قرائت
مسأله 1- در رکعت اول و دوم نمازهای واجب باید«حمد»و یک سورۀ تمام خوانده شود.
مسأله 2- اگر وقت تنگ باشد نباید سوره بخواند و«حمد»تنها کافی است.
مسأله 3- اول باید«حمد»خوانده شود و بعد سوره،و اگر سوره اشتباهاً قبل از «حمد»خوانده شد لازم است دومرتبه بعد از«حمد»بخواند،اگر به رکوع نرفته باشد.
مسأله 4- در نمازهای مستحبی خواندن«حمد»کافی است و سوره لازم نیست.
کتابرساله نجاة العباد و حاشیه بر رساله ارث ملاهاشم خراسانیصفحه 93
مسأله 5- «بسم اللّٰه» یک آیه از سوره حساب می‌شود،مگر از سورۀ برائت که«بسم اللّٰه»ندارد.
مسأله 6- سورۀ«فیل»و «لِإِیلاٰفِ» یک سوره حساب می‌شود با «بسم اللّٰه» که در وسط قرار می‌گیرد و همین‌طور سورۀ «وَ الضُّحیٰ» و «أَ لَمْ نَشْرَحْ» ؛یعنی خواندن یکی از این سوره‌ها کافی نیست.
مسأله 7- «بسم اللّٰه» را باید به قصد همان سوره‌ای که می‌خواهد بخواند بگوید،و اگر به قصد سوره‌ای «بسم اللّٰه» گفت و بعداً خواست سورۀ دیگری بخواند،باید دومرتبه به قصد همان سوره «بسم اللّٰه» بگوید.
مسأله 8- سوره‌های سجده‌دار را در نمازهای واجب نمی‌توان خواند.
مسأله 9- اگر سهواً آیۀ سجده را خواند یا گوش داد،با اشاره سجده کند و بعد از نماز هم سجده به‌جا آورد،بنابر احتیاط مستحب.
مسأله 10- «حمد»و سوره را در نمازهای ظهر و عصر باید آهسته بخواند،مگر «بسم اللّٰه» را که می‌توان بلند خواند،بلکه مستحب است.
مسأله 11- در نمازهای صبح و مغرب و عشا برای مردان لازم است«حمد»و سوره را بلند بخوانند.
مسأله 12- اگر عمداً نمازهایی را که باید آهسته بخواند بلند خواند،یا به عکس، نماز باطل است.
مسأله 13- اگر از روی سهو یا نادانی به جای آهسته،بلند یا به عکس نماز خواند مانعی ندارد.
مسأله 14- واجب است«حمد»و سوره را به طور صحیح بخوانند،به طوری که اگر عمداً حتی یک حرف آن غلط خوانده شود،نماز باطل است.
کتابرساله نجاة العباد و حاشیه بر رساله ارث ملاهاشم خراسانیصفحه 94
مسأله 15- برای کسانی که«حمد»و سوره را خوب یاد ندارند واجب است یاد گرفتن آنها.
مسأله 16- معنی صحیح خواندن«حمد»و سوره آن است که حروف آنها از مخرج ادا شود،به طوری که بگویند عربی صحیح است،اما تشریفات و زیبایی‌های تجویدی لازم نیست.
مسأله 17- کسی که نمی‌تواند«حمد»و سوره را درست بخواند و قدرت ندارد یاد بگیرد،به همان طوری که یاد دارد بخواند و حاضر شدن به جماعت لازم نیست.
مسأله 18- کسی که«حمد»و سوره را نمی‌تواند درست بخواند،ولی قدرت دارد یاد بگیرد،در درجۀ اول یاد گرفتن واجب است و اگر وقت نباشد و بتواند به نماز جماعت حاضر شود واجب است احتیاطاً حاضر شود،والّا همان طور بخواند تا وقتی که یاد بگیرد.
مسأله 19- در غیر از دو رکعت اول می‌تواند«حمد»تنها بخواند و می‌تواند تسبیح بگوید.
مسأله 20- اگر بخواهد تسبیح بگوید باید به این صورت بخواند:«سُبْحٰانَ اللّٰهِ وَالْحَمْدُ للّٰهِ وَلاٰ الٰهَ الّا اللّٰهُ وَاللّٰهُ اکْبَرُ».
مسأله 21- گفتن یک تسبیح کافی است و اگر سه مرتبه بگوید بهتر است.
مسأله 22- اگر بنا داشت تسبیح بخواند و اشتباهاً شروع به«حمد»کرد،احتیاطاً رها کند و تسبیحات را بخواند.
مسأله 23- اگر بنایی نداشت بر خواندن«حمد»یا تسبیح و بدون توجه شروع به «حمد»کرد مانعی ندارد و می‌تواند«حمد»را تمام کند،گرچه معتاد به خواندن تسبیح هم باشد.
کتابرساله نجاة العباد و حاشیه بر رساله ارث ملاهاشم خراسانیصفحه 95
مسأله 24- در حال«حمد»و سوره خواندن یا تسبیح خواندن باید مستقر باشد،و اگر بخواهد کمی عقب یا جلو برود باید جمله را تمام کند و ساکت شود و بعد از حرکت و استقرار تتمه را بخواند.
مسأله 25- اگر شک کرد که یک آیه یا کلمه‌ای از«حمد»یا سوره را صحیح خوانده یا غلط،واجب است دومرتبه بخواند تا وقتی که از محل آن رد نشده باشد،والّا دومرتبه خواندن لازم نیست.
کتابرساله نجاة العباد و حاشیه بر رساله ارث ملاهاشم خراسانیصفحه 96