ولایت‏ فقیه از دیدگاه اهل سنت

ولایت فقیه از دیدگاه اهل سنت

دکتر فاروق صفی زاده

‏ ‏

‏به عقیده نویسنده، شرایط و اختیارات رهبر، در دیدگاه اهل سنت، موضوع واضح و‏‎ ‎‏روشن است و بخشی از فصول منابع نوشتاری اهل سنت را به خود اختصاص داده‏‎ ‎


کتابچکیده مقالات کنگره امام خمینی(س) و اندیشه حکومت اسلامیصفحه 153

است. در منابع روایی و فقهی اهل سنت، روایات و فتاوای بسیاری وجود دارد که‏‎ ‎‏جملگی بر لزوم تعیین رهبری، انتخاب رهبر جامعۀ اسلامی به وسیلۀ مردم (بیعت) و‏‎ ‎‏وجود صفات عدالت و آگاهی به شریعت در شخص حاکم اسلامی، تأکید می کنند. ‏

‏پیشوای مسلمین موضع دیگری است که نویسنده مستقلاً آن را از دیدگاه اهل سنت‏‎ ‎‏به بحث گذارده است. به گفتۀ «مولوی تایجوزی»، قدرت در تنفیذ احکام اسلامی،‏‎ ‎‏ برقراری امنیت و برقراری عدالت، از جمله وظایف و اختیارات رهبری است. پاره ای از‏‎ ‎‏وظایف و اختیارات گفته شده در فقه اهل سنت با برخی از دیدگاه های امام در این باره‏‎ ‎‏همخوانی دارد. وی در ادامه به ره یافت های مختلف مسلمین دربارۀ ضرورت تشکیل‏‎ ‎‏حکومت اسلامی اشاره و دیدگاه خوارج (انکار ضرورت تشکیل حکومت)، معتزله‏‎ ‎‏(نفی امامت) و اشاعره (حمایت از حکومت) را به طور مشروح بحث کرده است. رابطۀ‏‎ ‎‏دین و سیاست، تمایز حکومت اسلامی با سایر اشکال قدرت، تحلیل مفهوم ولایت‏‎ ‎‏فقیه، اقسام ولایت، خلافت و امامت و اختیارات و وظایف امام و ولی فقیه، از مباحث‏‎ ‎‏واپسین این مقاله است. نویسنده در فرجام سخن خود اذعان می دارد که ولایت فقیه یا‏‎ ‎‏امامت عظمی استمرار حرکت انبیاء است، چرا که هدف همه آن ها، اجرای دستورات‏‎ ‎‏الهی در جمع مردم است و تا دولتی برپا نگردد و قدرت به آنان واگذار نگردد، احکام‏‎ ‎‏دین خدا، بر زمین مانده و اجرا نمی گردد.‏

‏ 

کتابچکیده مقالات کنگره امام خمینی(س) و اندیشه حکومت اسلامیصفحه 154