2-معدن
مسأله 1807- اگر از معدن طلا،نقره،سرب،مس،آهن،نفت،زغال سنگ،فیروزه، عقیق،زاج،نمک و معدن‌های دیگر،چیزی به دست آورد در صورتی که به مقدار نصاب باشد،باید خمس آن را بدهد.
کتابرساله توضیح المسائل آیة الله العظمی بروجردی با حواشی امام خمینی (س)صفحه 361
مسأله 1808- نصاب معدن بنابر احتیاط 105 مثقال معمولی نقره یا 15 مثقال معمولی طلاست؛یعنی اگر قیمت چیزی را که از معدن بیرون آورده،بعد از کم کردن مخارجی که برای آن کرده به 105 مثقال نقره یا 15 مثقال طلا برسد،بنابر احتیاط واجب باید خمس آن را بدهد.
مسأله 1809- استفاده‌ای که از معدن برده،اگر قیمت آن به 105 مثقال نقره یا 15 مثقال طلا نرسد،خمس آن در صورتی لازم است که به تنهایی یا با منفعت‌های دیگر کسب او از مخارج سالش زیاد بیاید.
مسأله 1810- گچ و آهک و گل سرشور و گِل سرخ از چیزهای معدنی نیست و کسی که اینها را بیرون می‌آورد،در صورتی باید خمس بدهد که آن چه را بیرون آورده،به تنهایی یا با منافع دیگر کسبش از مخارج سال او زیاد بیاید.
مسأله 1811- کسی که از معدن چیزی به دست می‌آورد،باید خمس آن را بدهد چه معدن روی زمین باشد،یا زیر آن،در زمینی باشد که ملک است،یا در جایی باشد که مالک ندارد.
مسأله 1812- اگر نداند قیمت چیزی را که از معدن بیرون آورده به 105 مثقال نقره یا 15 مثقال طلا می‌رسد یا نه،باید به وزن کردن یا از راه دیگر،قیمت آن را معلوم کند
مسأله 1813- اگر چند نفر چیزی از معدن بیرون آورند،چنانچه بعد از کم کردن مخارجی که برای آن کرده‌اند،قیمت آن به 105 مثقال نقره یا 15 مثقال طلا برسد،اگرچه سهم هر کدام آنها این مقدار نباشد،بنابر احتیاط واجب باید خمس آن را بدهند.
کتابرساله توضیح المسائل آیة الله العظمی بروجردی با حواشی امام خمینی (س)صفحه 362
مسأله 1814- اگر معدنی را که در ملک دیگری است بیرون آورد،آنچه از آن به دست می‌آید،مال صاحب ملک است و چون صاحب ملک برای بیرون آوردن آن خرجی نکرده،باید خمس تمام آنچه را که از معدن بیرون آمده بدهد.
کتابرساله توضیح المسائل آیة الله العظمی بروجردی با حواشی امام خمینی (س)صفحه 363