سخنان رئیس جلسه

‏‏سخنان رئیس جلسه

جناب آقای محمد فنیش‏

‏‏ ‏

‏‏از ویژگیهای بارز رهبران تاریخی ملتها آن است که آنان معمولاً در‏‏ ‏‏زمانی به صحنه می آیند که تحولات و تهدیدات جامعه را فرا گرفته است و‏‏ ‏‏آنها ضمن رویارویی با شرایط سخت و تأثیر گذاری بر روند تحولات، مرحلۀ‏‏ ‏‏گذشته را به آینده متصل می کنند. آینده ای که هر امت، تاریخ، شخصیت و‏‏ ‏‏هویت خویش را در آن باز می یابد و با تکیه بر همۀ افتخارات خود، ‏‏ ‏‏با چشمان باز و همتی غیر قابل توصیف به سوی آینده ای روشن پیش‏‏ ‏‏می رود تا‏‏ ‏‏به جایگاهی که آنرا مناسب و هم شأن تمدن و فرهنگ خود می داند، دست‏‏ ‏‏ ‏‏یابد. ‏

‏‏در این میان، رهبر، نقش محرک، راهنما و مرشدی را دارد که مرزهای‏‏ ‏

‏
‏‎

خیال را در نوردیده و ضمن مخالفت با سلطۀ حاکمان استثمارگر، که از‏‏ ‏‏ضعف و مشکلات پیش آمده برای مردم، سوء استفاده کرده، با گستاخی و‏‏ ‏‏بی پروایی، سد راه پیشرفت آنان شده و هویت آنان را از بین می برند، به‏‏ ‏‏مبارزه برمی خیزند. ‏

‏‏رهبری که با عزم و ارادۀ مثال‏‏ ‏‏زدنی، چنین مواضعی را اتخاذ می کند، ‏‏ ‏‏توجهی به منافع زودگذر و موقت نداشته و خود را در حاشیۀ امنیت قرار‏‏ ‏‏نمی دهد، بلکه با سخنانی که در عقل و احساس ملت، تأثیر می گذارد،  بی تفاوتی و سُستی موجود در جامعه را محکوم می کند و به سیاستهای غرب‏‏ ‏‏گرایانه که بر منافع قدرتهای سلطه‏‏ ‏‏گر بین المللی تکیه دارد، هجوم‏‏ ‏‏می برد. ‏

‏‏آنچه که رهبران در تمامی این مراحل بر آن اعتماد می کنند، نیروی‏‏ ‏‏مردمی است، و ملت، زمانیکه میهن و سرزمین خود را در معرض خطر‏‏ ‏‏چپاول و استثمار می بیند و مادامیکه افراد جامعه، گرفتار سیاستهای‏‏ ‏‏ظالمانۀ ضد آزادی و مخالف با اراده خود هستند، به پاخاسته و بدون ترس‏‏ ‏‏از زندان و تبعید و تنگناهای معیشتی، حضور فعال خود را در صحنه ثابت‏‏ ‏‏می کنند. ‏

‏‏امام خمینی(ره) نیز یکی از همین رهبرانی است که ظهور شخصیتی‏‏ ‏‏همچون او در آیندۀ نزدیک بعید به نظر می رسد. ایشان از کسانی بود که‏‏ ‏‏توانستند تاریخ منطقه را آشکارا تحت تأثیر قرار داده و با شایستگی، ایران و‏‏ ‏‏جهان اسلام را به جایگاهی برسانند که در روند حرکت تاریخ دهه های آخر‏‏ ‏‏قرن بیستم، نقشی فعال و مؤثر ایفا کنند. ‏

‏‏امام خمینی(ره) شخصیتی بودند که نه تنها دوستداران ایشان، بلکه‏‏ ‏‏حتی دشمنانش هم گواهی می دادند که رهبری فرزانه و آگاه و شخصیتی‏‏ ‏‏عظیم بود و توانست رویدادها و سیاستهای پیچیده منطقه ای و بین المللی را‏‏ ‏

‏
‏‎

‏با تدبیر به پیش ببرد. ایشان از ابتدای مبارزه با رژیم ستمگر شاه به قدرت‏‏ ‏‏ملت در ایجاد تحولات ایمان آورده و دربارۀ هدفی که از ابتدا در ذهن‏‏ ‏‏داشتند، لحظه ای تردید به خود راه ندادند هدف ایشان، سرنگونی حکومت‏‏ ‏‏شاه و برپایی حکومتی مطابق با خواست و ارادۀ مردم و هماهنگ با‏‏ ‏‏اعتقادات، فرهنگ و ویژگیهای فکری – فرهنگی ملت ایران بود. آغاز نهضت‏‏ ‏‏امام خمینی(ره)، با تهدیدات و مشکلات خاصی همراه بود که بر اثر آن، ‏‏ ‏‏انواع ظلم و ستم را متحمل شده و خود و خانواده‏‏ ‏‏شان در معرض اذیت و‏‏ ‏‏آزار و کینه توزی و انتقام جویی رژیم قرار گرفتند، اما با وجود همۀ این‏‏ ‏‏دشواریها، هرگز اراده و ایمان راسخ به نیروی مردمی را از دست ندادند و‏‏ ‏‏بطور مستمر، همه اتفاقاتی را که در زمینه های مختلف رخ می داد، با دقت‏‏ ‏‏پیگیری می نمودند، بطوریکه حتّی در زمان تبعید، با وجود دوری مسافت، ‏‏ ‏‏گویی در کنار مردم حضور دارند، یعنی راه را برای ملت مشخص نموده و با‏‏ ‏‏بیان خطراتی که بر سر راه آنان قرار داشت و تلاشهایی که رژیم شاه برای‏‏ ‏‏سرکوب مردم انجام می داد، این توطئه ها را خنثی کردند. ایشان همۀ اقشار و‏‏ ‏‏گروههای جامعه را رهبری کرده و انقلابی بی نظیر در جهان اسلام به وجود‏‏ ‏‏آورند. حتی انقلابهای دیگری هم که توانستند تغییرات سیاسی – اجتماعی‏‏ ‏‏محدودی ایجاد کنند، اندیشه، افکار و انگیزه های دیگری داشتند و در حد و‏‏ ‏‏اندازۀ انقلاب ایران نبودند. ‏

‏‏اگر بخواهیم نقش امام خمینی(ره) در بیداری و آگاهی ملتها را بررسی‏‏ ‏‏کنیم، باید بگوییم که همۀ موضع‏‏ ‏‏گیریها، حرکتها و پیامها، در این مورد قابل‏‏ ‏‏توجه هستند. چرا که رهبری منحصر به فرد و افکار و اندیشه های ایشان، ‏‏ ‏‏تأثیر عمده ای در بیداری وجدان و شعور امت و تلاش آنان برای مقابله با‏‏ ‏‏بحرانها و تهدیدات موجود در جهان معاصر داشته و در ابعاد سیاسی، ‏‏ ‏‏فرهنگی و ایجاد اندیشۀ آزادی، استقلال و توسعه بسیار مؤثر بوده است. ‏

‏
‏‎

ممکن است برخی افکار، عملکردها و مواضع امام(ره)، به بُعد معینی‏‏ ‏‏از اندیشه های سیاسی - فرهنگی مربوط شود، اما در نگاه کلی می توان گفت‏‏ ‏‏هر آنچه که امام خمینی(ره) از خود برجای گذاشته و همۀ اندیشه ها و‏‏ ‏‏مواضع ایشان، با روند بیداری و خیزش امت ارتباط تنگاتنگ داشته و‏‏ ‏‏موجب شده است که امت اسلام، برای احیای نقش مؤثر خود و بدست‏‏ ‏‏گرفتن زمام امور و تعیین سرنوشت خویش به صحنه وارد شود و با اتحاد و‏‏ ‏‏آزادگی، از وابستگی و پیروی بیگانگان رهایی یابد. ‏

‏‏در اینجا، به عنوان نمونه، برخی از ابعاد این تحولات را ذکر می نمایم: ‏

‏‏1. نقش ملت در ایجاد تحولات: ‏‏یکی از مسائلی که در افکار و‏‏ ‏‏اندیشه های امام(ره) بطور واضح به چشم می خورد، لزوم مشارکت تمامی‏‏ ‏‏مردم در روند شکل‏‏ ‏‏گیری و به ثمر رسیدن انقلاب است. ایشان، شرکت‏‏ ‏‏بخشی از نخبگان ملت یا حزب و گروهی خاص را در ایجاد تحول و یا از‏‏ ‏‏طریق کودتا، کافی نمی دانستند، بلکه معتقد بودند که ایجاد تحول اساسی، ‏‏ ‏‏تنها با مشارکت همۀ اقشار ملت امکان‏‏ ‏‏پذیر خواهد بود و تنها در این‏‏ ‏‏صورت، یک رهبر شایسته و با کفایت، قادر خواهد بود تحول و تغییری‏‏ ‏‏مطابق با خواسته ها، افکار، اعتقادات و باورهای تاریخی ملت ایجاد نماید. ‏

‏‏همچنین، در دیدگاه امام(ره)، سازمانها و نهادهای حکومتی، ‏‏ ‏‏مشروعیت خود را از حضور و انتخاب مردم کسب می کنند. ایشان، مطابق‏‏ ‏‏با نظریه ولایت فقیه، حاکمیت احکام الهی را با نقش مردم در مشروعیت‏‏ ‏‏بخشیدن به نظام حاکم در هم آمیخته و نظامی جدید به‏‏ ‏‏وجود آوردند که در‏‏ ‏‏دیگر جوامع اسلامی نظیر آن وجود ندارد و آن حکومتها، بخاطر نداشتن‏‏ ‏‏مشروعیت مردمی، وضعیتی نابسامان و بی ثبات دارند. این حالت موجب‏‏ ‏‏ایجاد بحرانها و مشکلات بسیاری در مقولۀ مشروعیت نظام حاکم از دیدگاه‏‏ ‏‏ملت می گردد و به علت عدم حضور و مشارکت مردمی، چنین حکومتهایی‏‏ ‏

‏
‏‎

از مشروعیت مردمی برخوردار نیستند. دوری از عقاید، افکار و باورهای‏‏ ‏‏مردم، باعث می شود این نظامها، همواره در سیاستهای خود در راستای‏‏ ‏‏توسعه و مقابله با تهدیدات خارجی، با بی ثباتی و ناکامی مواجه گردند و با‏‏ ‏‏بی توجهی به ارزشها و مقدسات خود، در دام وابستگی به بیگانگان گرفتار‏‏ ‏‏آیند. ‏

‏‏2. امام خمینی(ره)، در نهضت و حرکت اسلامی خویش، اسلام و‏‏ ‏‏نقش سازنده تعالیم اجتماعی اسلام را به معنای واقعی کلمه در ابعاد‏‏ ‏‏گوناگون زندگی مردم وارد کرده و بی تفاوتی های ناشی از باورهای دینی را‏‏ ‏‏مورد هجوم قرار دادند. ایشان با افکار و اندیشه هایی که هر نوع قیام پیش از‏‏ ‏‏ظهور امام زمان (عج) را منحرف تلقی می کنند، مبارزه کرده و باورهایی را که‏‏ ‏‏اسلام را تنها به نشستن در کنج مساجد و بحثهای مربوط به مسائل فقهی‏‏ ‏‏محدود می کند، محکوم نمودند. ‏

‏‏3. ارتباط دو جانبه با محافل سیاسی دنیا، بدون هیچ گونه احساس‏‏ ‏‏نقص و حقارت یا هراس از قدرتهای بزرگ. حضرت امام در عین حال از‏‏ ‏‏واقعیتهای ساختار سیاسی بین المللی و عوامل مؤثر در کنترل و پیشبرد‏‏ ‏‏اهداف غافل نبودند. این بُعد از ابعاد عملی روش امام خمینی(ره)، توانست‏‏ ‏‏با ارائۀ الگویی دقیق و عملی، راه دست‏‏ ‏‏یابی به استقلال، دوری از وابستگی‏‏ ‏‏و حراست از منافع ملی را به تمام ملتها نشان دهد. ‏

‏‏این بخش از عملکردهای امام(ره)، گرچه دشواریها و سختیهای‏‏ ‏‏بسیاری در ادامۀ روند انقلاب با خود به همراه داشت، اما توانست استمرار و‏‏ ‏‏خودکفایی انقلاب را تأمین کند و مسیر جدیدی در خط مشی ها و‏‏ ‏‏سیاستهای بین المللی به وجود آورد که حتی سازمان کشورهای غیر متعهد‏‏ ‏‏ تلاشهای برخی کشورهای اروپایی برای پایان دادن به سلطۀ بی چون و چرای‏‏ ‏‏امریکا بر جهان نیز نتوانسته بود به چنین موفقیتی دست یابد. روش نوین‏‏ ‏

‏
‏‎

حضرت امام خمینی(ره) با وجود دشواریها و موانع بی شماری که ابرقدرته‏‏ ‏‏ در برابر آن به وجود آوردند، در واقع یک خط مشی جدید در روند سیاستهای‏‏ ‏‏بین المللی بود که به نحو احسن توانست تصمیم گیری مستقل، هماهنگی‏‏ ‏‏میان منافع مادی و اعتقادات معنوی و قدرت رویارویی با شرایط سخت‏‏ ‏‏حاصل از محاصره های اقتصادی را در مردم به وجود آورد و با پایبندی به‏‏ ‏‏اصول اعتقادی، بدون آنکه معامله و سازشی بر سر مبانی و اصول مقدس‏‏ ‏‏انجام دهد، در این راه ثابت قدم باقی بماند. بهترین دلیل برای اثبات این‏‏ ‏‏مدعا، مواضع امام در برابر روند سازش با اسرائیل و مقابله با سیاستهای‏‏ ‏‏امریکا و فتوای مشهور ایشان دربارۀ سلمان رشدی مرتد بود. ‏

‏‏4. مسأله فلسطین، همواره به عنوان یکی از مسائل مهم و بنیادین‏‏ ‏‏اندیشۀ امام در جهت مبارزه با رژیم شاه و سیاست ابرقدرتها در منطقه به‏‏ ‏‏شمار می رفت. از دیدگاه امام(ره) اسرائیل و رژیم صهیونیستی با‏‏ ‏‏سیاستهای توسعه طلبانه خود، همواره خطری بزرگ محسوب می شوند و‏‏ ‏‏حمایتهایی که انقلاب اسلامی ایران از مسأله فلسطین انجام داد، در ایجاد‏‏ ‏‏روحیه مبارزه و شهادت طلبی در میان اعضای مقاومت اسلامی لبنان و‏‏ ‏‏انتفاضه فلسطین و پیشبرد روند مبارزاتی این جنبش ها تأثیر بسزایی داشت. ‏

‏‏5. تلاش برای رشد و توسعۀ کشور، مطابق با نیازهای جامعه و‏‏ ‏‏برخاسته از امکانات و تواناییهای طبیعی و انسانی، تا جاییکه کشور بتواند‏‏ ‏‏به جایگاه شایسته ای در معادلات سیاسی دنیا دست یافته و با ایجاد روحیه‏‏ ‏‏مسئولیت پذیری و پایبندی به اصول، عدالت را در بین افراد جامعه متحقق‏‏ ‏‏سازد. ‏

‏‏این فعالیتها، هنوز در مراحل آغازین خود قرار دارد و باید از موانع و‏‏ ‏‏سختیهای موجود در مسیر خود، عبور کند. رهایی از وابستگی و روشهای‏‏ ‏‏مصرفی غربی که هنوز در عرصه های تبلیغاتی و اقتصادی به چشم‏‏ ‏

‏
‏‎

می‏‏ ‏‏خورد، آرزوی همیشگی ملتها خواهد بود. ‏

‏‏نمونه های بسیاری از تأثیر اندیشۀ امام(ره) در بیداری و آگاهی ملتهای‏‏ ‏‏محروم و ستمدیدۀ کشورهای اسلامی در برابر ما قرار دارد، که آغاز آن، ‏‏ ‏‏برپایی حکومتی مثال زدنی در ایران، و در ادامه، موضع‏‏ ‏‏گیریها و پشتیبانی از‏‏ ‏‏مسائل سیاسی، انسانی ملتهای مستضعف از طریق پیامهای رسا و مکرر امام خطاب به آنان بود. ‏

‏‏این پیامها و سخنرانیها، با بیانی خاص، احساسات و افکار امت را‏‏ ‏‏تحت تأثیر قرار می داد و آنان را به توجه و استفاده از تواناییها و امکانات‏‏ ‏‏مادی، معنوی و روحی فرا می خواند: ‏

‏‏ «اگر هر کدام از مسلمانان یک سطل آب روی اسرائیل بریزند، سیل آن را با خود می برد ...» ‏‎[1]‎

‏‏راه امام(ره)، باقی است و همواره به عنوان الهام‏‏ ‏‏بخش نسلها و بیدارگر‏‏ ‏‏جانها باقی خواهد ماند و امت اسلام برای بیداری، آزادی و اتحاد به منظور‏‏ ‏‏دست یابی به جایگاه شایستۀ خود در عرصه های سیاسی، فکری و فرهنگی، ‏‏ ‏‏چاره ای جز پیروی از راه امام(ره) نخواهد داشت. ‏

‏
‏‎

‏‎

• . پیام امام(ره) به مناسبت روز جهانی قدس