" نقش احکام حکومت در نظام اجتماعی – سیاسی اسلام "

نقش احکام حکومت در نظام اجتماعی – سیاسی اسلام

منصوره شیخی

‏ ‏

‏ارتباطِ حاکمیتِ فقیه با احکام دینی در حوزۀ سیاست و اقتصاد جامعه مقوله ای است‏‎ ‎‏که نیازمند بسط و تحلیل است، زیرا احکام اولیه و ثانویه، هر یک شرایط خاص خود را‏‎ ‎‏دارد و پیدا است که از منظر فقهیِ زندگی شمول و پاسخ گو به نیازها و تشخیص های کلان‏‎ ‎‏و غیرکلان، قانون، همان قانون الهی است که دایرۀ وسیعی از قوانین عبادی، معاملاتی و‏‎ ‎‏حکومتی و به طور کلی احکام اولیه و ثانویه را شامل است.‏

‏نویسنده درباره تعارض احکام و قواعد، به بحث درباره قاعدۀ ‏«لاضرر و لاضرار»‏، و‏‎ ‎«الناس مسلطون علی اموالهم و انفسهم»‏ می پردازد و می گوید: در همین جا اگر چنین‏‎ ‎‏تعارضی پیش آمد، تشخیص آن با کیست؟ اگر تشخیص موضوع باشد، از حقوق عرفِ‏‎ ‎‏متخصص است و اگر مسئله ظریف تر از آن باشد، باید دست فقیه و مجتهد در کار باشد. ‏

‏وی سپس دشواریِ حل تعارض را در حوزۀ حکومتی یادآور می شود: گاهی قضیه،‏‎ ‎‏مشکل تر از این است و اِعمالِ ولایت و قدرت، حکومت لازم دارد.‏

‏ ‏

‏ ‏

کتابچکیده مقالات کنگره امام خمینی(س) و اندیشه حکومت اسلامیصفحه 296