احکام تخلّی(بول و غائط کردن)
مسأله 1- واجب است انسان وقت تخلّی و مواقع دیگر،عورت خود را از کسانی که مکلّفند اگرچه با او محرم باشند،مثل خواهر و مادر و همچنین از دیوانه و بچه،اگر ممیز باشند که خوب و بد را می‌فهمند،بپوشاند،ولی زن و شوهر لازم نیست عورت خود را از یکدیگر بپوشانند.و همچنین جایز است نگاه کردن به عورت بچۀ غیر ممیز.
مسأله 2- لازم نیست با چیز مخصوصی عورت خود را بپوشانند،و اگر با دست و یا برگ درخت هم آن را بپوشانند کافی است.
کتابرساله نجاة العباد و حاشیه بر رساله ارث ملاهاشم خراسانیصفحه 9
مسأله 3 و 4- جایز نیست نگاه کردن به عورت دیگری،هرچند از پشت شیشه و یا در میان آیینه و یا آب صاف باشد،ولی اگر برای معالجه احتیاج به نگاه کردن پیدا شود، چنانچه به نگاه کردن به آن در میان آیینه احتیاج برطرف گردد نباید به آن نگاه کرد،بنابر احتیاط واجب.و اگر بدون نگاه کردن معالجه ممکن نباشد،نگاه کردن جایز است.
مسأله 5- موقع تخلی باید رو به قبله یا پشت به قبله نکند.
مسأله 6- جایز نیست موقع تخلی طرف جلوی بدن کسی رو به قبله و یا پشت به قبله باشد،گرچه عورت را از قبله بگرداند.و اگر جلوی بدن او رو به قبله و یا پشت به قبله نباشد،احتیاط واجب آن است که عورت را رو به قبله و یا پشت به قبله ننماید.
مسأله 7- در موقع استبراء که احکام آن بعداً گفته می‌شود،اگر قطرات بول خارج شود،رو به قبله یا پشت به قبله نشستن جایز نیست و احتیاط مستحب آن است که در موقع استبراء رو به قبله و پشت به آن ننشیند؛اگرچه قطرات بول خارج نشود،چنانچه احتیاط مستحب آن است که در موقع تطهیر مخرج بول و غائط،رو به قبله یا پشت به قبله نباشد.
مسأله 8- اگر برای آن که نامحرم آن را نبیند مجبور شود رو به قبله یا پشت به قبله بنشیند،باید رو به قبله یا پشت به قبله بنشیند،و نیز اگر از راه دیگر ناچار شود که رو به قبله یا پشت به قبله بنشیند،به هر طرف که بخواهد مانعی ندارد؛هرچند اگر پشت به قبله بنشیند بهتر است.
مسأله 9- مخرج بول با غیر آب،پاک نمی‌شود و در مردان اگر از مخرج طبیعی خارج شود و بیشتر از مقدار معمول آلوده نشود،شستن یک مرتبه کافی است،اما در زنان،و مردان اگر از غیر مخرج طبیعی خارج شود و یا از مقدار معمول تجاوز کند، بنابر احتیاط واجب،باید دو مرتبه شسته شود و بهتر آن است که سه مرتبه شسته شود، اگرچه بعید نیست که زنان نیز حکم مردان را داشته باشند.
کتابرساله نجاة العباد و حاشیه بر رساله ارث ملاهاشم خراسانیصفحه 10
مسأله 10- اگر مخرج غائط را با آب بشویند،باید چیزی از غائط در آن نماند،ولی باقی ماندن رنگ و بوی آن مانعی ندارد،و اگر در دفعۀ اول طوری شسته شود که ذره‌ای از غائط در آن نماند دو مرتبه شستن لازم نیست.
مسأله 11- با سنگ و کلوخ و مانند اینها اگر خشک و پاک باشند می‌شود مخرج غائط را تطهیر کرد،و چنانچه رطوبت کمی داشته باشد که به مخرج نرسد اشکال ندارد،و اگر به سه مرتبه برطرف نشود باید آن‌قدر تکرار کرد تا مخرج کاملاً پاکیزه شود،ولی باقی ماندن ذره‌های کوچکی که دیده نمی‌شود اشکال ندارد؛چنانچه اگر به کمتر از سه مرتبه عین برطرف شود کافی است و تکرار تا سه مرتبه لازم نیست.
مسأله 12- بهتر آن است که سنگ یا پارچه‌ای که غائط را با آن برطرف می‌کنند سه قطعه باشد،هرچند اگر یک قطعه باشد که سه طرف داشته باشد مانعی ندارد.
مسأله 13- پاک کردن مخرج غائط با چیزی که احترام آنها لازم است مانند کاغذی که اسم خدا و پیغمبران و امامان-علیهم الصلاة و السلام-بر آن نوشته شده است حرام است.و بنابر احتیاط واجب با استخوان و سرگین هم نباید مخرج غائط را پاک کرد.اگر کسی با یکی از اینها مخصوصاً استخوان و سرگین،غائط را پاک کند،طهارت حاصل نمی‌شود.
کتابرساله نجاة العباد و حاشیه بر رساله ارث ملاهاشم خراسانیصفحه 11