پاسخ‏گویی مسئولان عالی رتبه نظام اسلامی به نهادهای قانونی و مردم

پاسخ گویی مسئولان عالی رتبه نظام اسلامی به نهادهای قانونی و مردم

تقی نجاری راد

‏ ‏

‏نویسنده مقاله به روش پیامبر(ص) و امام علی(ع) و قانون اساسی جمهوری اسلامی‏‎ ‎‏و بیانات امام و رهبری به عنوان منبع موضوع تأکید کرده است.‏

‏به اعتقاد او پاسخ گویی مسؤلان در اسلام و نظارت بر اعمال آن ها از سنن الهی‏‎ ‎‏محسوب می شود و از این رو حاکمان در دست آن ها به مثابۀ امانت تلقی شده است از‏‎ ‎‏نظر نویسنده ادله این مسئله در اسلام همان حفظ حاکمان از احتمال خطا و پیش گیری از‏‎ ‎‏فساد آن و احقاق حقوق شهروندان است که برای جریان یافتن امور به بهترین طریق و‏‎ ‎‏اصلاح امور با تجدیدنظر در کارهای اشتباه و حفظ روحیه کارگزاران و تشویق آنان به‏‎ ‎‏خدمت از طریق نظارت، صورت می گیرد.‏

‏از نظر نویسنده پاسخ گویی ممکن است در مقابل بالاتر و یا مردم باشد و این هر دو در‏‎ ‎‏نظام سیاسی اسلام مورد توجه بوده است. علاوه بر شواهدی که وی از سیره عملی امام‏‎ ‎‏علی(ع) در هر دو نظارت و پاسخ گویی ذکر کرده است، به راهکارهای پیش بینی شده در‏‎ ‎‏قانون اساسی جمهوری اسلامی نیز استناد جسته است. به اعتقاد وی در قانون اساسی ‏

‏جمهوری اسلامی مسؤلان در برابر نهادهای قانونی و مردم مسؤل اند که از آن جمله‏‎ ‎

کتابچکیده مقالات کنگره امام خمینی(س) و اندیشه حکومت اسلامیصفحه 275

‎ ‎‏خبرگان بر رهبری؛ 2) نظارت مجلس بر دولت در زمینه اجرای قانون و پاسخ گویی به‏‎ ‎‏تذکرات و سؤالات نمایندگان و شکایات مردم؛ 3) نظارت قوه قضائیه بر فعالیت های ‏

‏دولت در زمینه دارایی سران دولت، حسن اجرای قوانین و شکایات مردم؛ 4) نظارت و‏‎ ‎‏پاسخ گویی خود دولت بر رده های پایین خود، اشاره کرد.‏

‏علاوه بر نهادهای مزبور دولت اسلامی باید مستقیماً در برابر مردم نیز پاسخ گو باشد‏‎ ‎‏که این امر با شیوه هایی نظیر، دادن آزادی قانونی به مطبوعات و رسانه های گروهی،‏‎ ‎‏اجازه فعالیت به احزاب و انجمن ها، برگزاری اجتماعات و نهاد شوراهای شهر و روستا‏‎ ‎‏در قانون اساسی تضمین گردیده است.‏

‏ ‏

کتابچکیده مقالات کنگره امام خمینی(س) و اندیشه حکومت اسلامیصفحه 276