احکام زکات

شرایط واجب شدن زکات

‏ ‏

شرایط واجب شدن زکات

‏         مسأله 1863- زکات در صورتی واجب می‌شود که مال به مقدار نِصاب که ‏‎ ‎‏بعداً گفته می‌شود برسد و مالک آن،بالغ و عاقل و آزاد باشد و بتواند در آن مال ‏‎ ‎‏تصرف کند.‏

‏         مسأله 1864- اگر انسان یازده ماه مالک گاو و گوسفند و شتر و طلا و نقره باشد،اول ‏‎ ‎

کتابرساله توضیح المسائل آیة الله العظمی بروجردی با حواشی امام خمینی (س)صفحه 372
‏ماه ‏‎[1]‎‏دوازدهم باید زکات آن را بدهد ولی اول سال بعد را باید بعد از تمام شدن ماه ‏‎ ‎‏دوازدهم حساب کند.‏

‏         مسأله 1865- اگر مالک گاو و گوسفند و شتر و طلا و نقره در بین سال بالغ شود، ‏‎ ‎‏احتیاط واجب ‏‎[2]‎‏آن است که زکات را بدهد مثلاً اگر بچه‌ای در اول محرم مالک چهل ‏‎ ‎‏گوسفند شود و بعد از گذشتن دو ماه بالغ گردد،یازده ماه که از اول محرم بگذرد،اگر ‏‎ ‎‏شرایط دیگر را هم دارا باشد احتیاطاً باید زکات آن را بدهد.‏

‏         مسأله 1866- زکات گندم و جو وقتی واجب می‌شود که به آنها گندم و جو گفته شود،و ‏‎ ‎‏زکات کشمش بنابر احتیاط وقتی واجب می‌شود که غوره است،و موقعی هم که رنگ ‏‎ ‎‏خرما زرد یا سرخ شد ‏‎[3]‎‏بنابر احتیاط زکات آن واجب می‌شود.ولی وقت دادن زکات ‏‎ ‎‏در گندم و جو موقع خرمن و جدا کردن کاه آنها و در خرما و کشمش موقعی است که ‏‎ ‎‏خشک شده باشند.‏

‏         مسأله 1867- اگر موقع واجب شدن زکات گندم و جو و کشمش و خرما که در مسألۀ ‏‎ ‎‏پیش گفته شد،صاحب آنها بالغ باشد،باید زکات آنها را بدهد.‏

‏         مسأله 1868- اگر صاحب گاو و گوسفند و شتر و طلا و نقره در تمام سال دیوانه ‏‎ ‎‏باشد،زکات بر او واجب نیست.ولی اگر در مقداری از سال دیوانه باشد و در آخر ‏


کتابرساله توضیح المسائل آیة الله العظمی بروجردی با حواشی امام خمینی (س)صفحه 373
‏سال عاقل گردد،بنابر احتیاط زکات بر او واجب است ‏‎[4]‎‏.‏

‏         مسأله 1869- اگر صاحب گاو و گوسفند و شتر و طلا و نقره در مقداری از سال مست ‏‎ ‎‏یا بیهوش شود،زکات از او ساقط نمی‌شود.و همچنین است اگر موقع واجب شدن ‏‎ ‎‏زکات گندم و جو و خرما و کشمش مست یا بیهوش باشد.‏

‏         مسأله 1870- مالی را که از انسان غصب کرده‌اند و نمی‌تواند در آن تصرف کند زکات ‏‎ ‎‏ندارد.ولی اگر زراعتی را از او غصب کنند و موقعی که زکات آن واجب می‌شود،در ‏‎ ‎‏دست غصب کننده باشد،هر وقت به صاحبش برگشت.احتیاط واجب ‏‎[5]‎‏آن است که ‏‎ ‎‏زکات آن را بدهد.‏

‏         مسأله 1871- اگر طلا و نقره یا چیز دیگری را که زکات آن واجب است قرض کند ‏‎ ‎‏و یک سال نزد او بماند،باید زکات آن را بدهد و بر کسی که قرض داده چیزی ‏‎ ‎‏واجب نیست.‏

‏ ‏

کتابرساله توضیح المسائل آیة الله العظمی بروجردی با حواشی امام خمینی (س)صفحه 374

  • -به رسیدن اول ماه،زکات مال صاحب زکات می‌شود و صاحب مال نمی‌تواند به‌طوری تصرف کند که مال از بین برود و اگر تصرف کرد ضامن است،لکن اگر بعضی شرطها که در زکات معتبر است در ماه دوازدهم بی‌اختیار مالک از بین برود مثل آن که از نصاب کمتر شود زکات واجب نمی‌شود؛یعنی وجوب متزلزل است تا آخر سال.
  • -واجب نیست.
  • -وقتی در خرما واجب می‌شود که«تمر»به آن گفته شود و آن وقتی است که مقداری‌خشک شده باشد.
  • -واجب نیست مگر آن که دیوانگی به قدری وقتش کم باشد که مردم بگویند در تمام سال عاقل بوده است.
  • -واجب نیست.