ولایت فقیه در تقابل سکولاریسم

‏‏ولایت فقیه در تقابل سکولاریسم‏

‏‏محمدعلی صفرخانیان‏

‏‏ ‏

‏‏طرح ولایت فقیه، نیازمند تعریفی از دین و صراط دینی است تا بتوان به اثبات آن‏‎ ‎‏پرداخت. نویسنده در آغاز سخن، به لزوم ارائه مفهوم دین اشاره می کند: «تا تعریفی‏‎ ‎‏جامع از دین دست ندهد، هرگز نمی توان طرح اثباتی و یا نفی این گونه مباحث را ارائه‏‎ ‎‏کرد... هم چنان که نظریه پردازان امروزی بر حسب تعریف شان از دین، به نظریاتی از‏‎ ‎‏قبیل سکولاریسم، دست یازیده اند.» از آن پس، نویسنده، به نقل و نقد دیدگاه های برون‏‎ ‎‏دینی و درون دینی، برای دست یابی، به تعریفی از دین می پردازد، و در ادامه، با استفاده‏‎ ‎‏از آیات قرآن دربارۀ بعثت پیامبران، تعریف دین را از نظر علامه طباطبائی می پذیرد که‏‎ ‎‏می گوید: ‏

‏‏دین، روش مخصوصی است در زندگی، که صلاح دنیا را به طوری که موافق کمال‏‎ ‎‏اخروی و حیات دائمی حقیقی باشد، تأمین می نماید.» و می افزاید: «حکومت که سامان‏‎ ‎‏دهندۀ امور دنیوی و اخروی است، حتماً جزء مسائلی است که دین به آن پرداخته‏‎ ‎

‏‏‎

است».‏

‏‏نویسنده از تلاش کسانی یاد می کند که آیاتی از شمار وجوب اطاعت از اولی الامر را،‏‎ ‎‏حاکی از دینی بودن حکومت نمی شمارند و یا چون مسئله حکومت در صدر آیات‏‎ ‎‏نیامده است آن را نشانۀ دینی نبودن حکومت می دانند. وی در پاسخ این اشکال بر این‏‎ ‎‏باور است که آیات سورۀ انفال به مسائل اجتماعی و دنیایی اشاره دارد و از کسانی انتقاد‏‎ ‎‏می کند که شئون حکومتی امیرمؤمنان را از شئون دینی ایشان، جدا ساخته اند و این‏‎ ‎‏پرسش را طرح می کند که آیا باز می توان حدیث غدیر و یا آیات در وصف آن را به‏‎ ‎‏حکومت دموکراتیک و همه پرسی ارجاع داد.‏

‏‏ ‏

‏‎ ‎‏‎