مطالبه حد یا تعزیر
[سؤال 11384] 6537
بسمه تعالی
وله الحمد والسلام علی اوصیائه، محضر مبارک حضرت امام خمینی، ادام الله ظله العالی، با عرض سلام، مستدعی است جواب دو سؤال زیر را مرقوم فرمایید:
1. ذیل مسأله چهار لواحق باب زنا از تحریر الوسیله، جلد 2 چنین آمده: «... وأمّا حقوق الناس فتقف إقامتها علی المطالبة، حدّاً کان أو تعزیراً، فمع المطالبة، له العمل بعلمه». ونیز در مسأله سه لواحق باب سرقة آمده است: «لو اُقیمت البیّنة عند الحاکم أو أقرّ بالسرقة عنده أو علم ذلک، لم یقطع حتّی یطالبه المسروق منه، فلو لم یرفعه إلی الحاکم، لم یقطعه...». حال مراد از مطالبه چیست؟ و آیا در مطالبه، لازم است خود حد و یا تعزیر را مطالبه نماید و یا همین که از نامبرده شکایت داشته باشد و شکایت نموده باشد، کافی است؟ و آیا مراد از، رفع إلی الحاکم مجرد شکایت به حکومت، مثلاً ولو به کلانتری است و یا باید رفع إلی القاضی، نماید.
بسمه تعالی، مراد، مطالبه حد یا تعزیر است از حاکم شرع.
2. در مسأله چهار لواحق باب سرقت آمده است: «لو أخرج السارق المال من حرزه ثمّ أعاده إلیه فإن وقع
استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 65
تحت ید المالک ولو فی جملة أمواله لم یقطع». حال آیا لازم است که اعاده به اختیار خود سارق باشد و یا حتی اگر مسروق منه با قهر و غلبه هم مالش را از سارق بگیرد مانع قطع می باشد؟
بسمه تعالی، در فرض مزبور قطع ثابت نیست.
[سؤال 11385] 6538
بسمه تعالی 4 / 11 / 1358
خدمت حضرت آیت الله العظمی امام خمینی، دام ظله العالی
1. آیا ارتکاب صغایر هم تعزیر دارد و در تحریر در صفحه 510 تحت عنوان (الخامس) استفاده می شود ندارد و از صفحه 514 ـ مسأله چهار در می آید که دارد.
بسمه تعالی، در صورت صلاح دید حاکم شرع، تعزیر می شود.
2. پیرمردی که طاقت حد خوردن ندارد و می دانیم اگر بزنیم می میرد، آیا می شود حد زد؟ و به طور کلی از کجا بدانیم طاقتش را ندارد؟
بسمه تعالی، در تحریر ذکر شده است.
3. دینار مسکوک در زمان حاضر چیست که در نصاب سرقت معتبر است؟
بسمه تعالی، از بازار تحقیق کنید.
4. یک شخص در یک نماز می شود هم امام شود و هم مأموم؟
بسمه تعالی، اگر منظور این است که کسی که در ابتدای نماز مأموم بوده و به علتی منفرد شده، در بقیۀ نماز به او اقتدا شود، مانع ندارد.
5. اگر برای قاضی علم حاصل شد که کسی زنا و امثال آن را کرده است، آیا می تواند او را عفو کند، همان طور که در صورت اقرار می تواند؟
بسمه تعالی، عفو صحیح نیست، مگر در مواردی که فقیه مصالح اسلام را در عفو تشخیص کند.
6. در صورتی که به شهادت یک شاهد و یا بیشتر، برای قاضی علم به برائت متهم حاصل شود، آیا شهودی که شرایط شهادت در آنان جمع نیست، باید حد قذف بخورند یا نه؟
بسمه تعالی، در فرض مذکور، حد قذف ساقط است.
[سؤال 11386] ----> 6529
4. در فرع خامس از فروعی که دنبال بحث حد قذف در تحریر آمده است، چنین است: «کلّ من ترک واجباً أو ارتکب حراماً فللإمام علیه السلام ونائبه تعزیره بشرط أن یکون
استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 66
من الکبائر». ولی در ذیل مسأله چهار از لواحقی که دنبال بحث حد شرب مسکر در تحریر آمده، چنین است: «ولو ارتکب شیئاً من المحرمات ـ غیر ما قرّر الشارع فیه حدّاً ـ عالماً بتحریمها لا مستحلاًّ عزّر سواءٌ کانت المحرمات من الکبائر او الصغائر». کدام یک از دو عبارت صحیح است؟
بسمه تعالی، موضوع مسأله دوم محرماتی است که تحریم آن اجماعی است.
[سؤال 11387] ----> 6526
3. در تحریر الوسیله، جلد 2، ص 510 این چنین آمده: «الخامس ـ کلّ من ترک واجباً أو ارتکب حراماً فللإمام علیه السلام ونائبه تعزیره بشرط أن یکون من الکبائر» و در جلد 2، ص 514 ذیل مسأله چهار چنین آمده: «ولو ارتکب شیئاً من المحرمات غیر ما قرّر الشارع فیه حدّاً عالماً بتحریمها لا مستحلاً عزّر، سواء کانت المحرمات من الکبائر أو الصغائر» جمع بین دو عبارت چگونه است و کدام صحیح است؟
بسمه تعالی، مورد مسأله دوم محرماتی است که بر تحریم آن اجماع است.
[سؤال 11388] ----> 1050
7. آیا در جامعۀ اسلامی اگر از فردی در ملأ عام حرکات غیر عادی صادر شود و دهانش بوی شراب دهد، مسلمانان می توانند وی را به محاکم قضایی و یا اجرایی ببرند؟ و یا باید حتماً با اذن قاضی باشد؟ و یا قاضی نیز حق جلب ندارد؟
بسمه تعالی، بدون مطالبۀ حاکم شرع از او جایز نیست؛ مگر با موافقت مقررات کشور اسلامی.
[سؤال 11389] 6539
بسمه تعالی 11 / 3 / 1361
محضر رهبر عظیم الشأن، حضرت آیت الله العظمی امام خمینی، مدّ ظله العالی
محترماً؛ اگر بر فرض کسی به نظر افرادی مجرم و مهدورالدم شناخته شده باشد،
استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 67
آیا آن افراد می توانند ـ بدون اجازۀ حاکم شرع و یا حکم دادگاه دولت اسلامی ـ به اسم حزب الله او را مضروب و یا اعدام نمایند؟ و چنانچه اقدام به چنین اعمالی نمودند، آیا در پیشگاه عدل الهی در دنیا و آخرت، محکوم و مسئولند و باید به مجازات عمل خود برسند یا نه؟
بسمه تعالی، موقوف است به نظر محاکم صالحه در دولت اسلامی.
[سؤال 11390] ----> 2241
2. اگر افرادی کسی را مجرم شناخته اند، آیا خود آن ها بدون حکم قاضی شرع یا دادگاه دولت اسلامی می توانند او را مورد ضرب و شتم قرار دهند؟ و یا به نام حزبی او را محکوم به اعدام نمایند یا نه؟
بسمه تعالی، جایز نیست؛ باید دادخواه به دادگاه مراجعه کند و بدون اجازه حق ندارد متعرّض دیگران شود.
[سؤال 11391] 6540
بسمه تعالی
حضرت آیت الله العظمی امام خمینی، مدّ ظله
1. اگر کسی گناهی کرده که حد شرعی دارد، آیا لازم است خود را به دادگاه معرفی کند، تا حد جاری شود یا مخفی باشد؟
بسمه تعالی، لازم نیست، بلکه در بعض موارد جایز نیست.
2. در قاضی عدالت شرط است. آیا در قاضی مأذون و منصوب از طرف حاکم شرع، مثل قضات غیر جامع شرایط امروز، که از شورای عالی قضایی مأذون هستند، عدالت شرط است یا نه؟
بسمه تعالی، شرط است.
3. احراز عدالت در قاضی برای مراجعین و غیر خود او کافی است یا نه؟ و اگر قاضی فی نفسه، عدالت خود را احراز نکرده باشد یا عادل نباشد، ولی کسان دیگر او را عادل می دانند، یا نظر دیگران معلوم نیست، آیا می تواند قضاوت کند یا نه؟
بسمه تعالی، قاضی باید عادل باشد و اگر خود را عادل نمی داند، نباید متصدی قضا شود.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 68
4. در شرایط فعلی قضات اگر اجتهاد و اعلمیت من فی البلد را نداشته باشند، ولی از طرف شورای عالی قضایی یا هر مقام دیگر که برای گزینش قضات نصب شده است، مجاز باشند، قضاوت آن ها شرعاً صحیح است یا نه؟ و گرفتن حقوق ماهانه، به نحو معمول چگونه است؟
بسمه تعالی، مطابق مقررات جمهوری اسلامی اشکال ندارد.
[سؤال 11392] 6541
بسمه تعالی
محضر حضرت آیت الله العظمی خمینی، مدّ ظله العالی
شخص زناکار فاسق که آشکار معصیت می کند، تمام مردم را فاسد و به عمل خود آلوده می کند، از عمل خود توبه نکند، حرف عالم را قبول نکند، در عمل خود باقی باشد، اگر کسی آن را بکشد در قیامت سؤال و جواب می شود از قاتل یا نمی شود؟ شما امر بفرمایید.
بسمه تعالی، قتل او جایز نیست و در حکم قتل کسی است که فاسق نبوده.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 69