احکام نماز

نماز آیات

‏ ‏

نماز آیات

‏         مسأله 1500- نماز آیات که دستور آن بعداً گفته خواهد شد به واسطۀ چهار چیز ‏‎ ‎‏واجب می‌شود: اول: گرفتن خورشید، دوم: گرفتن ماه،اگرچه مقدار کمی از آنها گرفته ‏‎ ‎‏شود و کسی هم از آن نترسد. سوم: زلزله اگرچه کسی هم نترسد. چهارم: رعد و برق و ‏‎ ‎‏بادهای سیاه و سرخ و مانند اینها ‏‎[1]‎‏در صورتی که بیشتر مردم بترسند.‏

‏         مسأله 1501- اگر از چیزهایی که نماز آیات برای آنها واجب است بیشتر از یکی اتفاق ‏‎ ‎‏بیفتد،انسان باید برای هر یک از آنها یک نماز آیات بخواند،مثلاً اگر خورشید بگیرد و ‏‎ ‎‏زلزله هم بشود،باید دو نماز آیات بخواند. ‏


کتابرساله توضیح المسائل آیة الله العظمی بروجردی با حواشی امام خمینی (س)صفحه 304
‏         مسأله 1502- کسی که چند نماز آیات بر او واجب است،اگر همۀ آنها برای یک چیز بر ‏‎ ‎‏او واجب شده باشد،مثلاً سه مرتبه خورشید گرفته و نماز آنها را نخوانده است موقعی ‏‎ ‎‏که قضای آنها را می‌خواند،لازم نیست معیّن کند که برای کدام دفعۀ آنها باشد و ‏‎ ‎‏همچنین است اگر چند نماز برای رعد و برق و بادهای سیاه و سرخ و مانند اینها بر او ‏‎ ‎‏واجب شده باشد ولی اگر برای آفتاب گرفتن و ماه گرفتن و زلزله،یا برای دو تای اینها ‏‎ ‎‏نمازهایی بر او واجب شده باشد بنابر احتیاط واجب،باید موقع نیت،معیّن کند نماز ‏‎ ‎‏آیاتی را که می‌خواند برای کدام یک آنها است.‏

‏         مسأله 1503- چیزهایی که نماز آیات برای آنها واجب است،در هر شهری اتفاق ‏‎ ‎‏بیفتد،فقط مردم همان شهر باید نماز آیات بخوانند و بر مردم جاهای دیگر واجب ‏‎ ‎‏نیست،ولی اگر مکان آنها به قدری نزدیک باشد که با آن شهر یکی حساب شود،نماز ‏‎ ‎‏آیات بر آنها هم واجب است.‏

‏         مسأله 1504- از وقتی که خورشید یا ماه شروع به گرفتن می‌کند انسان باید نماز آیات ‏‎ ‎‏را بخواند و بنابر احتیاط واجب،باید به قدری تأخیر نیندازد که شروع به بازشدن کند.‏

‏         مسأله 1505- اگر خواندن نماز آیات را به قدری تأخیر بیندازد که آفتاب یا ماه شروع ‏‎ ‎‏به باز شدن کند،بنابر احتیاط واجب باید نیت ادا و قضا نکند ولی اگر بعد از بازشدن ‏‎ ‎‏تمام آن،نماز بخواند باید نیت قضا نماید.‏

‏         مسأله 1506- اگر مدت گرفتن خورشید یا ماه به اندازۀ خواندن یک رکعت نماز یا ‏‎ ‎‏کمتر باشد،نمازی که می‌خواند ادا ‏‎[2]‎‏است.و همچنین است اگر مدت گرفتن آنها ‏‎ ‎‏بیشتر باشد ولی انسان نماز را نخواند،تا به اندازۀ خواندن یک رکعت به آخر وقت آن ‏‎ ‎‏مانده باشد.‏

‏         مسأله 1507- موقعی که زلزله و رعد و برق و مانند اینها اتفاق می‌افتد،انسان باید فوراً ‏‎ ‎

کتابرساله توضیح المسائل آیة الله العظمی بروجردی با حواشی امام خمینی (س)صفحه 305
‏نماز آیات را بخواند و اگر نخواند معصیت کرده و تا آخر عمر بر او واجب است و هر ‏‎ ‎‏وقت بخواند ادا است.‏

‏         مسأله 1508- اگر بعد از بازشدن آفتاب یا ماه بفهمد که تمام آن گرفته بوده،باید ‏‎ ‎‏قضای نماز آیات را بخواند.ولی اگر بفهمد مقداری از آن گرفته بوده قضا بر او ‏‎ ‎‏واجب نیست.‏

‏         مسأله 1509- اگر عده‌ای بگویند که خورشید یا ماه گرفته است چنانچه انسان از گفتۀ ‏‎ ‎‏آنان یقین پیدا نکند و نماز آیات نخواند و بعد معلوم شود راست گفته‌اند،در صورتی ‏‎ ‎‏که تمام خورشید یا ماه گرفته باشد باید نماز آیات را بخواند.بلکه اگر مقداری از آن ‏‎ ‎‏هم گرفته باشد،بنابر احتیاط خواندن نماز آیات بر او واجب ‏‎[3]‎‏است.و همچنین است ‏‎ ‎‏اگر دو نفر که عادل بودن آنان معلوم نیست بگویند خورشید یا ماه گرفته،بعد معلوم ‏‎ ‎‏شود که عادل بوده‌اند.‏

‏         مسأله 1510- اگر انسان به گفتۀ کسانی که از روی قاعدۀ علمی وقت گرفتن خورشید و ‏‎ ‎‏ماه را می‌دانند،اطمینان پیدا کند که خورشید یا ماه گرفته،بنابر احتیاط واجب باید نماز ‏‎ ‎‏آیات را بخواند و نیز اگر بگویند فلان وقت خورشید یا ماه می‌گیرد و فلان مقدار طول ‏‎ ‎‏می‌کشد و انسان به گفتۀ آنان اطمینان پیدا کند،بنابر احتیاط واجب باید به حرف آنان ‏‎ ‎‏عمل نماید،مثلاً اگر بگویند آفتاب فلان ساعت شروع به باز شدن می‌کند احتیاطاً باید ‏‎ ‎‏نماز را تا آن وقت تأخیر نیندازد.‏

‏         مسأله 1511- اگر بفهمد نماز آیاتی که خوانده باطل بوده،باید دوباره بخواند و اگر ‏‎ ‎‏وقت گذشته قضا نماید.‏

‏         مسأله 1512- اگر در وقت نماز یومیه نماز آیات هم بر انسان واجب شود،چنانچه ‏‎ ‎‏برای هر دو نماز وقت دارد،هر کدام را اول بخواند اشکال ندارد.و اگر وقت یکی از ‏‎ ‎

کتابرساله توضیح المسائل آیة الله العظمی بروجردی با حواشی امام خمینی (س)صفحه 306
‏آن دو تنگ باشد،باید اول آن را بخواند و اگر وقت هر دو تنگ باشد،باید اول نماز ‏‎ ‎‏یومیه را بخواند.‏

‏         مسأله 1513- اگر در بین نماز یومیه بفهمد که وقت نماز آیات تنگ است،چنانچه وقت ‏‎ ‎‏نماز یومیه هم تنگ باشد،باید آن را تمام کند بعد نماز آیات را بخواند.و اگر وقت نماز ‏‎ ‎‏یومیه تنگ نباشد،باید آن را بشکند و اول نماز آیات،بعد نماز یومیه را به‌جا آورد.‏

‏         مسأله 1514- اگر در بین نماز آیات بفهمد که وقت نماز یومیه تنگ است،باید نماز ‏‎ ‎‏آیات را رها کند و مشغول نماز یومیه شود و بعد از آن که نماز را تمام کرد پیش از ‏‎ ‎‏انجام کاری که نماز را به‌هم بزند،بقیۀ نماز آیات را از همان جا که رها کرده بخواند.‏

‏         مسأله 1515- اگر در حال حیض یا نفاس زن،آفتاب یا ماه بگیرد نماز آیات بر او ‏‎ ‎‏واجب نیست ‏‎[4]‎‏و قضا هم ندارد ولی اگر زلزله یا رعد و برق و مانند اینها اتفاق بیفتد، ‏‎ ‎‏احتیاط مستحب آن است که بعد از پاک شدن،نماز آیات را بخواند.‏

‏ ‏

کتابرساله توضیح المسائل آیة الله العظمی بروجردی با حواشی امام خمینی (س)صفحه 307

  • -در مثل اینها بنابر احتیاط واجب.
  • -در این فرض واجب بودن نماز آیات بنابر احتیاط است.
  • -واجب نیست ولی در فرض بعد واجب است بنابر احوط.
  • -در صورتی که در تمام مدت آفتاب و ماه گرفتگی یا حادثه دیگر زن حیض یا نفاس‌باشد واجب نیست و قضا هم ندارد و اگر در بین پاک شود تفصیلی دارد.