احکام نماز

قیام(ایستادن)

‏ ‏

قیام(ایستادن)

‏         مسأله 967- قیام در موقع گفتن تکبیرةالاحرام و قیام پیش از رکوع که آن را قیام ‏‎ ‎‏متصل به رکوع می‌گویند رکن است،ولی قیام در موقع خواندن«حمد»و سوره و ‏‎ ‎‏قیام بعد از رکوع رکن نیست و اگر کسی آن را از روی فراموشی ترک کند،نمازش ‏‎ ‎‏صحیح است.‏

‏         مسأله 968- واجب است پیش از گفتن تکبیر و بعد از آن مقداری بایستد تا یقین کند ‏‎ ‎‏که در حال ایستادن تکبیر گفته است.‏

‏         مسأله 969- اگر رکوع را فراموش کند و بعد از«حمد»و سوره بنشیند و یادش بیاید ‏‎ ‎‏که رکوع نکرده،باید بایستد و به رکوع رود و اگر بدون این که بایستد،به حال خمیدگی ‏‎ ‎‏به رکوع برگردد،چون قیام متصل به رکوع را به‌جا نیاورده،نماز او باطل است.‏

‏         مسأله 970- موقعی که ایستاده است،باید بدن را حرکت ندهد و به طرفی خم نشود ‏‎ ‎‏و به جایی تکیه نکند ولی اگر از روی ناچاری باشد،یا در حال خم شدن برای رکوع ‏‎ ‎‏پاها را حرکت دهد اشکال ندارد.‏

‏         مسأله 971- اگر موقعی که ایستاده،از روی فراموشی بدن را حرکت دهد،یا به طرفی ‏‎ ‎‏خم شود،یا به جایی تکیه کند،اشکال ندارد ولی در قیام موقع گفتن تکبیرةالاحرام و ‏‎ ‎‏قیام متصل به رکوع اگر از روی فراموشی هم باشد،بنابر احتیاط واجب،باید نماز را ‏‎ ‎‏تمام کند و دوباره بخواند.‏


کتابرساله توضیح المسائل آیة الله العظمی بروجردی با حواشی امام خمینی (س)صفحه 202
‏         مسأله 972- احتیاط واجب آن است که در موقع ایستادن،هر دو پا روی زمین ‏‎ ‎‏باشد،ولی لازم نیست سنگینی بدن روی هر دو پا باشد و اگر روی یک پا هم باشد ‏‎ ‎‏اشکال ندارد.‏

‏         مسأله 973- کسی که می‌تواند درست بایستد،اگر پاها را خیلی گشاد بگذارد که به ‏‎ ‎‏حال ایستادن معمولی نباشد نماز باطل است.‏

‏         مسأله 974- موقعی که انسان در نماز مشغول خواندن چیزی است حتی موقع گفتن ‏‎ ‎‏ذکرهای مستحبی ‏‎[1]‎‏نماز،باید بدنش آرام باشد.و در موقعی که می‌خواهد کمی جلو یا ‏‎ ‎‏عقب رود،یا کمی بدن را به طرف راست یا چپ حرکت دهد،باید چیزی نگوید ولی ‏

‏«بِحَوْلِ اللّٰهِ وَقُوَّتِهِ اقُومُ وَاَقْعُدُ» را باید در حال برخاستن بگوید.‏

‏         مسأله 975- اگر در حال حرکت بدن ذکر بگوید،مثلاً موقع رفتن به رکوع یا رفتن به ‏‎ ‎‏سجده تکبیر بگوید،چنانچه آن را به قصد ذکری که در نماز دستور داده‌اند بگوید،باید ‏‎ ‎‏احتیاطاً نماز را دوباره بخواند و اگر به این قصد نگوید،بلکه بخواهد ذکری گفته باشد ‏‎ ‎‏نماز صحیح است.‏

‏         مسأله 976- حرکت دادن دست و انگشتان در موقع خواندن«حمد»،اشکال ندارد، ‏‎ ‎‏اگرچه احتیاط مستحب آن است که آنها را هم حرکت ندهد.‏

‏         مسأله 977- اگر موقع خواندن«حمد»و سوره،یا خواندن تسبیحات بی‌اختیار به ‏‎ ‎‏قدری حرکت کند که از حال آرام بودن بدن خارج شود،احتیاط واجب آن است که ‏‎ ‎‏بعد از آرام گرفتن بدن،آنچه را در حال حرکت خوانده دوباره بخواند.‏

‏         مسأله 978- اگر در بین نماز از ایستادن عاجز شود باید بنشیند و اگر از نشستن هم ‏‎ ‎‏عاجز شود باید بخوابد ولی تا بدنش آرام نگرفته باید چیزی نخواند.‏

‏         مسأله 979- تا انسان می‌تواند ایستاده نماز بخواند،نباید بنشیند مثلاً کسی که در موقع ‏‎ ‎

کتابرساله توضیح المسائل آیة الله العظمی بروجردی با حواشی امام خمینی (س)صفحه 203
‏ایستادن،بدنش حرکت می‌کند یا مجبور است به چیزی تکیه دهد،یا بدنش را کج کند، ‏‎ ‎‏یا خم شود یا پاها را بیشتر از معمول گشاد بگذارد،باید به هر طور که می‌تواند ایستاده ‏‎ ‎‏نماز بخواند ولی اگر به هیچ قسم حتی مثل حال رکوع هم نتواند بایستد،باید راست ‏‎ ‎‏بنشیند و نشسته نماز بخواند.‏

‏         مسأله 980- تا انسان می‌تواند بنشیند نباید خوابیده نماز بخواند و اگر نتواند راست ‏‎ ‎‏بنشیند،باید هر طور که می‌تواند بنشیند و اگر به هیچ قسم نمی‌تواند بنشیند،باید ‏‎ ‎‏به طوری که در احکام قبله گفته شد،به پهلوی راست بخوابد و اگر نمی‌تواند،به ‏‎ ‎‏پهلوی چپ و اگر آن هم ممکن نیست به پشت بخوابد،به طوری که کف پاهای او رو ‏‎ ‎‏به قبله باشد.‏

‏         مسأله 981- کسی که نشسته نماز می‌خواند،اگر بعد از خواندن«حمد»و سوره بتواند ‏‎ ‎‏بایستد،و رکوع را ایستاده به‌جا آورد،باید بایستد و از حال ایستاده به رکوع رود و اگر ‏‎ ‎‏نتواند،باید رکوع را هم نشسته به‌جا آورد.‏

‏         مسأله 982- کسی که خوابیده نماز می‌خواند،اگر در بین نماز بتواند بنشیند،باید ‏‎ ‎‏مقداری را که می‌تواند،نشسته بخواند.و نیز اگر می‌تواند بایستد،باید مقداری را که ‏‎ ‎‏می‌تواند،ایستاده بخواند،ولی تا بدنش آرام نگرفته باید چیزی نخواند.‏

‏         مسأله 983- کسی که نشسته نماز می‌خواند اگر در بین نماز بتواند بایستد ‏‎ ‎‏باید مقداری را که می‌تواند،ایستاده بخواند ولی تا بدنش آرام نگرفته،باید چیزی ‏‎ ‎‏نخواند.‏

‏         مسأله 984- کسی که می‌تواند بایستد اگر بترسد که به واسطۀ ایستادن مریض شود یا ‏‎ ‎‏ضرری به او برسد،می‌تواند نشسته نماز بخواند و اگر از نشستن هم بترسد،می‌تواند ‏‎ ‎‏خوابیده نماز بخواند.‏

‏         مسأله 985- اگر انسان احتمال بدهد که تا آخر وقت بتواند ایستاده نماز بخواند باید ‏

کتابرساله توضیح المسائل آیة الله العظمی بروجردی با حواشی امام خمینی (س)صفحه 204
‏نماز را تأخیر بیندازد ‏‎[2]‎‏پس اگر نتوانست بایستد،در آخر وقت مطابق وظیفه‌اش نماز ‏‎ ‎‏را به‌جا آورد.‏

‏         مسأله 986- مستحب است در حال ایستادن،بدن را راست نگهدارد،شانه‌ها را پایین ‏‎ ‎‏بیندازد،دست‌ها را روی ران‌ها بگذارد،انگشت‌ها را به‌هم بچسباند،جای سجده را ‏‎ ‎‏نگاه کند،سنگینی بدن را به طور مساوی روی دوپا بیندازد،با خضوع و خشوع باشد، ‏‎ ‎‏پاها را پس و پیش نگذارد،اگر مرد است پاها را از سه انگشتِ باز،تا یک وجب فاصله ‏‎ ‎‏دهد،و اگر زن است پاها را به‌هم بچسباند.‏

‏ ‏

کتابرساله توضیح المسائل آیة الله العظمی بروجردی با حواشی امام خمینی (س)صفحه 205

  • -بنابر احتیاط واجب در ذکرهای مستحبی.
  • -واجب نیست تأخیر بیندازد گرچه احوط است.