مهار قدرت سیاسی در اندیشۀ امام خمینی

‏‏ ‏

‏‏مهار قدرت سیاسی در اندیشۀ امام خمینی‏

‏‏محمد باوی‏

‏‏ ‏

‏‏پرسش اصلی این مقاله این است که حضرت امام برای جلوگیری از سوء استفاده ولیّ‏‎ ‎‏فقیه از قدرت چه ساز و کاری را پیشنهاد می کند؟ آیا بر ولی فقیه نظارتی قابل اعمال‏‎ ‎‏است؟ حضرت امام براساس نگرش عرفانی – اخلاقی خود، قدرت را ذاتاً خیر و کمال و‏‎ ‎‏منشأ فساد را عدم تهذیب نفس می داند. بنابراین، حاکم باید عادل باشد تا از قدرت سوء‏‎ ‎‏استفاده نکند، اما نظارت بر او ضروری نیست. در عین حال، چون عدالت با خطا منافاتی‏‎ ‎‏ندارد، ساز و کارهایی برای جلوگیری از خطای ولیّ فقیه وجود دارد که مهم ترین آن ها‏‎ ‎‏«شورا» است. ویژگی این ساز و کارها این است که برای ولی فقیه الزام آور نیستند. با این‏‎ ‎‏حال حضرت امام، با فرض وجود فاصله ای میان ولیّ فقیه و نهاد دولت، نظارت بر آن را‏‎ ‎‏از سوی مردم ممکن و لازم می شمارد..‏