شرایط عقد
مسأله 2379- عقد ازدواج چند شرط دارد:
اول: آن که به عربی صحیح خوانده شود و اگر خود مرد و زن نتوانند صیغه را به عربی صحیح بخوانند،چنانچه ممکن باشد احتیاط واجب آن است کسی را که میتواند به عربی صحیح بخواند وکیل کنند و اگر ممکن نباشد،خودشان میتوانند به غیر عربی بخوانند،اما باید لفظی بگویند که معنی
«زَوَّجْتُ» و
«قَبِلْتُ» را بفهماند.
دوم: مرد و زن یا وکیل آنها که صیغه را میخوانند قصد انشاء داشته باشند؛یعنی اگر خود مرد و زن صیغه را میخوانند،زن به گفتن
«زَوَّجْتُکَ نَفْسی» قصدش این باشد که خود را زن او قرار دهد و مرد به گفتن
«قَبِلْتُ التَزْویجَ» زن بودن او را برای خود قبول نماید،و اگر وکیل مرد و زن صیغه را میخوانند،به گفتن
«زَوَّجْتُ» و
«قَبِلْتُ» قصدشان این باشد که مرد و زنی که آنان را وکیل کردهاند،زن و شوهر شوند.
سوم: کسی که صیغه را میخواند بالغ و عاقل باشد ،چه برای خودش بخواند یا از طرف دیگری وکیل شده باشد.
چهارم: اگر وکیل زن و شوهر یا ولیّ آنها صیغه را میخوانند،در عقد،زن و شوهر
کتابرساله توضیح المسائل آیة الله العظمی بروجردی با حواشی امام خمینی (س)صفحه 484
را معیّن کنند مثلاً اسم آنها را ببرند یا به آنها اشاره نمایند.پس کسی که چند دختر دارد، اگر به مردی بگوید:«زوجتک احدی بناتی»(یعنی زن تو نمودم یکی از دخترانم را)و او بگوید:«قبلت»(یعنی قبول کردم)چون در موقع عقد،دختر را معیّن نکردهاند عقد باطل است.
پنجم: زن و مرد به ازدواج راضی باشند،ولی اگر زن ظاهراً به کراهت اذن دهد و معلوم باشد قلباً راضی است عقد صحیح است.
مسأله 2380- اگر در عقد یک حرف غلط خوانده شود که معنی آن را عوض کند عقد باطل است.
مسأله 2381- کسی که دستور زبان عربی را نمیداند،اگر قرائتش صحیح باشد و معنای هر کلمه از عقد را جداگانه بداند و از هر لفظی معنای آن را قصد نماید میتواند عقد را بخواند.
مسأله 2382- اگر زنی را برای مردی بدون اجازۀ آنان عقد کنند و بعداً زن و مرد بگویند به آن عقد راضی هستیم عقد صحیح است.
مسأله 2383- اگر زن و مرد یا یکی از آن دو را به ازدواج مجبور نمایند و بعد از خواندن عقد راضی شوند و بگویند به آن عقد راضی هستیم احتیاط واجب آن است که دوباره عقد را بخوانند.
مسأله 2384- پدر و جدّ پدری میتوانند برای فرزند نابالغ یا دیوانۀ خود که به حال دیوانگی بالغ شده است ازدواج کنند.و بعد از آن که آن طفل بالغ شد یا دیوانه عاقل گردید،اگر ازدواجی که برای او کردهاند مفسدهای نداشته نمیتواند آن را بههم بزند و اگر مفسدهای داشته میتواند آن را بههم بزند.
مسأله 2385- دختری که به حد بلوغ رسیده و رشیده است؛یعنی مصلحت خود را
کتابرساله توضیح المسائل آیة الله العظمی بروجردی با حواشی امام خمینی (س)صفحه 485
تشخیص میدهد،اگر بخواهد شوهر کند،چنانچه باکره باشد،بنابر احتیاط واجب باید از پدر یا جدّ پدری خود اجازه بگیرد،و اجازۀ مادر و برادر لازم نیست.
مسأله 2386- اگر پدر و جدّ پدری غایب باشند یا دختر باکره نباشد اجازه پدر و جدّ لازم نیست.
مسأله 2387- اگر پدر،یا جدّ پدری برای پسر نابالغ خود زن بگیرد،پسر باید بعد از بالغ شدن خرج آن زن را بدهد.
مسأله 2388- اگر پدر یا جدّ پدری برای پسر نابالغ خود،زن بگیرد،چنانچه پسر در موقع عقد مالی داشته،مدیون مهر زن است،و اگر در موقع عقد مالی نداشته،پدر،یا جدّ او باید مهر زن را بدهند.
کتابرساله توضیح المسائل آیة الله العظمی بروجردی با حواشی امام خمینی (س)صفحه 486