مهر و احکام آن
مسأله 1- هر چیزی که انسان می‌شود مالک باشد،می‌تواند او را مهر قرار دهد؛چه آن که از اعیان باشد و یا آن که از منافع باشد و یا آن که از حقوق باشد و یا آن که در ذمه باشد،و زیادی و کمی آن به اختیار خود زن و شوهر است در صورتی که مالیت داشته باشد،بلی مستحب است از مهر السنّه زیادتر نباشد و آن پانصد درهم است.
کتابرساله نجاة العباد و حاشیه بر رساله ارث ملاهاشم خراسانیصفحه 371
مسأله 2- چنانچه خمر یا خنزیر را مهر قرار دهد عقد صحیح است ولی مهر باطل است اگر شوهر مسلم باشد،و در این صورت مهرالمثل؛یعنی آنچه که مهر متعارف مثل آن زن است بر عهدۀ شوهر مستقر خواهد بود،به شرط آن که دخول شده باشد.
مسأله 3- زناشویی دائم صحیح است ولو این که مهری در کار نباشد،چنانچه گذشت و در این صورت بر عهدۀ مرد است مهرالمثل،به شرط آن که دخولی شده باشد ولو از عقب،پس اگر مهر معیّن نباشد و مشخص نگردد،عقد باطل نیست.
مسأله 4- اگر عقد بدون مهر شد و قبل از آن که مرد دخول کند زن را طلاق داد بر عهدۀ مرد است که چیزی به زن،مناسب حال و مقامش بدهد که آن را متعه گویند.
مسأله 5- متداول است که طایفۀ عروس چیزی به عنوان شیربها می‌گیرند،چنانچه داماد مثلاً راضی باشد،یا هر کس که متکفل خرج عروسی است رضایت داشت، مانعی ندارد.
مسأله 6- چنانچه بعد از عقد معلوم شد که مهر ذکر نشده یا عمداً معلوم نکردند، مانعی ندارد که زن و شوهر راضی شوند به یک مقدار معیّن و بعد از آن مثل آن می‌ماند که در عقد ذکر شده باشد.
مسأله 7- اگر شوهر زنش را قبل از دخول و نزدیکی طلاق داد،نصف مهری که معیّن شده است باید به او بپردازد.
مسأله 8- چنانچه یکی از زن یا شوهر قبل از طلاق بمیرد،بر عهدۀ مرد است نصف مهری که معلوم گشته.
کتابرساله نجاة العباد و حاشیه بر رساله ارث ملاهاشم خراسانیصفحه 372