حکم محصور و مصدود
مسألۀ 1- مصدود عبارت است از کسی که دشمن او را منع کند از عمره یا حج به تفصیلی که میآید،و محصور آن است که به واسطۀ مرض ممنوع شود از عمره یا حج.
مسألۀ 2- کسی که مُحرم شد به احرام عمره یا احرام حج،واجب است عمره و حج را تمام کند،و اگر نکند به احرام باقی خواهد ماند.
مسألۀ 3- اگر کسی احرام عمره را بست و بعد از آن دشمنی یا کسی دیگر از قبیل عمال دولت یا غیر آنها او را منع کنند از رفتن مکه،و راه دیگری نباشد جز آن راهی که ممنوع است،یا اگر باشد مئونۀ آن را نداشته باشد،میتواند در همان محل که ممنوع شده یک شتر یا یک گاو یا یک گوسفند قربانی کند و از احرام خارج شود،و احتیاط واجب آن است که به نیت تحلیل قربانی کند،و به احتیاط واجب قدری از مو یا ناخن خود را بگیرد و در این صورت بر او همه چیز حلال میشود،حتی زن.
مسألۀ 4- اگر کسی به احرام عمره وارد مکه شد و دشمن یا کسی دیگر او را از به جا آوردن اعمال عمره منع کرد همان حکم مسأله پیش را دارد،بلکه بعید نیست که اگر از طواف یا سعی نیز منع کند همین حکم را داشته باشد.
مسألۀ 5- کسی را که به واسطۀ بدهکاری - که ندارد بدهد - حبس کنند یا به ظلم حبس کنند حکم سابق را دارد.
مسألۀ 6- اگر بعد از احرام برای رفتن به مکه یا اجازۀ بجاآوردن اعمال،پولی مطالبه کنند،پس اگر داشته باشد باید بدهد مگر آنکه
کتابمناسک حج: مطابق با فتاوای امام خمینی (س) (به ضمیمه ترجمه بعضی از مسائل حج تحریر الوسیله و حدود 550 مسأله جدید)صفحه 336
حرجی باشد،و اگر نداشته باشد یا حرجی باشد ظاهراً حکم مصدود را داشته باشد.
مسألۀ 7- اگر از یک طریق مصدود شد و راه دیگری هست که باز است و مخارج رفتن از آن راه را دارد باید به احرام باقی بماند و از آن راه برود،و اگر از آن راه رفت و حج او فوت شد باید عمرۀ مفرده به جا آورد و از احرام خارج شود.
مسألۀ 8- اگر شخص مصدود خوف آن داشته باشد که اگر از راه دیگر برود به حج نمیرسد،نمیتواند عمل شخص مصدود را بکند و مُحلّ شود،بلکه باید به راه ادامه دهد و صبر کند تا فوت محقق شود و با عمرۀ مفرده متحلل شود.
مسألۀ 9- تحقق پیدا میکند مصدود بودن در حج به اینکه به هیچ یک از وقوف اختیاری و اضطراری عرفه و مشعر نرسد،بلکه تحقق پیدا میکند اگر نرسد به چیزی که به فوت آن،حج فوت میشود هر چند از روی علم و عمد نباشد،و صور آن سابق ذکر شد،بلکه ظاهراً تحقق پیدا کند به اینکه بعد از وقوفین منع کنند او را از منیٰ و مکه و نتواند نایب بگیرد،بلکه اگر منع کنند از اعمال منیٰ یا اعمال مکه با عدم امکان نایب، بلی در صورتی که تمام اعمال را به جا آورد و منع نمودند از برگشتن به منیٰ برای بیتوته و اعمال ایام تشریق،مصدود بودن تحقق پیدا نمیکند و حج او صحیح است و باید نایب بگیرد برای اعمال در این سال،و اگر نشد سال دیگر.
مسألۀ 10- کسی که مصدود شد از آمدن به مکه یا از اتمام اعمال یا از به جا آوردن اعمالی به ترک آنها حتی به غیر عمد،حج باطل میشود،و به
کتابمناسک حج: مطابق با فتاوای امام خمینی (س) (به ضمیمه ترجمه بعضی از مسائل حج تحریر الوسیله و حدود 550 مسأله جدید)صفحه 337
دستوری که گفته شد از احرام خارج شد،اگر حج بر او مستقر شده بود یا آنکه در سال دیگر مستطیع است و حج واجب را به جا نیاورده،باید بعد از رفع منع دوباره به حج برود و اعمالی که نموده کافی از حَجة الاسلام نیست.
مسألۀ 11- کسی که مصدود است اگر امید برطرف شدن مانع را داشته باشد،بلکه گمان آن را هم داشته باشد میتواند به دستوری که گفته شد از احرام خارج شود.
مسألۀ 12- کسی که احرام عمره بست و به واسطۀ مرض نتوانست برود به مکه،اگر بخواهد مُحلّ شود باید هَدْی کند،و به احتیاط واجب هَدْی یا پول آن را بفرستد به وسیله امینی به مکه و با او قرارداد کند که در چه روز و چه ساعتی آن را در مکه ذبح کند و وقتی که روز و ساعت موعود رسید تقصیر کند،پس از آن هر چه بر او حرام شده بود حلال میشود مگر زن،و احتیاط آن است که در ذبح،قصد تحلیل منوبٌ عنه کند.
مسألۀ 13- کسی که احرام حج بست و به واسطه مرض نتوانست برود برای عرفات و مشعر باید هَدْی کند،و به احتیاط واجب هَدْی یا پول آن را باید بفرستد به منیٰ که در آنجا ذبح کنند،و مواعده کنند که روز عید ذبح شود و در آن وقت تقصیر کند،پس هر چه بر او حرام شده بود حلال میشود مگر زن.
مسألۀ 14- کسی که حج واجب به عهده او است و به واسطۀ مرض محصور شد،زن بر او حلال نمیشود مگر آنکه خودش بیاید و اعمال حج را به جا بیاورد و طواف نساء بکند؛ولی اگر عاجز شد از آمدن،بعید
کتابمناسک حج: مطابق با فتاوای امام خمینی (س) (به ضمیمه ترجمه بعضی از مسائل حج تحریر الوسیله و حدود 550 مسأله جدید)صفحه 338
نیست کفایت عمل نایب برای تحلیل زن بر او؛و اما کسی که حج او استحبابی بوده بعید نیست کفایت طواف نایب از او،و لکن احتیاط آن است که در صورت امکان خودش برود.
مسألۀ 15- اگر کسی که با او قرار داده بود ذبح کند،نکرده بوده و شخص مُحرم در روز موعد محلّ شد و با زن هم نزدیکی کرد،معصیت نکرده و کفاره هم ندارد،لکن باید باز هَدْی یا پول را بفرستد و مواعده کند و باید از زن اجتناب کند،و احتیاط واجب آن است که از وقتی که معلوم شد عمل نشده اجتناب کند،گرچه محتمل است که وجوب اجتناب از وقتی باشد که شخص را میفرستد برای ذبح.
مسألۀ 16- تحقق محصور بودن مثل تحقق مصدود بودن است که گذشت.
مسألۀ 17- اگر مریض بعد از آنکه هَدْی یا پولش را فرستاد حالش خوب شد،به طوری که توانایی رفتن به مکه را داشت باید برود،پس اگر مُحرم به احرام تمتع است و به وقت رسید،اعمال عمره و حج را به جا میآورد،و اگر وقت تنگ شد به طوری که اگر بخواهد عمره به جا بیاورد وقوف به عرفات فوت میشود باید برود به عرفات و حج افراد به جا بیاورد،و احتیاط آن است که قصد عدول کند،و بعد از آن عمرۀ مفرده بکند و کافی است از حَجة الاسلام؛و اگر وقتی رسید به مکه که حج فوت شده؛یعنی به وقت اختیاری مشعر نمیرسد عمرۀ او مبدّل میشود به عمرۀ مفرده و باید آن را به جا آورد و از احرام خارج شود،و احتیاط آن است که قصد عدول به عمرۀ مفرده کند،و حج واجب را با وجود شرایط در سال دیگر به جا آورد.
کتابمناسک حج: مطابق با فتاوای امام خمینی (س) (به ضمیمه ترجمه بعضی از مسائل حج تحریر الوسیله و حدود 550 مسأله جدید)صفحه 339
مسألۀ 18- مصدود به دشمن در حکمی که برای مریض در مسأله پیش ذکر شده مانند او است.
مسألۀ 19- کسانی که مریض نیستند لکن به علت دیگر بعد از احرام نتوانستند به مکه بروند،مثل کسی که پایش یا کمرش شکسته یا به واسطه خونریزی ضعف بر او مستولی شده،بعید نیست حکم مریض را داشته باشند لکن مسأله مشکل است؛بنا بر این احتیاط آن است که به احرام باقی بمانند تا وقتی که خوب شوند،پس اگر حج فوت شده عمرۀ مفرده به جا بیاورند و از احرام خارج شوند،و حج اگر واجب بوده با وجود شرایط اعاده کنند.
مسألۀ 20- زمانی که باید مریض مواعده کند برای ذبح در احرام حج، روز دهم است به احتیاط واجب،و باید قرار تأخیر تا ایام تشریق ندهد،و در احرام عمرۀ تمتع احتیاط آن است قبل از خروج حاج به عرفات باشد.
و الحمد للّٰه اولاً و آخراً و ظاهراً و باطناً و السلام علی محمد و آله الطیبین و اللعن علی أعدائهم أجمعین.
کتابمناسک حج: مطابق با فتاوای امام خمینی (س) (به ضمیمه ترجمه بعضی از مسائل حج تحریر الوسیله و حدود 550 مسأله جدید)صفحه 340