باب اول اعمال عمرۀ تمتع

مسائل متفرقۀ سعی

‏ ‏

‏ ‏

مسائل متفرقۀ سعی 

‏مسألۀ 1- کسی که می‌دانسته باید هفت مرتبه بین صفا و مروه سعی ‏‎ ‎‏کند و با همین نیت از صفا شروع کرده،ولی رفت و برگشت را یک مرتبه ‏‎ ‎‏حساب کرده و در نتیجه چهارده مرتبه سعی نموده،احتیاط آن است که ‏‎ ‎‏سعی را اعاده کند،اگر چه اقوی کفایت همان سعی است.‏

‏مسألۀ 2- کسی که بعد از ظهر،طواف و نماز را به جا می‌آورد و سعی ‏‎ ‎‏را شب انجام می‌دهد،اگر بدون تأخیر عرفی،سعی در شب واقع شود، ‏‎ ‎‏مانع ندارد و احتیاط آن است که تا شب تأخیر نیندازد اگر چه اقوی کفایت ‏‎ ‎‏است.‏

‏مسألۀ 3- سعی در طبقۀ فوقانی اگر محرز نیست که بین صفا و مروه ‏‎ ‎‏است،جایز نیست. ‏

کتابمناسک حج: مطابق با فتاوای امام خمینی (س) (به ضمیمه ترجمه بعضی از مسائل حج تحریر الوسیله و حدود 550 مسأله جدید)صفحه 203

‏ ‏

‏ ‏

‏4- س - کسی که در اثنای سعی متوجه شود که طواف او بیش از هفت ‏‎ ‎‏شوط بوده،تکلیف او چیست؟‏

‏ج - می‌تواند به این نحو احتیاط کند که سعی را تمام نماید و بعد از ‏‎ ‎‏فوت موالات عرفیه بین شوط زاید طواف و مقدار باقیمانده تا 14شوط، ‏‎ ‎‏طواف و نماز و سعی را اعاده کند و بعد تقصیر نماید.‏

‏5- س - اگر از مروه شروع و به صفا ختم کرده و بعد فهمیده است، ‏‎ ‎‏وظیفۀ او چیست؟و بخصوص اگر تقصیر کرده باشد؟‏

‏ج -باید سعی را اعاده کند،و اگر تقصیر نکرده تقصیر کند.‏

‏6- س - کسی بعد از اتمام شوط ششم سعی در صفا،گمان تمام شدن ‏‎ ‎‏هفت شوط را کرد و تقصیر نمود،ولی فوراً به او گفته‌اند که باید یک شوط ‏‎ ‎‏دیگر به جا بیاوری،او هم انجام داد و بعد بار دیگر تقصیر نمود،آیا عمل ‏‎ ‎‏او صحیح است یا خیر،و کفاره دارد یا نه؟‏

‏ج - عمل صحیح است و کفاره ندارد.‏

‏7- س - کسی در اثنای سعی برای آب خوردن از مسیر منحرف شده و ‏‎ ‎‏پس از خوردن آب ادامه داده است چه صورت دارد؟‏

‏ج - اگر سعی را قطع نکرده و به نیت سعی،حرکت را ادامه داده است ‏‎ ‎‏و در بین راه آب خورده،یا اگر قطع کرده،از جایی که سعی را قطع کرده یا ‏‎ ‎‏مُحاذی آن سعی را تمام کرده،صحیح است.‏

‏8- س - کسی که طواف و نماز آن را انجام داده و سعی را به روز بعد یا ‏‎ ‎‏روزهای بعد به تأخیر انداخته است،آیا طواف و نماز را باید اعاده کند؟‏

‏ج - لازم نیست؛ولی اختیاراً نباید سعی را به روز بعد تأخیر بیندازد.‏

‏9- س - آیا زنهایی که از جهت عادت ماهانه برای طواف نایب ‏

کتابمناسک حج: مطابق با فتاوای امام خمینی (س) (به ضمیمه ترجمه بعضی از مسائل حج تحریر الوسیله و حدود 550 مسأله جدید)صفحه 204

‏ ‏

‏ ‏

‏می‌گیرند،در سعی هم می‌توانند نایب بگیرند؟‏

‏ج - محل سعی مسجد نیست و سعی را باید خودشان به جا آورند با ‏‎ ‎‏مراعات ترتیب بین طواف و سعی.‏

‏10- س - اگر کسی یقین کند که هفت شوط سعی بین صفا و مروه را ‏‎ ‎‏تمام کرده است،ولی بعد از تقصیر متوجه می‌شود که پنج شوط بوده،اولاً ‏‎ ‎‏آیا کل سعی را باید از سر بگیرد،یا دو شوطی را که ناقص بوده است باید ‏‎ ‎‏تکمیل کند؟و ثانیاً آیا تقصیر هم باید بکند،یا تقصیر اول کافی است؟‏

‏ج -باید سعی را اتمام کند،و احتیاطاً تقصیر را اعاده نماید،گرچه ‏‎ ‎‏وجوب این احتیاط معلوم نیست.‏

‏11- س - شخصی بعد از طواف عمرۀ تمتع گم‌شده و بعد از پیدا شدن ‏‎ ‎‏به رفقایش گفته که سعی صفا و مروه را به جا آورده‌ام،و تقصیر نمود و ‏‎ ‎‏مُحرم شد برای حج تمتع،ولی بعد از مراجعت از عرفات و منیٰ و موقع ‏‎ ‎‏طواف و سعی صفا و مروه و اعمال حج اظهار کرده مثل اینکه من در ‏‎ ‎‏اعمال عمره به صفا نیامده‌ام،همین طور گفته‌اند ان شاء اللّٰه آمده‌ای،بعد از ‏‎ ‎‏مراجعت به ایران چند بار به پسرانش گفته اعمال من ناقص شده،و قبل از ‏‎ ‎‏فوتش وصیت نموده است برای او نایب بگیرند،اگر عمل شخص ‏‎ ‎‏فوق الذکر باطل باشد وُرّاث او حاضرند این جانب را بفرستند تا اعمال حج ‏‎ ‎‏او را انجام بدهم،نظر حضرت عالی چیست؟‏

‏ج - ورثه می‌توانند شما را نایب کنند برای عمل حج تمتع،ولی باید ‏‎ ‎‏نایب،سعی را جداگانه به نیابت آن مرحوم انجام دهد،گرچه در فرض ‏‎ ‎‏مرقوم بیش از نایب گرفتن برای سعی لازم نیست.‏

‏12- س -بین صفا و مروه طوری است که از یک طرف می‌روند و از ‏

کتابمناسک حج: مطابق با فتاوای امام خمینی (س) (به ضمیمه ترجمه بعضی از مسائل حج تحریر الوسیله و حدود 550 مسأله جدید)صفحه 205

‏ ‏

‏ ‏

‏طرف دیگر آن برمی‌گردند،یعنی بین رفت و برگشت دو سه متری فاصله ‏‎ ‎‏است،آیا اگر امکان باشد از همان مسیری که به صفا رفته به مروه برود، ‏‎ ‎‏اشکال دارد؟‏

‏ج - اشکال ندارد،ولی نباید مزاحم دیگران شود.‏

‏13- س - شخصی در حال سعی کردن بود،یک وقت دید مقداری را ‏‎ ‎‏که برای هروله علامت‌گذاری کرده‌اند به طور عادی سیر کرده است، ‏‎ ‎‏گمان می‌کرد لازم است هَرْوَله کند،و لذا برگشت و مقداری را که عادی ‏‎ ‎‏رفته بود با هروله تکرار کرد،آیا سعیش اشکال دارد؟‏

‏ج - اشکال دارد.‏

‏14- س - شخصی در سعی بین صفا و مروه،از جایی که به صفا یا ‏‎ ‎‏مروه رسید برای شوط بعدی شروع نمی‌کند،بلکه تقریباً مقدار دو سه ‏‎ ‎‏متر هلالی شکل و یا مستقیم به شکل عرضی می‌آید و شروع می‌کند و در ‏‎ ‎‏این مقدار متوجه نیست که با نیت سعی است یا نه،ولی اگر از او سؤال ‏‎ ‎‏شود چه می‌کنی،جواب می‌دهد سعی می‌کنم،آیا مضر نیست؟‏

‏ج - راه رفتن مزبور روی کوه مضرّ به سعی نیست،و در فرض مسأله ‏‎ ‎‏سعی صحیح است.‏

‏15- س - آیا سعی کردن از همان جا که مریضها را با چرخ می‌برند و ‏‎ ‎‏برمی‌گردانند (یعنی حدود دو متر بالاتر از ابتدای سراشیبی شروع ‏‎ ‎‏می‌کنند)صحیح و کافی است؟یا حتماً باید از اول کوه صفا شروع و در ‏‎ ‎‏مروه هم به سنگهای سیاه بعد از سنگهای صاف که بقایای کوه است ‏‎ ‎‏برسند؟‏

‏ج - سعی باید بین دو کوه باشد و احراز شود،و لازم نیست بالا برود. ‏

کتابمناسک حج: مطابق با فتاوای امام خمینی (س) (به ضمیمه ترجمه بعضی از مسائل حج تحریر الوسیله و حدود 550 مسأله جدید)صفحه 206

‏ ‏

‏ ‏

‏16- س - در مناسک فرموده‌اید:کسی که بین صفا و مروه،سعی ‏‎ ‎‏می‌کند،واجب است در هنگامی که به طرف مروه در حرکت است ‏‎ ‎‏توجهش به مروه باشد و بالعکس؛آیا این وجوب توجه،تکلیفی است و یا ‏‎ ‎‏وضعی و تکلیفی؟‏

‏ج - وضعی است.‏

‏17- س - گاهی انسان در اثر ازدحام جهت رفتن برای سعی ناچار ‏‎ ‎‏است از مسجد الحرام عبور کند،در این صورت تکلیف حائض و نفساء ‏‎ ‎‏چیست،و آیا برای سعی هم مثل طواف نایب بگیرند؟‏

‏ج - اگر امکان نداشته باشد که از راه دیگری بروند،باید تأخیر ‏‎ ‎‏بیندازند،و اگر آن هم ممکن نیست نوبت به نیابت می‌رسد،و بر فرض ‏‎ ‎‏مخالفت،چنانچه از آن راه رفت و خودش سعی کرد،سعیش صحیح ‏‎ ‎‏است هر چند گناه کرده است.‏

‏18- س - زیادی در سعی جهلاً،آیا حکم زیادی سهوی را دارد یا ‏‎ ‎‏عمدی؟‏

‏ج - محل اشکال است.‏

‏19- س - کسی که نمی‌تواند بدون سوار شدن در چرخهای معمولی ‏‎ ‎‏در مَسْعیٰ سعی کند،لکن تمکن مالی ندارد،چون ارز خود را صرف ‏‎ ‎‏سوغات کرده،وظیفه‌اش چیست؟‏

‏ج - اگر می‌تواند با چرخ سعی کند،و لو با فروش چیزی یا قرض باید ‏‎ ‎‏خودش سعی کند و استنابه صحیح نیست مگر آنکه مشقت و حرج در کار ‏‎ ‎‏باشد.‏

‏20- س - شخصی شوط سوم سعی را به هم زد و با فاصلۀ اندکی ‏

کتابمناسک حج: مطابق با فتاوای امام خمینی (س) (به ضمیمه ترجمه بعضی از مسائل حج تحریر الوسیله و حدود 550 مسأله جدید)صفحه 207

‏ ‏

‏ ‏

‏هفت شوط دیگر را به جا آورد و تقصیر نمود،آیا این سعی صحیح است؟‏

‏ج - اشکال دارد،و باید سعی را اعاده کند.‏

‏21- س - شخصی به اعتقاد اینکه هر شوط سعی رفت و برگشت از ‏‎ ‎‏صفا به مروه است سعی را شروع می‌کند،و در شوط سوم متوجه مسأله ‏‎ ‎‏می‌شود و سعی خود را به هفت شوط خاتمه می‌دهد،سعی او چه ‏‎ ‎‏حکمی دارد؟‏

‏ج - سعی او صحیح است.‏

‏22- س - شخصی در حال سعی گاهی عقب عقب به طرف مروه و یا ‏‎ ‎‏صفا رفته است،تکلیف او چیست؟‏

‏ج -باید آن مقدار را تدارک کند،و اگر از آن محل گذشته،سعی او ‏‎ ‎‏اشکال دارد و احتیاط در اتمام و اعاده است.‏

‏23- س - سعی از طبقۀ دوم فعلی که بالاتر از کوه صفا و مروه ‏‎ ‎‏می‌باشد،جایز است یا نه؟‏

‏ج - اشکال دارد.‏

‏24- س - شخصی به جهت کنترل همراهان خود در حین سعی گاهی ‏‎ ‎‏به عقب برمی‌گشته و بدون توجه مجدداً همان مسافت را طی می‌کرده،آیا ‏‎ ‎‏سعی او صحیح است؟‏

‏ج - اشکال دارد و باید سعی را اعاده کند.‏

‏25- س - شخصی سعی بین صفا و مروه را پنج دور رفت و برگشت که ‏‎ ‎‏مجموعاً ده شوط می‌شود،انجام داده است،و آن گاه که متوجه مسأله شد ‏‎ ‎‏سعی را از همان جا قطع نمود و تقصیر کرد،تکلیف چیست؟‏

‏ج - در فرض سؤال،احوط اعادۀ سعی است. ‏

کتابمناسک حج: مطابق با فتاوای امام خمینی (س) (به ضمیمه ترجمه بعضی از مسائل حج تحریر الوسیله و حدود 550 مسأله جدید)صفحه 208

‏ ‏

‏ ‏

‏26- س - شخصی به تصور اینکه رفتن بالای کوه صفا یا مروه لازم ‏‎ ‎‏است،چون این مقدار مسافت را تحت فشار جمعیت رفته لذا برای اعادۀ ‏‎ ‎‏آن مقداری وارد سعی شده و بعد به نیت سعی برگشته است و در واقع ‏‎ ‎‏مقداری مسافت را دو بار طی کرده است،آیا سعی او درست است؟‏

‏ج - اگر به نیت احتیاط عمل کرده باشد،ضرر ندارد.‏

‏27- س - شخصی به تصور اینکه سعی نیز نیاز به وضو دارد بعد از ‏‎ ‎‏یک شوط و نیم سعی خود را قطع می‌کند و وضو می‌گیرد و هفت شوط ‏‎ ‎‏دیگر سعی می‌نماید،تکلیف او چیست؟‏

‏ج - اشکال دارد،و باید سعی را اعاده کند.‏

‏28- س - کسی که قدر متیقن عدد اشواط را می‌داند،اما تردید دارد ‏‎ ‎‏که شوط بعدی را انجام داده یا نه،مثلاً می‌داند پنج شوط انجام داده،ولی ‏‎ ‎‏شک دارد که بقیه را انجام داده یا نه،تکلیف او چیست؟‏

‏ج - فرض مزبور شک در اشواط است و مُبطل است.‏

‏29- س - اگر کسی سعی را به طور کلی فراموش کرد و تقصیر نمود، ‏‎ ‎‏تکلیف او چیست؟‏

‏ج - از احرام خارج شده،و هر وقت یادش آمد سعی را به جا آورد.‏

‏30- س - اگر کسی قبل از رسیدن به مروه،در آوردن هفت و نه شک ‏‎ ‎‏کرد،تکلیف او چیست؟‏

‏ج - مُبطل است،و باید سعی را اعاده کند.‏

‏31- س - آیا موالات در تمام اشواط سعی معتبر است،و یا اختصاص ‏‎ ‎‏به بعض دارد؟‏

‏ج - در سعی،موالات معتبر نیست مگر شوط اول تمام نشده باشد،که ‏

کتابمناسک حج: مطابق با فتاوای امام خمینی (س) (به ضمیمه ترجمه بعضی از مسائل حج تحریر الوسیله و حدود 550 مسأله جدید)صفحه 209

‏ ‏

‏ ‏

‏در صورت فوات موالات احتیاطاً از سر بگیرد.‏

‏32- س - اگر در سعی،بعضی مواضع بدن زن غیر از وجه و کفین پیدا ‏‎ ‎‏باشد،آیا به سعی او ضرر می‌زند،یا نه؟‏

‏ج - ضرر نمی‌زند.‏

‏33- س - شخصی در حال سعی در عدد اشواط شک می‌کند و با حال ‏‎ ‎‏تردید به سعی خود ادامه می‌دهد و در فکر است که عدد را ضبط کند، ‏‎ ‎‏پس از تأمل و بعد از آنکه صد متر سعی کرده یا وارد شوط بعدی شده ‏‎ ‎‏است یقین به عدد حاصل می‌شود و با یقین،باقی سعی را هم انجام ‏‎ ‎‏می‌دهد،آیا این سعی صحیح است یا نه؟‏

‏ج - صحیح است.‏

‏ ‏

‏ ‏

کتابمناسک حج: مطابق با فتاوای امام خمینی (س) (به ضمیمه ترجمه بعضی از مسائل حج تحریر الوسیله و حدود 550 مسأله جدید)صفحه 210