احکام نکاح یا ازدواج و زناشویی

شرایط عقد

‏ ‏

شرایط عقد

‏مسأله 2379- عقد ازدواج چند شرط دارد:‏

‏         اول: آن که به عربی صحیح خوانده ‏‎[1]‎‏شود و اگر خود مرد و زن نتوانند صیغه ‏‎ ‎‏را به عربی صحیح بخوانند،چنانچه ممکن باشد احتیاط واجب آن است کسی ‏‎ ‎‏را که می‌تواند به عربی صحیح بخواند وکیل کنند و اگر ممکن نباشد،خودشان ‏‎ ‎‏می‌توانند به غیر عربی بخوانند،اما باید لفظی بگویند که معنی‏

‏«زَوَّجْتُ» و‏

‏«قَبِلْتُ»          ‏‎ ‎‏را بفهماند.‏

‏         دوم: مرد و زن یا وکیل آنها که صیغه را می‌خوانند قصد انشاء داشته باشند؛یعنی اگر ‏‎ ‎‏خود مرد و زن صیغه را می‌خوانند،زن به گفتن‏

‏«زَوَّجْتُکَ نَفْسی» قصدش این باشد که ‏‎ ‎‏خود را زن او قرار دهد و مرد به گفتن‏

‏«قَبِلْتُ التَزْویجَ» زن بودن او را برای خود قبول ‏‎ ‎‏نماید،و اگر وکیل مرد و زن صیغه را می‌خوانند،به گفتن‏

‏«زَوَّجْتُ» و‏

‏«قَبِلْتُ» قصدشان ‏‎ ‎‏این باشد که مرد و زنی که آنان را وکیل کرده‌اند،زن و شوهر شوند.‏

‏         سوم: کسی که صیغه را می‌خواند بالغ و عاقل باشد ‏‎[2]‎‏،چه برای خودش بخواند یا از ‏‎ ‎‏طرف دیگری وکیل شده باشد.‏

‏         چهارم: اگر وکیل زن و شوهر یا ولیّ آنها صیغه را می‌خوانند،در عقد،زن و شوهر ‏


کتابرساله توضیح المسائل آیة الله العظمی بروجردی با حواشی امام خمینی (س)صفحه 484
‏را معیّن کنند مثلاً اسم آنها را ببرند یا به آنها اشاره نمایند.پس کسی که چند دختر دارد، ‏‎ ‎‏اگر به مردی بگوید:«زوجتک احدی بناتی»(یعنی زن تو نمودم یکی از دخترانم را)و ‏‎ ‎‏او بگوید:«قبلت»(یعنی قبول کردم)چون در موقع عقد،دختر را معیّن نکرده‌اند عقد ‏‎ ‎‏باطل است.‏

‏         پنجم: زن و مرد به ازدواج راضی باشند،ولی اگر زن ظاهراً به کراهت اذن دهد و ‏‎ ‎‏معلوم باشد قلباً راضی است عقد صحیح است.‏

‏         مسأله 2380- اگر در عقد یک حرف غلط خوانده شود که معنی آن را عوض کند عقد ‏‎ ‎‏باطل است.‏

‏         مسأله 2381- کسی که دستور زبان عربی را نمی‌داند،اگر قرائتش صحیح باشد و ‏‎ ‎‏معنای هر کلمه از عقد را جداگانه بداند و از هر لفظی معنای آن را قصد نماید می‌تواند ‏‎ ‎‏عقد را بخواند.‏

‏         مسأله 2382- اگر زنی را برای مردی بدون اجازۀ آنان عقد کنند و بعداً زن و مرد ‏‎ ‎‏بگویند به آن عقد راضی هستیم عقد صحیح است.‏

‏         مسأله 2383- اگر زن و مرد یا یکی از آن دو را به ازدواج مجبور نمایند و بعد از ‏‎ ‎‏خواندن عقد راضی شوند و بگویند به آن عقد راضی هستیم احتیاط واجب آن است ‏‎[3]‎‎ ‎‏که دوباره عقد را بخوانند.‏

‏         مسأله 2384- پدر و جدّ پدری می‌توانند برای فرزند نابالغ یا دیوانۀ خود که به حال ‏‎ ‎‏دیوانگی بالغ شده است ازدواج کنند.و بعد از آن که آن طفل بالغ شد یا دیوانه عاقل ‏‎ ‎‏گردید،اگر ازدواجی که برای او کرده‌اند مفسده‌ای نداشته نمی‌تواند آن را به‌هم بزند و ‏‎ ‎‏اگر مفسده‌ای داشته می‌تواند آن را به‌هم بزند.‏

‏         مسأله 2385- دختری که به حد بلوغ رسیده و رشیده است؛یعنی مصلحت خود را ‏‎ ‎

کتابرساله توضیح المسائل آیة الله العظمی بروجردی با حواشی امام خمینی (س)صفحه 485
‏تشخیص می‌دهد،اگر بخواهد شوهر کند،چنانچه باکره باشد،بنابر احتیاط واجب باید ‏‎ ‎‏از پدر یا جدّ پدری خود اجازه بگیرد،و اجازۀ مادر و برادر لازم نیست.‏

‏         مسأله 2386- اگر پدر و جدّ پدری غایب باشند ‏‎[4]‎‏یا دختر باکره نباشد ‏‎[5]‎‏اجازه پدر و ‏‎ ‎‏جدّ لازم نیست.‏

‏         مسأله 2387- اگر پدر،یا جدّ پدری برای پسر نابالغ خود زن بگیرد،پسر باید بعد از ‏‎ ‎‏بالغ شدن خرج آن زن را بدهد.‏

‏         مسأله 2388- اگر پدر یا جدّ پدری برای پسر نابالغ خود،زن بگیرد،چنانچه پسر در ‏‎ ‎‏موقع عقد مالی داشته،مدیون مهر زن است،و اگر در موقع عقد مالی نداشته،پدر،یا ‏‎ ‎‏جدّ او باید مهر زن را بدهند.‏

‏ ‏

کتابرساله توضیح المسائل آیة الله العظمی بروجردی با حواشی امام خمینی (س)صفحه 486

  • -به احتیاط واجب و اگر نتوانند به عربی بخوانند به زبان دیگر مانعی ندارد و لازم نیست‌وکیل بگیرند.
  • -به احتیاط واجب.
  • -این احتیاط واجب نیست.
  • -به طوری که نشود از آنها به وسیله‌ای اذن گرفت و دختر هم احتیاج به شوهر کردن‌داشته باشد.
  • اگر بکارت او به شوهر کردن از بین رفته باشد.