احکام نماز

سجدۀ سهو

‏ ‏

سجدۀ سهو

‏         مسأله 1245- برای پنج ‏‎[1]‎‏چیز بعد از سلام نماز،انسان باید دو سجدۀ سهو به دستوری ‏‎ ‎‏که بعداً گفته می‌شود به‌جا آورد:‏

‏اول:آن که در بین نماز،سهواً حرف بزند.‏

‏دوم:جایی که نباید نماز را سلام دهد،مثلاً در رکعت اول سهواً سلام بدهد.‏

‏سوم:آن که یک سجده را فراموش کند.‏

‏چهارم:آن که تشهد را فراموش کند. ‏


کتابرساله توضیح المسائل آیة الله العظمی بروجردی با حواشی امام خمینی (س)صفحه 258
‏پنجم:آن که در نماز چهار رکعتی بعد از سجدۀ دوم شک کند که چهار رکعت ‏‎ ‎‏خوانده یا پنج رکعت،و نیز اگر در جایی که باید بایستد مثلاً موقع خواندن«حمد»و ‏‎ ‎‏سوره اشتباهاً بنشیند یا در جایی که باید بنشیند مثلاً موقع خواندن تشهد اشتباهاً ‏‎ ‎‏بایستد،بنابر احتیاط واجب ‏‎[2]‎‏باید دو سجدۀ سهو به‌جا آورد.بلکه برای هر چیزی که ‏‎ ‎‏در نماز اشتباهاً کم یا زیاد کند،احتیاط مستحب آن است که دو سجدۀ سهو بنماید.و ‏‎ ‎‏احکام این چند صورت در مسائل آینده گفته می‌شود.‏

‏         مسأله 1246- اگر انسان اشتباهاً یا به خیال این که نمازش تمام شده حرف بزند باید دو ‏‎ ‎‏سجده سهو به‌جا آورد.‏

‏         مسأله 1247- برای حرفی که از آه کشیدن و سرفه پیدا می‌شود،سجدۀ سهو واجب ‏‎ ‎‏نیست،ولی اگر مثلاً سهواً آخ یا آه بگوید،باید سجدۀ سهو نماید.‏

‏         مسأله 1248- اگر چیزی را که غلط خوانده دوباره به طور صحیح بخواند برای دوباره ‏‎ ‎‏خواندن آن سجدۀ سهو واجب نیست.‏

‏         مسأله 1249- اگر در نماز سهواً مدتی حرف بزند و تمام آنها یک مرتبه حساب شود، ‏‎ ‎‏دو سجدۀ سهو بعد از سلام نماز کافی است.‏

‏         مسأله 1250- اگر سهواً تسبیحات اربعه را نگوید یا بیشتر یا کمتر از سه مرتبه بگوید، ‏‎ ‎‏احتیاط مستحب آن است که بعد از نماز دو سجدۀ سهو به‌جا آورد.‏

‏مسأله 1251- اگر در جایی که نباید سلام نماز را بگوید سهواً بگوید:‏

‏«السَّلاٰمُ عَلَیْنٰا ‏‎ ‎‏وَعَلیٰ عِبٰادِ اللّٰهِ الصّٰالِحِینَ» یا بگوید:‏

‏«السَّلاٰمُ عَلَیْکُمْ وَرَحْمَةُ اللّٰهِ وَبَرَکٰاتُهُ» باید دو سجدۀ ‏‎ ‎‏سهو بنماید،ولی اگر اشتباهاً مقداری از این دو سلام را بگوید،یا بگوید:‏

‏«السَّلاٰمُ عَلَیْکَ ‏‎ ‎‏ایُّهَا النَّبِیُّ وَرَحْمَةُ اللّٰهِ وَبَرَکٰاتُهُ» احتیاط مستحب آن است که دو سجدۀ سهو به‌جا آورد. ‏


کتابرساله توضیح المسائل آیة الله العظمی بروجردی با حواشی امام خمینی (س)صفحه 259
‏         مسأله 1252- اگر در جایی که نباید سلام دهد اشتباهاً هر سه سلام را بگوید دو سجدۀ ‏‎ ‎‏سهو کافی است.‏

‏         مسأله 1253- اگر یک سجده یا تشهد را فراموش کند و پیش از رکوع رکعت بعد یادش ‏‎ ‎‏بیاید،باید برگردد و به‌جا آورد و بعد از نماز بنابر احتیاط واجب ‏‎[3]‎‏برای ایستادن بیجا ‏‎ ‎‏دو سجدۀ سهو بنماید.‏

‏         مسأله 1254- اگر در رکوع یا بعد از آن یادش بیاید که یک سجده یا تشهد را از رکعت ‏‎ ‎‏پیش فراموش کرده،باید بعد از سلام نماز سجده یا تشهد را قضا نماید و بعد از آن دو ‏‎ ‎‏سجدۀ سهو به‌جا آورد.‏

‏         مسأله 1255- اگر سجدۀ سهو را بعد از سلام نماز عمداً به‌جا نیاورد،معصیت کرده و ‏‎ ‎‏واجب است هر چه زودتر آن را انجام دهد و چنانچه سهواً به‌جا نیاورد،هر وقت ‏‎ ‎‏یادش آمد باید فوراً انجام دهد و لازم نیست نماز را دوباره بخواند.‏

‏         مسأله 1256- اگر شک دارد که سجدۀ سهو بر او واجب شده یا نه لازم نیست به‌جا ‏‎ ‎‏آورد.‏

‏         مسأله 1257- کسی که شک دارد مثلاً دو سجدۀ سهو بر او واجب شده یا چهار تا،اگر ‏‎ ‎‏دو سجده بنماید کافی است.‏

‏         مسأله 1258- اگر بداند یکی از دو سجدۀ سهو را به‌جا نیاورده باید دو سجدۀ سهو ‏‎ ‎‏به‌جا آورد و اگر بداند سهواً سه سجده کرده،احتیاط واجب ‏‎[4]‎‏آن است که دوباره دو ‏‎ ‎‏سجدۀ سهو بنماید.‏

‏ ‏

کتابرساله توضیح المسائل آیة الله العظمی بروجردی با حواشی امام خمینی (س)صفحه 260

  • -در دوم و چهارم بنابر احتیاط واجب و در سه چیز دیگر بنابر اقوا.
  • -واجب نیست.
  • -واجب نیست.
  • -بلکه اقوا.