مسائل متفرقۀ سعی
مسألۀ 1- کسی که میدانسته باید هفت مرتبه بین صفا و مروه سعی کند و با همین نیت از صفا شروع کرده،ولی رفت و برگشت را یک مرتبه حساب کرده و در نتیجه چهارده مرتبه سعی نموده،احتیاط آن است که سعی را اعاده کند،اگر چه اقوی کفایت همان سعی است.
مسألۀ 2- کسی که بعد از ظهر،طواف و نماز را به جا میآورد و سعی را شب انجام میدهد،اگر بدون تأخیر عرفی،سعی در شب واقع شود، مانع ندارد و احتیاط آن است که تا شب تأخیر نیندازد اگر چه اقوی کفایت است.
مسألۀ 3- سعی در طبقۀ فوقانی اگر محرز نیست که بین صفا و مروه است،جایز نیست.
کتابمناسک حج: مطابق با فتاوای امام خمینی (س) (به ضمیمه ترجمه بعضی از مسائل حج تحریر الوسیله و حدود 550 مسأله جدید)صفحه 203
4- س - کسی که در اثنای سعی متوجه شود که طواف او بیش از هفت شوط بوده،تکلیف او چیست؟
ج - میتواند به این نحو احتیاط کند که سعی را تمام نماید و بعد از فوت موالات عرفیه بین شوط زاید طواف و مقدار باقیمانده تا 14شوط، طواف و نماز و سعی را اعاده کند و بعد تقصیر نماید.
5- س - اگر از مروه شروع و به صفا ختم کرده و بعد فهمیده است، وظیفۀ او چیست؟و بخصوص اگر تقصیر کرده باشد؟
ج -باید سعی را اعاده کند،و اگر تقصیر نکرده تقصیر کند.
6- س - کسی بعد از اتمام شوط ششم سعی در صفا،گمان تمام شدن هفت شوط را کرد و تقصیر نمود،ولی فوراً به او گفتهاند که باید یک شوط دیگر به جا بیاوری،او هم انجام داد و بعد بار دیگر تقصیر نمود،آیا عمل او صحیح است یا خیر،و کفاره دارد یا نه؟
ج - عمل صحیح است و کفاره ندارد.
7- س - کسی در اثنای سعی برای آب خوردن از مسیر منحرف شده و پس از خوردن آب ادامه داده است چه صورت دارد؟
ج - اگر سعی را قطع نکرده و به نیت سعی،حرکت را ادامه داده است و در بین راه آب خورده،یا اگر قطع کرده،از جایی که سعی را قطع کرده یا مُحاذی آن سعی را تمام کرده،صحیح است.
8- س - کسی که طواف و نماز آن را انجام داده و سعی را به روز بعد یا روزهای بعد به تأخیر انداخته است،آیا طواف و نماز را باید اعاده کند؟
ج - لازم نیست؛ولی اختیاراً نباید سعی را به روز بعد تأخیر بیندازد.
9- س - آیا زنهایی که از جهت عادت ماهانه برای طواف نایب
کتابمناسک حج: مطابق با فتاوای امام خمینی (س) (به ضمیمه ترجمه بعضی از مسائل حج تحریر الوسیله و حدود 550 مسأله جدید)صفحه 204
میگیرند،در سعی هم میتوانند نایب بگیرند؟
ج - محل سعی مسجد نیست و سعی را باید خودشان به جا آورند با مراعات ترتیب بین طواف و سعی.
10- س - اگر کسی یقین کند که هفت شوط سعی بین صفا و مروه را تمام کرده است،ولی بعد از تقصیر متوجه میشود که پنج شوط بوده،اولاً آیا کل سعی را باید از سر بگیرد،یا دو شوطی را که ناقص بوده است باید تکمیل کند؟و ثانیاً آیا تقصیر هم باید بکند،یا تقصیر اول کافی است؟
ج -باید سعی را اتمام کند،و احتیاطاً تقصیر را اعاده نماید،گرچه وجوب این احتیاط معلوم نیست.
11- س - شخصی بعد از طواف عمرۀ تمتع گمشده و بعد از پیدا شدن به رفقایش گفته که سعی صفا و مروه را به جا آوردهام،و تقصیر نمود و مُحرم شد برای حج تمتع،ولی بعد از مراجعت از عرفات و منیٰ و موقع طواف و سعی صفا و مروه و اعمال حج اظهار کرده مثل اینکه من در اعمال عمره به صفا نیامدهام،همین طور گفتهاند ان شاء اللّٰه آمدهای،بعد از مراجعت به ایران چند بار به پسرانش گفته اعمال من ناقص شده،و قبل از فوتش وصیت نموده است برای او نایب بگیرند،اگر عمل شخص فوق الذکر باطل باشد وُرّاث او حاضرند این جانب را بفرستند تا اعمال حج او را انجام بدهم،نظر حضرت عالی چیست؟
ج - ورثه میتوانند شما را نایب کنند برای عمل حج تمتع،ولی باید نایب،سعی را جداگانه به نیابت آن مرحوم انجام دهد،گرچه در فرض مرقوم بیش از نایب گرفتن برای سعی لازم نیست.
12- س -بین صفا و مروه طوری است که از یک طرف میروند و از
کتابمناسک حج: مطابق با فتاوای امام خمینی (س) (به ضمیمه ترجمه بعضی از مسائل حج تحریر الوسیله و حدود 550 مسأله جدید)صفحه 205
طرف دیگر آن برمیگردند،یعنی بین رفت و برگشت دو سه متری فاصله است،آیا اگر امکان باشد از همان مسیری که به صفا رفته به مروه برود، اشکال دارد؟
ج - اشکال ندارد،ولی نباید مزاحم دیگران شود.
13- س - شخصی در حال سعی کردن بود،یک وقت دید مقداری را که برای هروله علامتگذاری کردهاند به طور عادی سیر کرده است، گمان میکرد لازم است هَرْوَله کند،و لذا برگشت و مقداری را که عادی رفته بود با هروله تکرار کرد،آیا سعیش اشکال دارد؟
ج - اشکال دارد.
14- س - شخصی در سعی بین صفا و مروه،از جایی که به صفا یا مروه رسید برای شوط بعدی شروع نمیکند،بلکه تقریباً مقدار دو سه متر هلالی شکل و یا مستقیم به شکل عرضی میآید و شروع میکند و در این مقدار متوجه نیست که با نیت سعی است یا نه،ولی اگر از او سؤال شود چه میکنی،جواب میدهد سعی میکنم،آیا مضر نیست؟
ج - راه رفتن مزبور روی کوه مضرّ به سعی نیست،و در فرض مسأله سعی صحیح است.
15- س - آیا سعی کردن از همان جا که مریضها را با چرخ میبرند و برمیگردانند (یعنی حدود دو متر بالاتر از ابتدای سراشیبی شروع میکنند)صحیح و کافی است؟یا حتماً باید از اول کوه صفا شروع و در مروه هم به سنگهای سیاه بعد از سنگهای صاف که بقایای کوه است برسند؟
ج - سعی باید بین دو کوه باشد و احراز شود،و لازم نیست بالا برود.
کتابمناسک حج: مطابق با فتاوای امام خمینی (س) (به ضمیمه ترجمه بعضی از مسائل حج تحریر الوسیله و حدود 550 مسأله جدید)صفحه 206
16- س - در مناسک فرمودهاید:کسی که بین صفا و مروه،سعی میکند،واجب است در هنگامی که به طرف مروه در حرکت است توجهش به مروه باشد و بالعکس؛آیا این وجوب توجه،تکلیفی است و یا وضعی و تکلیفی؟
ج - وضعی است.
17- س - گاهی انسان در اثر ازدحام جهت رفتن برای سعی ناچار است از مسجد الحرام عبور کند،در این صورت تکلیف حائض و نفساء چیست،و آیا برای سعی هم مثل طواف نایب بگیرند؟
ج - اگر امکان نداشته باشد که از راه دیگری بروند،باید تأخیر بیندازند،و اگر آن هم ممکن نیست نوبت به نیابت میرسد،و بر فرض مخالفت،چنانچه از آن راه رفت و خودش سعی کرد،سعیش صحیح است هر چند گناه کرده است.
18- س - زیادی در سعی جهلاً،آیا حکم زیادی سهوی را دارد یا عمدی؟
ج - محل اشکال است.
19- س - کسی که نمیتواند بدون سوار شدن در چرخهای معمولی در مَسْعیٰ سعی کند،لکن تمکن مالی ندارد،چون ارز خود را صرف سوغات کرده،وظیفهاش چیست؟
ج - اگر میتواند با چرخ سعی کند،و لو با فروش چیزی یا قرض باید خودش سعی کند و استنابه صحیح نیست مگر آنکه مشقت و حرج در کار باشد.
20- س - شخصی شوط سوم سعی را به هم زد و با فاصلۀ اندکی
کتابمناسک حج: مطابق با فتاوای امام خمینی (س) (به ضمیمه ترجمه بعضی از مسائل حج تحریر الوسیله و حدود 550 مسأله جدید)صفحه 207
هفت شوط دیگر را به جا آورد و تقصیر نمود،آیا این سعی صحیح است؟
ج - اشکال دارد،و باید سعی را اعاده کند.
21- س - شخصی به اعتقاد اینکه هر شوط سعی رفت و برگشت از صفا به مروه است سعی را شروع میکند،و در شوط سوم متوجه مسأله میشود و سعی خود را به هفت شوط خاتمه میدهد،سعی او چه حکمی دارد؟
ج - سعی او صحیح است.
22- س - شخصی در حال سعی گاهی عقب عقب به طرف مروه و یا صفا رفته است،تکلیف او چیست؟
ج -باید آن مقدار را تدارک کند،و اگر از آن محل گذشته،سعی او اشکال دارد و احتیاط در اتمام و اعاده است.
23- س - سعی از طبقۀ دوم فعلی که بالاتر از کوه صفا و مروه میباشد،جایز است یا نه؟
ج - اشکال دارد.
24- س - شخصی به جهت کنترل همراهان خود در حین سعی گاهی به عقب برمیگشته و بدون توجه مجدداً همان مسافت را طی میکرده،آیا سعی او صحیح است؟
ج - اشکال دارد و باید سعی را اعاده کند.
25- س - شخصی سعی بین صفا و مروه را پنج دور رفت و برگشت که مجموعاً ده شوط میشود،انجام داده است،و آن گاه که متوجه مسأله شد سعی را از همان جا قطع نمود و تقصیر کرد،تکلیف چیست؟
ج - در فرض سؤال،احوط اعادۀ سعی است.
کتابمناسک حج: مطابق با فتاوای امام خمینی (س) (به ضمیمه ترجمه بعضی از مسائل حج تحریر الوسیله و حدود 550 مسأله جدید)صفحه 208
26- س - شخصی به تصور اینکه رفتن بالای کوه صفا یا مروه لازم است،چون این مقدار مسافت را تحت فشار جمعیت رفته لذا برای اعادۀ آن مقداری وارد سعی شده و بعد به نیت سعی برگشته است و در واقع مقداری مسافت را دو بار طی کرده است،آیا سعی او درست است؟
ج - اگر به نیت احتیاط عمل کرده باشد،ضرر ندارد.
27- س - شخصی به تصور اینکه سعی نیز نیاز به وضو دارد بعد از یک شوط و نیم سعی خود را قطع میکند و وضو میگیرد و هفت شوط دیگر سعی مینماید،تکلیف او چیست؟
ج - اشکال دارد،و باید سعی را اعاده کند.
28- س - کسی که قدر متیقن عدد اشواط را میداند،اما تردید دارد که شوط بعدی را انجام داده یا نه،مثلاً میداند پنج شوط انجام داده،ولی شک دارد که بقیه را انجام داده یا نه،تکلیف او چیست؟
ج - فرض مزبور شک در اشواط است و مُبطل است.
29- س - اگر کسی سعی را به طور کلی فراموش کرد و تقصیر نمود، تکلیف او چیست؟
ج - از احرام خارج شده،و هر وقت یادش آمد سعی را به جا آورد.
30- س - اگر کسی قبل از رسیدن به مروه،در آوردن هفت و نه شک کرد،تکلیف او چیست؟
ج - مُبطل است،و باید سعی را اعاده کند.
31- س - آیا موالات در تمام اشواط سعی معتبر است،و یا اختصاص به بعض دارد؟
ج - در سعی،موالات معتبر نیست مگر شوط اول تمام نشده باشد،که
کتابمناسک حج: مطابق با فتاوای امام خمینی (س) (به ضمیمه ترجمه بعضی از مسائل حج تحریر الوسیله و حدود 550 مسأله جدید)صفحه 209
در صورت فوات موالات احتیاطاً از سر بگیرد.
32- س - اگر در سعی،بعضی مواضع بدن زن غیر از وجه و کفین پیدا باشد،آیا به سعی او ضرر میزند،یا نه؟
ج - ضرر نمیزند.
33- س - شخصی در حال سعی در عدد اشواط شک میکند و با حال تردید به سعی خود ادامه میدهد و در فکر است که عدد را ضبط کند، پس از تأمل و بعد از آنکه صد متر سعی کرده یا وارد شوط بعدی شده است یقین به عدد حاصل میشود و با یقین،باقی سعی را هم انجام میدهد،آیا این سعی صحیح است یا نه؟
ج - صحیح است.
کتابمناسک حج: مطابق با فتاوای امام خمینی (س) (به ضمیمه ترجمه بعضی از مسائل حج تحریر الوسیله و حدود 550 مسأله جدید)صفحه 210