احکام نماز

لباس نمازگزار

‏ ‏

لباس نمازگزار

‏         مسأله 806- لباس نمازگزار شش شرط دارد:اول:آن که پاک باشد.دوم:آن که مباح ‏‎ ‎‏باشد.سوم:آن که از اجزای مردار نباشد.چهارم:آن که از حیوان حرام گوشت نباشد. ‏

‏پنجم و ششم:آن که اگر نمازگزار مرد است،لباس او ابریشم خالص و طلاباف نباشد و ‏‎ ‎‏تفصیل اینها در مسائل آینده گفته می‌شود.‏

‏شرط اول‏

‏         مسأله 807- لباس نمازگزار باید پاک باشد و اگر کسی عمداً با بدن یا لباس نجس نماز ‏‎ ‎‏بخواند،نمازش باطل است.‏

‏         مسأله 808- کسی که نمی‌داند با بدن و لباس نجس نماز باطل است اگر با بدن یا لباس ‏‎ ‎‏نجس نماز بخواند،نمازش باطل می‌باشد.‏

‏         مسأله 809- اگر به واسطۀ ندانستن مسأله،چیز نجسی را نداند نجس است،مثلاً ‏‎ ‎‏نداند عرق جنب از حرام نجس است و با آن نماز بخواند نمازش باطل است.‏

‏         مسأله 810- اگر نداند که بدن یا لباسش نجس است و بعد از نماز بفهمد نجس بوده ‏‎ ‎‏نماز او صحیح است،ولی احتیاط مستحب آن است که اگر وقت دارد،دوباره آن نماز ‏‎ ‎‏را بخواند.‏

‏         مسأله 811- اگر فراموش کند که بدن یا لباسش نجس است و در بین نماز یا بعد از آن ‏‎ ‎‏یادش بیاید،باید نماز را دوباره بخواند و اگر وقت گذشته قضا نماید.‏

‏         مسأله 812- کسی که در وسعت وقت مشغول نماز است،اگر در بین نماز،بدن یا ‏

کتابرساله توضیح المسائل آیة الله العظمی بروجردی با حواشی امام خمینی (س)صفحه 171
‏لباس او نجس شود و پیش از آن که چیزی از نماز را با نجاست بخواند،ملتفت شود که ‏‎ ‎‏نجس شده،یا بفهمد بدن یا لباس او نجس است و شک کند که همان وقت نجس شده ‏‎ ‎‏یا از پیش نجس بوده،در صورتی که آب کشیدن بدن یا لباس یا عوض کردن لباس یا ‏‎ ‎‏بیرون آوردن آن،نماز را به‌هم نمی‌زند،باید در بین نماز بدن یا لباس را آب بکشد یا ‏‎ ‎‏لباس را عوض نماید یا اگر چیز دیگری عورت او را پوشانده،لباس را بیرون آورد، ‏‎ ‎‏ولی چنانچه طوری باشد که اگر بدن یا لباس را آب بکشد یا لباس را عوض کند یا ‏‎ ‎‏بیرون آورد،نماز به‌هم می‌خورد و اگر لباس را بیرون آورد برهنه می‌ماند،باید نماز را ‏‎ ‎‏بشکند و با بدن و لباس پاک نماز بخواند.‏

‏         مسأله 813- کسی که در تنگی وقت مشغول نماز است،اگر در بین نماز لباس او ‏‎ ‎‏نجس شود و پیش از آن که چیزی از نماز را با نجاست بخواند بفهمد که نجس شده،یا ‏‎ ‎‏بفهمد که لباس او نجس است و شک کند که همان وقت نجس شده یا از پیش نجس ‏‎ ‎‏بوده،در صورتی که آب کشیدن یا عوض کردن یا بیرون آوردن لباس،نماز را به‌هم ‏‎ ‎‏نمی‌زند و می‌تواند لباس را بیرون آورد،باید لباس را آب بکشد یا عوض کند،یا اگر ‏‎ ‎‏چیز دیگری عورت او را پوشانده،لباس را بیرون آورد و نماز را تمام کند،اما اگر چیز ‏‎ ‎‏دیگری عورت او را نپوشانده و لباس را هم نمی‌تواند آب بکشد یا عوض کند باید ‏‎ ‎‏لباس را بیرون آورد و به دستوری که برای برهنگان گفته شد نماز را تمام کند.ولی ‏‎ ‎‏چنانچه طوری است که اگر لباس را آب بکشد یا عوض کند،نماز به‌هم می‌خورد و به ‏‎ ‎‏واسطۀ سرما و مانند آن نمی‌تواند لباس را بیرون آورد،باید با همان حال نماز را تمام ‏‎ ‎‏کند و نمازش صحیح است.‏

‏         مسأله 814- کسی که در تنگی وقت مشغول نماز است،اگر در بین نماز بدن او نجس ‏‎ ‎‏شود و پیش از آن که چیزی از نماز را با نجاست بخواند ملتفت شود که نجس شده،یا ‏‎ ‎‏بفهمد بدن او نجس است و شک کند که همان وقت نجس شده یا از پیش نجس بوده، ‏‎ ‎‏در صورتی که آب کشیدن بدن نماز را به‌هم نمی‌زند،باید آب بکشد و اگر نماز را به‌هم ‏

کتابرساله توضیح المسائل آیة الله العظمی بروجردی با حواشی امام خمینی (س)صفحه 172
‏می‌زند،باید با همان حال نماز را تمام کند و نماز او صحیح است.‏

‏         مسأله 815- کسی که در پاک بودن بدن یا لباس خود شک دارد،چنانچه نماز بخواند ‏‎ ‎‏و بعد از نماز بفهمد که بدن یا لباسش نجس بوده،نماز او صحیح است.‏

‏         مسأله 816- اگر لباس را آب بکشد و یقین کند که پاک شده است و با آن نماز بخواند ‏‎ ‎‏و بعد از نماز بفهمد پاک نشده،باید نماز را دوباره بخواند ‏‎[1]‎‏و اگر وقت گذشته ‏‎ ‎‏قضا نماید.‏

‏         مسأله 817- اگر خونی در بدن یا لباس خود ببیند و یقین کند که از خون‌های نجس ‏‎ ‎‏نیست،مثلاً یقین کند که خون پشه است،چنانچه بعد از نماز بفهمد از خون‌هایی بوده ‏‎ ‎‏که نمی‌شود با آن نماز خواند،نماز او صحیح است.‏

‏         مسأله 818- اگر یقین کند خونی که در بدن یا لباس اوست خون نجسی است که نماز ‏‎ ‎‏با آن صحیح است،مثلاً یقین کند خون زخم و دمل است،چنانچه بعد از نماز بفهمد ‏‎ ‎‏خونی بوده که نماز با آن باطل است احتیاط واجب ‏‎[2]‎‏آن است که نماز را دوباره بخواند ‏‎ ‎‏و اگر وقت گذشته قضا نماید.‏

‏         مسأله 819- اگر نجس بودن چیزی را فراموش کند و بدن یا لباسش با رطوبت به آن ‏‎ ‎‏برسد و در حال فراموشی نماز بخواند و بعد از نماز یادش بیاید،نماز او صحیح است. ‏

‏ولی اگر بدنش با رطوبت به چیزی که نجس بودن آن را فراموش کرده برسد و بدون ‏‎ ‎‏این که خود را آب بکشد،غسل کند و نماز بخواند،غسل و نمازش باطل است.و نیز ‏‎ ‎‏اگر جایی از اعضای وضو با رطوبت به چیزی که نجس بودن آن را فراموش کرده ‏‎ ‎‏برسد و پیش از آن که آن‌جا را آب بکشد،وضو بگیرد و نماز بخواند،وضو و نمازش ‏‎ ‎‏باطل می‌باشد. ‏


کتابرساله توضیح المسائل آیة الله العظمی بروجردی با حواشی امام خمینی (س)صفحه 173
‏         مسأله 820- کسی که یک لباس دارد،اگر بدن و لباسش نجس شود و به اندازۀ ‏‎ ‎‏آب کشیدن یکی از آنها آب داشته باشد،چنانچه بتواند لباسش را بیرون آورد،باید ‏‎ ‎‏بدن را آب بکشد و نماز را به دستوری که برای برهنگان گفته شد به‌جا آورد و اگر ‏‎ ‎‏به واسطۀ سرما یا عذر دیگر نتواند لباس ‏‎[3]‎‏را بیرون آورد،هر کدام از بدن یا لباس را ‏‎ ‎‏که بخواهد می‌تواند آب بکشد ولی اگر مثلاً نجاست یکی بول است که اگر بخواهد ‏‎ ‎‏با آب قلیل آب بکشد باید دو مرتبه آب روی آن بریزد و دیگری خون است که ‏‎ ‎‏یک مرتبه ریختن آب روی آن کافی است،باید آن را که به بول نجس شده ‏‎ ‎‏آب بکشد.‏

‏         مسأله 821- کسی که غیر از لباس نجس،لباس دیگری ندارد ‏‎[4]‎‏باید نماز را به ‏‎ ‎‏دستوری که برای برهنگان گفته شد به‌جا آورد ولی اگر به واسطۀ سرما و مانند ‏‎ ‎‏آن نمی‌تواند لباسش را بیرون آورد،باید با لباس نجس نماز بخواند و نماز او ‏‎ ‎‏صحیح است.‏

‏         مسأله 822- کسی که دو لباس دارد،اگر بداند یکی از آنها نجس است ‏‎[5]‎‏و نداند ‏‎ ‎‏کدام یک آنهاست،چنانچه وقت دارد باید با هر دو لباس نماز بخواند.مثلاً اگر ‏‎ ‎‏می‌خواهد نماز ظهر و عصر بخواند باید با هر کدام یک نماز ظهر و یک نماز ‏


کتابرساله توضیح المسائل آیة الله العظمی بروجردی با حواشی امام خمینی (س)صفحه 174
‏عصر بخواند ولی اگر وقت تنگ است،باید نماز را به دستوری که برای برهنگان ‏‎ ‎‏گفته شد به‌جا آورد،و احتیاط مستحب ‏‎[6]‎‏آن است که آن نماز را با لباس پاک ‏‎ ‎‏قضا نماید.‏

‏شرط دوم‏

‏         مسأله 823- لباس نمازگزار باید مباح باشد و کسی که می‌داند پوشیدن لباس غصبی ‏‎ ‎‏حرام است،اگر عمداً در لباس غصبی یا در لباسی که نخ یا دگمه یا چیز دیگر آن غصبی ‏‎ ‎‏است نماز بخواند،باطل است ‏‎[7]‎

‏         مسأله 824- کسی که می‌داند پوشیدن لباس غصبی حرام است،ولی نمی‌داند نماز را ‏‎ ‎‏باطل می‌کند،اگر عمداً با لباس غصبی نماز بخواند نمازش باطل است ‏‎[8]‎

‏         مسأله 825- اگر نداند یا فراموش کند که لباس او غصبی است و با آن نماز بخواند ‏‎ ‎‏نمازش صحیح است،ولی اگر کسی خودش لباسی را غصب نماید و فراموش کند که ‏‎ ‎‏غصب کرده است و با آن نماز بخواند،نمازش باطل است ‏‎[9]‎

‏         مسأله 826- اگر نداند یا فراموش کند که لباس او غصبی است و در بین نماز بفهمد، ‏‎ ‎‏چنانچه چیز دیگری عورت او را پوشانده است و می‌تواند فوراً یا بدون این که ‏‎ ‎‏موالات؛یعنی پی در پی بودن نماز،به‌هم بخورد،لباس غصبی را بیرون آورد،باید آن ‏‎ ‎‏را بیرون آورد و نمازش صحیح است و اگر چیز دیگری عورت او را نپوشانده یا ‏‎ ‎‏نمی‌تواند لباس غصبی را فوراً بیرون آورد،یا اگر بیرون آورد پی در پی بودن نماز به‌هم ‏‎ ‎‏می‌خورد در صورتی که به مقدار یک رکعت هم وقت داشته باشد باید نماز را بشکند و ‏


کتابرساله توضیح المسائل آیة الله العظمی بروجردی با حواشی امام خمینی (س)صفحه 175
‏با لباس غیرغصبی نماز بخواند و اگر به این مقدار وقت ندارد،باید در حال نماز لباس ‏‎ ‎‏را بیرون آورد و به دستور نماز برهنگان نماز را تمام نماید.‏

‏         مسأله 827- اگر کسی برای حفظ جانش با لباس غصبی نماز بخواند،یا مثلاً برای این ‏‎ ‎‏که دزد لباس غصبی را نبرد با آن نماز بخواند،نمازش صحیح است.‏

‏         مسأله 828- اگر با عین پولی که خمس یا زکات آن را نداده لباس بخرد،نماز خواندن ‏‎ ‎‏در آن لباس باطل است ‏‎[10]‎

‏شرط سوم‏

‏         مسأله 829- لباس نمازگزار باید از اجزای حیوان مرده‌ای که خون جهنده دارد؛یعنی ‏‎ ‎‏حیوانی که اگر رگش را ببرند خون از آن جستن می‌کند،نباشد.بلکه اگر از حیوان ‏‎ ‎‏مرده‌ای که مانند ماهی و مار،خون جهنده ندارد لباس تهیه کند،احتیاط واجب آن ‏‎ ‎‏است که با آن نماز نخواند.‏

‏         مسأله 830- هرگاه چیزی از مردار مانند گوشت و پوست آن که روح داشته،همراه ‏‎ ‎‏نمازگزار باشد،اگرچه لباس او نباشد نمازش باطل است ‏‎[11]‎

‏         مسأله 831- اگر چیزی از مردار حلال گوشت مانند مو و پشم که روح ندارد همراه ‏‎ ‎‏نمازگزار باشد،یا با لباسی که از آنها تهیه کرده‌اند،نماز بخواند نمازش صحیح است.‏

‏شرط چهارم‏

‏         مسأله 832- لباس نمازگزار باید از حیوان حرام گوشت نباشد و اگر مویی از آن هم ‏‎ ‎‏همراه نمازگزار باشد،نماز او باطل است. ‏


کتابرساله توضیح المسائل آیة الله العظمی بروجردی با حواشی امام خمینی (س)صفحه 176
‏         مسأله 833- اگر آب دهان یا بینی یا رطوبت دیگری از حیوان حرام گوشت مانند ‏‎ ‎‏گربه بر بدن یا لباس نمازگزار باشد،چنانچه تر باشد نماز باطل و اگر خشک شده و ‏‎ ‎‏عین آن برطرف شده باشد،نماز صحیح است.‏

‏         مسأله 834- اگر مو و عرق و آب دهان کسی بر بدن یا لباس نمازگزار باشد اشکال ‏‎ ‎‏ندارد.و همچنین است اگر مروارید و موم و عسل همراه او باشد.‏

‏         مسأله 835- اگر شک داشته باشد که لباسی از حیوان حلال گوشت است یا حرام ‏‎ ‎‏گوشت،چه در داخله تهیه شده باشد چه در خارجه،احتیاط واجب ‏‎[12]‎‏آن است که با ‏‎ ‎‏آن نماز نخواند.‏

‏         مسأله 836- صدف از حیوان حرام گوشت است و اگر انسان احتمال دهد که تکمۀ ‏‎ ‎‏صدفی و مانند آن از آن حیوان است،احتیاط واجب ‏‎[13]‎‏آن است که با آن نماز نخواند.‏

‏         مسأله 837- پوشیدن خز خالص در نماز اشکال ندارد،ولی احتیاط واجب ‏‎[14]‎‏آن ‏‎ ‎‏است که با پوست سنجاب نماز نخوانند.‏

‏         مسأله 838- اگر با لباسی که نمی‌داند یا فراموش کرده که از حیوان حرام گوشت است ‏‎ ‎‏نماز بخواند،بنابر احتیاط واجب باید آن نماز را دوباره بخواند و اگر وقت گذشته ‏‎ ‎‏قضا نماید.‏

‏شرط پنجم‏

‏         مسأله 839- پوشیدن لباس طلاباف برای مرد حرام و نماز با آن باطل است،ولی برای ‏‎ ‎‏زن در نماز و غیر نماز اشکال ندارد. ‏


کتابرساله توضیح المسائل آیة الله العظمی بروجردی با حواشی امام خمینی (س)صفحه 177
‏         مسأله 840- زینت کردن به طلا مثل آویختن زنجیر طلا به سینه و انگشتر طلا ‏‎ ‎‏به دست کردن و بستن ساعت مچی طلا به دست برای مرد حرام و نماز خواندن با آنها ‏‎ ‎‏باطل است.و احتیاط واجب آن است که از استعمال عینک طلا هم خودداری کند،ولی ‏‎ ‎‏زینت کردن به طلا،برای زن در نماز و غیر نماز اشکال ندارد.‏

‏         مسأله 841- اگر مردی نداند یا فراموش کند که انگشتری یا لباسش از طلا است یا ‏‎ ‎‏شک داشته باشد و با آن نماز بخواند احتیاط واجب ‏‎[15]‎‏آن است که آن نماز را دوباره ‏‎ ‎‏بخواند و اگر وقت گذشته قضا نماید.‏

‏شرط ششم‏

‏         مسأله 842- لباس مرد نمازگزار حتی عرقچین و بند شلوار او باید ابریشم خالص ‏‎ ‎‏نباشد و در غیر نماز هم پوشیدن آن برای مرد حرام است.‏

‏         مسأله 843- اگر آستر تمام لباس یا آستر مقداری از آن ابریشم خالص باشد،پوشیدن ‏‎ ‎‏آن برای مرد حرام و نماز در آن باطل است.‏

‏         مسأله 844- لباسی را که نمی‌داند از ابریشم خالص است یا چیز دیگر،اگر در غیر ‏‎ ‎‏نماز بپوشد اشکال ندارد،ولی احتیاط واجب ‏‎[16]‎‏آن است که با آن نماز نخواند.‏

‏         مسأله 845- دستمال ابریشمی و مانند آن اگر در جیب مرد باشد اشکال ندارد و نماز ‏‎ ‎‏را باطل نمی‌کند.‏

‏مسأله 846- پوشیدن لباس ابریشمی برای زن در نماز و غیر نماز اشکال ندارد.‏

‏         مسأله 847- پوشیدن لباس غصبی و ابریشمی خالص و طلاباف و لباسی که از مردار ‏‎ ‎‏تهیه شده در حال ناچاری مانعی ندارد.و نیز کسی که ناچار است لباس بپوشد و لباس ‏

‏         ‏

کتابرساله توضیح المسائل آیة الله العظمی بروجردی با حواشی امام خمینی (س)صفحه 178
‏دیگری غیر از اینها ندارد،می‌تواند با این لباس‌ها نماز بخواند ‏‎[17]‎‏.‏

‏         مسأله 848- اگر غیر از لباس غصبی و لباسی که از مردار تهیه شده لباس دیگری ندارد ‏‎ ‎‏و ناچار نیست لباس بپوشد،باید به دستوری که برای برهنگان گفته شد نماز بخواند.‏

‏         مسأله 849- اگر غیر از لباسی که از حیوان حرام گوشت تهیه شده لباس دیگری ‏‎ ‎‏ندارد،چنانچه در پوشیدن لباس ناچار باشد،می‌تواند با همان لباس نماز بخواند.و اگر ‏‎ ‎‏ناچار نباشد،باید به دستوری که برای برهنگان گفته شد نماز را به‌جا آورد و بنابر ‏‎ ‎‏احتیاط واجب یک نماز دیگر هم با همان لباس بخواند.‏

‏         مسأله 850- اگر مرد غیر از لباس ابریشمی خالص یا طلاباف،لباس دیگری نداشته ‏‎ ‎‏باشد،چنانچه در پوشیدن لباس ناچار نباشد،باید به دستوری که برای برهنگان گفته ‏‎ ‎‏شد نماز بخواند.‏

‏         مسأله 851- اگر چیزی ندارد که در نماز عورت خود را با آن بپوشاند،واجب است ‏‎ ‎‏اگرچه به کرایه یا خریداری باشد،تهیه نماید.ولی اگر تهیۀ آن به قدری پول لازم دارد ‏‎ ‎‏که نسبت به دارایی او زیاد است،یا طوری است که اگر پول را به مصرف لباس برساند، ‏‎ ‎‏به حال او ضرر دارد،باید به دستوری که برای برهنگان گفته شد نماز بخواند.‏

‏         مسأله 852- کسی که لباس ندارد اگر دیگری لباس به او بخشد یا عاریه دهد،چنانچه ‏‎ ‎‏قبول کردن آن برای او مشقت نداشته باشد،باید قبول کند بلکه اگر عاریه کردن یا طلب ‏‎ ‎‏بخشش برای او سخت نیست،باید از کسی که لباس دارد،طلب بخشش یا عاریه نماید.‏

‏         مسأله 853- پوشیدن لباسی که پارچه یا رنگ یا دوخت آن برای کسی که می‌خواهد ‏‎ ‎‏آن را بپوشد معمول نیست،مثل آن که اهل علم لباس نظامی بپوشد،حرام ‏‎[18]‎‏است ولی ‏‎ ‎‏اگر با آن لباس نماز بخواند اشکال ندارد. ‏


کتابرساله توضیح المسائل آیة الله العظمی بروجردی با حواشی امام خمینی (س)صفحه 179
‏         مسأله 854- احتیاط واجب آن است که مرد لباس زنانه و زن لباس مردانه نپوشد ولی ‏‎ ‎‏اگر با آن لباس نماز بخواند اشکال ندارد.‏

‏         مسأله 855- کسی که باید خوابیده نماز بخواند،اگر برهنه باشد و لحاف یا تشک او ‏‎ ‎‏نجس یا ابریشم خالص یا از اجزای حیوان حرام گوشت باشد،احتیاط واجب آن است ‏‎ ‎‏که در نماز خود را با آنها نپوشاند.‏

‏ ‏

کتابرساله توضیح المسائل آیة الله العظمی بروجردی با حواشی امام خمینی (س)صفحه 180

  • -نمازش صحیح و لازم نیست دوباره بخواند.
  • -واجب نیست.
  • -اگر نتواند لباس نجس را بیرون آورد چنانچه نجاست بدن و لباس یکسان باشد؛مثل آن‌که هر دو خون یا بول باشد و به یک اندازه هم باشد یا نجاست بدن زیادتر باشد یا شدیدتر؛مثل آن که بدن به بول نجس شده باشد و لباس به خون،احتیاط واجب آن است که بدن را آب بکشد و اگر نجاست لباس بیشتر یا شدیدتر باشد هر یک را که می‌خواهد آب بکشد اختیار دارد.
  • -و وقت تنگ باشد و یا احتمال نمی‌دهد که لباس پاک پیدا کند،و همچنین است اگر به‌واسطه سرما نمی‌تواند لباسش را بیرون بیاورد.
  • -و نتواند آب بکشد.
  • -واجب است قضا کند.
  • -بنابر احتیاط واجب.
  • -بنابر احتیاط واجب.
  • -باطل نیست.
  • -و همچنین اگر به ذمه بخرد و در وقت خریدن قصدش آن باشد که از پول خمس نداده یا زکات نداده بدهد.
  • -بنابر احتیاط واجب.
  • -این احتیاط واجب نیست.
  • -واجب نیست بلکه معلوم نیست صدف حیوان گوشت‌دار باشد پس اگر صدف بودن نیز معلوم باشد و گوشت داشتن آن معلوم نباشد با آن می‌شود نماز خواند.
  • -واجب نیست.
  • -واجب نیست.
  • -واجب نیست.
  • -اگر تا آخر وقت ناچار باشد.
  • -بنابر احتیاط واجب و مقصود لباس شهرت است.