ولایت ‏الفقیه و مشروعیة الانتخاب

‏ ‏ولایت الفقیه و مشروعیةالانتخاب

حجةالاسلام والمسلمین قاسم الابراهیمی

‏ ‏

‏نویسنده در این مقاله می کوشد تا ولایت فقیه را از زوایای مختلف مورد بررسی قرار‏‎ ‎‏دهد. در واقع مهم ترین سئوال وی آن است که آیا فقیه از طریق نصب به ولایت منصوب‏‎ ‎‏می شود یا از طریق انتخاب و یا به وسیله هر دو، به صورت علی البدل یا تلفیقی.‏

‏وی در عین حال معتقد است: این فرض که اصل ولایت مال خداوند است، با همه‏‎ ‎‏قرائت های مختلف از ولایت فقیه سازگار است، زیرا احتمال این که خداوند ولایت را به‏‎ ‎‏امت تفویض کرده باشد، به همان میزان قوت دارد که احتمال تفویض به فقها قوت دارد،‏‎ ‎‏به ویژه این که در هر دو زمینه روایات متعددی وجود دارد.‏

‏نویسنده پس از بررسی آرا و قرائت های مختلف از ولایت فقیه، خود معتقد است که‏‎ ‎‏ولایت از آنِ امت است؛ امتی که مکلف است احکام خدا را به اجرا درآورد.‏

‏سیره عقلیه نیز مؤیّد آن است که تبیین احکام الهی نیازمند فردی متخصص است و‏‎ ‎‏چون فقیه قهراً تنها متخصص این امر است حکومت بدو سپرده می شود. اگر در برخی از‏‎ ‎‏روایات، ولایت به فقیه داده شده است مربوط به موارد خاصی از جمله امور «قصر» و‏‎ ‎‏امور «حسبیه» است و افزون بر آن، نیازمند تفویض آن از سوی امت است. از این رو‏‎ ‎


کتابچکیده مقالات کنگره امام خمینی(س) و اندیشه حکومت اسلامیصفحه 115

ولایت و اختیارات فقیه در امور زیر محدود می گردد: 1) بیان احکام شرعیه اولیه؛ 2)‏‎ ‎‏نظارت بر حسن اجرای احکام شرعی؛ 3) بیان مواضع تناقضی احکام شرعی با احکام‏‎ ‎‏وضعی توسط مجاری قانونی آن مثل شورای نگهبان؛ 4) نصب قاضی عام؛ 5) تشخیص‏‎ ‎‏مصالح ضروری و تقدیم آن بر احکام اولیه.‏

‏ ‏

‎ ‎

کتابچکیده مقالات کنگره امام خمینی(س) و اندیشه حکومت اسلامیصفحه 116