فصل هشتم: رفتار با گروه های اجتماعی

دوستان

دوستان 

‏نامه به آقای سید محمدرضا سعیدی‏‎[1]‎‏ ‏

تاریخ: 1347ه. ش

‏من از افرادی مثل شما آن قدر خوشم می آید که شاید نتوانم عواطف درونی را آن طور ‏‎ ‎‏که هست ابراز کنم. من قادر نیستم عواطف امثال شما را جواب بدهم لکن خداوند ‏‎ ‎‏تعالی قادر است که شماها خدمتگزاران به دیانت را مشمول عنایات خود فرموده و از ‏‎ ‎‏رحمت خود همه را بهره مند فرماید.‏

صحیفه امام؛ ج 2، ص202

*  *  *

‏پیام به ملت ایران به مناسبت شهادت آقای مرتضی مطهری‏‎[2]‎

تاریخ: 11 / 2 / 58

‏من فرزند بسیار عزیزی را از دست دادم و در سوگ او نشستم که از شخصیت‌هایی ‏‎ ‎

کتابعکس رخ یار: نکته هایی از امام درباره خویشتن خویشصفحه 371
‏بود که حاصل عمرم محسوب می شد. در اسلام عزیز با شهادت این فرزند برومند و ‏‎ ‎‏عالِم جاودان ثُلمه ای وارد شد که هیچ چیز جایگزین آن نیست. و تبریک در داشتن این ‏‎ ‎‏شخصیت‌های فداکار که در زندگی و پس از آن با جلوه خود نورافشانی کرده و ‏‎ ‎‏می کنند. من در تربیت چنین فرزندانی که با شعاع فروزان خود مردگان را حیات ‏‎ ‎‏می بخشند و به ظلمت‌ها نور می افشانند، به اسلام بزرگ، مربی انسان‌ها و به امت ‏‎ ‎‏اسلامی تبریک می گویم. من گرچه فرزند عزیزی را که پاره تنم بود از دست دادم لکن ‏‎ ‎‏مفتخرم که چنین فرزندان فداکاری در اسلام وجود داشت و دارد.‏

صحیفه امام؛ ج 7، ص178

*  *  *

‏دیدار با خانواده شهید عراقی به مناسبت شهادت مهدی عراقی‏‎[3]‎‏ و فرزندش حسام ‏‏ ‏

تاریخ: 4 / 6 / 58

‏من ایشان را حدود بیست سال است که می شناسم. مهدی عراقی یک نفر نبود، او به ‏‎ ‎‏تنهایی بیست نفر بود. حاج مهدی عراقی برای من برادر و فرزند خوب و عزیز من بود. ‏‎ ‎‏شهادت ایشان برای من بسیار سنگین بود اما آنچه مطلب را آسان می کند آن است که ‏‎ ‎‏در راه خدا بود. شهادت او بر همه مسلمین مبارک باشد. او می بایست شهید می شد؛ ‏‎ ‎‏برای او مردن در رختخواب کوچک بود. ‏

صحیفه امام؛ ج 9، ص350

*  *  *


کتابعکس رخ یار: نکته هایی از امام درباره خویشتن خویشصفحه 372
‏پیام به مناسبت رحلت آقای سید محمود طالقانی‏

تاریخ: 19 / 6 / 58

‏عمر طولانی این عیب را دارد که هر روز عزیزی را از دست می دهد و به سوگ ‏‎ ‎‏شخصیتی می نشیند و در غم برادری فرو می رود. مجاهد عظیم الشأن و برادر بسیار عزیز ‏‎ ‎‏حضرت حجت الاسلام والمسلمین آقای طالقانی‏‎[4]‎‏ از بین ما رفت و به ابدیت پیوست و ‏‎ ‎‏به ملأ اعلی با اجداد گرامش محشور شد. برای آن بزرگوار، سعادت و راحت و برای ما ‏‎ ‎‏و امت ما، تأسف و تأثر و اندوه. آقای طالقانی یک عمر در جهاد و روشنگری و ارشاد ‏‎ ‎‏گذراند. او یک شخصیتی بود که از حبسی به حبس و از رنجی به رنج دیگر در رفت و ‏‎ ‎‏آمد بود؛ و هیچ گاه در جهاد بزرگ خود سستی و سردی نداشت. من انتظار نداشتم که ‏‎ ‎‏بمانم و دوستان عزیز و پر ارج خودم را یکی پس از دیگری از دست بدهم. او برای ‏‎ ‎‏اسلام به منزلۀ حضرت ابوذر بود؛ زبان گویای او چون شمشیر مالک اشتر بود؛ بُرنده ‏‎ ‎‏بود و کوبنده. مرگ او زودرس بود و عمر او با برکت. رحمت خداوند بر پدر بزرگوار ‏‎ ‎‏او، که در رأس پرهیزکاران بود، و بر روان خودش که بازوی توانای اسلام. من به امت ‏‎ ‎‏اسلام و ملت ایران و عائلۀ ارجمند و بازماندگان او، این ضایعۀ بزرگ را تسلیت ‏‎ ‎

کتابعکس رخ یار: نکته هایی از امام درباره خویشتن خویشصفحه 373
‏می دهم. رحمت بر او و بر همۀ مجاهدان راه حقّ.‏

صحیفه امام؛ ج9، ص 486

  *  *  *

‏در جمع روحانیون مازندران و اقشار مختلف مردم‏

تاریخ: 25 / 3 / 60

‏هی نروید دنبال اینکه رجایی‏‎[5]‎‏ علم ندارد! این عقلش بیشتر از علمش است. و ‏‎ ‎‏بعضی از شما علمتان بیشتر از عقلتان است!‏

ج 14 ، ص 461 

*  *  *

‏پیام به مناسبت شهادت دکتر چمران‏‎[6]‎

تاریخ: 1 / 4 / 60

‏شهادت انسان ساز سردار پر افتخار اسلام و مجاهد بیدار و متعهد راه تعالی و ‏‎ ‎‏پیوستن به ملأ اعلی ، دکتر مصطفی چمران را به پیشگاه ولی عصر- ارواحنا فداه- ‏‎ ‎‏تسلیت و تبریک عرض می کنم....‏

‏چمران عزیز با عقیده پاک خالص غیر وابسته به دستجات و گروههای سیاسی و عقیده ‏‎ ‎

کتابعکس رخ یار: نکته هایی از امام درباره خویشتن خویشصفحه 374
‏به هدف بزرگ الهی، جهاد را در راه آن از آغاز زندگی شروع و با آن ختم کرد. او در حیات ‏‎ ‎‏با نور معرفت و پیوستگی به خدا قدم نهاد و در راه آن به جهاد برخاست و جان خود را ‏‎ ‎‏نثار کرد. او با سرافرازی زیست و با سرافرازی شهید شد و به حق رسید.‏

ج 14 ، ص 478

*  *  *

‏پیام به مناسبت شهادت آیت‌الله محمد صدوقی‏‎[7]‎

تاریخ:  11 / 4 / 61

‏اینجانب دوستی عزیز که بیش از سی سال با او آشنا و روحیات  عظیمش را از نزدیک ‏‎ ‎‏درک کردم از دست دادم، و اسلام خدمتگزاری متعهد را، و ایران فقیهی فداکار، و استان یزد ‏‎ ‎‏سرپرستی دانشمند را از دست داد؛ و در ازای آن به هدف نهایی که آمال این شهیدان است ‏‎ ‎‏نزدیک شد. من به پیشگاه مقدس بقیة اللّه الاعظم ـ روحی فداه ـ و ملت عزیز و اسلام ‏‎ ‎‏عزیزتر تبریک و تسلیت عرض می کنم و از خداوند تعالی برای آن شهید عظیم رحمت و ‏‎ ‎‏مغفرت، و برای ملت بزرگ بویژه یزد متعهد صبر و اجر، و برای خاندان محترم این ‏‎ ‎‏بزرگوار خصوصاً فرزند برومند عزیزش صبر جمیل و اجر جزیل، خواهانم.‏

صحیفه امام؛ ج16، ص 369

*  *  *

‏دیدار با سید علی خامنه ای (رئیس جمهور)، میر حسین موسوی (نخست وزیر) و  ‏‎ ‎‏اعضای هیأت دولت‏

تاریخ:  8 / 6 / 65

‏من از خصوصیاتی که در این آقایان بود، آقای رجایی، آقای باهنر،‏‎[8]‎‏ آقای عراقی، ‏‎ ‎

کتابعکس رخ یار: نکته هایی از امام درباره خویشتن خویشصفحه 375
‏آنی که به نظرم خیلی بزرگ است، این است که آقای رجایی یک نفر آدمی بود که ‏‎ ‎‏دست‌فروشی [می کرد] در بازار از قراری که گفتند. من در مطالعاتی که در ایشان کردم ‏‎ ‎‏به نظرم آمد که از حال دست‌فروشی اش تا حال ریاست جمهوری، در روح او تأثیری ‏‎ ‎‏حاصل نشد.‏

صحیفه امام؛ ج20، ص 124

*  *  *

‎ ‎

کتابعکس رخ یار: نکته هایی از امام درباره خویشتن خویشصفحه 376

  • . نک: ص 8.
  • . از شاگردان برجسته امام و استاد دانشگاه تهران. وی با تألیف آثار متعدد، تدریس و سخنرانی در انجمن‌های اسلامی دانشجویان، نقش مهمی در روشنگری نسل جوان داشت. بارها دستگیر و زندانی شد و از سال 1353 تا پیروزی انقلاب ممنوع المنبر بود. استاد شهید که به عنوان نظریه پرداز نهضت اسلامی شناخته میشود، از سوی امام مسئول تشکیل شورای انقلاب اسلامی شد و تا زمان شهادت به دست گروهک فرقان ریاست این شورا را برعهده داشت.
  • . مهدی عراقی از همراهان آیت‌الله کاشانی در جریان ملی شدن صنعت نفت، فدائیان اسلام، پایه گذاران حزب مؤتلفه اسلامی و از فعالان نهضت امام خمینی. در سال 43 پس از ترور حسنعلی منصور نخست‌وزیر شاه، دستگیر و به حبس ابد محکوم شد. با آزاد شدن فضای سیاسی آمریکایی، پس از 13 سال از زندان آزاد شد و با اوج گرفتن جریان انقلاب به فرانسه رفت. وی در نوفل لوشاتو مدیریت بیت امام را برعهده داشت و همراه با امام به ایران بازگشت. پس از پیروزی انقلاب، به ریاست زندان قصر و شورای مرکزی بنیاد مستضعفان منصوب شد.
  • . سید محمود طالقانی مفسر قرآن، مبارزی سرسخت و از مخالفان فعال حکومت شاه. به دلیل مخالفت با انقلاب سفید در بهمن 1341 دستگیر و زندانی شد. مدت شش ماه در زابل و یک سال در بافت در تبعید به سر برد. طالقانی با آگاهی از اهمیت وقایع سیاسی ایران و جهان اسلام، در سخنرانیهایی که به ویژه در مسجد هدایت تهران داشت از ضرورت اتحاد کشورهای اسلامی و خطر استعمار و صهیونیست سخن می‌گفت و در برابر حوادث فلسطین، مصر، الجزایر ... موضع می‌گرفت. از این رو بارها دستگیر و زندانی شد. در آبان 1357 که اوجگیری تظاهرات مردمی، شاه را مجبور به آزادی زندانیان سیاسی کرد، طالقانی نیز همراه با آخرین گروه‌ها از زندان بیرون آمد و با استقبال باشکوه مردم انقلابی به آنان پیوست. وی که از محبوبیت فراوان بین نیروهای انقلاب بویژه نسل جوان برخوردار بود پس از آزادی نقش مهمی در برنامه‌ریزی تظاهرات مردمی داشت. پس از شهادت آقای مطهری، ریاست شورای انقلاب را برعهده گرفت و در انتخابات مجلس خبرگان قانون اساسی به نمایندگی مردم تهران به این مجلس راه یافت. در مرداد 1358 از سوی امام به عنوان نخستین امام جمعه تهران منسوب شد طالقانی که امام ابوذرش نامید، در 19 شهریور 1358 دار فانی را وداع گفت.
  • . محمدعلی رجائی، نک: ص 236.
  • . مصطفی چمران، فارغ التحصیل دانشکده فنی دانشگاه تهران و از پایه گذاران انجمن اسلامی دانشجویان در آمریکا. در سال 1337 با استفاده از بورس تحصیلی دانشجویان ممتاز به آمریکا اعزام شد. با دیدن دوره‌های چریکی و جنگهای پارتیزانی در مصر، به لبنان رفت. با کمک امام موسی صدر شاخه نظامی سازمان امل را پایه‌ریزی کرد و به یاری شیعیان محروم لبنان پرداخت. پس از پیروزی انقلاب به ایران بازگشت و با تربیت نخستین گروههای پاسدار، تجربیات خود را در خدمت انقلاب نهاد. با جلوگیری از سقوط پاوه، از رها شدن کردستان به دست ضد انقلاب و ناکامی اقدامات جدایی طلبان کردستان، نقش اساسی داشت. پس از حمله عراق به ایران ستاد جنگهای نامنظم را در خوزستان تشکیل داد و خود را وقف جبهه های جنگ نمود. سرانجام در مسیر دهلاویه به سوسنگرد و هنگام بازدید از مناطق عملیاتی در 31 خرداد 60 به شهادت رسید. وی معاون نخست وزیر در امور انقلاب، نماینده نخستین دوره مجلس شورای اسلامی، وزیر دفاع و نماینده امام در شورای عالی دفاع بود.
  • . محمد صدوقی، نک: ص 257.
  • . دکتر محمدجواد باهنر از روحانیون دانشگاهی و از مبارزین علیه حکومت شاه. به دلیل ایراد سخنرانیهای انقلابی چند بار دستگیر و ممنوع المنبر شد. قبل از پیروزی انقلاب مسئول فرهنگی مؤسسه رفاه و از مؤسسان کانون توحید بود. با تدوین کتب درسی دینی و تأسیس دفتر نشر فرهنگ اسلامی برای انتشار کتابهای مفید، به روشنگری نسل جوان می پرداخت. وی در جریان انقلاب به عضویت کمیته تنظیم اعتصابات درآمد و با تشکیل شورای انقلاب در این شورا انتخاب شد. شهید باهنر نماینده مردم کرمان در مجلس خبرگان قانون اساسی، نماینده مردم تهران در اولین دوره مجلس شورای اسلامی، وزیر آموزش و پرورش بود و پس از شهادت دکتر بهشتی دبیرکل حزب جمهوری اسلامی شد. پس از برکناری بنی صدر و انتخاب رجایی به عنوان رئیس جمهور، به نخست وزیری رسید و همراه با رجایی در انفجار ساختمان نخست وزیری به دست منافقین در هشتم شهریور 1360 به فیض شهادت نایل آمد.