فصل پنجم:
نماز طواف
و در آن مسائلی است:
مسألۀ 1- واجب است بعد از تمام شدن طواف عمره دو رکعت نماز بخواند،مثل نماز صبح.
مسألۀ 2- می‌تواند نماز طواف را با هر سوره‌ای که خواست،بخواند مگر سوره‌های سجده[دار]،و مستحب است در رکعت اول بعد از «حمد»سورۀ قُلْ هُوَ اللّٰهُ أَحَدٌ را بخواند،و در رکعت دوم سورۀ قُلْ یٰا أَیُّهَا الْکٰافِرُونَ را بخواند.
مسألۀ 3- جایز است نماز طواف را بلند بخواند مثل نماز صبح،یا آهسته مثل نماز ظهر.
مسألۀ 4- شک در رکعات نماز طواف موجب بطلان نماز است،و باید اعاده کند،و بعید نیست اعتبار ظنّ در رکعات،و در ظنّ در افعال احتیاط کند.و در احکام،این نماز با نماز یومیه مساوی است.
مسألۀ 5- احوط آن است که بعد از طواف مبادرت به نماز کند و زود به جا آورد.
مسألۀ 6- واجب است که این نماز نزد مقام ابراهیم واقع شود،و
کتابمناسک حج: مطابق با فتاوای امام خمینی (س) (به ضمیمه ترجمه بعضی از مسائل حج تحریر الوسیله و حدود 550 مسأله جدید)صفحه 187
احتیاط واجب آن است که پشت مقام به جا آورد که سنگی که مقام است بین او و خانۀ کعبه واقع شود،و بهتر آن است که هر چه ممکن باشد نزدیکتر بایستد،لکن نه به طوری که مزاحمت با سایرین کند.
مسألۀ 7- اگر به واسطۀ زیادی جمعیت نتوانست پشت مقام بایستد، به طوری که گفته شود نزد مقام نماز می‌کند به واسطۀ دوری زیاد،در یکی از دو جانب به جا آورد،در جایی که گفته شود نزد مقام نماز می‌خواند.
مسألۀ 8- اگر ممکن نشد در دو جانب نزد مقام نماز را به جا آورد، باید ملاحظۀ نزدیکتر را بکند از میان دو جانب و پشت مقام،و اگر سه طرف مساوی باشند،در پشت نماز بخواند،و در دو طرف کافی نیست،و اگر دو طرف نزدیکتر از پشت باشند به مقام،و لکن هیچ کدام نزد مقام نباشد،بعید نیست جایز بودن اکتفا به پشت،لکن احتیاط آن است که یک نماز در پشت مقام بخواند و یک نماز در یک طرف با ملاحظۀ نزدیکتری، و احوط اعادۀ نماز است در صورت امکان در پشت مقام تا وقتی که وقت تنگ نشده برای سعی.
مسألۀ 9- جایز است نماز طواف مستحب را در هر جای مسجد الحرام که بخواهد به جا آورد،اگر چه در حال اختیار،بلکه گفته‌اند که آن را می‌تواند عمداً ترک کند.
مسألۀ 10- اگر کسی نماز طواف واجب را فراموش کند،باید هر وقت که یادش آمد در مقام ابراهیم به جا آورد و به همان دستوری که در مسألۀ6 به بعد ذکر شده،عمل نماید.
مسألۀ 11- اگر نماز طواف را فراموش کند و در بین سعی بین صفا و مروه یادش بیاید،از همان جا سعی را رها کند و برگردد دو رکعت نماز را
کتابمناسک حج: مطابق با فتاوای امام خمینی (س) (به ضمیمه ترجمه بعضی از مسائل حج تحریر الوسیله و حدود 550 مسأله جدید)صفحه 188
بخواند،بعد از آن سعی را از همان جا تمام کند.
مسألۀ 12- شخصی که نماز را فراموش کرده و سایر اعمال را که بعد از نماز باید عمل کند عمل کرده،اعادۀ آنها ظاهراً لازم نباشد،اگر چه احتیاط استحبابی در اعاده است.
مسألۀ 13- اگر برگشتن به مسجد الحرام مشکل باشد از برای شخصی که نماز را فراموش کرده،باید هر جا یادش آمد نماز را به جا آورد،اگر چه در شهر دیگر باشد و برگشتن به حرم لازم نیست اگر چه آسان باشد.
مسألۀ 14- اگر کسی این نماز را به جا نیاورد و بمیرد واجب است بر پسر بزرگ او که آن را قضا کند به نحوی که در کتاب صلاة تفصیل داده شده است.
مسألۀ 15- جاهل به مسأله در احکامی که برای ناسی ذکر شد، شریک است با او.
مسألۀ 16- واجب است بر هر مکلفی که نماز خود را یاد بگیرد و قرائت و ذکرهای واجب را پیش کسی درست کند که تکلیف الهی را به طور صحیح به جا آورد،خصوصاً کسی که می‌خواهد به حج برود باید نماز را تصحیح کند،چون بعضی گفته‌اند اگر نماز او درست نباشد،عمره او باطل است،و همچنین حج نیز باطل است.پس علاوه بر آنکه به این قول از حَجة الاسلام برائت ذمه پیدا نمی‌کند،ممکن است چیزهایی که در احرام بر او حرام شده بود مثل زن و چیزهایی که گذشت بر او حلال نشود.
مسألۀ 17- اگر شخصی نتوانست قرائت یا ذکرهای واجب را یاد بگیرد باید نماز را به هر ترتیبی که می‌تواند خودش به جا آورد و کافی
کتابمناسک حج: مطابق با فتاوای امام خمینی (س) (به ضمیمه ترجمه بعضی از مسائل حج تحریر الوسیله و حدود 550 مسأله جدید)صفحه 189
است،و اگر ممکن است،کسی را بگمارد که نماز را تلقین او کند،و احتیاط آن است که در مقام ابراهیم به شخص عادلی اقتدا کند،لکن اکتفا به نماز جماعت نکند،چنانچه نایب گرفتن نیز کافی نیست.
مسألۀ 18- نماز طواف را در همه اوقات می‌شود خواند،مگر آنکه مزاحمت کند با وقت نماز واجب که اگر نماز طواف بخواند موجب فوت یومیه می‌شود،پس باید اول نماز یومیه را بخواند.
مسألۀ 19- اگر کسی از روی بی‌مبالاتی مسامحه کرد در یاد گرفتن قرائت و ذکر واجب نماز تا وقت تنگ شد،نماز را به هر نحو که می‌تواند باید بخواند و صحیح است،لکن معصیت‌کار است،و احتیاط آن است که به دستور مسألۀ 17عمل کند،و اگر ممکن است کسی را وادار کند که تلقین او کند.
کتابمناسک حج: مطابق با فتاوای امام خمینی (س) (به ضمیمه ترجمه بعضی از مسائل حج تحریر الوسیله و حدود 550 مسأله جدید)صفحه 190