب که به همراه دوست خود به وسیل‏‏ۀ‏‏ یک اتومبیل از آبادان عازم‏‎ ‎‏اصفهان بودند، به وسیل‏‏ۀ‏‏ یک کامیون کشته شده و پس از اظهارات رانند‏‏ۀ‏‏ کامیون، که‏‎ ‎‏ادعا نموده خواب بوده و نیز تشخیص پلیس راه، مقصر رانند‏‏ۀ‏‏ کامیون تشخیص داده‏‎ ‎‏شده است. لذا دادگاه اهواز نظر و حکم شرعی دفتر امام را در این مورد خواسته اند.‏

‏‏بسمه تعالی، تقصیر راننده، غیر از عمدی بودن قتل است، و مرجع‏‎ ‎‏تشخیص، دادگاه های صالحه است. ‏

‏‏[سؤال 11464]‏‏ ‏ ‏ 6585‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 2 / 11 / 1362‏

‏‏محضر مبارک آیت الله‌ العظمی امام خمینی، دام ظله، بعد التحیه، تقاضا می شود به‏‎ ‎‏سؤال ذیل پاسخ مرقوم فرمایید: در استفتایی که از حضرت عالی شده، دربار‏‏ۀ‏‎ ‎‏رانندگانی که به خاطر عدم رعایت مقررات راهنمایی و یا در اثر عدم مهارت، باعث‏‎ ‎‏قتل افراد به خاطر تصادف می شوند؛ در جواب چنین مرقوم فرمودید: با فرض این که‏‎ ‎‏تخلف، تفریط نسبت به نفس است؛ حکم شبه عمد را دارد. آیا این حکم به طور مطلق‏‎ ‎‏است؟ یعنی نظر مبارک بر تفریط بودن است یا تشخیص به عهد‏‏ۀ‏‏ محکمه می باشد و‏‎ ‎‏حضرت عالی با فرض موضوع حکم فرمودید.‏

‏‏ ‏ ‏ دادستان کل کشور، یوسف صانعی‏

‏‏بسمه تعالی، تشخیص موضوع با این جانب نیست.‏

‏
‏‎

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ دهم ربیع الثانی 1402 ق‏

‏‏حضور مبارک رهبر کبیر و عظیم الشأن، حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی،‏‎ ‎‏مدّ  ظله العالی‏

‏‏در جاده ها بدون اختیار راننده، ماشین چپ می شود و یا ترمز می برد و ماشین به‏‎ ‎‏جایی سقوط می کند. در این تصادفات احیاناً اشخاصی کشته و یا مجروح می شوند؛ آیا‏‎ ‎‏این تصادف ها قتل خطایی محسوب می شود و راننده و یا عاقل‏‏ۀ‏‏ راننده ضامن دیه‏‎ ‎‏هستند یا خیر؟‏

‏‏بسمه تعالی، اگر در رانندگی کوتاهی کرده، به طوری که کشته شدن یا‏‎ ‎‏مجروح شدن مسافرین مستند به او باشد، خطایی است و دیه بر عاقله‏‎ ‎‏است و در غیر این صورت، دیه بر کسی نیست.‏

‏‏[سؤال 11466]‏‏ ‏ ‏ 6587‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏

‏‏حضور مبارک امام بزرگ، حضرت آیت الله‌ العظمی خمینی، دام عزّه العالی ‏

‏‏بعد التحیة، بین رانند‏‏ۀ‏‏ مینی بوس و کشاورزی به دلیل مشکلی که کشاورز با ماشین‏‎ ‎‏کشاورزی کندروی خود در مسیر جاده ایجاد می نماید، نزاعی درمی گیرد که منجر به‏‎ ‎‏فحش های رکیک و کتک کاری می گردد، تا این که رانند‏‏ۀ‏‏ مینی بوس از فرصت استفاده‏‎ ‎‏کرده به وسیل‏‏ۀ‏‏ بیلی که در تیلر کشاورز بوده با پشت بیل ـ نه تیغ‏‏ۀ‏‏ آن ـ به سر کشاورز‏‎ ‎‏می زند و بدون این که ظاهر سرش را شکافته باشد، در اثر خونریزی مغزی، کشاورز‏‎ ‎‏می میرد. آیا این قتل از نوع قتل عمد محسوب می شود و موجب قصاص ـ اعدام ـ‏‎ ‎‏می گردد؟ در حالی که طرفین قصد کشتن یکدیگر را نداشتند، فقط احساسات در حین‏‎ ‎‏درگیری به صورت تصادف، منجر به مرگ گشت. ‏

‏‏بسمه تعالی، حکم شبه عمد را دارد و دیه بر خود او است. ‏

‏
‏‎

‏‏3. اگر به خاطر عدم مراعات قوانین راهنمایی و رانندگی، قتلی پیش آید که اگر‏‎ ‎‏مراعات می شد چه بسا چنین پیشامدی نمی شد؛ آیا این قتل باز هم خطایی است و یا‏‎ ‎‏شبه عمد است.‏

‏‏بسمه تعالی، با فرض این که تخلف از قوانین راهنمایی تفریط نسبت به قتل‏‎ ‎‏محسوب است، حکم شبه عمد را دارد. ‏

‏‏[سؤال 11468]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 6654‏

‏‏2. شخصی که فاقد گواهینامه است، در هنگام رانندگی غیر مجاز، مرتکب قتل‏‎ ‎‏می گردد و در این قتل، نه قصد کشتن کسی را داشته و نه نسبت به عمل ارتکابی، قاصد‏‎ ‎‏بوده است. آیا این قتل خطئی محض است یا شبه عمد؟ ‏

‏‏بسمه تعالی، اگر در فرض مزبور تفریط در رانندگی نموده، حکم شبه عمد‏‎ ‎‏مترتّب است وگرنه حکم خطای محض را دارد و صرف نداشتن‏‎ ‎‏گواهینامه، موجب صدق عمد یا شبه عمد نیست.‏

‏‏[سؤال 11469]‏‏ ‏ ‏ 6588‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 2 / 10 / 1361‏

‏‏دفتر مقدس حضرت امام، روحی له الفداء، السلام علیکم ورحمة الله‌ وبرکاته‏

‏‏بر هر فرد مسلمان و تابع ولایت فقیه، واجب است مشکلات خود را با ولی عادل‏‎ ‎‏فقیه زمان در میان بگذارد و جواب بشنود. حضرت امام ـ روحی له الفدا ـ این ذخیرۀ‏‎ ‎‏پربرکت خداوند تبارک و تعالی برای رفاه امت حضرت رسول الله‌، که فتوای ایشان‏‎ ‎‏راه گشای امت است، مرا بر آن داشت تا سؤال زیر را نموده و درخواست جواب نمایم.‏

‏‏فرزندم که پسر بچه ای دوازده ساله و دانش آموزی مسلمان و پیرو ولایت فقیه بود،‏‎ ‎‏به وسیل‏‏ۀ‏‏ راننده ای از خدا بی خبر و بی توجه به جان مردم، بر اثر تصادف به لقاء الله‌‏‎ ‎‏پیوست. کاردان فنی نظریه داد که راننده صددرصد مقصّر است. شرعاً مجازات راننده‏
‏‎

‏‏بسمه تعالی، اگر راننده قصد زدن و زیرگرفتن طفل را نداشته و تصادفاً بر‏‎ ‎‏اثر برخورد با طفل، قتل اتفاق افتاده، فقط دیه ثابت است که به وارث‏‎ ‎‏مقتول می رسد و قتل اگر از روی خطای محض باشد، دیه را باید عاقلۀ‏‎ ‎‏قاتل بپردازد.‏

‏‏[سؤال 11470]‏‏ ‏ ‏ 6589‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 12 / 8 / 1358‏

‏‏محترماً؛ به عرض می رساند که در اثر برخورد کامیون با پسر بچه ای نه ساله که لال‏‎ ‎‏بوده و راننده هم متوجه نشده و خطأً منجر به کشته شدن بچه شده است. لطفاً حکم‏‎ ‎‏شرعی آن را بیان فرمایید و از نظر قوانین مملکتی هم حکمش را بیان فرمایید که بعداً‏‎ ‎‏اشکالی برخورد نکند و درد سر ایجاد نشود. ضمناً راننده دارای گواهینامه می باشد.‏

‏‏بسمه تعالی، دیه دارد و دیه قتل خطایی بر عاقله است.‏

‏‏[سؤال 11471]‏‏ ‏ ‏ 6590‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 14 ربیع المولود 1403 ق‏

‏‏محضر مبارک حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی، مدّ ظله العالی ‏

‏‏با تقدیم سلام، چه می فرمایید در این مسأله شرعیه که مورد ابتلا شده و طرفین با‏‎ ‎‏کمال میل حاضرند مطابق فتوا عمل نموده و فصل خصومت بنمایند. ‏

‏‏راننده، ماشین خود را به طور مجاز در کنار خیابان نگه داشته و خود پیاده نشده و‏‎ ‎‏ماشین را هم خاموش نکرده، در این حال بچه سه یا چهار ساله رفته خود را زیر‏‎ ‎‏ماشین پنهان کرده، وقت حرکت ماشین از بین رفته، طبق گواهی کارشناس و افسر‏‎ ‎‏راننده هیچ تقصیری نکرده، آیا راننده ضامن دیه بچه می باشد یا نه؟ السلام علیکم‏‎ ‎‏ورحمة الله‌ وبرکاته‏

‏‏بسمه تعالی، راننده ضامن نیست و دیه قتل خطایی بر عاقله است. ‏

‏
‏‎

‏‏3. راننده، اتومبیل خود را به تمام معنا از لحاظ ترمز و چرخ تجهیز می نماید، ولی‏‎ ‎‏موقع رانندگی، چرخ ماشین در می آید و‏‎ ‎‏ماشین چپ می شود و شخصی کشته‏‎ ‎‏می شود. آیا راننده باید دیه بپردازد یا خیر؟‏

‏‏بسمه تعالی، در فرض مسأله، مصالحه نمایند علی الاحوط.‏

‏‏[سؤال 11473]‏‏ ‏ ‏ 6591‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏محضر مقدس حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی، رهبر کبیر انقلاب اسلامی‏‎ ‎‏ایران، دام مجده العالی، با عرض سلام احتراماً؛ خواهشمند است مسائلی را که ذیلاً‏‎ ‎‏معروض می گردد پاسخ فرمایید:‏

‏‏1. هرگاه قتل خطئی محض با علم قاضی ثابت شود، دیه بر جانی است یا بر عاقله؟‏

‏‏بسمه تعالی، در فرض سؤال، در موردی که علم قاضی معتبر است، دیه بر‏‎ ‎‏عاقله است.‏

‏‏2. هرگاه قتل خطئی محض با قسامه ثابت گردد، دیه بر جانی است یا بر عاقله؟‏

‏‏بسمه تعالی، در مورد اعتبار قسامه، دیه بر عاقله ثابت می شود.‏

‏‏3. در باب قسامه، آیا زن به عنوان شاکی می تواند قسم واحد را که به عهدۀ شاکی است، جاری کند یا‏‎ ‎‏نمی تواند؟‏

‏‏بسمه تعالی، با فرض این که زن مدعی است، می تواند قسم بخورد.‏

‏‏[سؤال 11474]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 6305‏

‏‏8. هر گاه پسر قصد کشتن پدر را نداشته، بلکه قصدش ترساندن پدر بوده آیا چون‏‎ ‎‏با بیل زده قتل عمدی حساب می شود یا خیر؟‏

‏‏بسمه تعالی، اگر در مقام دفاع نبوده و ضربه به نحوی بوده که عادتاً کشنده‏‎ ‎‏است قتل عمدی محسوب است وگرنه قتل عمدی محسوب نیست.‏

‏‎ ‎

‏‎