در احکام اولاد
مسأله 1- با جمع شدن سه شرط می‌توان بچه را به شوهر نسبت داد: اول: نزدیکی کردن شوهر با زن. دوم: گذشتن شش ماه یا بیشتر از وقتی که آنها با هم نزدیکی کردند.
سوم: نگذشتن نه ماه بیشتر از آن وقت چنانچه علما گفته‌اند،ولی در این شرط اشکال است،پس در این صورت که این سه شرط با هم جمع شدند اولاد مال پدر است وگرنه می‌تواند پدر او را از خود نفی کند،بلکه واجب است که انکار کند که او بچۀ او است.
مسأله 2- اگر چنانچه مرد به زن دخول نکرده ولی منی مرد ریخته شده است در رحم زن یا حوالی فرج او یا آن که رحم زن منی را جذب کرده باشد،پس در این دو صورت هم بچه مال پدر شناخته می‌شود و او حق ندارد که نفی کند و منکر شود.
مسأله 3- اگر چنانچه بیش از نه ماه شد از وقت دخول تا وقت تولد به مقدار غیر معتدٌ به،جواز نفی ولد مشکل است چنانچه بدان اشاره شد.
مسأله 4- سنت کردن پسران و ختنه نمودن آنان واجب است،و مستحب است که این کار روز هفتم ولادت واقع شود.
مسأله 5- واجب نیست بر ولیّ که سنت کند طفل خودش را،ولی واجب است بر
کتابرساله نجاة العباد و حاشیه بر رساله ارث ملاهاشم خراسانیصفحه 375
خود انسان که اگر بالغ شد سنت کند خودش را،چنانچه کافری که مسلمان شد باید سنت کند ولو این که پیرمرد باشد.
مسأله 6- کسی که ختنه نکرده طوافش باطل است؛چه طواف حج باشد چه عمره، و فرقی نیست بین حج و عمرۀ واجب و مستحب،و اما نماز و عبادت‌های دیگر صحیح است.
مسأله 7- گاه اتفاق افتاده که بچه سنت کرده به دنیا می‌آید در این صورت دیگر ختنه واجب نیست،بلی مستحب است که تیغ را به محل سنت شده بکشند.
مسأله 8- لازم نیست بر مادر که بچه‌اش را شیر دهد؛نه مجانی و نه پولی،مگر وقتی که زن دیگری نباشد که بچه را شیر دهد و ممکن نباشد حفظ کردن بچه در این صورت لازم است او را شیر دهد با اجرت یا شیر خشک و یا چیز دیگر.
مسأله 9- اجرت مادر به عهدۀ خود بچه است اگر بچه مالدار باشد وگرنه به عهدۀ پدر است و جد،و اما اگر پدر یا جد هم مال نداشتند در این صورت بر مادر واجب است که او را حفظ کند؛یا به این که شیرش دهد و یا به طریق دیگری.
کتابرساله نجاة العباد و حاشیه بر رساله ارث ملاهاشم خراسانیصفحه 376